Sojusz Lewicy Demokratycznej
Z Wikipedii
Sojusz Lewicy Demokratycznej | |
---|---|
Lider | Wojciech Olejniczak |
Data założenia | 15 kwietnia 1999 |
Adres siedziby | ul. Rozbrat 44 A, 00-419 Warszawa |
Ideologia polityczna | socjaldemokracja |
Poglądy gospodarcze | Socjalizm |
Liczba członków | ok. 80 000 (czerwiec 2006) |
Członkostwo międzynarodowe | Międzynarodówka Socjalistyczna |
Europejska Grupa Parlamentarna | Partia Europejskich Socjalistów |
Młodzieżówka | Federacja Młodych Socjaldemokratów |
Barwy | czerwień |
Obecni posłowie (%) |
55 (12%) |
Obecni senatorowie (%) |
0 (0%) |
Strona internetowa | http://www.sld.org.pl |
Zobacz również |
Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD) – lewicowa partia polityczna założona 15 kwietnia 1999 r. (zarejestrowana sądownie 17 maja 1999) przez działaczy większości organizacji wchodzących w skład koalicji SLD.
Spis treści |
Program polityczny
- Partia SLD oficjalnie odcina się od komunistycznych korzeni (deklaruje program nowoczesnej socjaldemokracji), nie jest również oficjalną następczynią SdRP, w praktyce jednak duża część jej działaczy wywodzi się z SdRP, a wcześniej jeszcze z PZPR.
- Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera zachowanie większości funkcji socjalnych państwa, opowiada się za tzw. społeczną gospodarką rynkową. Partia wysuwała przed wyborami w 2001 roku propozycje likwidacji Senatu (wycofała się z tej propozycji po wyborach, w których uzyskała zdecydowaną większość foteli senatorskich)
- SLD jest za świeckością państwa i tolerancją światopoglądową oraz za "równym statusem kobiet i mężczyzn", także za prawem kobiet do aborcji.
Partia sprzeciwia się: wprowadzeniu podatku liniowego, legalizacji eutanazji, natychmiastowemu zniesieniu poboru do wojska i wprowadzeniu armii zawodowej, legalizacji tzw. "narkotyków miękkich", przywróceniu kary śmierci oraz upublicznieniu wszystkich teczek peerelowskich służb.
Nie popiera likwidacji powiatów i rozwiązania Senatu.
Postuluje natomiast: legalizację aborcji, rejestrację związków homoseksualnych, utrzymanie bezpłatnej edukacji i służby zdrowia. Chce również państwa świeckiego, rodzielenia państwa od kościoła. Zaskarżyła szereg ustaw dających pieniądze kościołowi do Trybunału Konstytucyjnego.
Struktura i działacze
- Przewodniczący: Wojciech Olejniczak.
- Sekretarz generalny: Grzegorz Napieralski.
- Wiceprzewodniczący: Joanna Senyszyn, Andrzej Jaeschke, Andrzej Ryński, Artur Hebda, Wiesław Szczepański.
- Przewodniczący klubu parlamentarnego SLD: Jerzy Szmajdziński.
- Rzecznik Prasowy SLD: Piotr Mościcki
Inni znani politycy SLD: Marek Siwiec, Tadeusz Iwiński, Zbyszek Zaborowski, Małgorzata Ostrowska, Katarzyna Piekarska, Wacław Martyniuk, Leszek Miller, Krzysztof Janik, Tadeusz Motowidło, Janusz Zemke, Jacek Piechota.
Organizacja młodzieżowa SLD to Federacja Młodych Socjaldemokratów.
Historia SLD
Koalicja Sojuszu Lewicy Demokratycznej
Sojusz Lewicy Demokratycznej był koalicją wyborczą lewicowych ugrupowań politycznych: partii, związków zawodowych i ich federacji oraz stowarzyszeń społecznych, utworzoną jako komitet wyborczy w 1991 r.; główną siłą była Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej. Koalicja ta była ponownie, aczkolwiek w różnym składzie, odtwarzana w kolejnych wyborach parlamentarnych w latach 1993 i 1997; każdorazowo zawierano nowe umowy koalicyjne.
Lista sygnatariuszy koalicji SLD w wyborach w 1997 r. (pełna lista; kolejność według kolejności podpisów na umowie koalicyjnej):
Przewodniczący Krajowego Komitetu Wyborczego SLD: Włodzimierz Cimoszewicz
- Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej: Józef Oleksy (wiceprzewodniczący)
- Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych: Józef Wiaderny (wiceprzewodniczący)
- Stowarzyszenie "Pokolenia": Jerzy Szmajdziński (wiceprzewodniczący)
- Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne w Polsce: Jan Syczewski
- Demokratyczna Unia Kobiet: Danuta Waniek
- Federacja Zakładowych Organizacji Związkowych Przemysłu Metalowego, Elektrycznego i Maszynowego – "Metalowcy": Zdzisław Tuszyński
- Federacja Związków Zawodowych Nauczycielstwa Polskiego Szkół Wyższych i Nauki: Zygmunt A. Cybulski
- Federacja Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia: Alicja Milewska
- Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP: Waldemar Chyczewski
- Federacja Związków Zawodowych Pracowników Przemysłu Lekkiego: Zbigniew Kaniewski
- Krajowa Rada Weteranów Lewicy: Jakub Krajewski
- Krajowa Rada Spółdzielcza: Jerzy Jankowski
- Krajowe Przedstawicielstwo Emerytów i Rencistów: Wojciech Kukułka
- Koło Nowa Demokracja: Eugeniusz Januła
- Partia Pracy: Józef Ciuruś
- Polska Partia Socjalistyczna: Jan Mulak
- Polska Partia Zielonych: Wiesław Kossakowski
- Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów: Elżbieta Arciszewska
- Ruch Ludzi Pracy: Lech Szymańczyk
- Niezależna Inicjatywa Europejska "NIE": Piotr Gadzinowski
- Stowarzyszenie Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę: Mirosław Podsiadło
- Stowarzyszenie "Strażnica - Dom Polski": Ryszard Ulicki
- Towarzystwo Kultury Świeckiej: Maria Szyszkowska
- Towarzystwo Przyjaciół Nauk Społecznych: Bolesław Przywara
- Unia Chrześcijańsko-Społeczna (UChS): Kazimierz Morawski
- Zrzeszenie Studentów Polskich: Marek Wikiński
- Związek Nauczycielstwa Polskiego: Jan Zaciura
- Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej: Małgorzata Okońska-Zaremba
- Związek Zawodowy "Budowlani": Zbigniew Janowski
- Związek Zawodowy Górników w Polsce: Jan Kisieliński
- Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Miedziowego: Ryszard Zbrzyzny
- Związek Zawodowy Pracowników Rolnictwa w RP: Leon Grycuk
- Związek Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego: Roman Orłowski
W związku z wejściem w życie nowej Konstytucji RP, która prawo do zgłaszania kandydatów na posłów i na senatorów przyznała partiom politycznym i wyborczom, wykluczając organizacje społeczne, w dniu 15 kwietnia 1999 r. SLD przekształcił się w partię polityczną, część partii składowych koalicji (m.in. PPS, RLP, Proletariat) odmówiło przystąpienia do nowej partii.
Partia Sojusz Lewicy Demokratycznej
SLD weszło do rządu koalicyjnego w III RP po raz pierwszy po wyborach z 19 września 1993 roku mając 168 mandatów. Koalicyjny PSL posiadał ich wówczas 127. Premierem został kandydat PSL Waldemar Pawlak. Do opozycji należała w tamtej kadencji Sejmu:Unia Pracy, Unia Wolności, Bezpartyjny Blok Wspierania Reform, Konfederacja Polski Niepodległej, Mniejszość Niemiecka, Koło Nowa Demokracja oraz Polska Partia Socjalistyczna. W wyniku zmian w ustaleniach koalicyjnych 15 marca 1995 r. premierem został Józef Oleksy, który – po oskarżeniu przez członka własnego rządu, ministra spraw wewnętrznych A. Milczanowskiego o szpiegostwo – zrezygnował 26 stycznia 1996 roku z pełnionego urzędu. Józefa Oleksego na tym stanowisku zastąpił Włodzimierz Cimoszewicz, który pełnił tą funkcję do 17 października 1997 roku. Na konwencji w 2004 r. zmieniono prezydium SLD. Nowym szefem został Krzysztof Janik, a wiceszefami Katarzyna Piekarska i Grzegorz Napieralski.
Pod wpływem narastających konfliktów w łonie partii, 26 marca 2004 grupa działaczy SLD z marszałkiem Sejmu Markiem Borowskim założyła nową partię pod nazwą Socjaldemokracja Polska – SdPL. Kontynuacją konfliktu wewnątrz SLD było odejście kolejnych działaczy i posłów do nowotworzonej Partii Demokratycznej. 21 maja 2005 kierownictwo SLD (przewodniczący, wiceprzewodniczący oraz przewodniczący klubu parlamentarnego) podało się do dymisji. Na konwencji partii 29 maja 2005 członkowie wybrali nowe władze z dotychczasowym ministrem rolnictwa w rządzie Marka Belki, Wojciechem Olejniczakiem na czele.
Wybory samorządowe
2002
W wyborach samorządowych 27 października 2002 r. koalicja SLD-UP uzyskała 24,65% głosów i 189 miejsc w sejmikach wojewódzkich.
2006
5 lutego 2006 r. Sojusz Lewicy Demokratycznej i Unia Pracy podpisały porozumienie wyborcze zakładające wspólny start w wyborach samorządowych w 2006 r. 6 kwietnia 2006 r. podobne porozumienie z SLD podpisały następując organizacje i partie:
- OPZZ
- Unia Lewicy III RP
- Związek Nauczycielstwa Polskiego
- Polska Partia Socjalistyczna
- Ruch Społeczny NIE
- Ruch Odrodzenia Gospodarczego im. Edwarda Gierka
- Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej
- Zrzeszenie Studentów Polskich
- Stowarzyszenie Ordynacka
- Związek Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego.
3 września 2006 r. Sojusz Lewicy Demokratycznej wraz z Partią Demokratyczną-demokraci.pl, Socjaldemokracją Polską i Unią Pracy oficjalnie wszedł w skład koalicji samorządowe Porozumienie Lewicy i Demokratów – Wspólna Polska.
Wybory parlamentarne
2001
W wyborach parlamentarnych 26 września 2001 r., podczas których SLD uczestniczyło w koalicji z Unią Pracy (SLD-UP), partia uzyskała 201 (koalicja ogółem 216) mandatów poselskich i wraz PSL i UP współtworzyła rząd pod przewodnictwem Leszka Millera.
2005
Przed wyborami do Sejmu i Senatu, które odbyły się 25 września 2005 r., SLD podpisał porozumienie wyborcze z OPZZ, Unią Lewicy, w wyniku czego kandydaci na posłów i senatorów z tych organizacji i partii kandydowali z listy wyborczej SLD w całym kraju. W wyborach do Sejmu na Sojusz zagłosowało 1 335 257 ludzi co stanowi 11,31% osób biorących udział w wyborach. Pozwoliło to zdobycie 55 miejsc w niższej izbie parlamentu i zajęcie tam 4. miejsca. Klęską okazały się wybory do Senatu; SLD nie zdobyło ani jednego mandatu.
Wybory do PE
2004
W wyborach do Parlamentu Europejskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej również znajdował się w koalicji z Unią Pracy. Koalicja zdobyła 561 311 głosów czyli 9,3%. Pozwoliło to na uzyskanie 5 mandatów.
Wybory prezydenckie
2000
W wyborach prezydenckich w 2000 r. SLD nie wysunął kandydata, ale poparł Aleksandra Kwaśniewskiego, którego wysunął w 1995 r. Kwaśniewski wygrał w I turze, uzyskując 53,9% głosów.
2005
W wyborach SLD poparło kandydaturę Włodzimierza Cimoszewicza. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
Krytyka
Postulat delegalizacji
Delegalizacja SLD to jeden z kontrowersyjnych postulatów zgłaszanych przez polityków głównie PiS i LPR od 2004 roku takich jak Jarosław Kaczyński oraz Roman Giertych.
Możliwość delegalizacji partii politycznych przewiduje Konstytucja Polski z 1997. Według artykułu 13 Konstytucji:
- Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.
Procedury delegalizacji przewiduje Ustawa o partiach politycznych z dnia 27 czerwca 1997 r. [1]:
Art 42:
- Rozpoznawanie spraw o stwierdzenie sprzeczności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych należy do właściwości Trybunału Konstytucyjnego.
Art 44.1:
- Jeżeli Trybunał Konstytucyjny wyda orzeczenie o sprzeczności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznej, Sąd wydaje niezwłocznie postanowienie o wykreśleniu wpisu partii z ewidencji.
Art. 20, 21, 45 umożliwiają również likwidację partii z powodu niespełnienia wymagań formalnych, jednak nie mają związku z proponowaną delegalizacją SLD.
Do zgłaszanych argumentów za delegalizacją należą "wręcz strukturalne powiązanie tej partii ze światem przestępczym" (Jarosław Kaczyński[2]) oraz to że "SLD stało się organizacją antypaństwową" (Roman Giertych[3]). Wypowiedź Giertycha miała miejsce po tym jak Joanna Senyszyn sparafrazowała słowa papieża Jana Pawła II podczas Parady Równości w Warszawie.
Jak dotąd żaden z polityków proponujących delegalizację nie podał, które z konstytucyjnych kryteriów jest łamane przez SLD.
Postulat delegalizacji SLD został po raz pierwszy publicznie ogłoszony w końcu 1995 przez rzecznika prasowego Unii Wolności Andrzeja Potockiego w czasie tzw. afery Oleksego.
Przewodniczący SLD
- Leszek Miller 15 kwietnia 1999 – 21 stycznia 2004
- Krzysztof Janik 21 stycznia 2004 – 18 grudnia 2004
- Józef Oleksy 18 grudnia 2004 – 29 maja 2005
- Wojciech Olejniczak 29 maja 2005 -
Posłowie SLD wybrani w wyborach w 2005 roku
poseł, liczba głosów
- Anita Błochowiak 3451 głosów
- Kazimierz Chrzanowski 11296 głosów
- Grażyna Ciemniak 3807 głosów
- Eugeniusz Czykwin 14181 głosów
- Piotr Gadzinowski 11650 głosów
- Tomasz Garbowski 7517 głosów
- Witold Gintowt-Dziewałtowski 9389 głosów
- Henryk Gołębiewski 8454 głosów
- Tadeusz Iwiński 9734 głosów
- Ewa Maria Janik 6077 głosów
- Elżbieta Jankowska 7495 głosów
- Izabela Jaruga-Nowacka 10492 głosów
- Sławomir Jeneralski 4343 głosów
- Wiesław Jędrusik 9761 głosów
- Ryszard Kalisz 36013 głosów
- Jan Kochanowski 7378 głosów
- Janusz Krasoń 15162 głosów
- Grzegorz Kurczuk 9683 głosów
- Krystian Łuczak 5824 głosów
- Krystyna Łybacka 18637 głosów
- Wacław Martyniuk 11339 głosów
- Henryk Milcarz 5251 głosów
- Tadeusz Motowidło 13488 głosów
- Grzegorz Napieralski 14673 głosów
- Wojciech Olejniczak 31471 głosów
- Małgorzata Ostrowska 12861 głosów
- Artur Ostrowski 7043 głosów
- Sylwester Pawłowski 12469 głosów
- Jacek Piechota 17257 głosów
- Katarzyna Piekarska 26511 głosów
- Stanisław Piosik 5105 głosów
- Zbigniew Podraza 5363 głosów
- Wojciech Pomajda 6622 głosów
- Stanisława Prządka 7674 głosów
- Stanisław Rydzoń 7787 głosów
- Joanna Senyszyn 11925 głosów
- Szczepan Skomra 6348 głosów
- Stanisław Stec 9944 głosów
- Władysław Stępień 10505 głosów
- Włodzimierz Stępień 12655 głosów
- Marek Strzaliński 11045 głosów
- Wiesław Szczepański 8253 głosów
- Jerzy Szmajdziński 20741 głosów
- Jan Szwarc 7642 głosów
- Jolanta Szymanek-Deresz 9723 głosów
- Michał Tober 8945 głosów
- Tadeusz Tomaszewski 12213 głosów
- Jerzy Wenderlich 10761 głosów
- Marek Wikiński 8671 głosów
- Bogusław Wontor 7793 głosów
- Grzegorz Woźny 9178 głosów
- Stanisław Wziątek 8887 głosów
- Zbyszek Zaborowski 12643 głosów
- Ryszard Zbrzyzny 9644 głosów
- Janusz Zemke 33672 głosów
Platformy Programowe SLD
- Rada Ekologiczna SLD "Środowisko i Rozwój"
- Platforma "Porozumienie dla Zdrowia"
- Forum Równych Szans i Praw Kobiet
- Forum Dialogu Światopoglądowego
- Platforma Programowa ds. Wsi i Rolnictwa
- Forum „Rozwój i Praca" http://www.rozwojipraca.pl/
- Platforma Socjalistyczna SLD http://www.platforma-socjalistyczna.pl/
- Platforma samorządowa
- Platforma Międzynarodowa
- Platforma Programowa "Nowoczesna Lewica"
- Platforma Programowa SLD "Socjaldemokratyczna Przyszłość" http://www.sdp.webpark.pl/
- Platforma Programowa "Prawo – Demokracja – Solidarność" http://www.prawo-demokracja-solidarnosc.pl/
Przypisy
- ↑ Ustawa o partiach politycznych z dnia 27 czerwca 1997 r. — sejm.gov.pl
- ↑ PiS zapowiada wniosek o delegalizację SLD — bankier.pl
- ↑ Giertych chce zdelegalizować SLD — gazeta.pl