Rod (pierwiastek)
Z Wikipedii
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Dane ogólne | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nazwa, symbol, l.a.* | Rod, Rh, 45 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Własności metaliczne | metal przejściowy | ||||||||||||||||||||||||||||||
Grupa, okres, blok | 9 (VIIIB), 5, d | ||||||||||||||||||||||||||||||
Gęstość, twardość | 12460 kg/m3, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kolor | srebrzystobiały | ||||||||||||||||||||||||||||||
Własności atomowe | |||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atomowa | 102,90550 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
Promień atomowy (obl.) | 135 (173) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Promień kowalencyjny | 135 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Promień van der Waalsa | bd | ||||||||||||||||||||||||||||||
Konfiguracja elektronowa | [Kr]4d85s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
e- na poziom energetyczny | 2, 8, 18, 16, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Stopień utlenienia | 2, 3, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Własności kwasowe tlenków | amfoteryczne | ||||||||||||||||||||||||||||||
Struktura krystaliczna | regularna ściennie centrowana |
||||||||||||||||||||||||||||||
Własności fizyczne | |||||||||||||||||||||||||||||||
Stan skupienia | stały | ||||||||||||||||||||||||||||||
Temperatura topnienia | 2237 K (1964 °C) |
||||||||||||||||||||||||||||||
Temperatura wrzenia | 3968 K (3695 °C) |
||||||||||||||||||||||||||||||
Objętość molowa | 8,28×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ciepło parowania | 493 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ciepło topnienia | 21,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ciśnienie pary nasyconej | 0,633 Pa (2239 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Prędkość dźwięku | 4700 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Pozostałe dane | |||||||||||||||||||||||||||||||
Elektroujemność | 2,28 (Pauling) 1,45 (Allred) |
||||||||||||||||||||||||||||||
Ciepło właściwe | 0,242 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przewodność właściwa | 21,1×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przewodność cieplna | 150 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
I Potencjał jonizacyjny | 719,7 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
II Potencjał jonizacyjny | 1740 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
III Potencjał jonizacyjny | 2997 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Najbardziej stabilne izotopy* | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Tam, gdzie nie jest zaznaczone inaczej, |
|||||||||||||||||||||||||||||||
*Wyjaśnienie skrótów: l.a.=liczba atomowa wyst.=występowanie w przyrodzie, o.p.r.=okres połowicznego rozpadu, s.r.=sposób rozpadu, e.r.=energia rozpadu, p.r.=produkt rozpadu, w.e.=wychwyt elektronu |
Rod (Rh, gr. rhodium, z rhodon - róża) - pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym.
Posiada 34 izotopy z przedziału mas 94-112. Trwały jest tylko izotop 103, który stanowi 100% naturalnego składu izotopowego tego pierwiastka.
Pierwiastek ten został odkryty w 1803 roku przez Williama Hyde Wollastona w Londynie.
W skorupie ziemskiej występuje w śladowych ilościach rzędu 10-4 ppm. Otrzymuje się go z niektórych rud miedzi i niklu, w których występuje ok. 0,1% tego pierwiastka.
Kompleksy karbonylowe, chlorkowe i fluorkowe rodu są stosowane w przemyśle jako katalizatory polimeryzacji polietylenu oraz w metatezie olefin.
Znaczenie biologiczne - żadne. Kompleksy karbonylkowe są toksyczne i prawdopodobnie rakotwórcze.
W postaci czystej jest lśniącym, srebrzystoszarym metalem. Nie reaguje z wodą, powietrzem i kwasami, natomiast ulega reakcji z mocnymi zasadami. W postaci czystej nie jest stosowany ze względu na bardzo wysoką cenę.