Кислород
Од Википедија, слободна енциклопедија
|
Хемија > Хемиски елемент > H - He - Li - Be - B - C - N - O - F - Ne - Na - Mg - Al - Si - P - S - Cl - Ar - K - Ca - Sc - Ti - V - Cr - Mn - Fe - Co - Ni - Cu - Zn - Ga - Ge - As - Se - Br - Kr - Rb - Sr - Y - Zr - Nb - Mo - Tc - Ru - Rh - Pd - Ag - Cd - In - Sn - Sb - Te - I - Xe - Cs - Ba - La - Ce - Pr - Nd - Pm - Sm - Eu - Gd - Tb - Dy - Ho - Er - Tm - Yb - Lu - Hf - Ta - W - Re - Os - Ir - Pt - Au - Hg - Tl - Pb - Bi - Po - At - Rn - Fr - Ra - Ac - Th - Pa - U - Np - Pu - Am - Cm - Bk - Cf - Es - Fm - Md - No - Lr - Rf - Db - Sg - Bh - Hs - Mt - Ds - Rg - Uub - Uut - Uuq - Uup - Uuh - Uus - Uuo
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Општи податоци | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Име, симбол, атомски број | кислород, O, 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Припадност на групата | неметали | ||||||||||||||||||||||||||||||
| група, периода | VIA, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| густина, тврдина | 1,429 kg/m3, bd | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Боја | безбоен | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Карактеристики на атомот | |||||||||||||||||||||||||||||||
| атомска маса | 15,9994 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
| атомски радиус | 60 (48) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ковалентен радиус | 73 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ван дер Валсов радиус | 152 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| електронска конфигурација | [He]2s22p4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| e- на енергетските нивоа | 2, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| оксидациони броеви | ±2, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Особини на оксидот | нема | ||||||||||||||||||||||||||||||
| кристална структура | регуларна | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Физички карактеристики | |||||||||||||||||||||||||||||||
| агрегатна состојба | гасовита | ||||||||||||||||||||||||||||||
| температура на топење | 50,35 K (-222,8 °C) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| температура на вриење | 90,18 K (-182,97 °C) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| молска зафатнина | 17,36×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| топлина на испарување | 3,4099 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| топлина на топење | 0,22259 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| притисок на заситена пареа | без податоци | ||||||||||||||||||||||||||||||
| брзина на звукот | 317,5 m/s (293 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Останати карактеристики | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Електронегативност | 3,44 (Полинг) 2,50 (Алред) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| специфична топлина | 920 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| специфична спроводливост | без податоци | ||||||||||||||||||||||||||||||
| топлотна спроводливост | 0,02674 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| I енергија на јонизација | 1313,9 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| II енергија на јонизација | 3388,3 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| III енергија на јонизација | 3388,3 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| IV енергија на јонизација | 7469,2 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Најстабилни изотопи | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Таму каде што не е поинаку назначено, употребени се SI единици и нормални услови. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
Кислород е хемиски елемент во периодниот систем. Го има симболот О и атомски број 8. Зборот кислород доаѓа од двата старогрчки зборови οξυς (оксис) = киселина и γεινομαι (геиномаи) = содржи. Ова име било избрано бидејќи во периодот во кој бил детерминиран кислородот (доцниот 18 век), се мислело дека сите киселини содржат кислород. Овој хемиски елемент е доста распространет и може да се најде не само на Земјата, но и низ целата вселена, најчесто ковалентно сврзан со други елементи. Несврзаниот кислород (најчесто нарекуван и молекуларен кислород или O2, двоатомски молекул) се појавил уште во палеопротерозоикот (пред меѓу 2500 милиони години и 1600 милиони години) и како продукт од метаболизмот на раните анаероби (археи и бактерии).
[уреди] Карактеристики
Во стандардни услови кислородот опстојува како двоатомски молекул во кој двата кислородни молекули се двојно сврзани меѓусебно. Во неговата најстабилна форма, кислородот опстојува како дворадикален молекул (триплет кислород). Иако радикалите најчесто се сврзуваат со високо реактивни молекули, триплетниот кислород не реагира со повеќето молекули. Еднородниот кислород е пореактивен со повеќето органски молекули.
Кислородот е главна состојка на воздухот, се произведува од растенијата за време на фотосинтезата и е потребен за аеробна респирација кај животните.
Течниот кислород и цврстиот кислород имаат светлосина боја и двата имаат парамагнетни својства. Течниот кислород најчесто се добива со фракциона дестилација на течен воздух. Течниот и цврстиот озон (О3), пак, имаат потемни сини бои.
Најскорешниот откриен алотроп на кислородот, тетракислород (О4), е темно црвена супстанција што е создадена со вршење притисок на О2 до 20 GPa. Неговите својства се истражуваат за употреба во ракетните горива и слични апликации, бидејќи тој е многу помоќно оксидативно средство од O2 или O3.
 |
Ова е недовршена статија за наука. Вие можете да помогнете за нејзината дообработка. |
