Vlaams Belang

Vlaams Belang
partijvoorzitter	Frank Vanhecke
fractieleider Vlaams Parlement	Filip Dewinter
fractieleider Senaat	Joris Van Hauthem
fractieleider Kamer	Gerolf Annemans
Voormalige namen	Vlaams Blok
Politieke ideologie	conservatisme nationalisme libertarisme reactionair
Europese fractie	geen
Jongerenorganisatie	VBJ
Website	www.vlaamsbelang.org

Vlaams Belang (veelal afgekort als VB) is de naam van een Vlaams-nationalistische politieke partij die een grote conservatieve aanhang kent, maar er zijn ook veel critici die de partij als extreemrechts beschouwen.

Tot eind 2004 heette de partij Vlaams Blok, maar de partij onderging een naamsverandering omdat op 9 november 2004 de verenigingen rond het Vlaams Blok een veroordeling door het hoogste rechtscollege van België (het Hof van Cassatie) opliepen voor het meewerken met een racistische organisatie. Daarop wijzigde op 14 november 2004 het Vlaams Blok zijn naam in Vlaams Belang.

Inhoud 1 Structuur 2 Aanleiding tot de oprichting van Vlaams Belang als politieke partij 3 Geschiedenis 4 Voorzitter 5 Stromingen 6 Programma 7 Verkiezingen 7.1 Gemeenteraadsverkiezingen oktober 2006 8 Verhouding met anderen 8.1 Politieke partijen 8.2 Bevriende organisaties en personen 8.3 Critici 9 Juridische zaken 9.1 Racismeklacht 10 Bibliografie 10.1 Pro 10.2 Contra 11 Externe links 11.1 Pro 11.2 Contra 12 Bronnen

[bewerk] Structuur

De huidige voorzitter van het Vlaams Belang is Frank Vanhecke. Andere kopstukken van de partij zijn onder meer Filip Dewinter, Gerolf Annemans, Wim Verreycken en Filip De Man. In recente jaren heeft de partij ook jongere personen naar voren geschoven zoals Anke Vandermeersch, Marie-Rose Morel en Jurgen Verstrepen.

Het VB was na de verkiezingen van 2004 de partij met het tweede grootste aantal zetels in het Vlaams Parlement na het kartel CD&V en N-VA. Het ledental van de partij bedroeg in januari 2006 22 350. Daarmee komt ze op de vierde plaats in het aantal partijleden.

Tot 14 november 2004 heetten de website en een krant van het Vlaams Blok over het streven naar de onafhankelijkheid van Vlaanderen "Vlaams Belang".

[bewerk] Aanleiding tot de oprichting van Vlaams Belang als politieke partij

Zie het onderdeel Juridische kwesties van het artikel over het Vlaams Blok.

Na de bevestiging door het Hof van Cassatie van de veroordeling voor het meewerken met een racistische organisatie van vzw's rond het Vlaams Blok op 9 november 2004 heeft het Blok zichzelf ontbonden op 14 november 2004 en is er een nieuwe partij gesticht: het Vlaams Belang. Vlaams Belang was tevens de slogan waarmee de toenmalige Vlaams-nationalistische VU op 17 december 1978 naar de kiezer trok.

[bewerk] Geschiedenis

Het Vlaams Blok trad voor het eerst op de voorgrond bij de verkiezingen van 17 december 1978. Het Vlaams Blok was op dat ogenblik een soort kartellijst die twee splinterpartijen van de Volksunie samenbracht: de Vlaams Nationale Partij van Karel Dillen en de Vlaamse Volkspartij van Lode Claes. Beide partijen waren ontstaan uit onvrede met het door de Volksunie ondertekende Egmontpact.

Uiteindelijk kreeg de stroming rond Karel Dillen (die als enige van de kartellijst verkozen werd) de bovenhand. De Vlaams Nationale Partij en de radicale vleugel van de Vlaamse Volkspartij fuseerden tot het Vlaams Blok. Voor deze naam vond men inspiratie bij het Vlaamsch Nationaal Blok, de vooroorlogse kartellijst waarmee het VNV aan de verkiezingen deelnam. Lode Claes verdween uit de nieuwe partij. Karel Dillen legde in zijn manifest van het rechts Vlaams-nationalisme (bijgenaamd het "Oranje Boekje") de partijfundamenten uit. In de grondbeginselen werd de eis ingeschreven voor "de terugkeer van de overgrote meerderheid der niet-Europese gastarbeiders naar hun eigen vaderland" en dit "binnen een redelijke termijn".

Op 9 november 2004 werden de vzw's rond het Vlaams Blok veroordeeld voor het meewerken aan een racistische organisatie (zie nogmaals: Juridische kwesties), en daarom wijzigde op 14 november 2004 de partij haar naam in Vlaams Belang. Veel politieke analysten menen echter dat ook het Vlaams Belang racistisch is. Ondertussen is er bij de Raad van State een nieuwe klacht i.v.m. racisme tegen het Vlaams Belang ingediend door 5 politieke partijen op aansporing van de antiracistische organisaties Kifkif en Mrax. De directe aanleiding was een toespraak van Dewinter tijdens een "veiligheidsmeeting" in het voorjaar van 2006 waar hij verklaarde:

Wij hebben er genoeg van om als autochtoon opgejaagd wild te fungeren. In plaats van als angsthazen door het leven te gaan kunnen wij maar beter boswachter worden.

Bij een eventuele veroordeling zouden ze een gedeelte van hun overheidsdotatie kunnen verliezen en kan de partij financieel drooggelegd worden. Volgens de officiële partijboekhouding gaf men in 2005 2,8 miljoen euro (of bijna de helft van het totale budget) uit aan: publicaties (442.303 euro) en reclame (2.351.629 euro)^[1]. De jaarlijkse dotatie voor elke Belgische politieke partij bestaat uit een vast bedrag en 1,25 euro per uitgebrachte stem.
Het Vlaams Belang is verbolgen omdat het de namen van zijn rechters niet krijgt van de Raad van State. Die Raad moet oordelen of de partij (een deel van) haar overheidsfinanciering moet inleveren wegens racistische uitspraken. De partij wil weten welke magistraten zich hierover moeten uitspreken, maar de namen worden pas bekendgemaakt wanneer de zaak 'in staat van wijzen' is. "Dat betekent dat we de namen van onze rechters pas zullen kennen wanneer we de rechtbank binnenstappen," zegt senator Jürgen Ceder (VB). Het Vlaams Belang vroeg (eind augustus 2006) in een verzoekschrift de wraking van Franstalige rechters en vermeende leden van de vrijmetselaarsloge het Grootoosten van België bij de Raad van State wegens gebrek aan neutraliteit.

[bewerk] Voorzitter

De huidige voorzitter van het VB is Frank Vanhecke. Hij werd tijdens een geheime stemming op het congres van 12 december 2004 met 94,24% van de stemmen verkozen, na in 1996 door Karel Dillen (toenmalig partijvoorzitter en stichter van het Vlaams Blok) als zijn opvolger aangewezen te zijn. Karel Dillen, oud-redacteur van het 't Pallieterke, had zichzelf vanaf 1977 tot voorzitter "voor het leven" benoemd. Vanhecke was in 2004 de enige door de partijraad naar voren geschoven kandidaat (tegenkandidaat was Brussels volksvertegenwoordiger Erland Pison).

[bewerk] Stromingen

In het VB, zeggen vele waarnemers, zijn verscheidene stromingen aanwezig, zo onderscheidt men algemeen:

• staatsnationalistisch-rechts, met als belangrijkste vertegenwoordiger Filip Dewinter; deze stroming is vooral bezig met de vreemdelingenproblematiek.
• Vlaams-nationalistisch, traditionele vleugel: met Gerolf Annemans als belangrijkste vertegenwoordiger; deze vleugel is de kern van de partij, en kan voor een binding zorgen, aangezien deze vleugel soms bij de staatsnationalistische, maar ook bij de katholiek-conservatieve vleugel kan aanleunen;
• katholiek-conservatief (ethisch conservatief), deze vleugel wordt vertolkt door personen als Alexandra Colen en Tanguy Veys;
• rechts-dissident: dit is een nog rechtsere variant van de staatsnationalistische, en deze vleugel wordt vertegenwoordigd door Filip De Man met zijn uitspraak: "Moslims kunnen geen democraten zijn";
• libertair: met Jurgen Verstrepen.

De libertaire vleugel staat voor een verruiming van de partij, en na de moordpartij in Antwerpen, in mei 2006, heeft deze vleugel aanzienlijk aan sterkte gewonnen, ten koste van de staatsnationalistische en rechts-dissidente, waardoor de andere, de traditioneel conservatieve en Vlaams-nationalistische, ook sterker zijn geworden.

[bewerk] Programma

Het Vlaams Belang heeft het programma van zijn politieke voorganger aangepast om een mogelijke nieuwe veroordeling te kunnen voorkomen. De website vlaamsbelang.org was al online toen de naamsverandering op een congres van de partij nog officieel bevestigd moest worden op 14 november 2004. Deze website bevat onder meer de beginselverklaring van de vernieuwde partij.

De grootste verschillen met het programma van het Vlaams Blok zijn:

• Terugkeer van alle immigranten en een federatie met Nederland komt niet meer voor in deze beginselverklaring (die overigens gelijkloopt met het verkiezingsprogramma van het Vlaams Blok voor de Vlaamse en Europese verkiezingen van juni 2004).
• Enkel wie zich niet aanpast, moet terug, stelt de nieuwe beginselverklaring. Het Vlaams Belang streeft naar een zo ruim mogelijke samenwerking met Nederland.
• Het motto eigen volk eerst wordt officieel niet meer aangehangen.
  • In een toespraak gegeven op 1 mei 2005 liet Filip Dewinter echter deze zinsnede horen: "Het ‘werk voor eigen volk eerst’-principe moet in Antwerpen meer dan ooit de leidraad vormen van het stedelijk werkgelegenheidsbeleid."

Andere punten uit het programma en het ideeëngoed van de partij en zijn mandatarissen zijn:

• Een politiek, economisch en cultureel onafhankelijke staat Vlaanderen los van het Belgisch staatsbestel. Op economisch vlak heeft het onafhankelijkheidsstreven tot doel de financiële transfers van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel te stoppen. Deze geldstroom bedraagt volgens een studie van de KBC ongeveer 5,4 miljard euro en volgens een studie van ABAFIM meer dan 11 miljard euro per jaar. Veruit het grootste aandeel van de transfers (56,6 %) verloopt via de sociale zekerheid. Het VB ziet in de stopzetting van de transfers van Noord naar Zuid een belangrijke oplossing van de economische problematiek. Daarnaast vindt het Vlaams Belang ook dat er meer aandacht moet zijn voor de strijd tegen de jaarlijkse fiscale fraude, die ongeveer 15 miljard euro bedraagt^[2]. In het partijprogramma dat bij de stichting van het VB (op 12 december 2004) goedgekeurd werd, komt echter maar één zin over fraude voor, namelijk wanneer men het heeft over vreemdelingen die hun staatsburgerschap of asiel valselijk verkrijgen.
• De partij stelt ook voor om een congrescentrum op 't Eilandje in Antwerpen te bouwen en opteert voor een regionale luchthaven bij Antwerpen, zoals de Brussels South Charleroi Airport in Wallonië.
• Inwilligen van acute Vlaamse eisen, zoals het toepassen van het uitdovend aspect van de taalfaciliteiten in de Brusselse randgemeenten en de onverwijlde splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.
• Het terugdringen van de invloed van de vakbonden op de werkvloer. VB-volksvertegenwoordiger Freddy Van Gaever, de eerste bekende zakenman die zich openlijk tot het VB bekeerde en loyaal steunde, stelde: "De vakbonden hebben meer met gangsterisme te maken dan met solidariteit" (zie www.indymedia.be, augustus 2006). Het Vlaams Belang klaagt aan dat vakbondsleden die uitkomen voor hun Vlaams Belang-sympathiëen systematisch uitgesloten worden door de vakbonden. Daar onder andere de vakbonden de betaling van bepaalde sociale uitkeringen organiseren, zoals brugpensioenpremies, worden aldus mensen uitgesloten van een vlotte toegang tot hun sociale zekerheid, op basis van hun politieke VB-overtuiging.
• Het opteren voor het degressief maken van de werkloosheidsuitkeringen: de eerste maand 100%, de 4e maand 25% van de uitkering. Na vier maanden werkloosheid vervalt deze uitkering in zijn geheel. Jonge schoolverlaters krijgen in het geheel geen uitkering meer (dixit Van Gaever). Frank Vanhecke minimaliseerde de uitspraken van F. Van Gaever als een persoonlijk standpunt, gedaan tijdens een interview "in de marge". Dit standpunt is trouwens niet terug te vinden in het partijprogramma.
• Een belangrijk thema in het VB-programma is de veiligheidsproblematiek. Het "veiligheidsgevoel versterken" wordt een belangrijk thema in de campagne van de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2006. De partij wil meer "blauw" (d.w.z. politie in uniform) op straat, nultolerantie op het openbaar vervoer en de invoering van een echt jeugdsanctierecht i.p.v. een jeugdbeschermingsrecht. De partijleiding beweert ook dat de Belgische overheid de officiële criminaliteitsstatistieken bewust verdraaid voorstelt, om een schijn van veiligheid op te roepen en dat daardoor het probleem wordt geminimaliseerd. Het VB is aldus voorstander van een repressieve, en geen preventieve of curatieve aanpak van het gestelde probleem. Het VB wijst op de oververtegenwoordiging van allochtonen in de gevangenissen. Uit een verklaring d.d. augustus 2006 van de veiligheidsadviseur van premier Verhofstadt, Brice De Ruyver, blijkt dat 40 % van de gedetineerden in Belgische gevangenissen buitenlanders zijn of niet-Belgen, waaronder veel leden van Oost-Europese rondzwervende dievenbendes. Er is daarbij (in augustus 2006) een overbezetting van 12,6 % in deels verouderde instellingen met de daaraan gekoppelde beveiligingsproblemen en sociale onrust bij de cipiers. Daarbij komt ook dat allochtonen zelf het slachtoffer worden van gewelddaden, onder meer door skinheads (zie: racistische steekpartij door deels minderjarige skinheads op een Belgische Roma-zigeuner van Slowaakse afkomst te Tienen op 27 augustus 2006), maar ook eveneens recentelijk nog door nota bene andere allochtonen t.o.v. moslima's die hun hoofddoek niet dragen. Gewezen commissaris Bart Debie werd aangezocht als veiligheidsadviseur voor het VB. Deze persoon werd beschuldigd van het toedienen van slagen aan gearresteerde allochtonen. Hij wacht op zijn proces.
• Het VB wil het recht op wettige zelfverdediging uitbreiden tot het beschermen van eigendom en niet alleen van de persoon. Het diende daartoe wetsvoorstellen in.
• De partij zegt zich in te zetten voor de vrijheid van meningsuiting en acht de bestaande antiracisme- en antidiscriminatiewetten hiermee in strijd. In verband hiermee onderschrijft de partij niet de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens met het bekende art.1 dat aanvangt met: "Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren." Het VB wordt echter zelf beschuldigd van het tegengaan van het recht op vrije meningsuiting van de artiesten die optreden op 1 oktober 2006 in de actie 0110 te Antwerpen, Gent, Brussel en Charleroi. Het VB zou deze optredens door middel van chantage en bedreigingen aan het adres van de deelnemende artiesten willen voorkomen.
• Sterk Vlaams-nationaal gestuurde cultuurpolitiek. Dit blijkt uit het voorstel tot subsidiëring met overheidsgelden van een project tot digitalisering van de Vlaamse Liederenschat. In dit verband opent het VB parlementslid Jurgen Verstrepen op 1 april 2006 een nieuwe beeld- en geluidswebsite met meer aandacht voor Nederlandstalige muziek. De partij bekent ook kleur bij het grondig afkeuren van het initiatief van de Vlaamse cultuurminister Bert Anciaux tot aankoop van een sleutelwerk uit het oeuvre van de Belgische conceptuele kunstenaar Marcel Broodthaers Pense-Bête en het voorstel tot subsidiëring van onder meer het Antwerpse volkstheater. De sterke verwantschap met het gedachtegoed van Vlaams-nationalist Cyriel Verschaeve ondersteunt deze visie: Vlaams- nationalistische instelling, sterke verbondenheid met land en volk, historisch besef, uitbannen van alle "ontaarde", "tegennatuurlijke" creativiteit. In Vrij Vlaanderen van januari-maart 2003 benadrukt Stijn Hiers, VB Rotselaar, het verschil tussen wereldmuziek en folkmuziek. Die worden volgens hem ‘meer en meer met elkaar verward’. Kop van jut voor deze ‘spijtige trend’ is voor Hiers vooral de grensoverschrijdende programmatie van het muziekfestival Dranouter Folk. Spijtig, want folkmuziek is ‘volkseigen en cultuurbehoudend’ en ‘wereldmuziek is niet meer dan een uitvinding van de multikul-lobby’. De partij stelt voor om een wereldtentoonstelling van "Vlaamse kunst" te organiseren in Antwerpen, zonder de inhoud ervan nader te omschrijven.
• De traditionele schoolse discipline en het professionele lerarenkorps die het Vlaamse onderwijs aan de wereldtop helpt situeren (Pisa-rapport 2003), moet behouden blijven. Onderwijskundige experimenten zoals het Nederlandse Studiehuis of het Begeleid Zelfstandig Leren (BZL) in de Vrije Ruimte zijn uit den boze. In het maartnummer van 2003 van Breuklijn pleit Stijn Hiers, VB te Rotselaar ervoor dat het Nederlandstalig onderwijs in Brussel weer echt Nederlandstalig wordt: “De exodus van Nederlandstalige leerlingen naar de rand dient te worden stopgezet; maar dit kan enkel door opnieuw een kwaliteitsvol onderwijs aan te bieden. En dat is pas mogelijk wanneer het Nederlandstalige onderwijs weer Nederlandstalig wordt, gespaard van een overvloed aan Franstaligen en vreemdelingen, die nefast is voor het creëren van een aangename en hoogstaande studieomgeving. Men zal de beslissing moeten nemen om het Nederlandstalige onderwijs exclusief te reserveren voor Nederlandstaligen; zo niet is het ten dode opgeschreven.” (stijn.hiers@vbj.org)
  Dhr Albrecht Cleymans, voorzitter VB Berchem schrijft in een brief aan Berchemenaars die een opschrift "Zonder haat straat" aan hun raam bevestigen: "Kon Jantje niet volgen op school, dan was hij dom en ging naar de beroepsschool of op zijn 12 jaar naar de fabriek." Helaas hebben de jaren zestig en de zachte sector ons echter "opgezadeld met een heel andere manier om naar de dingen te kijken. (...) Kan Jantje niet volgen op school, dan heeft hij dyslexie, is superbegaafd of heeft een heel andere manier om naar de dingen te kijken, dus gaat Jantje in therapie of naar een 'leefschooltje' waar kinderen 'zichzelf kunnen zijn' en 'hun persoonlijkheid leren ontplooien' (en niet leren lezen en rekenen, maar dat is een detail)." ^[3]. Er loopt al jaren een kliklijn voor progressieve leerkrachten bij de Vlaams Belangjongeren en het NJSV. Daarbij kunnen leerlingen die vinden dat bepaalde leraars op hun school te linkse standpunten verkondigen, die leraars aangeven. Volgens de initiatiefnemers is het slechts de bedoeling "een platform aan te bieden aan rechtse scholieren om zo hun verhaal kwijt te kunnen". Sinds de start kwamen er een hondertal reacties binnen, meestal over leraars geschiedenis, godsdienst of zedenleer.^[4]
• Een opvoedersloon en verhoogde kinderbijslag voor peuters moeten het voor tweeverdieners mogelijk maken, indien gewenst, om één ouder thuis te laten blijven voor de opvoeding van de kinderen, met de bedoeling de tanende Vlaamse nataliteit (= het dalende Vlaamse geboortecijfer) te ondersteunen.
• Het pensioenstelsel moet geschoeid worden op Nederlandse leest met een beleggingsfonds als tussenbuffer, het zogenaamde Vlaamse Goudfonds (naar analogie met het Belgische Zilverfonds), zodat de pensioenen in de toekomst betaalbaar blijven.
• Turkije mag geen lid worden van de Europese Unie, omdat het volgens de partij geen Europese cultuur heeft.

[bewerk] Verkiezingen

Onder de naam Vlaams Belang heeft de partij anno 2005 nog niet aan verkiezingen deelgenomen. Zie ook het kopje Verkiezingen voor de verkiezingsuitslagen van het Vlaams Blok.

[bewerk] Gemeenteraadsverkiezingen oktober 2006

• Dit keer pakte het Vlaams Belang uit met een zachtere campagne dan men van het Blok tot nu toe gewend was. Het centrale beeld op de 20m² affiches is een vaderhand die een kinderhand vasthoudt met de slogan "veiligheid, onze prioriteit". Men sprak van "vertrouwenwekkende, zachte beelden die geborgenheid, veiligheid en leefbaarheid symboliseren". De partij richtte zich daarmee resoluut op jonge gezinnen, vrouwen en "aarzelende" kiezers, die anders afgeschrikt worden door het agressieve beeldgebruik van de partij begin de jaren '90. Toen gebruikte het Vlaams Blok nog de bezem en de bokshandshoen als beelden in hun campagnes. Filip Dewinter verklaarde op een verkiezingsmeeting op 11 april 2006 echter: "Het is trouwens niet omdat onze affiches misschien wat zachter worden, dat onze boodschap dat ook wordt."

• Naar aanleiding van de racistische moorden van 11 mei 2006 in Antwerpen (zie Hans Van Themsche) veranderde het VB het geweer van schouder en schrapt het de geplande affiches. De partijtop koos voor een ander beeld, nl. "een bejaarde dame op een fiets" met als slogan "Veilig, Vlaams, Leefbaar". Het intrekken van een campagne was voor Vlaams Belang een primeur en is volgens sommigen het bewijs hoezeer de partij maar geen vat kan krijgen op de recente gebeurtenissen. Op zondag 14 mei 2006 nam de partij nogmaals afstand van skinheads en neonazi's.
  

• Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 vormde Vlaams Belang een kartel met VLOTT ("Lijst Coveliers"), de partij van Hugo Coveliers, een vroegere VU- en VLD-mandataris. Deze kartelpartner heet op 0810 wel degelijk het verschil gemaakt met de 16 623 voorkeurstemmen voor Coveliers.

• In het weekblad HUMO van 29 augustus 2006 verklaarde Yves Leterme dat als een lokale afdeling van het CD&V na de gemeenteraadsverkiezingen in zee gaat met het VB, het geen CD&V-afdeling meer is, omdat het VB mensen uitsluit en tegen elkaar opzet. F. Dewinter verklaarde daarop dat het cordon sanitaire uiteindelijk niet veel meer is dan een mega-voorakkoord tussen de traditionele partijen.

• De partij ging de laatste vijf weken de verkiezingscampagne in Antwerpen in met de slogan Leefbaar Antwerpen. Filip Dewinter verafschuwt het idee van een Córdoba aan de Schelde en stelt dat de "witte stadsvlucht" dringend moet stoppen. "Antwerpen mag geen multicultopia worden, voor ons gaat het om zelfbehoud", aldus Dewinter op 1 september 2006 bij het voorstellen van zijn programma te Antwerpen. Daarbij stelde hij dat een vijftigpuntenplan de misdaad in Antwerpen moet terugdringen, zonder ditmaal een directe link te leggen tussen allochtonen en criminaliteit. De partij maakte van de versterking van de districtsbesturen een punt en hoopt in de Antwerpse districten Hoboken, Merksem en Deurne op een volstrekte meerderheid en dus de locoburgemeester te leveren na de verkiezingen. Deze laatste doelstellling werd in geen enkel district van Antwerpen gehaald.

• De voorzitter verklaarde op 5 september 2006 dat de partij bij de komende verkiezingen streeft naar een verdubbeling van het aantal gemeenteraadsleden tot 1 500 en haar organisatorische ruggengraat wil versterken. Het doorbreken van het cordon sanitaire is geen doelstelling.^[5] Vooral in de landelijke gemeenten rond de stad Antwerpen breekt het VB sterk door terwijl er duidelijk rek op de groei zit in de stad Antwerpen. Het VB mag zich niet meer de grootste partij van de stad Antwerpen noemen, ten voordele van de sp.a met een uitstekende score van de zittende burgemeester Patrick Janssens. Vergeleken met de Vlaamse verkiezingen van 2004 moet de partij duidelijk inbinden. Bij de verkiezingen van 8 oktober 2006 steeg het aantal VB-gemeenteraadsleden over geheel Vlaanderen van 439 tot 800. Op basis van de laatste verkiezingsuitslagen kan men in elke Vlaamse gemeente een bestuurscoalitie vormen zonder het VB mee in de boot te nemen. Zodoende houdt de schutskring rond de partij stand. Volgens sommige media moet het VB in vergelijking met de Vlaamse verkiezingen van 2004 het met 80 000 kiezers of 8,5 % minder stellen; het verlies is volgens hen het grootst in Limburg met 17,2 % minder stemmen. Vergelijkingen tussen lokale en regionale verkiezingen zijn controversieel vanwege de discrepanties tussen de districten en het feit dat het VB van oudsher minder focust op provincieraadsverkiezingen. De partij laat minder bekende mandatarissen de lijst trekken, in tegenstelling tot de Vlaamse of federale verkiezingen waar zij uitpakken met de bekendere gezichten. De beste vergelijking tussen de regionale verkiezingen (2004) en de lokale gemeenteraadsverkiezingen (2006) zijn nochthans de resultaten van de provincieraad. Alle partijen komen in alle provincies op met als gevolg dat elke Vlaming ervoor kan stemmen.

[bewerk] Verhouding met anderen

[bewerk] Politieke partijen

In 1989 werd door de overige Belgische partijen een schutskring tegen het toenmalig Vlaams Blok opgeworpen. Het hield in dat men zich aan de afspraak hield om geen bestuursakkoorden af te sluiten of politieke afspraken te maken met het Vlaams Blok. Tot de dag van vandaag lijkt men zich aan de geest van dit cordon sanitaire te houden. Geen enkele partij is ooit een coalitie aangegaan met het VB. Hoewel het cordon sanitair door sommigen in vraag wordt gesteld, blijven de traditionele partijen echter resoluut elke samenwerking met de partij afwijzen. Zo bevestigde Eerste minister Guy Verhofstadt (VLD) in een toespraak begin december 2005 zijn weigering om om ideologische redenen samen te werken met het Vlaams Belang. De voorzitter van het CD&V Jo Vandeurzen verklaarde op zijn beurt in april 2006 dat er geen coalities mogen aangegaan worden met het VB bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. In 2004 werd het Vlaams Belang wél voor het eerst door Yves Leterme (CD&V) (huidig Minister-President) via verkennende gesprekken betrokken bij de vorming van een nieuwe Vlaamse Regering. Hij moest echter vaststellen dat de partij toen inhoudelijk geen dossier had voorbereid, maar volgens voorzitter Frank Vanhecke ging Leterme al meteen niet akkoord met zijn voorstel tot splitsing van de sociale zekerheid, en was dat dan ook de reden dat eerstgenoemde de gesprekken reeds zo snel stopzette. Niettemin bestaat er bij sommige leden en lokale afdelingen van CD&V en VLD ook wrevel over deze standpunten van de partijleiding. Hun kritiek op het cordon sanitaire is dat het levensverzekering is voor de linkse partijen sp.a en GROEN!, die aldus oververtegenwoordigd zijn qua politieke macht tegenover hun grootte en stemmenaantal.

Minister-President van het Waalse Gewest en voorzitter van de Waalse socialistische partij PS Elio Di Rupo is de gedoodverfde tegenstrever van het VB. Leden van het VB benadrukken voortdurend dat hij de facto het land regeert en de huidige regering afdreigt met deze te laten vallen, om alzo zijn partijprogramma te realiseren. Ook de steun van Di Rupo aan de Franstalige minderheid in de Brusselse rand en de eis van de PS tot uitbreiding van het hoofdstedelijk gewest naar de faciliteitengemeenten in Vlaams-Brabant toe, is hen een doorn in het oog. Op 18 april 2006 verklaarde Di Rupo dat "de grenzen van het Brusselse Gewest niet meer beantwoorden aan de economische en sociale realiteit van de regio". De ingeweken Franstaligen in de Brusselse randgemeenten weigeren echter Nederlands te leren en gaan niet akkoord met het uitdovend aspect van de taalfaciliteiten en zien de Vlaamse taaleisen als pesterijen.

[bewerk] Bevriende organisaties en personen

• Vanaf 2002 onderhoudt het VB goede contacten met Michiel Smit van het Nederlandse Nieuw Rechts: Dewinter zei over Smit in het televisieprogramma Nova tijdens de manifestatie 'geen stemrecht voor vreemdelingen' dat hij hem een talent vindt. Ook sprak Karim Van Overmeire in Rotterdam op een bijeenkomst, net als EU-parlementslid Philip Claeys. Inhoudelijk lijkt Nieuw Rechts sterk op het Vlaams Belang, al is de Nederlandse partij iets minder conservatief.
• Op 21 juni 2005 ontmoetten Hilbrand Nawijn en Filip Dewinter elkaar in het voormalige huis van Pim Fortuyn. Fortuyn verafschuwde steeds associaties met het VB. Deze ontmoeting zorgde voor onenigheid in de LPF-Tweede Kamerfractie, waarna Nawijn besloot die te verlaten en tijdelijk verder te gaan als 'Groep Nawijn'. Nawijn kondigde toen aan een nieuwe landelijke partij op te richten, die inhoudelijk dicht bij de ideeën van het Vlaams Belang zou staan.
• De Heel-Nederlandse organisatie Voorpost heeft veel kaderleden gemeen met het Vlaams Belang en de VVB, en treed op als ordedienst bij VB manifestaties.
• De VBJ: de jongerenbeweging van het Vlaams Belang.
• Vlaamse Jongeren Westland met Pieter Van Damme, lid van de regionale raad van het VB te Brugge.
• De NSV en het Nationalistisch Jong Studenten Verbond (NJSV): vele oud-leden van deze vereniging zijn terug te vinden bij het Vlaams Belang.
• De Fratres Coniuncti: een vereniging van oud-leden van diezelfde Nationalistische Studenten Vereniging.
• Were Di, waar Karel Dillen vroeger ook lid van was.
• Protea met als stichtend lid Karel Dillen (de ondertussen opgeheven organisatie om de banden aan te halen met het zusterland Zuid-Afrika met steun aan het toenmalige apartheidsregime).
• Het TAK (zie artikel).

[bewerk] Critici

Het Vlaams Belang wordt door verschillende (extreem-)linkse en centrum-politieke organisaties van dichtbij gevolgd en bestreden.

• De bekendste is Blokwatch, een organisatie die informatie verzamelt en verspreidt over de partij en andere extreem-rechtse groeperingen in België. Blokwatch probeert zo deze organisaties kritisch tegen het licht te houden. Tegenstanders en critici beschuldigen de partij vooral van racisme, discriminatie en onverdraagzaamheid. Een recent voorbeeld hiervan zou een door hen gelanceerde aprilgrap (1 april 2006) zijn. Hierin werd gesuggereerd dat het Koning Boudewijn-stadion te Brussel werd overgedragen aan de Islamitische gemeenschap, en bijgevoegd was een afbeelding met minaret of gebedstoren.

• Verdraagzaamheid en mededogen staan hoog in het vaandel van de non-profitorganisatie Artsen zonder Grenzen geschreven. Al in 1991 nam Artsen zonder Grenzen een duidelijk standpunt in tegen de partijideologie van het VB door affiches te verspreiden met de tekst Wij verzorgen ook zwarten en Arabieren. Indien u dit stoort, stort dan geen geld. Dit engagement werd nogmaals bevestigd door de huidige algemeen directeur van AZG België Gorik Ooms (augustus 2006) (zie www.azg.be).

• Een andere organisatie is Mikpunt, dat naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 vooral holebi's en hun sympathisanten wil informeren over de standpunten van het Vlaams Belang omtrent holebi's, homohuwelijk, adoptie, e.a., en de gevolgen voor verschillende homo-organisaties indien het Vlaams Belang deel zou uitmaken van het bestuur. Maar het is een feit dat er ook niet-hetero's zijn onder de VB-mandatarissen.

• Ook uit Vlaams-nationalistische hoek is er kritiek op het Vlaams Belang. Volgens hen zou het VB het Vlaams-nationalisme in een slecht daglicht stellen. Tevens zou de partij zich het Vlaams-nationalisme toeëigenen. Zo beweert de partij in haar beginselverklaring dat zij dé partijpolitieke tolk van de Vlaamse Beweging is. Enkele voorbeelden hiervan zijn dat het VB het jaarlijks terugkerend Vlaams Nationaal Zangfeest te Antwerpen afficheert als een eigen partijactiviteit, terwijl de organisatie geen politieke banden heeft. Filip Dewinter zou ook leden proberen te werven voor het Vlaams Neutraal Ziekenfonds, terwijl dit een weliswaar Vlaams, maar toch politiek neutraal ziekenfonds is. Het nieuwe logo zou ook sterk lijken op dat van de Vlaamse Volksbeweging. Vele externen zijn van mening dat de aanpak van Dewinter het Vlaams-nationalistische gedachtegoed schaadt, zoals de collaboratie tijdens WOII dat lange tijd gedaan heeft voor de Vlaamse Beweging tijdens de naoorlogse periode. De overtuiging binnen de Vlaamse Beweging dat het Vlaams Belang een vehikel kan zijn om de Vlaamse onafhankelijkheid te bewerkstelligen, is bij de lokale verkiezingen van oktober 2006 bekoeld. "Opgesloten in het cordon sanitaire, dat op 8 oktober opnieuw flink is dichtgecementeerd, kan het Vlaams Belang geen rol van betekenis spelen", zegt erevoorzitter van de Vlaamse Volksbeweging Peter De Roover. De N-VA als kartelpartner van de CD&V kan daarentegen wel op het beleid wegen hoewel het een partij is met veel minder electoraal gewicht. ^[6].

[bewerk] Juridische zaken

Eén van de toenmalige juridische adviseurs van het VB, prof. Luc Lamine, die daarna zelf ontslag nam, stelde dat het VB zeer bewust kansen heeft laten liggen om die zaak te winnen, zodat de partij zich in een slachtofferrol kon wentelen. Men heeft volgens Lamine bewust de kans genegeerd om de racismeklacht (zie verderop) voor het Hof van Assisen te krijgen, omdat daar de kans om te winnen groter was dan voor een beroepshof. Alles draaide om het feit of het om een politiek misdrijf ging dat automatisch voor het Hof van Assisen werd beslecht. De enige manier om de klacht voor Assisen te krijgen, bestond erin een prejudiciële vraag te richten aan het Arbitragehof. Het Arbitragehof zou de bestaande rechtspraak over politieke misdrijven van het Hof van Cassatie kunnen breken en de klacht voor het Hof van Assisen brengen. Dat heeft men echter niet gedaan. Luc Lamine diende daarna op eigen initiatief een klacht in bij het Europees Hof te Straatsburg. De partijleiding wilde vermijden dat de uitspraak van het Belgisch Verbrekingshof getoetst werd door het Europees Hof. Straatsburg oordeelde echter dat er geen schending van het recht is geweest en dat de veroordeling terecht was.

Volgens de andere juridische adviseurs van het VB, advocaten Luc Deceuninck, Reinhold Tournicourt, Rob Verreycken en senator Jurgen Ceder, hoofd van de juridische dienst van het toenmalige Vlaams Blok, wenste men niet naar het Arbitragehof te stappen omdat het een rechtbank is die voor de helft bestaat uit Walen. Waar de kans op een overwinning voor de Nederlandstalige rechtbanken reëel was, werd die kans voor het Arbitragehof zowat onbestaande geacht.

Volgens sommigen kon de partij door deze veroordeling haar Calimero-imago weer aanmeten. Toch wordt deze veroordeling door velen ook gezien als een politiek geënsceneerd proces om het Vlaams Blok te beschadigen. Een specifiek kritiekpunt van VB-aanhangers is dat er een aantal wetten precies op maat gemaakt zijn om tot de veroordeling te kunnen komen.

[bewerk] Racismeklacht

Op 17 oktober 2006 vond de eerste zitting plaats van de Raad van State in de procedure tegen twee verenigingen zonder winstgevend doel (vzw) van het VB om de federale partijfinanciering van de partij gedurende één jaar af te nemen. Het betreft een som van ongeveer twee miljoen euro. Bij een eventuele veroordeling zouden ze een gedeelte van hun overheidsdotatie kunnen verliezen en kan de partij financieel drooggelegd worden. Volgens de officiële partijboekhouding gaf men in 2005 2,8 miljoen euro (of bijna de helft van het totale budget) uit aan: publicaties (442.303 euro) en reclame (2.351.629 euro). Bron: www.dekamer.be; parlementair document 51K2454. De jaarlijkse dotatie voor elke Belgische politieke partij bestaat uit een vast bedrag en 1,25 euro per uitgebrachte stem.

De rechtzaak is het gevolg van een klacht van een aantal partijen bij de Raad tegen de vzw's Vrijheidsfonds en Vlaamse Concentratie, op basis van de wet van op de partijfinanciering. Deze wet bepaalt dat er geen overheidsmiddelen kunnen worden gegeven aan partijen die vijandig staan tegenover de rechten en vrijheden die gewaarborgd worden door het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). De Raad behandelde enkel een verzoekschrift van VB tot wraking, wegens vermeende partijdigheid, van alle Franstalige staatsraden. De partij verzette zich tegen het feit dat het voor een tweetalige kamer moest verschijnen omdat volgens het VB de Franstaligen vijandig staan tegenover de partij.In zijn advies uitte de auditeur de mening dat er geen reden bestaat voor het stellen van een prejudiciële vraag hierover aan het Arbitragehof.

Op 28 november 2006 verwierp de Raad van State het verzoek van het VB in de procedure om de dotatie van de partij af te nemen. Het ging echter slechts om een tussenarrest. De Raad van State moet zich nu nog uitspreken over het beroep van het VB om het Koninklijk Besluit over de procedure nietig te verklaren en over het verzoekschrift om individuele staatsraden te wraken.

[bewerk] Bibliografie

[bewerk] Pro

• Filip Dewinter, verscheidene boeken (zie zijn artikel).

[bewerk] Contra

• Geert Van Cleemput, Vlaams Geblokkeerd. Het onthullende insidersverhaal van een ex-blokker, 2006, Manteau, Antwerpen.

[bewerk] Externe links

[bewerk] Pro

• Vlaams Belang
• Antwerpse afdeling van het Vlaams Belang
• Economisch programma van het Vlaams Belang

[bewerk] Contra

• Blokwatch - site die onderzoek doet naar en over extreemrechts in Vlaanderen

Bron(nen):

↑ http://www.dekamer.be; parlementair document 51K2454. ↑ webstek Vlaams Belang over fiscale fraude ↑ Brief zonder haat, De Morgen, 8 september 2006 (Abonnement nodig) ↑ De Morgen, 5 september 2006 ↑ Voor het VB is het cordon kraken niet cruciaal, De Morgen, 6 september 2006 (Abonnement nodig) ↑ Vlaamse Beweging verliest geloof in VB, De Morgen, 11/10/2006

Politieke partijen in België

Vertegenwoordigd in het federaal of een regionaal parlement:

Nederlandstalig: CD&V | Groen! | N-VA | SP.a | Spirit | Vlaams Belang | VLD | Vivant | VLOTT

Franstalig: CDF | cdH | Ecolo | FN | FDF | MR | PS | UF

Duitstalig: CSP | Ecolo | PJU-PDB | PFF | SP | Vivant

Voor partijen die niet in het parlement vertegenwoordigd zijn, provinciale partijen, lokale partijen en opgeheven partijen, zie de artikels Lijst van Vlaamse politieke partijen en Lijst van Franstalige politieke partijen in België.