Brugge

Stad Brugge
ligging binnen het arrondissement Brugge in de provincie West-Vlaanderen
Wapen	Vlag

Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Brugge
Geografische ligging	51°12′NB 3°13′OL
Oppervlakte	138,40 km²
Bevolking (Bron: NIS)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	117.224 (01/01/2006) 48,43% 51,57% 847 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2006) 20,57% 59,34% 20,09%
Buitenlanders	2,46% (01/07/2005)
Economie
Werkloosheidsgraad	7,40% (01/01/2006)
Gemiddeld inkomen	13.617 euro/inw. (2003)
Politiek
Burgemeester	Patrick Moenaert (CD&V)
Bestuur	CD&V, SP.A
Zetels CD&V SP.A VLD Vlaams Belang Groen! onafhankelijke N-VA	47 19 12 6 3 3 3 1
Deelgemeenten met postcode
Postcode	Deelgemeente
8000 8000 8200 8200 8310 8310 8380 8380	Brugge Koolkerke Sint-Andries Sint-Michiels Assebroek Sint-Kruis Dudzele Lissewege
Overige info
Zonenummer	050
NIS-code	31005
Politiezone	Brugge
Webadres	www.brugge.be

Brugge (Frans en Engels: Bruges, Duits: Brügge) is de hoofdstad van de Vlaamse provincie West-Vlaanderen en het arrondissement Brugge. Het ligt in het noordwesten van België.

De binnenstad, of historische kern, is eivormig en ongeveer 430 hectare groot. De volledige gemeente heeft een oppervlakte van ruim 13.840 hectare, waaronder 193,7 hectare in zee bij Zeebrugge.

De stad telt ruim 117.000 inwoners. Ongeveer 20.000 daarvan wonen in het historische centrum.

Inhoud

1 Naamgeving
2 Geschiedenis
3 Politiek
4 Deelgemeenten
5 Demografische evolutie
6 Bekende Bruggelingen
- 6.1 Belangrijke personen
- 6.2 Geboren in Brugge
7 Toerisme
8 Recreatie en sport
9 Parken
10 Theaters en concertzalen
11 Bioscopen
12 Scholen
- 12.1 Europacollege
13 Bronnen
14 Literatuur
15 Externe links

[bewerk] Naamgeving

Oudste tastbare bron zijn enkele munten uit de 9e eeuw waarop voor het eerst de naam van de stad wordt gebruikt. Ze vermelden: Bruggas of Bruccia. Alhoewel dit lijkt te duiden op een oorsprong uit het woord brug is dit taalhistorisch niet correct aangezien er dan eerder sprake zou zijn van Brigge (vergelijk met het Engelse bridge, Oud-Engelse brycg, Friese brigge of bregge, Gallische briva).

Waarschijnlijk komt de naam Brugge van het Oudnoorse bryggja wat aanlegsteiger of haven betekent, mogelijk als verbastering van Rogia (Reie). De contacten met Scandinavië waren ontstaan via handel over de Noordzee en de invallen van de Noormannen (vanaf 800). De naam vertoont dan ook gelijkenissen met Bryggen, de historische haven van Bergen, dat net als Brugge een belangrijke stad van de Hanze was vanaf de 11e eeuw.

Soms wordt naar Brugge verwezen als het Venetië van het Noorden, verwijzend de vele kanaaltjes en bruggen. Deze kanaaltjes worden ook reien genoemd, naar de rivier de Reie die door Brugge stroomde. De Reie is nu volledig gekanaliseerd.

Een van de vele reien en bruggen

De bijnaam van de Bruggelingen is Brugse zotten. Deze bijnaam danken ze aan volgende legende: nadat ze Maximiliaan I van Oostenrijk voor een tijd gevangen hadden genomen, verbood deze het houden van een jaarmarkt en andere festiviteiten. In een poging om hem te sussen, hield Brugge voor hem een groot feest en vroeg daarna voor de toelating opnieuw een jaarmarkt te houden, belastingen te mogen innen én ... het bouwen van een nieuw zothuis. Hij antwoordde: Sluit alle poorten van Brugge en je hebt een zothuis!.

[bewerk] Geschiedenis

Zie geschiedenis van Brugge voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Brugge heeft een oude geschiedenis als hoofdstad van het graafschap Vlaanderen en als belangrijke Hanzestad.

[bewerk] Politiek

Burgemeester waren:

Jean Baptiste Coppieters 't Wallant (1830-)
Jean-Marie de Pelichy (kath.) (1844-1854)
Jules Boyaval (lib.) (1854-1876)
Amédée Visart de Bocarmé (1876-1924)
Victor Van Hoestenberghe (1924-1941)
Pierre Vandamme (CVP) (1956-1971)
Michel Van Maele (CVP) (1972-1976)
Frank Van Acker (SP) (1977-1992)
Fernand Bourdon (SP) (1992-1994)
Patrick Moenaert (CD&V) (1995-)

[bewerk] Deelgemeenten

In de loop der jaren is de oppervlakte van de gemeente/stad Brugge aanzienlijk vergroot. Hieronder een overzichtje van de geannexeerde gemeenten en woonkernen (weergegeven is het jaartal waarin de fusie geschiede plus de opgegeven gemeenten).

1899 - gemeente Sint-Pieters-op-den-Dijk, woonkern Sint-Jozef en de latere industriezone Zwankendamme
1901 - het latere Zeebrugge
1932 - woonkern Zwankendamme
1971 - de gemeenten Assebroek, Dudzele, Koolkerke, Lissewege, Sint-Andries, Sint-Kruis en Sint-Michiels

Enkel de gemeenten die zich in 1971 bij de stad gevoegd hebben mogen zichzelf deelgemeente noemen.

#	Naam	Oppervlakte	Bevolking (01/01/2006)
I	Brugge - Centrum - Kristus Koning - Sint-Jozef - Sint-Pieters	29,91 1,01 13,70	37.129 20.276 4.428 4.880 7.545
II	Koolkerke	4,17	3.145
III	Sint-Andries	20,65	19.366
IV	Sint-Michiels	9,59	12.346
V	Assebroek	8,52	19.395
VI	Sint-Kruis	16,84	16.148
VII	Dudzele	21,92	2.555
VIII	Lissewege - Lissewege - Zeebrugge - Zwankendamme	26,80 11,44	7.129 2.491 3.924 714

[bewerk] Demografische evolutie

Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1971= inwoneraantal per 1 januari
1899: aanhechting van Sint-Pieters-op-den-Dijk en gebiedsdelen van Dudzele, Koolkerke, Lissewege en Uitkerke (+ 20,97 km² met 2.984 inwoners)
1901: aanhechting van gebiedsdelen van Heist, Lissewege, Sint-Andries en Uitkerke (+ 3,90 km² met 465 inwoners)
1932: aanhechting van gebiedsdelen van Dudzele, Lissewege en Zuienkerke (+ 5,73 km² met 732 inwoners)
1956: aanhechting van een gebiedsdeel van Sint-Michiels (+ 0,16 km² met 24 inwoners)
1971: aanhechting van Assebroek, Dudzele, Koolkerke, Lissewege, Sint-Andries, Sint-Kruis en Sint-Michiels en gebiedsdelen van Heist, Loppem en Oostkamp; afstand van een gebiedsdeel aan Oostkerke(+ 95,54 km² met 65.903 inwoners)
1977: afstand van een gebiedsdeel aan Damme (- 2,75 km² met 367 inwoners)

[bewerk] Bekende Bruggelingen

[bewerk] Belangrijke personen

Jan Breydel (14e eeuw) en Pieter de Coninck (1302)
Hans Memling (1430/40-1494), schilder
Simon Stevin (1548-1620), wiskundige en wetenschapper
Guido Gezelle (1830-1899), priester-dichter
Achille Van Acker (1898-1975), eerste minister
Louis de la Censerie (1838-1909), belangrijk stadsarchitect

[bewerk] Geboren in Brugge

Adolphe de Vrière, minister van buitenlandse zaken
Louis de la Censerie, architect
Hugo Claus, dichter en schrijver
Wim De Deyne, shorttrackschaatser
Patrick De Groote, politicus
Danny Deprez, filmregisseur
Dr. Evil, fictieve slechterik uit de Austin Powers-trilogy
Guillaume I Forrier, graaf en mecenas
Filips de Schone, graaf van Vlaanderen, koning van Spanje
Carel Hacquart, componist
Geert Hoste, komiek
Patrick Lagrou, jeugdauteur
Bart Moeyaert, dichter en schrijver
Kurt Van Eeghem, radio- en televisiepresentator
Marc Van Eeghem, acteur
Tim Verfaillie, kunstschilder
Peter Verhelst, dichter en schrijver
Tony Parker, Frans NBA-basketbalspeler
Filips De Schone, hertog van Bourgondië
Pieter Aspe, thrillerauteur

[bewerk] Toerisme

Huizen met trapgevels aan de Dweerstraat

Brugge is om meerdere redenen een toeristische voltreffer. De stad heeft weinig te lijden gehad van de industriële revolutie en de middeleeuwse uitstraling is gaaf gebleven. Zijn waterwegen, zijn rijke geschiedenis, de archeologische vondsten, maar ook de winkelstraten lokken dagelijks heel wat mensen naar deze stad. De stad heeft zeer vele restaurants en cafés en lijkt te drijven op het toerisme.

Het autoverkeer wordt zo veel mogelijk uit het centrum van de stad geweerd: de snelheidsbeperking (30 km per uur), een ambitieus lussenplan, veel eenrichtingsverkeer (twee richtingen voor fietsers) en randparkings maken van Brugge een aangename wandel- en winkelstad.

Toeristische hoogtepunten zijn:

de Markt, met prachtige (neo)gotische gebouwen en het Belfort;
de Burg, met het stadhuis, de gebouwen van het Brugse Vrije, de Heilig Bloedkapel en het grondplan van de Sint-Donatiuskerk waar Karel de Goede werd vermoord;
het Begijnhof Ten Wijngaerde bij het Minnewaterpark;
de Onze-Lieve-Vrouwekerk (122 m hoog, bakstenen toren) met hierin de praalgraven van Karel de Stoute en zijn dochter Maria van Bourgondië;
het Hof van Gruuthuse (ook museum) en het Groeningemuseum aan De Dijver; de schilderachtige Rozenhoedkaai;

Rozenhoedkaai
het Memlingmuseum, met zes werken van de meester, gehuisvest in het oude Sint-Janshospitaal;
het Guido Gezellemuseum;
de oude stadspoorten (namelijk de Boveriepoort, de Smedenpoort, de Ezelpoort, de Dampoort, de Kruispoort, de Gentpoort en de Sint-Katelijnepoort) en oude molens op de vesten (de plaats van de afgebroken stadsmuren);
Sint-Salvatorkathedraal, gesticht in de 10e eeuw

Per paardenkoets of met bootjes op de reien kan Brugge verkend worden.

Elk jaar gaat de Heilig Bloedprocessie rond in Brugge op Hemelvaartsdag. Hierbij wordt de relikwie van het Heilige Bloed, die Diederik van de Elzas vanuit Jeruzalem naar Brugge bracht, herdacht. De processie bestaat uit heel wat historische evocaties.

Buitenlandse toeristen kunnen zich vergapen aan het traditionele Brugse kant.

In 2002 was Brugge Culturele Hoofdstad van Europa. Voor deze gelegenheid werd in 2000 begonnen met de aanbouw van een nieuw multifunctioneel concertgebouw.

Een andere populaire trekpleister is het dolfinarium van het Boudewijn Seapark, een groen park even buiten het stadscentrum dat in 1963 de poorten opende en nu één van Europa's grootste en modernste dolfinaria voor dolfijnen en zeeleeuwen herbergt. Het park, dat behalve het dolfinarium, ook andere dierenvoorstellingen en pretparkattracties biedt, is open van april tot oktober.

[bewerk] Recreatie en sport

Als grote stad in de provincie was Brugge één van de belangrijke plaatsen voor de ontwikkeling van het voetbal in het westen van Vlaanderen op het eind van de 19de eeuw. Club Brugge en Cercle Brugge zijn twee van de oudere clubs van het land, haalden beide landstitels en spelen nog steeds in de hogere afdelingen, met Club Brugge als één van de topploegen van het land. Er zijn ook kleine clubs zoals Daring Brugge, Eendracht Brugge en Dosko Sint-Kruis.
Festivals
- Cactusfestival
- Klinkers
- Filmfestival Cinema Novo
- Festival van Vlaanderen Musica Antiqua

[bewerk] Parken

Baron Ruzettepark
Graaf Visartpark
Koning Albertpark
Koningin Astridpark (in de volksmond : "Botaniekenof" Brugs voor Jardin Botanique)
Minnewaterpark
Pastoor Verhaegheplantsoen
Stadspark Sebrechts
Boudewijn Seapark

[bewerk] Theaters en concertzalen

Concertgebouw
Stadsschouwburg
De Bond
Biekorf
Bogardenkapel
De Dijk
Jan Garemijnzaal
Magdalenazaal
De Werf

[bewerk] Bioscopen

Cinema Lumière (alternatieve films)
Cinema Liberty
Kinepolis Brugge

[bewerk] Scholen

KA Vijverhof (Koninklijk Atheneum)
KTA Brugge (Koninklijk Technisch Atheneum)
Hemelsdaele
Onze-Lieve-Vrouwecollege Assebroek (OLVA)
Sint-Lodewijkscollege
Immaculata Secundair
Immaculata Basisschool
Koninklijk Atheneum Brugge (KAB)
Sint-Leocollege
Sint-Andreaslyceum Sint-Kruis (SASK)
Sint-Jozef Humaniora (SJH) (de Jozefienen)
Sint-Jozefsinstituut (SJI) (de Jozefienen)
Sint Fransiscus Xaveriusinstituut Brugge (SFX) (de Frères)
Sint Andreasinstituut Brugge
Vrij Technisch Instituut Brugge
Slagerij- en Hotelschool Ter Groene Poorte
Brood- en Banketbakkerijschool Ter Groene Poorte
KHBO (Katholieke Hogeschool Brugge - Oostende)
Hogeschool West-Vlaanderen
Technisch Instituut Heilige Familie (de Maricolen)
Hotel- en Toerismeschool Spermalie
Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartinstituut Sint-Andries
VHSI (Vrij Handels- en SportInstituut)
Stedelijke Academie voor Schone Kunsten
Stedelijk Conservatorium
Vrij Technisch Instituut

[bewerk] Europacollege

Het Europacollege is een postuniversitair college dat gevestigd is in Brugge en in Warschau

[bewerk] Bronnen

De geschiedenis van Brugge, Prof. Dr. J.A. Van Houte
Geschiedenis van Zeebrugse haven

[bewerk] Literatuur

J. Van Houtte, De geschiedenis van Brugge
V. Vermeersch, Brugge en de zee
A. Vandewalle, Brugge, de geschiedenis van een Europese stad
M. Ryckaert, Brugge. Historische stedenatlas

[bewerk] Externe links

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Brugge op Wikimedia Commons.

Provincie West-Vlaanderen

België | Provincies | Gemeenten

Werelderfgoed in België

Categorieën: Werelderfgoed in België | Belgische provinciehoofdstad | Brugge | Hanzestad | Plaats in West-Vlaanderen