Gewest (België)
Een gewest is een gebiedsgebonden overheid in België. Het kan gezien worden als een deelstaat of regio.
In tegenstelling tot de deelstaten in andere federaties, zijn de Belgische Gewesten alleen verantwoordelijk voor gebiedgerelateerde zaken van het Gewest zoals ruimtelijke ordening en stedenbouw, economie, werkgelegenheid, landbouw, openbare werken, vervoer (gedeeltelijk), buitenlandse handel, gemeente-en provinciewet. Zaken die direct te maken hebben met de inwoners (bijvoorbeeld onderwijs en cultuur), vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeenschappen.
Ieder gewest kan over deze toegekende materies autonoom beslissen (los van de federale overheid). De wetgevende macht in een gewest is de (gewest-)raad, die bij rechtstreekse verkiezingen wordt verkozen. De uitvoerende macht in een gewest is de (gewest-)regering. De Vlaamse gemeenschap en het Vlaams gewest werden in het verleden zowel voor de wetgevende als voor de uitvoerende macht samengevoegd: zo ontstond het Vlaams Parlement en de Vlaamse Regering.
Het grondgebied van België is onderverdeeld in de volgende gewesten:
- Geel: Vlaams Gewest: vijf provincies met in totaal 308 gemeenten
- Rood: Waals Gewest: vijf provincies met in totaal 262 gemeenten.
- Blauw: Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 19 gemeenten
Het Vlaams en Waals Gewest bestaan sinds de grondwetswijziging van 1980. Deze datum wordt gebruikt als startschot van het federalisme in de festiviteiten rond 175-25. In feite begon de decentralisatie vroeger, nl. met de creatie van de gemeenschappen in 1970, de eerste fase in de staatshervorming. België werd officieel slechts een federatie in 1993.
Het Brussels Gewest bestaat sinds de grondwetswijziging van 1988.
