9e eeuw

Om technische redenen wordt de titel van dit artikel incorrect weergegeven. De correcte titel is 9^e eeuw.

Decennia - Eeuwen - 8^e eeuw - 9^e eeuw - 10^e eeuw

Inhoud 1 9e eeuw 1.1 Frankische Rijk 1.2 Scandinavië 1.3 Byzantium 1.4 Islam 1.5 Meso-Amerika 1.6 Belangrijke personen

[bewerk] 9^e eeuw

Jaren '90	790	791	792	793	794	795	796	797	798	799
Jaren '0	800	801	802	803	804	805	806	807	808	809
Jaren '10	810	811	812	813	814	815	816	817	818	819
Jaren '20	820	821	822	823	824	825	826	827	828	829
Jaren '30	830	831	832	833	834	835	836	837	838	839
Jaren '40	840	841	842	843	844	845	846	847	848	849
Jaren '50	850	851	852	853	854	855	856	857	858	859
Jaren '60	860	861	862	863	864	865	866	867	868	869
Jaren '70	870	871	872	873	874	875	876	877	878	879
Jaren '80	880	881	882	883	884	885	886	887	888	889
Jaren '90	890	891	892	893	894	895	896	897	898	899
Jaren '0	900	901	902	903	904	905	906	907	908	909

---

[bewerk] Frankische Rijk

Met de kroning van Karel de Grote in 800 begon de eeuw voor West-Europa als een tijd van hoop, zoals deze in vele eeuwen niet gevoeld was. Het begin van deze eeuw mag dan ook een tijd van ongekende bloei en herstel genoemd worden. Ook voor de Kerk van Rome was het een tijd van expansie vooral in noordelijke richting. In de tweede helft van de eeuw echter kwamen er steeds grotere problemen. Voor een deel kwam dat omdat de Franken het begrip 'kroonprins', de enige erfgenaam van de macht niet kenden. In plaats daarvan werd het Rijk telkens gedeeld. Hoewel het keizerlijk gezag aanvankelijk onaantastbaar leek, bleken de latere keizers niet bij machte om hun onderdanen tegen invallen uit het noorden te beschermen en plaatselijke machthebbers, die de Vikingen moesten zien te weren zagen niet in waarom zij de keizer nog gehoorzamen moesten.

[bewerk] Scandinavië

Met hun vergevorderde zeevaartkunst waren de inwoners van het verre noorden van Europa steeds succesvoller. Soms nam dat de vorm aan van gewapende invallen in de rest van Europa, maar vaak was het ook gewoon een gedurfde vorm van handel op de verre afstanden.

[bewerk] Byzantium

Byzantium kwam in 843 eindelijk de iconenstrijd te boven en kon daarmee beginnen aan een langzaam herstel dat pas na 1000 zijn hoogtepunt zou bereiken. Met de ontwikkelingen in het westen, namelijk de kroning van Karel de Grote tot nieuwe 'keizer van het Westen' had de 'Oost-Romeinse' keizer echter wel zijn aanspraak op het enig keizerschap en daarmee de hoogste positie in de rangorde van het christendom verloren zien gaan. Daarmee werd de paus ook steeds onafhankelijker van de Byzantijnse keizer.

[bewerk] Islam

De spectaculaire veroveringen van de vorige eeuw waren nu goeddeels ten einde. Het Arabische Rijk viel uiteen in elkaar bestrijdende staten.

De islam kon zich aan consolidatie en culturele bloei wijden. Deze bloei werd mede mogelijk gemaakt door de i.h.a. tolerante houding ten opzichte van de christenen, die vaak nog de overheerste meerderheid van de bevolking waren. In landen als Irak vervulden vele christenen belangrijke functies.

[bewerk] Meso-Amerika

Voor de Maya was deze eeuw een tijd van chaos en desintegratie. Één voor één werden de oude stadstaten verlaten. De basis van de economie, de landbouw was niet in staat om de gegroeide bevolking te voeden, mede door roofbouw en door een te groot geworden adel, die het beste land had volgebouwd. De lange telling wordt in deze tijd voor het laatst gebruikt. Voor sommige steden is de laatste vermelding op steen al van voor 800, voor een enkele van na 900 (909 is de laatste datum). Tegelijkertijd echter is er in het noorden, met name in Chichén Itzá een nieuw begin. Gebaseerd op een ander politiek stelsel — eerder een oligarchie dan een god-koningschap — begint daar een nieuwe bloeitijd die tot 1450 zal voortduren.

Noordelijker waren in het Dal van Mexico de Tolteken in opkomst, die hun hoofdstad in Tollan hadden gevestigd. Ze overvleugelden Xochicalco en breidden hun macht uit tot Yucatán.

[bewerk] Belangrijke personen

• Karel de Grote