Bismut

In het verleden werd bismut vaak verward met tin of lood omdat het daar veel eigenschappen mee deelt. In 1753 lukte het de Franse wetenschapper Claude Geoffroy Junine om bismut te scheiden van lood.

De naam is afkomstig van het Duitse Wismut, wat vermoedelijk een verbastering is van witte massa.

[bewerk] Toepassingen

Bismut wordt veel toegepast bij de productie van cosmetica en medicijnen. Daarnaast zijn er nog andere industriële toepassingen:

Bismanol (een legering van mangaan en bismut) kan worden gebruikt om sterke permante magneten te maken.
Het lage smeltpunt van veel bismut legeringen maakt het geschikt voor toepassing in brandmelders.
Als katalysator wordt bismut gebruikt in de kunststofindustrie.
In nucleaire installaties kan bismut als drager van ²³³U en ²³⁵U worden gebruikt.
Bismut wordt gebruikt bij solderen. De eigenschap dat het bij afkoelen uitzet, maakt bismut hier in sommige gevallen zeer geschikt voor.
Vuurwerk wordt soms verrijkt met bismut om mooie kleureffecten te maken.

Sinds het begin van de jaren negentig wordt onderzocht in hoeverre bismut als niet-giftige vervanger van lood bij verschillende industiële processen kan worden toegepast.

[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen

Bismut is een breekbaar zwaar metaal dat als enige van die groep niet giftig is. Daarnaast is bismut het zwaarste zware metaal en op Kwik na is het het meest diamagnetisch. Het heeft een zeer gering elektrische geleidingsvermogen en heeft van alle metalen het hoogste Hall effect (Hall effect is de vergroting van de weerstand bij plaatsing in een magnetisch veld). Bismut verbrandt onder vorming van een heldere blauw/groene vlam.

bismut kristal

Bismuth kristal met verkleuringen door een oxidelaag.

[bewerk] Verschijning

De belangrijkste bronnen van bismut zijn de mineralen bismuthiniet en bismiet welke voornamelijk worden aangetroffen in Canada, Bolivia, Japan, Mexico en Peru. In de Verenigde Staten is bismut een bijproduct van de koper- en loodwinning.

[bewerk] Isotopen

Meest stabiele isotopen
Iso	RA (%)	Halveringstijd	VV	VE (MeV)	VP
²⁰⁷Bi	syn	31,55 j	EV	2,399	²⁰⁷Pb
²⁰⁸Bi	syn	3,68×10⁵ j	EV	2,880	²⁰⁸Pb
²⁰⁹Bi	100	1,9×10¹⁹ j	α		²⁰⁵Tl

Hoewel er van bismut geen stabiele isotopen bestaan, zijn er wel enkele met een dusdanige lange halfwaardetijd, dat ze als stabiel kunnen worden beschouwd. ²⁰⁹Bi heeft bijvoorbeeld een halfwaardetijd van 1,9*10¹⁹ jaar (ongeveer een miljard keer de leeftijd van het heelal) en komt dus nog van nature voor. Daarnaast is er een klein aantal radioactieve isotopen bekend met middellange halfwaardetijden.