Hugo Chávez
Hugo Rafael Chávez Frías (Sabaneta, 28 juli 1954) is de president van Venezuela sinds 1999. Hij staat bekend om zijn socialistische politiek, zijn tegenstand tegen het neo-liberalisme en de Verenigde Staten, en wordt vaak beschuldigd van populisme. De veranderingen die hij in zijn land heeft doorgevoerd worden genoemd de Bolivariaanse Revolutie, en zijn ideologie noemt hij het bolivarisme. Media noemen hem soms 'orkaan Hugo' vanwege zijn politieke uitspraken. Chávez is bevriend met Fidel Castro.
Inhoud |
[bewerk] Vroege jaren
Hugo Chávez werd geboren op 28 juli 1954 in Sabaneta in de deelstaat Barinas in Venezuela als zoon van een onderwijzer. Hij genoot zijn opleiding op de militaire academie en volgde aanvankelijk een militaire carrière als paracommando, en behaalde een diploma van militaire toegepaste wetenschappen. Hij studeerde verder aan de Simón Bolívar-universiteit van Caracas, maar behaalde daar geen diploma.
Begin jaren tachtig stichtte hij met een groep revolutionaire militairen een geheime politieke beweging, genoemd naar de grote Zuid-Amerikaans onafhankelijkheidsstrijder Simón Bolívar. Op 4 februari 1992 leidde hij een couppoging tegen president Andrés Pérez, die te maken had met groot verzet van de bevolking tegen zijn strenge economische beleid. De coup mislukte en Chávez belandde in de gevangenis. Zijn kameraden deden in november van dat jaar een tweede - mislukte - couppoging. Na twee jaar gevangenis werd hem gratie verleend.
Vanaf zijn vrijlating stortte hij zich geheel op de politiek. Hij richtte de partij Beweging van de Vijfde Republiek (MVR) op. Op 8 december 1998 werd hij met 56% van de stemmen tot president gekozen. Niet eerder waren zoveel mensen gaan stemmen.
[bewerk] Presidentschap
Het optreden van deze socialistische en anti-globalistische president werd enerzijds hartstochtelijk ondersteund door zijn enthousiaste achterban, anderzijds even fervent verketterd door zijn tegenstanders. Op 11 april 2002 werd een protestmars van Venezolanen naar het presidentiele paleis in Caracas geleid (onder leiding van de door de V.S. gesteunde oppositie) om het aftreden van president Hugo Chávez te eisen. Het was het hoogtepunt van een staking die twee dagen eerder was uitgeroepen door de nationale oliemaatschappij PDVSA. Zo'n 15.000 aanhangers van Chávez verzamelden zich echter voor de deuren van het paleis om de regering te verdedigen. Na de confrontatie bij het paleis ontstonden er, aangesticht door sluipschutters, gewelddadigheden tussen de demonstranten en Chávez-aanhangers en de Nationale Garde, met 21 doden en ca. 150 gewonden tot gevolg. Verscheidene uren later werd de president Chávez aangehouden door enkele rebellerende militairen, die hem wilden dwingen om af te treden (dat weigerde hij). Toch werd hij door deze militairen afgevoerd en meegenomen naar een militaire vliegbasis waar een vliegtuig van de C.I.A. klaarstond om hem af te voeren naar, vermoedelijk, de V.S. De tijdelijke regering, die de macht de volgende dag overnam, maakte echter ernstige grondwettelijke fouten en verloor daardoor het vertrouwen van verschillende groeperingen, in het bijzonder veel van dezelfde generaals die eerder Chávez aftreden hadden geeist. Enige tijd later was de interim-president Carmona genoodzaakt af te treden, en werd Chávez opnieuw in het ambt hersteld, dankzij de steun van een grote meerderheid van de bevolking, die het paleis omsingelde en overnam. Twee Ierse journalisten maakten van de coupe een veel gelauwerde maar ook bekritiseerde documentaire.[1] In hun relaas zouden, volgens Chávez' opponenten, veel suggestieve beelden gebruikt zijn.[2]
Sindsdien heeft hij zonder uitzondering bij opeenvolgende verkiezingen en referenda klinkende overwinningen behaald en ligt de Venezuelaanse oppositie in de touwen. Kritische journalistiek wordt niet op prijs gesteld maar wel gerespecteerd, waardoor vooral zijn populistische boodschap bij de massa aankomt. Tegenstanders beschuldigen hem van demagogie.
Wekelijks kunnen burgers rechtstreeks met Hugo Chávez bellen tijdens het TV-programma Allo Presidente.
In april 2005 lanceerde Chávez ALBA (of Bolivariaans Alternatief voor Latijns-Amerika en de Carraïben), als tegenhanger voor de door de VS gepromote FTAA-vrijhandelszone.
In juli 2005 lanceerde Chávez in Caracas de Zuid-Amerikaanse televisiezender Telesur, in een samenwerkingsverband met Argentinië, Brazilië, Cuba en Uruguay.
[bewerk] Politiek
[bewerk] Democratie voor iedereen
Hugo Chávez voerde een systeem in, waarbij de armsten onder de bevolking kunnen beslissen wat ze nodig hebben. Indien die eisen aanvaardbaar en haalbaar zijn, worden die uitgevoerd. Zo werd beslist de favela's (sloppenwijken) in sommige delen van het land te vervangen door appartementenblokken.
[bewerk] Landsverdeling en bescherming van de biodiversiteit
Hugo Chávez heeft enorme gebieden van grootgrondbezitters genationaliseerd, en ze gegeven aan boeren die in coöperaties werken; zodat ook de armste mensen werk hebben, en de import van voedsel beperkt kon worden. Biodiversiteit wordt aangemoedigd; zo werd een "granenbank" opgericht, en is grootschalige visserij verboden. GGO's zijn verboden.
[bewerk] Voedselverdelingnetwerk MERCAL
Er werd een verdelingsnetwerk voor voedsel MERCAL opgericht. Via grote staatswinkels en kleinere winkels wordt voedsel tegen lage prijzen verdeeld, zodat ook de armsten voedsel hebben.
[bewerk] Micro-leningen
Dankzij micro-leningen wordt de opzet van kleine bedrijven bespoedigd. Deze leningen worden uitgeschreven aan mensen die geen banklening kunnen verkrijgen, omdat zij daar geen waarborg tegenover kunnen stellen.
[bewerk] Diplomatieke banden
Onder Hugo Chávez' bewind zijn de diplomatieke banden tussen Venezuela en Verenigde Staten, Nederland, Peru en Mexico flink verslechterd. In Nederland zijn buiten dat wel de banden met de NCPN zeer hecht. Bij de presidentsverkiezingen waren meerdere NCPN leden uitgenodigd door de Venezuelaanse regering als internationale waarnemers. De banden met Argentinië, Bolivia, Brazilië, Chili, China, Cuba, Uruguay en sinds kort ook Wit-Rusland en Iran zijn juist aangehaald.
In 2006 haalde hij het nieuws door zijn uitspraken over de Amerikaanse president Bush die hij openlijk de duivel en een alcoholicus noemde.
[bewerk] Gezondheid
Dankzij het Barrio Adentro-akkoord met Cuba wordt aardolie uitgewisseld met Cubaanse dokters. De legerkazernes worden gedeeltelijk gebruikt als ziekenhuis.
[bewerk] Analfabetisme
Nog dankzij het akkoord met Cuba wordt het analfabetisme met Cubaanse leraren bestreden; zo leerden al 1.250.000 Venezolanen lezen en schrijven.
[bewerk] Antisemitisme
Eind 2005 werd Chavez door het Simon Wiesenthal Centrum beschuldigd van antisemitisme in zijn kersttoespraak, aangezien hij zei dat een minderheid "afstammelingen van degenen die Christus aan het kruis hebben gehangen, de afstammelingen van degenen die Simon Bolivar hier weggeschopt hebben en hem ook gekruisigd hebben" in het bezit is van de meeste rijkdom in de wereld. Verdedigers van Chávez geven aan dat hij hiermee niet de Joden bedoelt, maar de kapitalisten danwel de oligarchie. Chávez heeft bovendien eens gezegd dat hij Jezus als de eerste socialist ziet en Judas als de eerste kapitalist. Deze citaten zijn wel redelijk uit hun zinsverband getrokken door de aanklagers.
[bewerk] Noten
- ^ De documentaire "The revolution will not be televised"
- ^ X-ray of a lie". Een analyse van de fouten in de documentaire "The revolution will not be televised"
| Hugo Chávez: Hugo Chávez | Militaire carrière van Hugo Chávez | Hugo Chávez als president | Privéleven |
