Drug
Drugs (ook wel: verdovend middel, bedwelmingsmiddel, narcoticum, roesmiddel of droog/droge) is een verzamelnaam voor geneesmiddelen en genotsmiddelen die een meer of minder drogerende (verdovende en/of opwekkende) werking hebben, en die soms tot verslaving kunnen leiden. Het woord narcoticum (meervoud: narcotica) wordt vaak gebruikt bij justitie en de politie. Het woord drug komt oorspronkelijk van het Middelnederlandse woord droge (waar het woord drogist vandaan komt), het Engels heeft dit woord van het Franse woord 'drogue' geleend die het op zijn beurt weer van het Middelnederlands heeft geleend, Nederland heeft dit woord opnieuw teruggeleend (herleend) vanuit het Engels. In het Engels betekent drug zowel medicijn als verdovend middel, die eerste betekenis heeft het woord in het Nederlands niet. In het Frans gebruikt men voor het woord 'verdovend middel' ook wel 'stupéfiant', hetzelfde woord als het bijvoeglijk naamwoord 'verbluffend'.
Inhoud |
[bewerk] Verschil tussen hard- en softdrugs
In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen hard- en softdrugs. In geval van softdrugs worden de risico's toelaatbaar geacht. Harddrugs zijn in de praktijk veel schadelijker, hoewel alcoholproducten door sommigen tot de harddrugs worden gerekend in verband met hun potentiële schadelijkheid en verslaving.
In de volksmond is het verschil dat harddrugs (onder meer alcohol en heroïne) zowel lichamelijk als geestelijk verslavend kunnen werken, terwijl softdrugs (zoals hennepproducten) niet of alleen geestelijk verslavend zijn.
Dit is gedeeltelijk waar. Zo kent cocaïne, behalve ongedurigheid of moeheid, geen echte lichamelijke afkickverschijnselen. Hennepproducten daarentegen worden veelal gemengd gerookt met tabaksproducten die, door de aanwezige nicotine, wel zeer verslavend zijn.
Drugs laten zich naar hun effect op het lichaam en bewustzijn grofweg in drie categorieën indelen:
- Verdovende middelen
- Stimulerende middelen
- Hallucinogene middelen
[bewerk] Verdovende middelen
Ook wel 'downers'. Tot deze groep behoren de opiaten, zoals opium of het opiumderivaat heroïne. Sterk gerelateerd aan heroïne is morfine, dat, behalve als drug, in de geneeskunde ook wordt gebruikt als sterke pijnstiller. Hoewel heroïne ook een sterk pijnstillend effect heeft, wordt het door drugsgebruikers gebruikt als geestelijk verdovend middel. De drug wordt gerookt, gesnoven of gespoten en is sterk verslavend. Afkickverschijnselen zijn: koude rillingen (ook wel Cold Turkey genoemd),angsten en een sterk gevoel van onbehagen.
Tot op zekere hoogte behoort hennep, ook wel wiet (van Engels weed, kruid) of hasj genoemd, ook tot de verdovende middelen, hoewel zij meestal tot de hallucinogenen wordt gerekend.
Ook alcohol wordt onder de harddrugs gerekend, alleen is het een legaal product en algemeen getolereerd. Nederland telt ongeveer 350.000 alcoholisten en België 300.000; ter vergelijking: het aantal opiaatverslaafden in Nederland wordt geschat op ongeveer 25.000, nog geen tiende daarvan. Alcohol wordt alleen getolereerd, ook al is het een hard drug, omdat het maatschappelijk geaccepteerd is. Dit leidt tot sociale controle, net als opiumgebruik in Aziatische landen.
[bewerk] Stimulerende middelen
Ook wel 'uppers'. Tot deze groep behoren cocaïne en de amfetamines. Ook een aantal plantaardige producten, zoals quat, thee, koffie of het meer inheemse munt hebben een stimulerend effect, meestal zowel geestelijk als lichamelijk. Amfetamine wordt ook wel gebruikt als doping bij duursporten. Bij mensen met ADHD wordt het onder de vorm van Ritalin voorgeschreven waarbij het merkwaardig genoeg een juist kalmerende werking veroorzaakt. Nicotine kan ook als (geestelijk) stimulerend aangemerkt worden.
[bewerk] Hallucinogene middelen
Ook wel psychedelische drugs, of geestverruimende middelen, genoemd. Tot deze groep behoren onder andere marihuana, MDA, MDMA (ook wel XTC genoemd), LSD en hallucinogene paddenstoelen zoals kaalkopjes of de vliegenzwam. In minder sterke mate horen ook absint en hop tot deze categorie.
Van deze drugs is hennep, waar wiet (marihuana) en hasj (hasjiesj) onder vallen, de bekendste. Het effect is een soort dromerigheid, waarin de meest wilde en creatieve gedachten de geest kunnen ontspruiten.
De chemische voorlopers van MDA (3,4-methylenedioxyamphetamine) en het verwante MDMA (3,4-methylenedioxymethylamphetamine) werden oorspronkelijk geëxtraheerd uit planten zoals sassafras en nootmuskaatolie. Tegenwoordig worden ze synthetisch geproduceerd uit voornamelijk de grondstof safrol (3,4-methylenedioxyallylbenzeen) en piperonal (3,4-methylendioxybenzaldehyde). De meest voorkomende vorm is MDMA. Die vaak samengevoegd met amfetamine (speed) als pil wordt verkocht onder de naam XTC (van ecstasy, extase). Deze drug wordt veel gebruikt in de uitgaanswereld. Veelvuldig gebruik doet het effect afnemen. De drug is weinig verslavend. Het gebruik van de drug kan psychoses in de hand werken. Men kan zich echter afvragen of er niet sprake moet zijn van een latente psychische stoornis om zulk een effect uit te lokken. Er is nooit aangetoond dat MDMA (of verwanten) op zichzelf zulk een effect uitoefenen.
Een LSD trip kan zo'n 5-12 uur duren. De gewenning is vrij groot en na een trip zullen gebruikers na inname van LSD binnen 4-14 dagen niet opnieuw trippen. Na een sterke LSD trip voelt de gebruiker zich behoorlijk binnestebuiten gekeerd en kan nog dagen met een bevreemdend nagevoel rondlopen.
Paddenstoelen (paddo's) lijken qua effect op LSD, hoewel het effect veel milder en minder sterk is. Lichte visuele hallucinaties kunnen zich hierbij wel voordoen. Een paddenstoelentrip duurt zo'n 4-8 uur. Gebruikers kunnen de volgende dag vaak alweer normaal functioneren.
Andere voorbeelden van hallucinogene middelen zijn Fencyclidine (PCP), DXM, Kava Kava, LSA, mescaline, salvia divinorum, Ayahuasca/Santo Daime, 2CB en BZ. Alle hallucinogene drugs kunnen een bad trip tot gevolg hebben. Berekeningen van Timothy Leary hebben echter aangetoond dat dit slechts bij 0,1% van het totale aantal trips het geval is, en veroorzaakt wordt door een verkeerde gemoedssituatie (depressie) van de gebruiker.
[bewerk] Wijze van gebruik
Drugs kunnen, overigens net zoals alle chemische stoffen en medicijnen, op verschillende wijzen worden geconsumeerd:
- Oraal: De drugs worden opgegeten of gedronken, al dan niet vermengd met iets anders. Een voorbeeld is het gebruik van alcoholische dranken, of het consumeren van thee waaraan opium is toegevoegd;
- Intraveneus: De drugs worden in een ader gespoten, zodat ze direct het bloed bereiken. Een voorbeeld is het gebruik van heroine;
- Inhaleren: De drugs worden op een oppervlak gelegd en (na eventueel verhitten) wordt de damp geinhaleerd. Inhalatie kan ook bij poedervormige drugs voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van "crack", en lijmsnuiven;
- Roken: Eigenlijk valt dit onder inhaleren. In dit geval wordt de drug echter met tabak vermengd (dat eigenlijk door de nicotine zelf al als een drug te kwalificeren valt) en door middel van rookwaar (vloeipapier, pijp) opgerookt. Toevoeging van tabak kan in sommige gevallen achterwege blijven. Het bekendste voorbeeld is de "joint": een sigaret met hashish;
- Kauwen: Dit is een van de oudste manieren om drug te consumeren. Het middel (vaak een plant) wordt gekauwd waardoor de werkzame stof uit de bladeren vrijkomt en wordt doorgeslikt of via de slijmvliezen opgenomen. Voorbeeld is het kauwen van qat;
- Rectaal: Deze methode is vrij omslachtig en onaangenaam, en komt dan ook weinig voor. De drug wordt in het rectum gestoken of via een klysma ingebracht, en via de darmen opgenomen in het bloed. Het is echter wel eens gesignaleerd bij alcoholisten, die op deze manier met minder drank sneller dronken kunnen worden.
[bewerk] Trivia
Toen in de jaren 70 het gebruik van MDA in Amerika in zwang raakte -en overigens nog niet als illegale drug was bestempeld- noemden de gebruikers het de 'Magical Drug of America'. Toen MDA wel op de lijst van verboden middelen werd geplaatst, werd de chemische formule aangepast tot, het niet-illegale, MMDA, totdat ook dat verboden werd, en men MDMA verzon.
[bewerk] Andere drugs
Drugs die hierboven nog niet zijn genoemd zijn nicotine (in tabak), Ketamine, GHB, Ibogaine en slaapmiddelen.
[bewerk] Therapeutische toepassing
In het verleden hield een aantal mensen zich een tiental jaren bezig met het onderzoek naar de mogelijke toepassing van verschillende soorten drugs (met name MDMA, LSD en marihuana) binnen de medische wetenschap. In Nederland is de medische marihuana op dit moment al een feit. Ook is er veel onderzoek gedaan naar de behandeling van ernstig geesteszieken met LSD en paddo's. Verder wordt er onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld de toepassing van MDMA bij de behandeling van mensen met kanker. Voor meer informatie, zie de Externe link naar de website van MAPS hieronder.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Unity drugsvoorlichting Meer informatie alcohol en andere drugs.
- Jellinek kliniek De microbiologische invloed van verschillende soorten drugs op hersencellen wordt uitgelegd met een flash animatie
- Trimbos-instituut Betrouwbare informatie over drugs, veel feiten op een rijtje.
- Druglijn.be Vlaamse site over effecten, risico's, gebruik,... van drugs.
- www.erowid.org Zeer uitgebreide Engelstalige site met informatie over vele soorten drugs.
- leda.lycaeum.org Zeer uitgebreide Engelstalige site, lijkend op Erowid (zie hierboven).
- MAPS.org The Multidisciplinary Association for Psychedelic Studies - website van een organisatie die zich bezighoud met het financieel en wettelijk mogelijk maken van onderzoeken naar de medische toepassing van verschillende soorten drugs.
- Evolutie van het gebruik van drugs in België
- Online studies over verslaving
- Nederlands forum waar veel over drugs gediscuseerd wordt
