Alcoholische drank
| Dit artikel behoort tot de reeks over kookkunst |
|
Bereidingstechnieken en benodigdheden |
| Ingrediënten en soorten voedsel |
|
Kruiden en specerijen |
| Regionale keukens |
|
Westers - Latijns-Amerika |
| Culinaire Geschiedenis |
|
Oud-Egyptische keuken |
| Zie ook: |
| bewerken |
Een alcoholische drank is een drank die alcohol, dat wil zeggen ethanol, bevat. Alcoholische dranken kunnen worden verkregen door gisting van suikerhoudende granen of vruchten zoals druiven. Zo wordt respectievelijk bier en wijn verkregen. Dranken die minder dan vijftien volumeprocenten alcohol bevatten worden 'zwak alcoholisch' genoemd, dranken die meer dan vijftien volumeprocent alcohol bevatten zijn sterk alcoholisch. Door destillatie van laag-alcoholische dranken worden hoog-alcoholische dranken verkregen, zoals whisky, cognac, armagnac, rum en dergelijke. Op de verpakking van alcoholische dranken staat het alcoholpercentage vermeld.
Licht-alcoholische dranken mogen in Nederland aan jongeren onder de 16 jaar niet worden verkocht. Vanaf 16 jaar mogen jongeren licht-alcoholische dranken gebruiken. Voor sterkere alcohol, zoals campari en wodka, moet je 18 jaar zijn.
Onder andere omdat alcoholische dranken bij veelvuldig gebruik verslavend en schadelijk voor de gezondheid zijn, wordt door de overheid op alcoholische dranken accijns geheven. Tevens is dit ook een aanzienlijke inkomstenbron voor de overheid.
Een á twee glazen rode wijn per dag zou echter gunstig voor het voorkomen van hart- en vaatziekten zijn. Er wordt o.a. verondersteld dat bloedvaten ontspannen door een beetje alcohol, waardoor de bloeddruk lager wordt.
Inhoud |
[bewerk] Alcohol als genotmiddel
Alcoholhoudende dranken worden veel gebruikt als sociaal geaccepteerd genotmiddel: bier, wijn, likeur en sterke drank. Alcohol is een drug die vanwege de fysiek verslavende eigenschappen gerekend wordt tot de hard drugs.
[bewerk] Effecten en risico's
Alcohol werkt primair op twee niveaus; het beïnvloedt de werking van het zenuwstelsel en het veroorzaakt andere lichamelijke effecten.
[bewerk] Negatieve effecten
Alcohol veroorzaakt bij inwendig gebruik een lichte ontremming die de zelfkritiek doet afnemen, het sociaal contact bevordert en mensen gemakkelijker laat praten. Bij hogere doseringen verminderen de concentratie en de motoriek; bij zeer hoge doseringen treedt bewusteloosheid en ademdepressie op. Bij concentraties die maar even hoger zijn dan die waarbij bewusteloosheid intreedt kan ook de dood het gevolg zijn. Bij langdurig fors gebruik (meer dan 6 glazen per dag) kan levercirrose optreden, bij plotselinge onthouding delirium tremens.
Daarnaast lopen alcoholisten en dronken mensen een veel grotere kans op (verkeers)ongevallen, en op overlijden door het stikken in braaksel of door verdrinking. Bij lage omgevingstemperaturen bestaat een verhoogd risico op onderkoeling omdat alcohol de bloedvaten verwijdt en men dus sneller zijn warmte verliest. Verder stolt het bloed minder snel, nog een reden waarom de combinatie van alcohol en sport taboe is naast de verhoogde kans op blessures door slechtere coordinatie.
Ook mensen die maar weinig hebben gedronken hebben een vergrote kans om bij een verkeersongeval betrokken te raken. Dat is de reden waarom de wetgever in de meeste landen het besturen van een motorvoertuig onder invloed strafbaar heeft gesteld. In Nederland is een bestuurder met meer dan 0,5 promille alcohol in zijn bloed strafbaar. Als je korter dan 5 jaar je rijbewijs hebt, is een promillage van meer dan 0,2 al strafbaar. In België ben je eveneens vanaf 0,5 promille strafbaar.
Bij hoeveel glazen welke effecten optreden hangt af van verschillende factoren. Vrouwen zijn gevoeliger voor alcohol dan mannen, en wie geen alcohol gewend is, is gevoeliger dan een alcoholist. De schaal is dus slechts een benadering.
- 1 glas: "Warm" gevoel, eerste merkbare verandering in gedrag;
- 2 glazen: Het maximum waarbij iemand nog zonder strafbaar te zijn kan autorijden;
- 3-4 glazen: Sterkere gedragsverandering, maximum voor binnenschippers;
- 4-9 glazen: "Aangeschoten" Remmingen verdwijnen meer en meer. Men praat gemakkelijker, maar concentratie en motoriek verdwijnen;
- 10-14 glazen: Dronkenschap. Lallen, waggelen, sterk verminderd reactievermogen, sterke ontremming, misselijkheid, braken;
- 15-20 glazen: zeer dronken: grensloos, onbewust van eigen acties, risico op verhoogde agressiviteit. "Blackouts" kunnen voorkomen waardoor men later zich niets meer herinnert;
- 20 glazen en meer: Sufheid, in slaap vallen. Risico van ademstilstand, coma, hartstilstand.
[bewerk] Andere effecten
Veel deskundigen schrijven aan bepaalde alcoholische dranken ook positieve, lichamelijke effecten toe. Alcohol veroorzaakt in gemiddelde, lichte doseringen een bloedvatverwijding in alle bloedvaten. Het zorgt dus voor een algemene doorbloeding van het gehele lichaam. Mogelijk door die verwijding van het vaatstelsel neemt de diastolische bloeddruk licht af. De kans op hart- en vaatziekten neemt bij dagelijks 1 a 2 glazen (rode) wijn wat af. Omdat dit voor andere dranken niet is aangetoond hangt het effect mogelijk niet samen met de alcohol in de drank, maar met andere stoffen in de wijn.
[bewerk] Alcoholverslaving
Alcohol werkt verslavend en veroorzaakt bij overmatig gebruik ernstige gezondheidsschade, vaak met grote gevolgen voor de patiënt en zijn of haar omgeving. Alcohol is, hoewel legaal verkrijgbaar, in medische zin ook een harddrug en maakt in Nederland aanzienlijk meer slachtoffers dan morfine, heroïne en cocaïne bij elkaar.
Volgens een studie van het Hoger Instituut voor de Arbeid (Hiva), afgerond in augustus 2004, zouden zo'n 800.000 Belgen te veel alcohol drinken, ze zouden ook twee tot drie keer meer drinken dan ze toegeven. Volgens de rondvraag van het Hiva verbruikt de Belgische man jaarlijks 13 liter zuivere alcohol. Bij vrouwen ligt dat op 7 liter. Normaal werd het aantal probleemdrinkers op een 500.000 geschat, doch de onderzoekers gingen in dit nieuw onderzoek na hoeveel alcohol de Belgen daadwerkelijk aankochten en kwamen zo tot deze veel hogere cijfers.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Trimbos-instituut Betrouwbare informatie over alcohol en drugs, veel feiten op een rijtje.
- Alcoholische dranken
- Evolutie van het gebruik van alcohol in België Cijfertabel NIS
- Online studies over drank- en voedselconsumptie Digitale bibliotheek NIS
- "Wat drinkt de Belg?" Artikel NIS
