Rwanda

Republika y'u Rwanda
République Rwandaise
Republic of Rwanda

(Details)

Basisgegevens

Officiële landstaal: Kinyarwanda, Frans, Engels

Hoofdstad: Kigali

Regeringsvorm: Presidentiele republiek

Religie: rooms-katholiek 57%, Protestant 37%, Islam 5%

Oppervlakte: 26.338 km² (5,3%water)

Inwoners: 7,3 miljoen (281 / km²)

Overige

Volkslied: Rwanda nziza

Munteenheid: Rwandese franc (RWF)

UTC: +2

Nationale feestdag: 1 juli

Web | Code | Tel. .rw | RWA | 250

Rwanda is een land in Centraal-Afrika en grenst aan Congo-Kinshasa, Oeganda, Tanzania en Burundi.

Inhoud

1 Geschiedenis
2 Staatsinrichting
- 2.1 Partijen
- 2.2 Vakbond
3 Bestuurlijke indeling
4 Bevolking
5 Godsdienst
6 Zie ook
7 Externe links

[bewerk] Geschiedenis

In 1959 overleed Mwami (koning) Mutara III van Rwanda. Hij werd opgevolgd door Kigeri V. In datzelfde jaar kwamen de Hutu's in opstand tegen de Tutsi's. De opstand liep uit in een bloedbad.

In 1960 won de MDR-Parmehutu, de nationalistische Hutu-partij de door de Belgen gecontroleerde verkiezingen. In januari brak de zgn. 'Hutu revolutie' uit en werd koning Kigeri V verdreven. Parmehutu-voorzitter Grégoire Kayibanda werd minister-president van het inmiddels autonome Rwanda.

Rwanda werd in 1962 als onderdeel van Ruanda-Urundi onafhankelijk van België. Kayibanda werd tot eerste president verkozen. In de regering van Kayibanda werden geen Tutsi's opgenomen. In 1963 vonden er opnieuw slachtingen plaats tussen de Hutu's en Tutsi's.

In 1965 werd president Kayibanda herkozen. In oktober 1965 werd de positie van Kayibanda versterkt toen zijn Parmehutu-partij bij de verkiezingen alle zetels in het parlement veroverde. In 1969 werd Kayibanda opnieuw herkozen.

De weinig stabiele economische situatie en de aanhoudende etnische conflicten bereikten in 1972 en 1973 een hoogtepunt. Minister van Defensie, generaal-majoor Junéval Habyarimana, pleegde op 5 juli 1973 een staatsgreep en bracht de regering-Kayibanda ten val. De Parmehutu werd ontbonden en Habyarimana werd president van het Comité voor Vrede en Nationale Eenheid. In augustus 1973 werd Habyarimana tot president van Rwanda gekozen en stelde hij een regering samen waarin ook een Tutsi was opgenomen.

In 1975 werd de eenheidspartij MRND (Mouvement Démocratique Révolutionnaire National pour le Developpement) opgericht. Hoewel het beweerde de hele bevolking te vertegenwoordigen was het in werkelijkheid een Hutu-partij.

In 1978 werd Habyarimana door het volk gekozen tot president (hij was de enige presidentskandidaat). Onder Habyarimana was er sprake van een betrekkelijke rust tussen de etnische groepen (Hutu, Tutsi en Twa). Habyarimana weigerde echter om de Tutsi vluchtelingen die begin jaren '60 naar Oeganda en Burundi waren gevlucht toestemming te geven naar Rwanda terug te laten keren. In 1988 spraken de Westerse landen zich negatief uit over het etnisch beleid van president Habyarimana, omdat hij de Tutsi vluchtelingen weigerde te laten terugkeren. In hetzelfde jaar waren er botsingen tussen de Hutu's en Tutsi's en kwamen er veel mensen om het leven.

In oktober 1990 vielen Tutsi-milities onder de naam Front Patriotique Rwandais (FPR) Rwanda binnen. Zij waren veelal kinderen van de Tutsi's die in de jaren '60 Rwanda waren ontvlucht. De FPR werd gesteund door Uganda. Met behulp van Zaïrese, Belgische en Franse troepen bleef de regering-Habyarimana in het zadel en konden de FPR-milities worden verdreven. President Habyarimana besloot gesprekken te gaan voeren met de FPR ten einde tot en vredesregeling te komen (1991). President Habyarimana voerde in 1991 tevens een meer democratische grondwet in en nam meer Tutsi's op in de regering. In 1992 werd het meerpartijenstelsel ingevoerd.

In 1993 waren de FPR en de Rwandese regering nog steeds in gesprek. In september 1993 is mevr. Agathe Uwilingiyimana van de MDR (Mouvement Démocratique Républicain) tot premier benoemd. Op 6 april 1994 werd het vliegtuig van de Rwandese president Habyamara neergeschoten en kwam de in januari 1994 herkozen president om het leven. Binnen 24 uur begonnen de moordpartijen van Hutu’s op Tutsi’s en gematigde hutu’s. Théodore Sindikubwabo (MRND) nam de taken van de president waar. De situatie liep uit de hand en de FPR nam veel provincies in en veroverde in juli 1994 de hoofdstad Kigali. President Sindikubwabo werd afgezet en vervangen door de Hutu Pasteur Bizimungu. Generaal Paul Kagame (FPR), een Tutsi, werd minister-president.

Er was geen sprake van enige stabiliteit. Het Hutu-radiostation Radio et Television Libre de Mille Collines (RTLM ); de zogenaamde Hutu power radio, zweepte de Hutu's op, en vooral de Hutu milities (Interahamwe),tot haat tegen de Tutsi's en de gematigde Hutu's. Vanaf de nacht van 6 op 7 april 1994 vonden er vreselijke slachtpartijen plaats. Hutu's vermoordden gematigde Hutu's en vooral Tutsi's. De Twa, het pygmeeënvolk én de oorspronkelijke bewoners van Rwanda, werden ongewild ook het slachtoffer van de moordpartijen. Voordat de FPR-soldaten een dorp of stadje innamen wisten Hutu-milities hen voor te zijn en zo de dorpen en steden uit te moorden. De slecht uitgerustte VN-macht UNAMIR kon weinig doen dan humanitaire hulp verlenen.

Op 7 april 1994 staat een sectie ParaCommando's van het peloton mortieren onder leiding van Lt. Lotin in voor de beveiliging van eerste minister Agathe. Die dag wordt de residentie van Agathe omsingeld door Rwandese militairen. De Belgische ParaCommando's verzekeren de ontsnapping van Agathe maar worden bij deze actie zelf omsingeld. Op bevel van hogerhand moeten ze hun wapens afgeven om zo over hun (de Belgische ParaCommando's) vrijlating te kunnen onderhandelen. Na hun aankomst in het militaire kamp in Kigali worden ze doodgeslagen met de kolf van een geweer. De Bengaalse QRF sluit zich op in haar kwartieren. De Canadese generaal Romeo Dallaire, die ter plaatse was, grijpt niet in. Op 8 april krijgen alle eenheden te horen dat 10 Belgen zijn gesneuveld. Tussen 9 en 19 april worden alle aanwezige landgenoten geëvacueerd (operatie Silver Back) gevolgd door de volledige terugtrekking van alle nog aanwezige ParaCommando's (operatie Blue Safari).

Het aantal slachtoffers tijdens deze vreselijke genocide wordt geschat op 500.000 tot 1 miljoen doden (voornamelijk Tutsi's en gematigde Hutu's). Veel Hutu's en Tutsi's sloegen op de vlucht en kwamen in overvolle vluchtelingenkampen in het toenmalige Zaïre (nu Democratische Republiek Congo) en andere Afrikaanse landen.

Lees meer in het artikel over de Rwandese genocide

In augustus 1996 ontstond er ook een conflict binnen de politieke kringen. Oud-premier Faustin Twagiramungu (Hutu) beschuldigde het Rwandese leger van genocide op 600.000 Hutu's.

Eind 1996 leek de situatie weer 'onder controle'. President Bizimungu en het parlement keurden een wet goed waarin werd voorzien in de berechting van 80.000 misdadigers.

Hoewel de situatie enigszins stabiel is, is men constant op de hoede voor het opnieuw oplaaien van het etnisch geweld.

In 2000 werd generaal Paul Kagame (Tutsi), de werkelijke machthebber en minister, tot president gekozen.

[bewerk] Staatsinrichting

De grondwet van 2003 verving die van 1991. De grondwet voorziet in een meerpartijenstelsel en democratische verkiezingen. De grondwet beperkt de uitvoerende macht van de president door het ambt van premier in te stellen. Rwanda kent een éénkamerparlement.

[bewerk] Partijen

De belangrijkste partij is het Front Patriotique Rwandais (FPR). Het FPR was vroeger een guerrillabeweging van Tutsi-vluchtelingen maar werd in 1994 omgevormd tot een politieke partij van gematigde Hutu's en Tutsi's.

Tot juni 1991 was de Mouvement Révolutionnaire National pour le Développement de enige toegestane partij. De MRND claimde geen partij te zijn en de hele bevolking te representeren maar was in wezen een Hutu-partij. In 1991 werd een meerpartijenstelsel ingevoerd en de naam van de MRND gewijzigd in Mouvement Républicain National pour la Démocratie et le Développement (MRNDD).

Naast de MRND en de FPR zijn er nog meer partijen: de MDR (Mouvement Démocratique Républicain)onlangs verboden, de Parti Social-Démocrate (PSD), de Parti Libéral (PL), de Parti Socialiste Rwandais (PSR) en de Parti Démocratique Chrétien (PDC).De laatste is ondertussen Parti Démocrate Centriste genoemd omdat een partij geen religieuze ideologie mag hebben.

[bewerk] Vakbond

De eenheidsvakbond tussen 1974 en 1984 was de Centrale d'Éducation et de Coopération des Travailleurs pour le Développement (CECOTRAD).Met steun van de Internationale Organisatie van de Arbeid en van de Rwandese regering bleef de vakbond toch zwak met een beperkte aantal leden.

Vanaf 1984 de enige partij MRND steunde een enige vakbond Centrale Syndicale des Travailleurs du Rwanda (CESTRAR). Met de herdemocratisering van het land begin 1991 beslot CESTRAR onafhankelijk te worden en met het congres van augustus 1991 werd de vakbond Centrale des Syndicats des Travailleurs du Rwanda (altijd nog CESTRAR) genoemd.

[bewerk] Bestuurlijke indeling

Zie Provincies van Rwanda voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Rwanda is onderverdeeld in vijf provincies (intara) die op hun beurt weer uit 31 districten (akarere) bestaan.

De provincies zijn:

Nord
Est
Sud
Ouest
Kigali

[bewerk] Bevolking

De Etnische bevolking bestaat voor 84% uit Hutu, 15% Tutsi en 1% Twa.

[bewerk] Godsdienst

In de negentiende en twintigste eeuw hebben missionarissen van de Rooms-Katholieke Kerk (Witte Paters) een groot deel van de bevolking bekeerd tot het christendom. In 1943 bekeerde koning (mwami) Mutara III van Rwanda zich tot het christelijke geloof. Aanvankelijk steunde de kerk het idee dat de Tutsi's superieur waren ten opzichte van de Hutu's en de Twa's (Pygmeeën), maar vanaf het begin van de jaren vijftig kwam men hier radicaal op terug en speelde de Kerk een belangrijke rol bij de emancipatie van de Hutu's.

In de jaren vijftig stond Rwanda als het meest christelijke land van Afrika bekend.

Uiteindelijk is 56% van de bevolking katholiek, 12% protestants en 9% moslim. 25% Van de bevolking hangt het animisme (natuurgodsdiensten) aan.