Lanthanium

Lanthanium is in 1839 ontdekt door de Zweedse wetenschapper Carl Gustaf Mosander nadat hij een oplossing van ceriumnitraat indampte en het ontstane zout oploste in verdund salpeterzuur. Wat er achterbleef was onzuiver lanthaniumoxide. In 1923 is lanthanium voor het eerst in elementaire vorm geïsoleerd.

De naam lanthanium is afgeleid van het Griekse lanthanein dat verborgen zijn betekent.

[bewerk] Toepassingen

Voor industriële toepassingen wordt lanthanium vooral gebruikt als additief. Enkele toepassingen zijn:

Lanthaniumoxide zorgt ervoor dat glas beter bestand wordt tegen basen.
Infrarood licht wordt beter door glas geabsorbeerd als er lanthaniumoxide aan het glas wordt toegevoegd.
Kleine hoeveelheden lanthanium aan staal maken het beter bestand tegen inslag.
Legeringen van molybdeen met kleine hoeveelheden lanthanium zorgen ervoor dat het metaal harder wordt en minder gevoeling voor temperatuursschommelingen.
Lanthaniumboride en -oxide worden gebruikt bij de fabricage van vacuümbuizen.
Bij het kraken van aardolieproducten kan lanthanium als katalysator worden gebruikt.

Met behulp van de barium- en lanthaniumconcentratie in stenen en ertsen kan de ouderdom ervan worden bepaald.

[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen

Lanthanium is een zacht, buigzaam en makkelijk vervormbaar metaal. Het is één van de meest reactieve elementen en vormt zeer makkelijk verbindingen met koolstof, stikstof, boor, selenium, fosfor, zwavel en halogenen. Bij blootstelling aan de lucht reageert het vrijwel direct met zuurstof.

[bewerk] Verschijning

De belangrijkste bron van lanthanium zijn de mineralen monaziet en bastnasiet welke respecievelijk 25 en 38 procent lanthanium bevatten. De belangrijkste vindplaatsen van deze mineralen bevinden zich in India.

[bewerk] Isotopen

Meest stabiele isotopen
Iso	RA (%)	Halveringstijd	VV	VE (MeV)	VP
¹³⁷La	syn	6×10⁴ j	EV	1,176	¹³⁷Ba
¹³⁸La	0,09	1,05×10¹¹ j	EV β	1,737 1,044	¹³⁸Ba ¹³⁸Ce
¹³⁹La	99,91	stabiel met 82 neutronen
¹⁴⁰La	syn	1,6781 d	β	3,762	¹⁴⁰Ce

In de natuur komen er op aarde twee lanthanium isotopen voor. Het stabiele ¹³⁹La en het radioactieve ¹³⁸La. Daarnaast zijn er een dertigtal isotopen bekend welke alleen op kunstmatige basis kunnen worden verkregen. Van de niet in de natuur voorkomende isotopen variëren de halfwaardetijden van minder dan een minuut tot krap 40 uur.

[bewerk] Toxicologie en veiligheid

Over de schadelijke gevolgen van lanthanium is vrij weinig bekend en zodoende moet het met voorzichtigheid worden behandeld. Dierproeven hebben aangetoond dat het injecteren van lanthanium leidt tot lage bloeddruk en beschadigingen aan de milt en lever.

Scheikundige Elementen en Isotopen

Periodiek systeem: Standaard | Alternatief | Elektronenconfiguratie

Isotopentabel: Op element: Compleet | In delen | Op atoommassa

Lijst met elementen: Op naam | Op symbool | Op nummer