Roeselare

Stad Roeselare
ligging binnen het arrondissement Roeselare in de provincie West-Vlaanderen
Wapen	Vlag

Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Roeselare
Geografische ligging	50°56′NB 3°7′OL
Oppervlakte	59,79 km²
Bevolking (Bron: NIS)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	55.775 (01/01/2006) 49,22% 50,78% 933 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2006) 22,38% 58,94% 18,68%
Buitenlanders	1,57% (01/07/2005)
Economie
Werkloosheidsgraad	7,07% (01/01/2006)
Gemiddeld inkomen	12.896 euro/inw. (2003)
Politiek
Burgemeester	Luc Martens (CD&V)
Bestuur	CD&V, VLD
Zetels CD&V VLD sp.a Groen! Vlaams Belang N-VA	37 16 8 5 3 3 2
Deelgemeenten met postcode
Postcode	Deelgemeente
8800 8800 8800 8800	Roeselare Beveren Oekene Rumbeke
Overige info
Zonenummer	051
NIS-code	36015
Politiezone	RIHO
Webadres	www.roeselare.be

Roeselare is een plaats en stad in de provincie West-Vlaanderen in België. De stad telt ruim 55.500 inwoners.

Roeselare ligt in het hart van West-Vlaanderen. De Belforttoren en het beroemde Klein Seminarie zijn bekende punten, waar onder meer priester Hugo Verriest, de dichters Guido Gezelle en Albrecht Rodenbach en vele anderen een stuk Vlaamse geschiedenis schreven. Het Klein Seminarie was oorspronkelijk een klooster, met hierbij een schoolinstelling, en dateert van 1806.

De stad telt een aantal katholieke parochies, namelijk Sint-Michiel, Sint-Amand, H.-Hart, Sint-Jozef, H.-Godelieve en O.-L.-Vrouw en er is een protestantse kerk.

Inhoud

1 Geschiedenis van Roeselare
2 Economie
3 Sport en vrije tijd
4 Toerisme
5 Cultuur en onderwijs
6 Diensten
7 Politiek
- 7.1 Burgemeesters van Roeselare
- 7.2 Coalities
8 Naamsverklaring Roeselare
9 Enkele bekende Roeselarenaars
10 Overige kernen
11 Externe link:

[bewerk] Geschiedenis van Roeselare

Roeselare wordt reeds vermeld in 822 en was van de 10e eeuw af een belangrijke nijverheids- en handelsplaats, die in 1250 stadsrechten en privileges kreeg.

Rond 1260 werd op de markt een belfort en halle gebouwd. Omdat er geen verdedigingswerken rond de stad waren opgetrokken, was de stad een gemakkelijk doelwit voor plunderaars. Om de veiligheid te garanderen richtte men in Roeselare al snel enkele schuttersgilden op. Die konden uiteraard weinig verrichten tegen oorlogsgeweld. In 1488 en 1492 werd de stad verwoest door het leger van Maximiliaan van Oostenrijk. Zo goed als alle vroegmiddeleeuwse bouwwerken waren met de grond gelijk gemaakt. De stad werd rond 1500 opnieuw opgebouwd (weliswaar in een andere bouwstijl).

Enige tijd was er vrede in Roeselare, maar dit was slechts stilte voor de storm. Op 26 augustus 1566 trok de beeldenstorm door de stad. Verschillenden beelden uit de Sint-Michielskerk en uit de halle sneuvelden. Na het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog verdween de ooit bloeiende lakenindustrie volledig uit Roeselare en kwam er een periode van economisch verval. Deze donkere periode kende echter een lichtpuntje. In Venetië componeerde Roeselarenaar Adriaen Willaert als eerste meerstemmige muziek.

In 1609 werd er een Twaalfjarig Bestand afgeroepen. Roeselare herrees opnieuw, maar opnieuw niet voor lang, want vanaf 1640 begon de oorlog opnieuw. Door de vrede van Nijmegen in 1678 werd Roeselare een deel van Frankrijk en zo ook een grensstad, met alle gevolgen van dien. Roeselare werd een beruchte smokkelroute. De stadskas was leeg en er was dus geen geld om het belfort en de halle te herstellen. Dit had tot gevolg dat op 30 oktober 1704 het belfort instortte. In zijn val vernielde de toren het grootste deel van de halle zelf. Met het puin werd een nieuwe, kleinere opgetrokken, die jammer genoeg afbrandde in 1749 (de kelders van het vroegere belfort bevinden zich nog steeds onder het marktplein.

Sint-Michielskerk

Ondanks de vele verwoestingen en rampen die Roeselare doorheen haar geschiedenis gekend heeft, bleef de Sint-Michielskerk in redelijk goede staat. Toch is de toren op 19 januari 1735 ingestort door een hevige storm. Deze werd wel opnieuw gebouwd (de drie grote rampen verklaren grotendeels, dat er 3 bouwstijlen aan de kerk zijn). Rond 1770 werd het rococostadhuis gebouwd.

Na de slag bij Waterloo zou de stad bij Nederland gevoegd worden, tot de onafhankelijkheid van België. Maar de onafhankelijkheid bracht ook armoede mee. Gelukkig verbeterde de situatie aanzienlijk na de aanleg van de spoorweg Kortrijk-Brugge (1838) en na de uitvinding van de stoommachine. Van 1862 tot 1872 werd het kanaal naar de Leie gegraven, ook dit zorgde voor een heropleving van de economie. Nadat het kanaal gegraven was werden aanlegsteigers gebouwd en groeide de industrie in Roeselare, wat tot een bevolkingstoename leidde.

Op 28 juli 1875 vond de "Groote Stooringe" plaats, een studentenopstand tegen het gebruik van Frans in het onderwijs, geleid door Albrecht Rodenbach (de Groote Stooringe is sinds enkele jaren een cultureel feest in Roeselare). Rodenbach stichtte tal van studentenverenigingen en was tevens schrijver.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog had de stad veel te lijden van het geallieerde artillerievuur. De stad werd heropgebouwd, maar was pas volledig klaar toen de Tweede Wereldoorlog begon. De stad heeft niet veel geleden onder de Tweede Wereldoorlog en werd door de Polen bevrijd.

Rond de jaren 60 werd de REO groenten- en fruitveiling in gebruik genomen (deze is vandaag nog de grootste groenten- en fruitveiling van Vlaanderen). De huidige gemeente Roeselare ontstond in 1977 door samenvoeging van Roeselare, Beveren, Oekene en Rumbeke.

Rond 1980 werd er een nieuw modern station gebouwd met verhoogde spoorwegberm ter vervanging van een viertal overwegen. In de komende jaren wordt een heraanleg van de stationsomgeving gepland om het noorden van de stad beter te integreren in het centrum daar waar de spoorlijn nu een soort van barrière vormt. Als gevolg van de toenemende verkeersdrukte werd begin de jaren tachtig ook een eerste ingrijpend nieuw verkeerscirculatieplan ingevoerd met meer eenrichtingsverkeer. Dat plan wordt in de komende jaren herzien.

[bewerk] Economie

Roeselare vervult in West-Vlaanderen een functie als inkoopstad en de stad tracht naar buiten te treden als het bruisende hart van de provincie. Het centrum telt enkele winkelstraten (Ooststraat, Noordstraat, Sint-Amandsstraat, Manestraat, Wallenstraat, Zuidstraat en zijarmen, alle rond de Grote Markt, het Polenplein, de Botermarkt en het De Coninckplein. Daarenboven is er de Ardooisesteenweg nabij het station.) met in hoofdzaak talrijke mooie kleinhandelszaken, gezellige cafeetjes en enkele restaurants die tijdens de weekends allemaal vele kooplustigen en toeristen lokken. Langsheen de zogenaamde Kleine Ring of Binnenring (Noordlaan/Westlaan, ...) die op middellange termijn wordt (her)ingericht als een heuse stadsboulevard met vrije busbanen en tal van haltes, alsook langs diverse invalswegen b.v. Brugsesteenweg zijn vestigingen van grote winkelketens gesitueerd.

Op Schiervelde langsheen de Grote Ring zijn sinds jaar en dag de Expohallen gevestigd waar geregeld beurzen plaatsvinden zoals de Jaarbeurs, de Bouwbeurs, Agro Expo en Roslar Expo. Ze zijn (een beetje) een barometer voor de economie in de regio.

Het Roeselaarse medialandschap wordt in belangrijke mate gekleurd door de Regionale Televisiezender WTV-Focus die er een uitvalsbasis en ankerplaats heeft. Ook de Roularta Media Group is in de stad gevestigd. Verschillende bedrijven uit diverse sectoren, met name bv. de voedingsnijverheid (Soubry) en het lichtdesign, generen veel jobs voor de streek. Dankzij sterke marktspelers in deze branches, leeft in Roeselare het idee om op termijn te starten met een Huis over Voeding en de stad te gaan profileren als dé Vlaamse lichtstad. Bijzonder dienstbare mensen kunnen in Roeselare meedingen naar de fel gegeerde Roeselare Awards.

De belangrijkste bedrijvenzones of industrieterreinen zijn gelegen ten Noorden van Roeselare-stad in de deelgemeente Beveren en aan de oostrand rond het Kanaal Roeselare-Leie, het Mandeldal.

De stad is vlot bereikbaar via enkele grote wegen. De snelweg A17/E403 loopt langs de stad, die men kan bereiken via de afritten 6, 7 en 8. De stad heeft een NMBS-station met 3 sporen op de lijn Brugge-Kortrijk en heeft om het half uur een verbinding met beide steden en daar bevindt zich ook een busstation met 8 perrons.

[bewerk] Sport en vrije tijd

Sinds 1910 domineerden twee clubs het Roeselaarse voetballeven: Sportvereniging Roeselare (na de Eerste Wereldoorlog bekend als SK Roeselare) en Football Club Roeselare (FC). In 1999 fuseerden beide clubs en sinds 2005 speelt de fusieploeg KSV Roeselare voor het eerst in de hoogste nationale voetbalklasse. De wijk Krottegem kent een eigen voetbalcultuur waarvan het in 2000 heropgerichte Club Roeselare een voorbeeld is.

De stad heeft een vernieuwd Stedelijk Zwembad, dat werd omgedoopt tot het "Spillebad". Er zijn sportgelegenheden opgericht in de deelgemeenten Beveren, Rumbeke en in Roeselare zelf (zoals het Schiervelde Stadion, de thuishaven van KSV Roeselare). Rond 2000 werd op deze laatste locatie tevens een nieuw, eigentijds complex opgericht waarin topvolleybalclub Knack Roeselare speelt en onder meer ook muziekoptredens doorgaan.

[bewerk] Toerisme

Voor de toeristische uitstraling van de stad, is het winkeltoerisme een belangrijke component. Uitschieters zijn de Batjes, de Winkelnacht, de Internationale Week in het teken van een bepaald land, de Kermissen, Kerst-/eindejaarsshopping, Straathappenings zoals deze van de Meensesteenweg en De Westlaanpromenade, enz.. Veel feestelijkheden zoals Carnaval en de "Groote Stooringe" zetten de ganse stad in beweging en gaan ruimschoots verder dan het puur commerciële aspect. Inzake winkelvriendelijkheid wordt gewerkt aan meer toegankelijkheid voor personen met handicap.

De wekelijkse dinsdagmarkt (voormiddag) is een traditie in Roeselare en wordt georganiseerd op de Grote Markt, de Botermarkt en het Polenplein. Deze drie locaties zijn met elkaar verbonden door verkeersluwe doorgangen. Op 1 mei is er 's namiddags markt en animatie en de dinsdag na pinkstermaandag is er de ganse dag Sinksenmarkt met entertainment. Het Vlaamse karakter van Roeselare dat onder meer gegroeid is vanuit de figuur van Rodenbach wordt in het kader van 11 juli (Vlaamse feestdag) in de verf gezet met een aangepast programma voor jong en oud.

Het cultuur-historisch (musea, architecturale pareltjes), sociaal-economisch (bedrijfsbezoeken) en het natuurtoerisme (fietsen, wandelen, hoeverecreatie) zitten de laatste jaren in de lift. Om de volkstoeloop te blijven beheersen, worden enkele bestaande parkeerhavens dichtbij het centrum uitgebreid en er worden ook nieuwe parkeerlocaties op wandelafstand ingeplant. De totale parkeercapaciteit moet met de voltooiing van de nodige infrastructuurwerken op relatief korte termijn meer dan verdubbelen. Daarnaast worden zowel het bus- als treinaanbod constant verder geoptimaliseerd en heel sterk gepromoot als een degelijk vervoersalternatief ter ontlasting van de binnenstad. Zo zijn er inzake busvervoer heel wat vlotte streeklijnen en meerdere doeltreffende stadslijnen. Roeselare is een regionaal busknooppunt waar vooral veel scholieren van profiteren.

De vrij schaarse groene longen vindt men in het "Sterrebos" en natuurreservaat de "Kleiputten". De stad levert daarnaast inspanningen voor meer groen in het centrum door parken of groenzones zoals de "Kleine Bassin" her aan te leggen en zoveel mogelijk met elkaar te verbinden. Tijdens de zomermaanden is er animatie in het Sint-Sebastiaanspark, beter gekend als het Geitepark met de parkconcerten. Door de vele tuinwijken en het landelijk karakter van de deelgemeenten mag het natuurpotentieel van Roeselare zeker niet onderschat worden. Het concept "tuinwoonwijk" ontstond begin vorige eeuw in de streek van Roeselare. Dankzij het project "Roeselare aanéén gefietst", beschikt de regio over enkele aantrekkelijke routes. Een 64 km lange autoroute, de Rodenbachroute, vertrekt aan zijn standbeeld en verkent de omgeving van Roeselare.

Roeselare telt enkele musea, zoals het Wielermuseum, uniek in Vlaanderen waarmee grootse plannen bestaan. Het museum Alfons Blomme kenmerkt zich vooral door talrijke boeiende tijdelijke exposities. Er zijn ook mooie kerken waaronder de Sint-Michielskerk, het Kasteel van Rumbeke op het Domein "Sterrebos", het Stadhuis, de Brouwerij Rodenbach en verschillende bescheiden maar waardevolle panden her en der verspreid in de stad. Er wordt nagedacht over de oprichting van een Rodenbach-Stadsmuseum. Verder worden er bijkomende tentoonstellingsruimtes voorzien in een groots bouwproject met tal van interessante functies op een boogscheut van de Grote Markt. De stad beschikt over een "infowinkel", gevestigd aan de Oude Posterie in de Ooststraat.

[bewerk] Cultuur en onderwijs

Binnen enkele jaren zal er wellicht een gloednieuw kennis- en leercentrum met bibliotheek in het stadscentrum gevestigd zijn. Verder zijn er de Stedelijke Academie voor Muziek en Woord “Adriaen Willaert”, de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten (S.A.S.K.) en het Cultureel Centrum "De Spil".

De stad telt een groot aantal scholen van verschillende signatuur (het vrije Katholieke net, het stadsonderwijs en het gemeenschapsonderwijs), vooral kleuter/lager en middelbaar en daarnaast enkele scholen voor kinderen met leermoeilijkheden. Het aantal studenten hoger onderwijs, dat onder meer kiest voor verpleging of milieu- en dierenzorg, groeit sinds enkele jaren zodat het aanbod studentenkamers wordt uitgebreid. Het Jeugdcentrum "Diezie" en het (vernieuwde) Kerelsplein, moeten trefpunten voor jongeren vormen.

[bewerk] Diensten

Roeselare heeft reeds lange tijd twee grote ziekenhuizen elk met hun eigen sterktes en specialisaties, namelijk het Stedelijk Ziekenhuis (openbaar bestuur) en het Heilig-Hart Ziekenhuis (privaat bestuur). Deze laatste instelling is rond de milleniumwisseling gefusioneerd met het Menense ziekenhuis en plant een indrukwekkende nieuwbouw nabij de A17/E403-autosnelweg. De gebouwen die dan zullen vrijkomen, worden wellicht grotendeels ingericht als bejaardenhomes ter aanvulling van het vrij grote aanbod RVT's/WZC's met dagverzorgingscentra dat er nu reeds is. De vraag is echter bijzonder groot met de snelle vergrijzing van de bevolking.

In Roeselare wordt het infoblad "Rechtstreeks" verspreid dat het stadsbeleid toelicht. Er is ook het blad "Uit" dat vermeldt welke sociaal-culturele activiteiten in een bepaalde periode plaatsvinden.

[bewerk] Politiek

Roeselare is sinds lange tijd een CVP-bastion. Hierdoor is vaak een conservatief beleid gevoerd. De periode 1995-2006, toen de VLD in coalitie stapte, werd dit alleen nog erger. Na de verkiezingen van 8 oktober 2006 ontstond een akkoord tussen CD&V en SP.A-spirit om een coalitie te vormen die vanaf 2007 Roeselare zal besturen.

In 2005 was er het afscheid van burgemeester Daniël Denys (CD&V) die er meerdere ambtstermijnen had opzitten en werd vervangen door een partijgenoot, Luc Martens (CD&V).

[bewerk] Burgemeesters van Roeselare

Naam	Leven	Regeerperiode	Duur mandaat	leeftijd bij aanvang mandaat
De Brouckere, Karel	1797-1850	1830-1846	16	33
Vermander, Jacob	1774-1852	1847-1852	5	73
Spillebout, Mansueet	1777-1860	1852-1860	8	74
Dubois, Constant	1796-1870	1860-1870	9	64
Mahieu-Carpentier, Jan	1813-1886	1870-1886	16	57
Spillebout, Hippoliet	1835-1912	1886-1907	21	51
Mahieu Liebaert, Jan	1874-1947	1908-1946	38	34
De Nolf, Jozef	1890-1979	1947-1965	18	57
De Man, Robert	1900-1978	1965-1976	12	65
Biesbrouck, Albert	1917-1981	1976-1981	4	59
Denys, Daniël	1938-	1981-2005	24	43
Martens, Luc	1946-	2005-	-	59

[bewerk] Coalities

Voor 1964 : Altijd CVP, (Voor WO II : katholieke partij)
1965-1970: CVP-BSP
1971-1976: CVP-BSP
1977-1982: CVP
1983-1988: CVP-VU
1989-1994: CVP-VU
1995-2000: VCV (=CVP+VU)-VLD
2001-2006: CD&V-VLD
2007-????: CD&V-SP.A-spirit

[bewerk] Naamsverklaring Roeselare

De naam Roeselare heeft in de loop der tijden talrijke spellingvarianten gekend en het is vooral het eerste deel van de naam dat hierbij wijzigt. Tot op het einde van de 11e eeuw vinden men haast altijd "Ros". Daarna wordt de "o" gaandeweg en definitief vervangen door de "oe"-klank. Aanvankelijk en korte tijd nog "u" geschreven maar daarna "oe" tot omstreeks het einde der 15e eeuw. Onder invloed van het Frans (Roulers) wordt de oe-klank vanaf dan "ou" geschreven. Pas sinds 1937, toen de moderne plaatsnamenspelling werd aangenomen ,greep men terug naar de "oe" en werd Roeselare de officiële naam. In tegenstelling tot wat veelal gedacht wordt is de schrijfwijze Roeselare (teruggevonden in documenten van de periode 1302-1520) dus veel ouder dan bijvoorbeeld Roussellaere (16e eeuw en later).

De betekenis van de naam is in de loop der eeuwen fel omstreden. De nieuwste linguïstische bevindingen geven volgende uitleg: "Roes" betekent "riet" en zou terug te leiden zijn op de Gotische wortel "raus" (=riet). Afgaande op de oudste vormen die van "laar" bekend zijn, gaat dit woord terug op het Germaanse "hlaeris", waarmee een open plaats in het bos wordt aangeduid. Deze taalkundige bevindingen worden helemaal bevestigd door de ligging van Roeselare. In de vroegste tijden lag Roeselare helemaal in het Vlaamse Woud – tientallen bostoponiemen herinneren daar nog aan. Een daarin liggend laar, dus een open plaats, was de beginkern van het huidige Roeselare. Gelet op het feit dat een tiental waterlopen in het Roeselaarse "laar" samenvloeien, vermoedt men dat dit een vochtig en moerassig gebied geweest is. Vandaar komt het element Roes, wat dus riet betekent, een plant die op vochtige plaatsen gedijt. Samengevat kan men Roeselare dus definiëren als Roes + laar, een vochtige en met riet begroeide open plaats in een bos.

[bewerk] Enkele bekende Roeselarenaars

Karel Callebert: priester en schrijver
Frederik Deburghgraeve: olympisch zwemkampioen (1996)
Guido Decraemer (1827-1867): Vlaams Priester-Dichter
Dirk Denoyelle: cabaretier
Guido Gezelle: dichter
Albrecht Rodenbach: dichter en vrijheidstrijder voor Vlaanderen
Patrick Sercu: wielrenner
Adriaen Willaert: componist
Steven Degryse of Lectrr: cartoonist
Yves Vanderhaeghe: voetballer

[bewerk] Overige kernen

Beveren, Oekene en Rumbeke.

De deelgemeenten zijn behoorlijk volgebouwd, maar beschikken op hun grondgebied toch nog over min of meer voldoende open ruimte om te kunnen spreken van een zeker landelijk karakter. De dorpskommen kenmerken zich globaal door laagbouw, smallere straten en een eerder beperkte bedrijvigheid, de normale buurtwinkels zoals bakker/slager enz. buiten beschouwing gelaten.