Broom
Broom is een scheikundig element met symbool Br en atoomnummer 35. Het is een bruin halogeen.
Inhoud |
[bewerk] Ontdekking
Broom (het Griekse woord bromos betekent stinken) werd in 1826 ontdekt door Antoine Balard, maar voor het eerst industrieel geproduceerd rond 1860.
[bewerk] Toepassingen
Elementair broom wordt op grote schaal gebruikt voor het maken van broomhoudende verbindingen die in de industrie en landbouw worden toegepast. Vroeger werd broom veel gebruikt voor het fabriceren van ethyleendibromide; een toevoeging aan loodhoudende brandstof. Vanwege de schadelijke effecten hiervan op het milieu wordt dit tegenwoordig vrijwel niet meer gebruikt. Broom wordt wel veelvuldig gebruikt in brandwerende middelen, medicijnen en in de foto-industrie.
[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen
Broom is het enige niet-metaal dat vloeibaar is bij standaard temperatuur en druk. Onder deze omstandigheden verdampt het gemakkelijk. De roodbruine damp lijkt op stikstofdioxide, maar heeft een karakteristieke geur. Broom is zeer goed oplosbaar in water en koolstofdisulfide. Net als de andere halogenen reageert het makkelijk met veel andere elementen.
[bewerk] Verschijning
Van nature komt broom voor in broomzouten. In lage concentraties komt het ook voor in zeewater. Jaarlijks wordt ongeveer 500 miljoen kilogram broom gewonnen (2001). Voornamelijk in de Verenigde Staten en Israël.
[bewerk] Isotopen
| Meest stabiele isotopen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Iso | RA (%) | Halveringstijd | VV | VE (MeV) | VP |
| 76Br | syn | 16,2 uur | EV | 4,963 | 76Se |
| 77Br | syn | 57,036 uur | EV | 1,365 | 77Se |
| 78Br | syn | 6,46 min | EV | 3,574 | 78Se |
| 79Br | 50,69 | stabiel met 44 neutronen | |||
| 80Br | syn | 17,7 min | β EV |
2,004 1,871 |
80Kr 80Se |
| 81Br | 49,31 | stabiel met 46 neutronen | |||
| 82Br | syn | 36 uur | β | 3,093 | 82Kr |
| 83Br | syn | 2,40 uur | β | 3,896 | 83Kr |
| 87Br | syn | 55 Sec | β | 3,896 | 83Kr |
Van broom komen op aarde van nature twee stabiele isotopen (79Br en 81Br) in nagenoeg identieke verhouding voor. Daarnaast is er een aantal radioactieve isotopen bekend met halfwaardetijden van meestal enkele uren.
[bewerk] Toxicologie en veiligheid
Broom is voor mensen giftig. Het kan bij inademing keelpijn, kortademigheid en duizeligheid veroorzaken. Inslikken kan lijden tot buikkrampen; broomdamp is bijtend voor de ogen.
| Scheikundige Elementen en Isotopen |
| Periodiek systeem: Standaard | Alternatief | Elektronenconfiguratie |
| Isotopentabel: Op element: Compleet | In delen | Op atoommassa |
| Lijst met elementen: Op naam | Op symbool | Op nummer |
