Nationaal Instituut voor de Statistiek
Het Nationaal Instituut voor de Statistiek (afgekort NIS) is een van de algemene directies van de (Belgische) Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie. De hoofdzetel is gelegen aan de Leuvenseweg 44 in Brussel, in de zogeheten neutrale zone bij het Parlement ('neutrale zone' omdat er geen betogingen mogen worden gehouden).
Het NIS voert enquêtes uit bij huishoudens en ondernemingen in België, exploiteert bestaande administratieve databanken (zoals het Rijksregister en de Kruispuntbank Ondernemingen), publiceert studies, verzendt gegevens aan de Belgische overheid, aan Belgische instellingen en aan internationale organisaties (vooral Eurostat) en levert tevens statistische knowhow en advies. Het NIS is tevens het officiële Belgische aanspreekpunt voor internationale instellingen zoals Eurostat en OESO.
Inhoud |
[bewerk] Opdracht en taken
Het NIS is het officiële statistische overheidsorgaan van België. De opdracht die daaruit voortvloeit, kan in een mission statement van drie termen omschreven worden: cijfergegevens verzamelen, verwerken, verspreiden. Hiermee wordt de hele activiteit van het NIS samengevat. De drie termen van de definitie zijn evenwaardig.
Verzamelen betekent de gegevens opzoeken bij wie ze heeft, namelijk de economische of sociale actoren. Dit gebeurt ofwel door rechtstreekse bevraging, waarbij men de personen of ondernemingen rechtstreeks ondervraagt, ofwel door onrechtstreekse bevraging, waarbij men gebruik maakt van administratieve bestanden.
Verwerken van statistische informatie betekent in de eerste plaats het kritisch evalueren van die informatie, het verifiëren en valideren van de antwoorden (controle van de deugdelijkheid en van de waarschijnlijkheid ervan) en vervolgens het samenbrengen van de gegevens in betekenisvolle tabellen.
De kunst van de statistiek ligt niet zozeer in het klasseren van informatie op basis van eenvoudige criteria en in de uitsplitsing ervan naar tijd, geografie, economische categorieën of bedrijfsklassen, maar vooral in het opstellen van synthesetabellen vanuit de basisvariabelen, waardoor allerhande informatie met elkaar in verband wordt gebracht. Op het domein van de werkgelegenheid is dat bijvoorbeeld het verband tussen de aard van het werk, het opleidingstype en -niveau en de werkgever. Dit is de echte meerwaarde van statistiek.
Verspreiden betekent het toegankelijk maken van de verzamelde informatie voor zoveel mogelijk mensen.
De klanten van het NIS zijn grotendeels onder te verdelen in drie groepen: de overheid (álle Belgische politieke overheden, op elk niveau, maar ook de internationale overheden en organisaties), de bedrijfswereld (alle ondernemingen ongeacht hun omvang of doelstellingen) en de samenleving (een vaag maar belangrijk begrip; de statistiek moet alle informatie omvatten die belang heeft voor de burgers, zoals milieubescherming, verkeersveiligheid, enz.). Gegevens hierover moeten ingezameld en beschikbaar gesteld worden.
Het NIS verspreidt drie types van statistische producten: informatie over huishoudens (bv. budget, tijdsbesteding, vakantiegedrag en tewerkstelling), informatie over industrie, bouw, handel en andere diensten en berekende indexen of snelle economische indicatoren.
[bewerk] Enquêtes
Enkele van de door het NIS georganiseerde enquêtes zijn de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK), het Huishoudbudgetonderzoek (HBO), de Algemene socio-economische enquête 2001 (de vroegere "Volkstelling"), de Statistiek naar de Inkomens en Levensomstandigheden van de Belgen (SILC), de Enquête naar de structuur en de verdeling van de lonen, de Enquête naar de structuur van de ondernemingen, de maandelijkse Enquête naar de industriële productie (PRODCOM), de Enquête naar de Arbeidskosten, de Landbouwtelling, de Landbouwenquête, het Reisonderzoek en de nieuwe Generations and Gender Panel Study (GGPS)...
Het NIS werkt tevens mee aan enkele belangrijke enquêtes van andere instellingen. Voorbeelden zijn de Gezondheidsenquête (van het WIV) en het Tijdsbudgetonderzoek (van TOR-VUB). Andere overheidsinstellingen kunnen een beroep doen op de methodologische expertise van het NIS.
[bewerk] Naamsverandering
Op 20 november 2003 (en met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2003) werd de benaming Nationaal Instituut voor de Statistiek officieel gewijzigd in Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, maar zowel de benaming Nationaal Instituut voor de Statistiek als het acroniem NIS worden nog steeds gebruikt. Momenteel is het eigenlijk onduidelijk of de benaming nog bestaat, omdat ze soms wel en soms niet gebruikt wordt.
Vanaf 1 januari 2006 staat Niko Demeester (ex-VBO en ex-medewerker van Vincent Van Quickenborne, staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging) aan het hoofd van het NIS. Hij volgt daarmee Claude Chéruy, Hans D'Hondt, Fernand Sonck (waarnemend DG) en Regis Massant (eveneens waarnemend DG) op als Directeur-generaal.
De staf is samengesteld uit de directeur-generaal (Niko Demeester), de adviseurs-generaal (Annie Versonnen en Erik Meurisse) en alle adviseurs en gelijkgestelden (Marc Debusschere, Philippe Haumont, Lydia Merckx, Stephan Moens, Françoise Parys, Anne Van de Voorde, Freddy Verkruyssen, Patrick Vranken, Edouard Wiliquet, Bruno Kestemont, Dominique De Baets en Philippe Mauroy).
