SI
Het SI (afkorting van Système International) is het in 1960 ingevoerde internationale systeem van eenheden. De standaard wordt beheerd door het Bureau International des Poids et Mesures te Sèvres, Frankrijk.
Elke natuurkundige of chemische grootheid (bijvoorbeeld afstand of tijd) kan worden uitgedrukt in eenheden (meter respectievelijk seconde).
Het SI is bedoeld om internationaal gemakkelijk gegevens te kunnen uitwisselen. Oorspronkelijk hadden vele landen verschillende maatstelsels. De Britten en de Amerikanen gebruiken soms nog steeds niet-SI-eenheden, zoals pound (voor massa), yard, foot, mile (voor lengte of afstand). De rest van de wereld gaat echter niet vrijuit, vooral als het gaat om tijdseenheden, want de minuut, het uur, de dag enz. zijn ook geen SI-eenheden. Verder worden de liter (voor inhoud) en bij elektriciteitsleverantie de kilowattuur (voor energie) gebruikt. (De correcte eenheden zijn: kilogram voor massa, meter voor lengte, seconde voor tijd, kubieke meter voor inhoud en joule voor energie).
Het SI vormt een samenhangend geheel. Het is opgebouwd rond een aantal basiseenheden, die in combinatie met elkaar afgeleide SI-eenheden vormen. Door deze samenhang wordt het gebruik van constanten bij het omrekenen van bijvoorbeeld lengte, breedte en hoogte naar oppervlakte en gewicht zo veel mogelijk beperkt. In 1978 werd in Nederland het gebruik van dit stelsel in beroep, handel en onderwijs wettelijk verplicht gesteld door de IJkwet.
Inhoud |
[bewerk] SI-basiseenheden
Zie SI-basiseenheid voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De zeven, onderling onafhankelijke basiseenheden zijn:
| Grootheid | SI-basiseenheid | |
| Naam | Symbool | |
|---|---|---|
| lengte | meter | m |
| massa | kilogram | kg |
| tijd | seconde | s |
| elektrische stroom | ampère | A |
| thermodynamische temperatuur | kelvin | K |
| hoeveelheid stof | mol | mol |
| lichtsterkte | candela | cd |
[bewerk] Afgeleide SI-eenheden
Van deze basiseenheden zijn afgeleide eenheden gemaakt, zoals m² (vierkante meter) voor oppervlakte, of hertz, gedefinieerd als s-1. Zie ook natuurkundige grootheden en eenheden.
[bewerk] SI-prefixen (vermenigvuldigingsfactoren)
Naast de SI-eenheden zijn er ook de SI-voorvoegsels of -prefixen, als volgt gedefinieerd:
| 10n | Voorvoegsel | Symbool | Naam | Decimaal Equivalent |
|---|---|---|---|---|
| 1024 | yotta | Y | Quadriljoen | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 |
| 1021 | zetta | Z | Triljard | 1 000 000 000 000 000 000 000 |
| 1018 | exa | E | Triljoen | 1 000 000 000 000 000 000 |
| 1015 | peta | P | Biljard | 1 000 000 000 000 000 |
| 1012 | tera | T | Biljoen | 1 000 000 000 000 |
| 109 | giga | G | Miljard | 1 000 000 000 |
| 106 | mega | M | Miljoen | 1 000 000 |
| 103 | kilo | k | Duizend | 1 000 |
| 102 | hecto | h | Honderd | 100 |
| 101 | deca | da | Tien | 10 |
| 10−1 | deci | d | Tiende | 0,1 |
| 10−2 | centi | c | Honderdste | 0,01 |
| 10−3 | milli | m | Duizendste | 0,001 |
| 10−6 | micro | µ | Miljoenste | 0,000 001 |
| 10−9 | nano | n | Miljardste | 0,000 000 001 |
| 10−12 | pico | p | Biljoenste | 0,000 000 000 001 |
| 10−15 | femto | f | Biljardste | 0,000 000 000 000 001 |
| 10−18 | atto | a | Triljoenste | 0,000 000 000 000 000 001 |
| 10−21 | zepto | z | Triljardste | 0,000 000 000 000 000 000 001 |
| 10−24 | yocto | y | Quadriljoenste | 0,000 000 000 000 000 000 000 001 |
In de landen van de Europese Unie is het gebruik van het SI als enig toegestane stelsel wettelijk verplicht.
