Kielce

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 50°53' N 020°37' E

Kielce

1364

109,65 km²

Położenie

50° 53' N
20° 37' E

Wysokość

od 260 do 406 m n.p.m.

Liczba mieszkańców (2006)
- liczba ludności
- gęstość

202 415 ^[1]
1846 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

(+48) 41

Kod pocztowy

25-001 do 25-900

Tablice rejestracyjne

Miasta partnerskie

Budapeszt

Dnieprodzierżyńsk

Flint

Gävle

Gorycja

Gotha

Herning

Nitra

Orange

Sandviken

Winnica

Położenie na mapie Polski

Urząd miejski³

Rynek 1
25-361 Kielce
tel. (41) 367 60 00; faks (41) 344 27 63

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Wiadomości w Wikinews

Strona internetowa miasta

Kielce - miasto w południowo-centralnej Polsce, stolica województwa świętokrzyskiego.

Miasto położone jest w sercu Gór Świętokrzyskich i stanowi gospodarcze i turystyczne centrum regionu. Kielce są również zagłębiem budowlanym o bogatych tradycjach, ośrodkiem kulturalnym, turystycznym. Na terenie Kielc znajduje się 5 rezerwatów przyrody. Miasto jest także znanym ośrodkiem wystawienniczo - targowym. Targi Kielce organizują blisko 30 ekspozycji branżowych rocznie, połączonych z konferencjami naukowymi i pokazami.

[edytuj] Położenie

Kielce położone są u stóp Gór Świętokrzyskich. Miasto przecina niewielka rzeka Silnica, będąca prawostronnym dopływem Bobrzy. Na terenie Kielc znajduje się szereg rezerwatów przyrody ożywionej i nieożywionej, m.in. Kadzielnia, Ślichowice, Wietrznia, Biesak-Białogon. Ponadto granice administracyjne miasta obejmują sporą część Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego.

[edytuj] Historia

Główny artykuł: Historia Kielc

[edytuj] Legenda

Znana legenda wiąże powstanie Kielc z Mieszkiem, synem Bolesława Śmiałego.
Przed ponad 900 laty w miejscu, gdzie dziś leży stolica województwa świętokrzyskiego, były nieprzebyte, pełne zwierzyny lasy, które przyciągały myśliwych. Polował tu także Mieszko. Kiedy w pogoni za zwierzyną zgubił swoich kompanów, wyjechał na nieznaną polanę i strudzony zasnął w trawie. Przyśniło mu się, iż został napadnięty przez zbójców, a ci usiłują wlać mu do ust truciznę. Gdy zaczął już tracić siły, nagle objawił mu się św. Wojciech, uniósł pastorał i na ziemi nakreślił kręty szlak, który przemienił się w strumień wody. Mieszko obudził się, nieopodal ujrzał źródło. Woda w nim była smaczna, przejrzysta, taka jak we śnie. Poczuł przypływ nowych sił i szybko odnalazł swój orszak. Odjeżdżając z polany Mieszko zauważył ogromne, białe kły nieznanego zwierza, być może dzika. Zapowiedział, że wybuduje tu gród z kościołem.
Niedługo potem zbudowano w sercu puszczy osadę. Na polanie postawiono kościół pw. św. Wojciecha, a strumień, z którego woda przywróciła księciu siły, mianowano Silnicą. Osadę zaś nazwano Kiełce - na pamiątkę znalezionych tajemniczych kłów. Nazwa z biegiem czasu przekształciła się w Kielce
(Źródło: Informator miejski)

Józef Piłsudski ze swoim sztabem w Kielcach w 1914 r.

[edytuj] Doniosłe wydarzenia

1171 - powstanie kolegiaty pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny
1364 - nadanie Kielcom prawa magdeburskiego
1496 - kardynał Fryderyk Jagiellończyk nadaje Kielcom herb
1661 - pobyt w Kielcach króla Jana Kazimierza i jego dworu
1662 - okupacja miasta przez zbuntowane oddziały (ok. 12 tysięcy żołnierzy) Związku Święconego
1655 - zniszczenie miasta podczas potopu szwedzkiego
27 lipca 1789 - przejście miasta na własność Rzeczypospolitej
7-9 czerwca 1794 - pobyt w Kielcach naczelnika Tadeusza Kościuszko, który kwaterował tu ze swoimi oddziałami po bitwie pod Szczekocinami. Śmierć w kieleckim szpitalu ciężko rannego Wojciecha Bartosa Głowackiego
24 maja 1800 - groźny pożar strawił niemal wszystkie domy mieszkalne w centrum, spalił się także ratusz.
1809 - włączenie miasta do Księstwa Warszawskiego
1815 - przejęcie Kielc przez rosyjskiego zaborcę
1816 - powstanie w Kielcach, z inicjatywy Stanisława Staszica pierwszej polskiej wyższej uczelni technicznej - Szkoły Akademiczno-Górniczej
1818 - przeniesienie do Kielc stolicy województwa krakowskiego
1844 - wykrycie spisku i aresztowanie przygotowującego powstanie przeciwko zaborcy ks. Piotra Ściegiennego
1 stycznia 1845 - Kielce przestały być miastem gubernialnym
1885 - budowa linii kolejowej, przebiegającej przez Kielce z Dęblina do Dąbrowy Górniczej.
5 września 1914 - zaprzysiężenie w Kielcach I Pułku Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego
2 sierpnia 1919 - utworzenie województwa kieleckiego
15 stycznia 1945 - wyparcie wojsk hitlerowskich z miasta przez żołnierzy I Frontu Ukraińskiego
4 lipca 1946 - pogrom Żydów zwany pogromem kieleckim
1974 - założenie Politechniki Świętokrzyskiej
1 stycznia 1999 - Kielce zostały stolicą województwa świętokrzyskiego

[edytuj] Gospodarka

Główny artykuł: Gospodarka Kielc

Podstawą rozwoju gospodarczego miasta była - począwszy od XV wieku - eksploatacja i przetwórstwo surowców mineralnych: rud żelaza, miedzi i ołowiu oraz marmurów i piaskowców. Dziś rozwija się tu m.in. przemysł budowlany, materiałów budowlanych, elektromaszynowy, a także spożywczy i przetwórczy. Ważna jest tutaj również mocna pozycja Targów Kielce jako wicelidera rynku targowego w Polsce.

Mapa centrum Kielc

Pałac biskupów krakowskich

Kościół na Karczówce

Ulica Sienkiewicza

Kielecka katedra

Urząd Miasta Kielce od strony placu Konstytucji 3 Maja

Świętokrzyski Urząd Wojewódzki

Budynek Exbudu, jeden z symboli dzisiejszych Kielc

Panorama miasta z Pierścienicy, na pierwszym planie nieczynna skocznia i wyciąg narciarski

Kadzielnia nocą

Kieleckie Centrum Kultury

Wojewódzki Dom Kultury

[edytuj] Demografia

Główny artykuł: Rozwój demograficzny Kielc

Według danych GUS z dnia 31 grudnia 2005 r. Kielce zamieszkiwało 208 193 osób. (16. lokata wśród miast Polski), w tym 98 842 mężczyzn i 109 351 kobiet. Wiek produkcyjny osiągnęło 140 054 mieszkańców. Naukę pobiera 60 358 ludzi. Według danych z września 2006 r. 12,6% (ok. 13,5 tys.) osób pozostaje bez pracy.

[edytuj] Zabytki

Pałac Biskupów Krakowskich, wzniesiony w latach 1637-1641 przez Tomasza Poncino z inicjatywy biskupa Jakuba Zadzika. Przykład polskiej rezydencji z epoki Wazów. Pomimo licznych przekształceń dokonywanych w XIX w. przez rosyjskiego zaborcę, pałac zachował pierwotną bryłę, dekorację elewacji oraz oryginalny wystrój większości wnętrz. Od 1971 roku mieści się tu Muzeum Narodowe, na tyłach którego znajduje się Ogród Włoski.
Katedra Wniebowzięcia NMP, wzniesiona w 1171 przez biskupa krakowskiego Gedeona, wielokrotnie przebudowywana w XVI, XVII i XIX wieku uzyskała wygląd wczesnobarokowej trójnawowej bazyliki.
Kościół Św. Wojciecha, najstarsza świątynia w Kielcach; jej początki sięgają X w; obecne zabudowania pochodzą z 1763 roku. Na placu przed kościołem zachowano fragment muru, przed którym hitlerowcy publicznie rozstrzelali w 1943 roku zakładników - żołnierzy Armii Krajowej.
Kościół Świętej Trójcy, wybudowany w latach 1640-1644. Wyposażenie świątyni pochodzi głównie z XVIII w. - barokowe i późnobarokowe ołtarze, ambona, trójkondygnacyjny chór oraz późnorenesansowa dekoracja stiukowa zdobiąca sklepienie kolebkowe z lunetami.
Pałacyk Zielińskiego, w latach 1847-1858 był własnością Tomasza Zielińskiego, wielkiego orędownika kultury. Obecnie znajduje się tu Dom Środowisk Twórczych.
Kościół i klasztor na wzgórzu Karczówka, zbudowany w latach 1624-1631, pierwotnie zasiedlony przez zakon bernardynów (rozwiązany przez władze carskie w 1864 r.). Od 1957 r. gospodarzami obiektu są pallotyni.
Kościół garnizonowy, dawna cerkiew, wzniesiona w latach 1902-1904, wzorowana na soborze Izaakowskim w Petersburgu. W okresie międzywojennym świątynię odremontowano i przystosowano do liturgii rzymskokatolickiej, przeznaczając ją na kościół garnizonowy pw. Matki Boskiej Królowej Polski. Wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z 1926 r.
Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Piotra i Pawła - jedna z nielicznych świątyni ekumenicznych w Polsce, wybudowany w stylu klasycystycznym ok. 1840 r. Posiada jednonawowy korpus i wieże od strony północnej.
Dworek Laszczyków, modrzewiowy dworek z 1788 roku, kryty łamanym gontem, z bielonymi ścianami i portykiem kolumnowym. Obecnie siedziba Muzeum Wsi Kieleckiej.
Rynek, jego lokalizacja została wyznaczona jeszcze w średniowieczu. Zabudowa pochodzi głównie z XVIII i XIX w. Na skwerku przy Rynku znajduje się figura św. Tekli z 1765 r.
Ulica Henryka Sienkiewicza, wytyczona w latach 20. XIX w. jako ulica Konstantego, później ulica Pocztowa. Główna ulica miasta, w środkowej części wyłączona z ruchu kołowego. Znajduje się tu szereg zabytkowych budowli, m.in. hotele Wersal i Bristol, Teatr im. Stefana Żeromskiego, a także będący przykładem architektury secesyjnej budynek Banku Gospodarki Żywnościowej.
Synagoga w Kielcach - wybudowana w 1902 roku.
Cmentarz żydowski - założony w 1868 roku.
Cmentarz "Stary", założony ok. 1800 r., początkowo przeznaczony zarówno dla katolików, jak i dla ewangelików, prawosławnych i unitów. Znajdują się tu cenne nagrobki żeliwne i kamienne oraz kaplice z początku XIX w.
Park miejski im. Stanisława Staszica, założony w 1830 r. na terenie istniejącego ogrodu z XVIII w.
Dworek Karscha, wzniesiony w I poł. XIX w. przez rodzinę Stumpfów. W latach 1888-1890 miał w tym dworze swoją pracownię słynny malarz – Jan Styka.
Kaplica NMP Matki Kościoła, na kieleckiej Dąbrowie wzniesiona w 1866 roku.

[edytuj] Muzea

Muzeum Narodowe w Kielcach - mieści się w pałacu biskupim. Zgromadzono tu cenne XVII- i XVIII-wieczne obrazy, meble, gobeliny nadające wnętrzom charakter zbliżony do dawnej siedziby magnackiej.
Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego - zlokalizowane w budynku dawnego gimnazjum, w którym nauki pobierali m.in. Stefan Żeromski, Bolesław Prus, Józef Kenig, Adolf Dygasiński, Gustaw Herling-Grudziński, Wiesław Jażdżyński oraz Józef Ozga-Michalski. Muzeum gromadzi liczne eksponaty szkolne z drugiej połowy XIX w.
Muzeum Zbiorów Geologicznych - świętokrzyski oddział Państwowego Instytutu Geologicznego. Znajduje się tu bogata kolekcja skał i minerałów charakterystycznych dla Gór Świętokrzyskich.
Muzeum Zabawek i Zabawy - jedyne muzeum tego rodzaju w Polsce. Posiada ono kolekcję zabawek historycznych i współczesnych z całego świata.
Muzeum Wsi Kieleckiej - mieści się w zabytkowym Dworze Laszczyków. Prezentowane są tu głównie wystawy czasowe. Należący do muzeum park etnograficzny (skansen) znajduje się w pobliskiej miejscowości Tokarnia.
Muzeum Pamięci Narodowej - budynek mieszczący muzeum służył w latach 1939-1956 jako więzienie. Podczas wojny znajdował się tu obóz przejściowy dla polskich jeńców wojennych. Po wkroczeniu wojsk sowieckich osadzani byli tu Polacy zsyłani później w głąb ZSRR. Do 1956 roku gmachem zarządzała SB.
Skarbiec Katedralny - znajduje się na zakrystii bazyliki katedralnej. Zgromadzono tu cenne dzieła sztuki sakralnej, m.in. rękopisy z XIV-XVI w., naczynia i szaty liturgiczne, inkunabuły oraz starodruki.
Muzeum Diecezjalne - nowo powstałe Muzeum Diecezji Kieleckiej znajdujące się na tyłach gmachu kurii prezentuje szeroką kolekcję przedmiotów sakralnych, w tym cennych obrazów czy monstrancji.

[edytuj] Turystyka

Kielce są punktem początkowym:

czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Chęcin,
czarnego szlaku rowerowego prowadzącego do Cedzyny.
czerwonego szlaku rowerowego prowadzącego do Podzamcza Piekoszowskiego.

Na terenie miasta znajdują się:

czerwony miejski szlak turystyczny
niebieski szlak spacerowy ul. Zamkowa - Stadion Leśny
zielony szlak spacerowy Kielce Słowik - rezerwat "Biesak - Białogon"
zielony szlak spacerowy ul. Zamkowa - Bukówka
żółty szlak spacerowy wokół Kielc
czarny szlak turystyczny ul. Szczepaniaka - skocznia narciarska na Pierścienicy
ścieżka rowerowa prowadząca przez centrum (od ul. Jesionowej, poprzez ul. Sienkewicza aż na Stadion Leśny)
czerwona ścieżka rowerowa prowadząca na Stadion Leśny (bardzo trudna)
niebieska ścieżka rowerowa prowadząca na Stadion Leśny (nieco łatwiejsza)
czerwona ścieżka rowerowa prowadząca na Telegraf (bardzo trudna)
niebieska ścieżka rowerowa prowadząca na Telegraf (bardzo trudna)

Przez Kielce przechodzi niebieski szlak turystyczny z Chęcin do Łagowa.

Zobacz też: świętokrzyskie szlaki turystyczne

[edytuj] Ochrona przyrody

W granicach administracyjnych Kielc znajduje się część Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego, a także 5 rezerwatów przyrody:

[edytuj] Edukacja

[edytuj] Szkoły

Pełny wykaz kieleckich placówek oświatowych znajduje się w artykule Szkoły w Kielcach

[edytuj] Wyższe uczelnie

Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego www
Politechnika Świętokrzyska www
Wszechnica Świętokrzyska www
Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Kielcach www
Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji im. prof. Edwarda Lipińskiego www
Wyższa Szkoła Handlowa im. Bolesława Markowskiego www
Wyższa Szkoła Technik Komputerowych i Telekomunikacji www
Wyższa Szkoła Telekomunikacji i Informatyki www
Wyższa Szkoła Umiejętności w Kielcach www (poprzednio Wyższa Szkoła Ubezpieczeń)
Wyższa Szkoła Zarządzania Gospodarką Regionalną i Turystyką www
Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach www
Świętokrzyska Szkoła Wyższa
Wyższa Szkoła Dziennikarska im. Melchiora Wańkowicza (filia)

[edytuj] Sport

Kolporter Korona Kielce - zespół piłki nożnej, awans do ekstraklasy w sezonie 2004/2005 (zobacz też: Stadion Miejski w Kielcach)
VIVE Kielce - zespół piłki ręcznej, wielokrotny mistrz i vice-mistrz Polski (zobacz też: Hala sportowa w Kielcach)
Kielecki Klub Lekkoatletyczny - KKL Fart Kielce
Kielecki Klub Aikido Kobayashi
Kielecki Klub Karate Kyokushin
Kielecki Klub Shorin-Ryu
Kielecki Klub Shidokan Karate
Oficina da Capoeira Kielce
Capoeira Abada Kielce
Automobilklub Kielecki
Klub Sportowy "Stella"
Orlęta Kielce - zespół piłki nożnej, grający w czwartej lidze
Aeroklub Kielecki
Świętokrzyskie Kolarstwo Górskie
Akademicki Klub Turystyki Kwalifikowanej PTTK - Sabat
Świętokrzyski Klub Alpinistyczny
AZS Politechniki Świętokrzyskiej
Uczniowski Klub Sportowy "Zalew Kielce"
Kieleckie Towarzystwo Narciarskie KTN "PUCH"

[edytuj] Kultura

Kielce są zdecydowanie centrum kulturalnym regionu, to tutaj odbywa się większość koncertów i imprez kulturalnych, w tym m.in. Harcerski Festiwal Kultury Młodzieży Szkolnej "Kielce", Festiwal Muzyki Organowej, Festiwal Muzyki Gitarowej, "Jeunesses Musicales" oraz Zaduszki Jazzowe.

Instytucje kulturalne działające na terenie Kielc:

Kina
- Kinoplex www, znajdujący się w budynku Galerii ECHO, zbudowanej pod koniec listopada 2002 r. u zbiegu ulic Świętokrzyskiej i Manifestu Lipcowego (od 2006 r. Aleja Solidarności). Składa się z 7 sal kinowych liczących łącznie 1614 miejsc.
- Moskwa www, przy ul. Staszica, liczące 396 miejsc.
- Echo, przy ul. Ściegiennego, liczące 500 miejsc
- Studyjne, w budynku kina "Moskwa", liczące 47 miejsc
Teatry
- Teatr im. Stefana Żeromskiego www, istnieje od 1945 r., zlokalizowany jest w zabytkowej kamienicy z drugiej połowy XIX w., dawnej siedzibie Hotelu Polskiego. Odbywa się tu kilka premier rocznie, każdy sezon kończy się plebiscytem o "Dziką Różę".
- Teatr Lalki i Aktora "Kubuś" www, utworzony w 1955 r., posiada jedną z najnowocześniejszych widowni w Polsce.
- Kielecki Teatr Tańca www, założony w 1995 przez p. Elżbietę Szlufik-Pańtak.
- Teatr Alternatywny "Ecce Homo", kielecki teatr poruszający się głównie w formule performance, która łączy wszelkie dziedziny sztuki (plastyka, muzyka, tekst i ruch) tworząc własną ekspresję i własny język artystyczny.
Filharmonie
- Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga www, o tradycjach sięgających lat 20. XX w., z siedzibą w Kieleckim Centrum Kultury
Centra kultury
- Kieleckie Centrum Kultury www, działające od 1992 r., zbudowane na wzór Teatru Muzycznego w Gdyni
- Wojewódzki Dom Kultury www, wzniesiony w 1935 r. jako Dom Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego im. J. Piłsudskiego.
- Dom Środowisk Twórczych www, mieszczący się w zabytkowym Pałacyku Tomasza Zielińskiego
- Wojewódzka Biblioteka Publiczna www, posiadająca cenny zbiór starodruków oraz niemal 550 tys. książek.
- Kompania Wolontarska www

[edytuj] Media

Historia kieleckich mediów sięga roku 1870 r., kiedy to w trudnych czasach przepełnionych carskimi represjami wyszedł pierwszy numer Gazety Kieleckiej, ukazującej się dwa razy w tygodniu w środy i w soboty (wersja zdigitalizowana dostępna w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej). W tym samym roku działalność rozpoczęli redaktorzy periodyka Pamiętnik kielecki, zawierającego artykuły o tematyce historyczno-krajoznawczej. Po II wojnie światowej wydawano dzienniki: Słowo Ludu (od 27 września 1949) oraz Echo Dnia (od 1971 r.). 1 stycznia 2005 roku, po wielu latach starań, powstał w Kielcach samodzielny Oddział Telewizji Polskiej S.A. z siedzibą w Kieleckim Centrum Kultury.

prasa lokalna
- dzienniki
  - Echo Dnia - dziennik lokalny www
  - Gazeta Wyborcza Kielce - dziennik lokalny www
  - Słowo Ludu - już niewydawany dziennik lokalny www
- inne
  - Dedal - Świętokrzyski Magazyn Kulturalno-Artystyczny www
  - Nasza Baba Jaga - Świętokrzyski Kwartalnik Edukacyjno-Krajoznawczy www
  - Wici.Info - Świętokrzyski informator kulturalny www

rozgłośnie radiowe
- Polskie Radio Kielce (90,4 MHz; 101,4 MHz) www
- Radio FaMa (100,8 MHz) www
- Radio Plus (107,9 MHz) www
- Radio Tak FM (98 MHz; 106,5 MHz) www
- Radio Eska Kielce (103,3 MHz) www
- Radio Planeta Kielce (103,9 MHZ)
lokalne stacje telewizyjne
- TVP3 Kielce www
- TV Kielce www

[edytuj] Transport

[edytuj] Drogowy

Kielce stanowią ważny węzeł komunikacyjny, przez miasto przebiegają drogi międzynarodowe i krajowe:

7 S7 – Gdańsk - Warszawa - Radom - Kielce - Kraków - Chyżne
73 – Wiśniówka - Kielce - Tarnów - Pilzno - Jasło
74 – Sulejów - Kielce - Opatów - Szczebrzeszyn - Zamość - granica polsko-ukraińska (przejście graniczne w Zosinie)

Drogi wojewódzkie:

745 – Dąbrowa - Masłów - Radlin
761 – Kielce - Piekoszów
762 – Kielce - Chęciny - Małogoszcz
764 – Kielce - Suków - Raków - Staszów - Połaniec
786 – Kielce - Ruda Strawczyńska - Łopuszno - Włoszczowa - Koniecpol - Święta Anna - Częstochowa

Ponadto Kielce posiadają sieć dróg powiatowych, obejmujących 109 ulic o łącznej długości 114,9 km oraz sieć dróg gminnych obejmujących 446 ulic o łącznej długości 220,9 km. 57,5% dróg w mieście posiada nawierzchnię twardą ulepszoną, 8,4% nawierzchnię twardą nie ulepszoną, zaś 34,1% - nawierzchnię gruntową.

[edytuj] Kolejowy

Dworzec kolejowy obecnie, na pierwszym planie Pomnik Niepodległości

Transport kolejowy jest obecny w Kielcach od 1885 r., kiedy to ukończono budowę linii łączącej Iwanogród (Dęblin) z Dąbrową Górniczą, przebiegającej przez centrum miasta. Obecnie Kielce stanowią ważne skrzyżowanie linii kolejowych, biegnących do Częstochowy i Lublińca (Kolej lubliniecko-kielecka), Warszawy, Krakowa i Sandomierza.

W granicach administracyjnych miasta znajduje się dworzec kolejowy Kielce oraz stacje kolejowe: Kielce Piaski, Kielce Białogon, Kielce Czarnów i Kielce Herbskie.

[edytuj] Lotniczy

Obecnie mieszkańcy Kielc mają do dyspozycji jedynie Port lotniczy Kielce-Masłów, będący cywilnym lotniskiem sportowym zlokalizowanym w miejscowości Masłów. Nie jest on w stanie przyjąć dużych pasażerskich samolotów, jego przebudowa również nie jest opłacalna. W czerwcu 2006 r. zapadła decyzja o lokalizacji nowego lotniska koło wsi Obice na terenie gminy Morawica, zdolnego obsłużyć zwykłe linie lotnicze.

[edytuj] Komunikacja miejska

[edytuj] Autobusy

Początki Komunikacji Miejskiej w Kielcach przypadają na dzień 22 lipca 1951 r., kiedy to powstał Wydział, a następnie Zakład Komunikacji Miejskiej w ramach Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Kielcach. Pierwsze autobusy wypożyczone od Przedsiębiorstwa Państwowej Komunikacji Samochodowej obsługiwały linie komunikacyjne do Dąbrowy, Bukówki, Dymin i Białogonu.

W chwili obecnej po mieście kursują 54 linie autobusowe zwykłe oraz jedna linia nocna, obsługiwane przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji na mocy umowy podpisanej z Zarządem Transportu Miejskiego. W Kielcach znajdują się dwie zajezdnie - przy ul. Jagiellońskiej oraz ul. Pakosz. Tabor składa się z około 160 autobusów, w tym 10 nowoczesnych niskopodłogowców firmy Neoplan, 51 wielkopojemnych marki Ikarus 280, 80 wysokopodłogowych (Jelcz PR110M i Jelcz 121M), 20 niskopodłogowców marki Solaris oraz 9 kupionych jako używane autobusów MAN AG. Tabor uzupełnia 5 minibusów marki Jelcz kursujących po trasach o małej ilości pasażerów. Autobusy od października 2006 są przemalowane z biało-zielonego koloru na żółto-czerwone kieleckie barwy.

W chwili obecnej (VIII 2006) miasto ma dwie koncepcje dalszego rozwoju komunikacji miejskiej w Kielcach, a ściślej głównego przewoźnika czyli MPK Kielce: prywatyzacja przewoźnika (zainteresowanym jest Veolia Transport - dawny Connex) bądź pozyskanie środków z funduszy Unii Europejskiej na poprawę komunikacji w mieście (w tym i na tabor).

Aktualny rozkład autobusów można znaleźć na tej stronie.

[edytuj] Tramwaje

Pierwsze pomysły budowy w Kielcach sieci tramwajowej pojawiły się już w latach 30 XX wieku. Niestety wybuch wojny uniemożliwił realizację tego przedsięwzięcia. Do koncepcji powrócono w latach 70, wtedy też zaplanowano przebieg trakcji. Powstać miały trzy linie (czerwona, zielona i niebieska). Linia czerwona miała łączyć najdalej wysunięte krańce miasta (osiedle Ślichowice i Dąbrowę). Linia zielona zaczynałaby się centrum a prowadziła do Cedzyny, natomiast linia niebieska dotarłaby do Barwinka. Pomysł jednakże porzucono. Niemniej jednak miejsce na trakcję tramwajowa przewidziane jest w ulicach łączących centrum ze Ślichowicami. Pomysł powrócił w 2004 roku, kiedy pojawiło się nowe źródło finansowania inwestycji, a mianowicie fundusze strukturalne z Unii Europejskiej. Władze miasta zleciły już profesjonalne opracowanie nowej strategii komunikacyjnej. Najprawdopodobniej zrealizowana byłaby koncepcja linii czerwonej, zaadaptowana do nowych warunków.

[edytuj] Komunikacja międzymiastowa

Dworzec autobusowy o charakterystycznym kształcie spodka

Historia komunikacja autokarowej w Kielcach sięga 1945 r., kiedy to powołano Okręgową Bazę PKS. Już w 1946 r. organizowane były regularne kursy do Krakowa, Warszawy, Jeleniej Góry, Cieplic oraz do ościennych miejscowości.

W 1984 r. oddano do użytku Dworzec PKS w Kielcach, wówczas jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie. Jego nietypowa architektura oraz nowatorskie rozwiązania komunikacyjne kwalifikują go do grona najciekawszych atrakcji miasta.

Po roku 1990 kielecki PKS został przemianowany na Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej SA w Kielcach , od tego czasu prowadzi regularną komunikację pasażerską dalekobieżną i międzynarodową.

[edytuj] Komunikacja prywatna

W Kielcach intensywnie rozwijają się indywidualne usługi przewozowe. W mieście zarejestrowanych jest ok. 750 taksówek, kursy dalekobieżne obsługiwane są przez minibusy należące w większości do Świętokrzyskiego Zrzeszenia Transportu Prywatnego www.

[edytuj] Znani kielczanie i osoby związane z Kielcami

Wincenty z Kielc, pierwszy znany z imienia kompozytor polski
Stanisław Staszic (1755-1826), działacz społeczny i polityczny, pisarz, uczony i filozof
ks. Piotr Ściegienny (1801-1890), działacz rewolucyjny i niepodległościowy, publicysta
Józef Kenig (1821-1900), dziennikarz i krytyk warszawski, nazywany "potentatem opinii"
Adolf Dygasiński (1839-1902), pisarz, uczestnik powstania styczniowego
Wiktor Jaroński (ur. 1870 - zm. 1931) sędzia, polityk endecki, poseł do Dumy z Koła Polskiego.
Stefan Artwiński (1863-1939), działacz polityczny, zamordowany przez hitlerowców, Prezydent Kielc
Franciszek Giertych, polski działacz gospodarczy, inżynier, protoplasta rodziny znanych polityków narodowych.
Jędrzej Giertych (1903-1992), polski polityk, dyplomata i publicysta.
Stefan Żeromski (1864-1925), pisarz
Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000), pisarz
Jan Czarnocki (1889-1951), znany geolog
Czesław Bieżanko (1895-1986), entomolog
Rafał Olbiński (ur. 1945), artysta malarz, grafik
Leszek Mądzik (ur. 1945), reżyser i scenograf
Włodzimierz Kiniorski (ur. 1952), instrumentalista, kompozytor, realizator działań multimedialnych
Edmund Niziurski (ur. 1925), pisarz
Andrzej Poniedzielski (ur. 1954), polski poeta, bard, konferansjer
Zbigniew Książek, scenarzysta, prozaik, dramaturg i autor tekstów piosenek
Leszek Kumański (ur.1955), polski poeta, prozaik oraz dziennikarz, a także autor scenariuszy i reżyser programów estradowych

[edytuj] Aktorzy, wokaliści, osoby związane z mediami

Wiesław Gołas, aktor
Tadeusz Sznuk, dziennikarz radiowy i telewizyjny
Krzysztof „K.A.S.A” Kasowski, wokalista
Liroy, wokalista
Bożena Walter, prezes fundacji TVN "Nie jesteś sam"
Marcin Pawłowski (1970-2004), nieżyjący już dziennikarz TVN
Andrzej Piaseczny "Piasek" (ur. 1971), wokalista
Piotr Kmiecik (ur. 1976), montażysta filmowy
Dagmara Domińczyk, aktorka
Anna Treter, wokalistka związana z grupą Pod Budą

[edytuj] Politycy

Henryk Długosz, były szef kieleckiego SLD, skazany prawomocnym wyrokiem sądu za udział w tzw. Aferze starachowickiej
Kazimierz Michał Ujazdowski, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Prawo i Sprawiedliwość
Krzysztof Janik, były przewodniczący klubu SLD
Juliusz Braun (ur. 1948), były przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

[edytuj] Sportowcy

Paweł Brożek, reprezentant Polski, piłkarz Wisły Kraków
Piotr Brożek, piłkarz Wisły Kraków
Przemysław Cichoń, piłkarz Korony Kielce
Leszek Drogosz (ur. 1933), polski bokser, trzykrotny mistrz Europy
Wojciech Krakowiak, piłkarz grający w lidze amerykańskiej
Mariusz Mucharski, piłkarz Korony Kielce, Wisły Kraków, Persib Maung
Zbigniew Piątek, znany kolarz, obecnie Radny Rady Miejskiej
Piotr Stokowiec, piłkarz Polonii Warszawa
Michał Sołowow, rajdowiec

[edytuj] Biznesmeni

Michał Sołowow, właściciel 68% akcji spółki Barlinek - producenta podłóg drewnianych, 41% akcji developera Echo Investment, 49% akcji Cersanit - producenta ceramiki sanitarnej, 25% akcji Firmy Chemicznej Dwory oraz szczecińskiego producenta opakowań Ultra Pack, zainwestował w sieć barów rybnych North Fish, jest także wydawcą Życia Warszawy. W roku 2006 wraz z pilotem Maciejem Baranem w Barwach Cersanit Rally Team zdobył tytuł Wice Mistrza Rajdowych Samochodowych Mistrzostwach Polski na Mitsubishi Lancer Evo IX
Krzysztof Klicki, właściciel 82 proc. akcji Kolportera, największego w Polsce prywatnego dystrybutora prasy. Właściciel pierwszoligowego klubu piłkarskiego Kolporter Korona Kielce.

[edytuj] Posłowie okręgu kieleckiego

Dokładne informacje na temat wyborów znajdują się w artykule Okręg wyborczy Kielce.

Posłowie, reprezentanci Okręgu Kieleckiego w Sejmie po wyborach w 2005 roku. W nawiasie podana jest liczba głosów:

Przemysław Gosiewski, PiS (31253)
Konstanty Miodowicz, PO (14505)
Włodzimierz Stępień, SLD (12655)
Małgorzata Olejnik, Samoobrona (12398)
Józef Cepil, Samoobrona (10526)
Krzysztof Grzegorek, PO (8730)
Radosław Parda, LPR (7856)
Leszek Sułek, Samoobrona (7590)
Mirosław Pawlak, PSL (6684)
Halina Olendzka, PiS (5386)
Henryk Milcarz, SLD (5251)
Andrzej Pałys, PSL (5055)
Krzysztof Lipiec, PiS (4697)
Jarosław Rusiecki, PiS (4009)
Zbigniew Pacelt, PO (3982)
Maria Zuba, PiS (3397)

[edytuj] Kielce jako garnizon wojskowy

[edytuj] Jednostki stacjonujące przed 1939

Jednostki należące do 2 Dywizji Piechoty Legionów
- 4 Pułk Piechoty Legionów
- 2 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów

[edytuj] Jednostki stacjonujące po 1945

4 Puławski Pułk Zmechanizowany im. Ludowych Partyzantów Ziemi Kieleckiej (od 1945 r., wcześniejsze nazwy: 4 pułk piechoty 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Gen. Henryka Dąbrowskiego, 4 Pułk Piechoty Zmechanizowanej, po 1988 r. 94 Ośrodek Materiałowo–Techniczny)
Kielecki Pułk Obrony Terytorialnej im. Leona Koczaskiego (w latach 1963–1975)
Garnizonowy Węzeł Łączności Kielce (utw. 1965)
23 Garnizonowa Stacja Obsługi Samochodów (1969–1995)
8 Garnizonowy Punkt Zaopatrywania Technicznego (1973–1995)
Grupa Organizacyjno–Mobilizacyjna 1 Brygady Transportowej (1964–1995)
16 samodzielna kompania łączności Wojewódzkiego Komitetu Obrony (1968–1975)
6 kompania inżynieryjno–budowlana 39 Pułku Inżynieryjno–Budowlanego im. Edwarda Dembowskiego z Bochni (1977–1988)
Patrol rozminowania z 3 Pułku Saperów z Dębicy, przemianowany później na 31 Patrol Rozminowania (1999 r.)