CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Zwolle (Overijssel) - Wikipedia

Zwolle (Overijssel)

Gemeente Zwolle
Wapen van de gemeente Zwolle    Vlag van de gemeente Zwolle
(Wapen van Zwolle) (Vlag van Zwolle)
Locatie van de gemeente Zwolle
Provincie Provincievlag Overijsel Overijssel
Hoofdplaats Zwolle
Oppervlakte
 - Land
 - Water
119,28 km²
112,11 km²
7,17 km²
Inwoners
Bevolkingsdichtheid
113.930 (1 augustus 2006)
1014 inw./km²
Geografische ligging 52°31' NB 06°5' OL
Geografische ligging {{{coordinaten}}}
Belangrijke verkeersaders A28, A50, A35, N331, N337, N340, N764; spoorlijnen naar Groningen, Leeuwarden, Amersfoort, Emmen, Almelo, Arnhem, Utrecht en Kampen
Station(s) {{{station}}}
Netnummer 038
Postcodes 8000-8049
Politiek
Burgemeester (lijst) Henk Jan Meijer (VVD)
Bestuur {{{bestuur}}}
Zetels
{{{partijen}}}
{{{zetels}}}

Zwolle (Sound uitspraak (info·uitleg)) is de hoofdstad van de provincie Overijssel en tevens hanzestad. Zwolle ligt aan de IJssel, het Zwarte Water en aan de Overijsselse Vecht. De gemeente telt 113.930 inwoners (1 augustus 2006, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 111,33 km².

Inhoud

[bewerk] Geschiedenis

Zwolle op een kaart uit 1543
Groter
Zwolle op een kaart uit 1543

Zwolle is in de Middeleeuwen ontstaan op een dekzandrug tussen de IJssel en de Overijsselse Vecht aan het riviertje de Aa. Dit was een hoger gelegen en bewoonbare plek in het verder moerassige landschap. Zo'n plek werd destijds een 'suolle' genoemd, hetgeen later verbasterde tot Zwolle.

Deze dekzandrug is nog altijd zichtbaar door de hoogteverschillen in de stad. Zo ligt de Sassenstraat hoger dan het Grote Kerkplein. Het hoogteverschil is het duidelijkst in de passage tussen de Voorstraat en de Melkmarkt. Hier zijn traptreden aangelegd om het hoogteverschil op te vangen.[1]

De oudste sporen van bewoning stammen uit de jonge steentijd. Rondtrekkende stammen bewoonden toen de dekzandruggen. In sommige bronnen worden deze stammen ook wel aangeduid als het Isala volk, naar de Latijnse naam van de IJssel.

Bij de aanleg van Ittersumerbroek, een wijkgedeelte van Zwolle-Zuid, zijn in 1993 grondsporen gevonden van twee paalcirkels uit de bronstijd. Deze worden ook wel het Woodhenge van Zwolle genoemd.

De oudste schriftelijke vermelding, uit 1040, spreekt over een aan Sint Michaël gewijde parochiekerk. In 1230 kreeg Zwolle van haar landheer de Utrechtse bisschop Wilbrand van Oldenburg stadsrechten als dank voor verleende diensten.

In 1438 verkreeg Zwolle stapelrecht van bisschop Rudolf van Diepholt.[2] De keizer van het Heilige Roomse Rijk bevestigde in 1448 de stadsrechten van Zwolle door de stad op te nemen onder de steden van het Duitse Rijk. Zwolle trad als handelsstad toe tot de Hanze en was in de vijftiende eeuw, de bloeitijd van de stad, het centrum van de Moderne devotie, een religieuze beweging die zich op initiatief van Geert Grote, aanvankelijk vanuit Deventer, maar later vanuit Zwolle over een groot deel van Europa uitbreidde.

Tijdens de tijd van de Republiek had Overijssel geen echte hoofdstad, de staten bestond uit afgevaardigde van Deventer, Kampen, Zwolle en het Overijsselse Ridderschap. De vergaderingen vonden afwisselend plaats in een van de drie steden. Pas in de Franse tijd kreeg Zwolle de status van hoofdstad, eerst van het Departement van de Oude IJssel, daarna van het Departement Overijssel en na de annexatie door het Eerste Franse Keizerrijk, van het Departement Monden van de IJssel of Bouches-de-l'Yssel. Na het vertrek van de Fransen werd Zwolle hoofdstad van de provincie Overijssel.

In 1837 werd op de Grote Markt de laatste doodstraf in Zwolle uitgevoerd. De uit Wijhe afkomstige Albert Wetterman werd tot deze straf veroordeeld vanwege de moord op zijn vrouw Gerritdina Lankhorst.

Het Oorlogsmonument Zwolle op 14 april
Groter
Het Oorlogsmonument Zwolle op 14 april

In de Tweede Wereldoorlog werden 499 joodse inwoners van Zwolle door de bezetter weggevoerd en in concentratiekampen omgebracht. Ook zijn er op diverse plaatsen in de stad mensen gefusilleerd die zich op enigerlei wijze verzetten tegen de bezetter. Diverse monumenten in de stad herinneren hieraan, zoals het Monument aan de Meppelerstraatweg en Monument op de schietbaan Berkum. In het Ter Pelkwijkpark staat het Oorlogsmonument Zwolle dat de herinnering wakker moet houden aan alle Zwollenaren die in de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gekomen als gevolg van oorlogshandelingen. Zwolle werd op 14 april 1945 bevrijd.

[bewerk] Blauwvingers

Zwollenaren worden ook wel Blauwvingers genoemd. In de Middeleeuwen bestond er een flinke rivaliteit tussen de steden Zwolle en Kampen. Men maakte elkaar het leven zo moeilijk mogelijk: Zwollenaren werden beroofd, het vee van de Kampenaren werd gestolen.

De Zwollenaren hadden een scheldnaam voor de Kampenaren: Kampersteuren. Tot nu toe was er voor de Zwollenaren nog geen scheldnaam. Dit kwam pas toen, ten tijde van een wapenstilstand, Zwolle het klokkenspel uit de verbrande toren te koop aanbood aan Kampen. De Kampenaren gingen hiermee akkoord, echter alleen als zij mochten bepalen hoe het bedrag werd betaald. Op een dag kwamen er wagens met geld: stukken van vierduiten. De Zwollenaren kregen blauwe vingers van het tellen. Blauwvingers werd daarom de scheldnaam voor de Zwollenaren.

Tegenwoordig beschouwen de Zwollenaren de naam als een geuzennaam. Ieder jaar worden er zogenaamde Blauwvingerdagen georganiseerd. Op deze dagen is er markt en zijn er allerlei activiteiten.

[bewerk] Gemeentelijk archeoloog

Vanwege het rijke verleden van Zwolle werd in 1987 besloten tot het aanstellen van een gemeentelijk archeoloog. Deze heeft tot taak de bestudering van het Zwolse bodemarchief te coördineren.

[bewerk] Demografie

In december 1994 werd de in Westenholte geboren Kyra Mepschen de 100.000ste inwoner van Zwolle.
De gemeente Zwolle telde op 1 maart 2006 113.272 inwoners (bron: CBS), waarvan (per 1 januari 2005) 54.238 mannen en 57.568 vrouwen. Zwolle had in 2004 50.094 huishoudens en 47.137 woningen. Op 1 januari 2003 waren er 4336 bedrijven binnen de gemeente met 75.049 arbeidsplaatsen.
Sinds 1997 maakt de gemeente Zwolle deel uit van het Grotestedenbeleid van de regering en zijn er extra middelen beschikbaar gekomen om de problemen in enkele wijken aan te pakken.

[bewerk] Geografie

Station Zwolle
Groter
Station Zwolle

[bewerk] Verkeer en vervoer

Zwolle is een knooppunt voor het auto- en treinverkeer. Toch werd de strategische ligging pas na 1950 erkend door het gemeentebestuur en in het voordeel van de stadsontwikkeling gebruikt. Het gevolg was dat Zwolle na 1950 een explosieve groei kende van het aantal inwoners. Het stadsbusvervoer wordt verzorgd door Maxx, een onderdeel van Connexxion.

[bewerk] Autowegen

De A28 (Groningen-Amersfoort/Utrecht) loopt door de stad heen en de A50 (Emmeloord/Kampen-Arnhem/Nijmegen) sluit ten zuiden van Zwolle op de A28 aan.

[bewerk] Spoorwegen

Het spoorwegstation van Zwolle is een van de grootste spoorwegknooppunten van Nederland (na Utrecht en Amersfoort de grootste), men kan vanaf hier met de trein zeven richtingen op (zie ook: Kamperlijntje). Het rangeerterrein en de lijnwerkplaats zijn gesloten.

Station Zwolle zal veel belangrijker worden dan nu het geval is. Dit komt door de aanleg van de Hanzelijn die hopelijk eind 2012 open gaat.

Dit biedt nieuwe perpectieven voor het spoorknooppunt Zwolle, over de Hanzelijn gaat de nieuwe Intercity Schiphol / Amsterdam Centraal - Almere - Lelystad- Zwolle - Groningen / Leeuwarden rijden.

Verder word er door een aantal politieke partijen (christenunie o.a. ) aangedrongen op de electricifactie en dubbelsporig maken van de spoorlijn Zwolle - Wierden - Almelo. Zodat er ook de Intercity Schiphol/ Amsterdam CS - Almere - Lelystad - Zwolle- Almelo - Hengelo -Enschede komt. Dit is echter toekomstmuziek maar is eigenlijk wel een goed optie om Twente en de regio Zwolle en Felvoland goed te verbinden per trein.

Verder wordt de belangrijke diesellijn Zwolle- Almelo dan eindelijk voorzien van bovenleiding. Zodat op de lijn naar Kampen na dan een geheel electrisch spoorknooppunt wordt. En de lijn een hoofdrailnetlijn wordt.

Voor deze nieuwe Hanzelijn dient er een nieuw perron te komen op station Zwolle. Dit gaat gemakkelijk omdat de lijnwerkplaats Zwolle dicht is gegaan en meer ruimte op het emplacement onstaat. Prorail neemt definitief beslissing over een nieuw perron als er railinfrabegroting wordt gemaakt. Dit is mede afhankelijk van het nieuwe kabinet.

Ook dient er een spoorverdubbeling van twee naar vier sporen te komen tussen station Zwolle en die nieuwe IJsselspoorbrug dat ook onderdeel is van het Hanzelijn project.

Dit is momenteel nog onduidelijk omdat het nog niet voorkomt in de Hanzelijn beschrijvingen. Waarschijnelijk komt dit later pas aan de orde als de lijn klaar is. En word waarschijnelijk net zoals het perron een apart project los van de Hanzelijn van gemaakt.

Verdere komt er ook een vrije kruising aan de kant Hattem met de huidige spoorlijn naar Amersfoort. Dit is zeker en goedgekeurd door Verkeer en Waterstaat en Prorail met instemming van de tweede kamer en de Raad van State.

[bewerk] Waterwegen

De Nieuwe Vecht in het centrum
Groter
De Nieuwe Vecht in het centrum

Zwolle ligt ten oosten aan een gekanaliseerde rivier, die deels het Almelose Kanaal heet binnen Zwolle en daarbuiten Nieuwe Wetering en Soestwetering. Het Zwarte Water stroomt ten westen van Zwolle. Ten noorden van Zwolle stroomt de Overijsselse Vecht in het Zwarte Water. De Nieuwe Vecht werd rond 1600 gegraven om een snellere verbinding van de Overijsselse Vecht naar de binnenstad te creëren. Ten zuiden van Zwolle stroomt de IJssel. In de 19e eeuw is de Willemsvaart gegraven die de Zwolse stadsgracht met de IJssel verbond. Sinds 1964 wordt die functie vervuld door het Zwolle - IJsselkanaal dat het Zwarte Water met de IJssel verbindt. In Zwolle bevinden zich ook enkele meren en plassen. De Wijde Aa, Wijthmenerplas, Agnietenplas en Milligerplas zijn bestemd voor recreatie.

[bewerk] Brugverbindingen

De IJsselbrug gezien vanuit Hattem
Groter
De IJsselbrug gezien vanuit Hattem

De IJsselbrug vormt de verbinding over de IJssel tussen Overijssel en Gelderland. Enkele honderden meters naast deze brug ligt ook nog de Nieuwe IJsselbrug in de A28 en een spoorbrug op de lijn Amersfoort - Zwolle.

De Mastenbroekerbrug verbindt de wijk Stadshagen met het centrum. De Twistvlietbrug doet hetzelfde, maar is uitsluitend bedoeld voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer.

[bewerk] Straten

Wellicht de bekendste straat is de Diezerstraat, vanwege de vele winkels die eraan gelegen zijn. Ook is deze straat al zeer oud. Er zijn sporen gevonden uit de karolingische tijd. De Grote Markt is een van de oudste pleinen gelegen in het oude centrum. Enkele andere straten zijn Zuiderzeestraatweg, Meppelerstraatweg en de Hogenkampsweg.

[bewerk] Groenvoorzieningen

Zwolle staat tegenwoordig zowel nationaal als internationaal bekend als de groenste gemeente van Nederland. In 2004, 2005 en 2006 won de gemeente namelijk de prijs voor groenste gemeente van Nederland. Dit na vele inspanningen die de gemeente heeft verricht. Zo is er in Zwolle een speciaal maaischema dat rekening houdt met de ecologie, bevinden zich in Zwolle en omgeving vele parken en bestrijdt de gemeente onkruid met milieuvriendelijke middelen.[3]

[bewerk] Partnerstad

De partnerstad van Zwolle is de Duitse stad Lünen gelegen in de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen. Beide steden organiseren regelmatig uitwisselingen op cultureel gebied. In september 2003 kwamen meer dan 400 inwoners van Lünen naar Zwolle ter gelegenheid van het 40 jarige partnerschap.

[bewerk] Politiek

Gemeentehuis
Groter
Gemeentehuis

[bewerk] Gemeenteraad

De gemeenteraad van Zwolle bestaat uit 39 zetels: coalitie/oppositie: 26/13 De voorzitter van de gemeenteraad is burgemeester H. J. Meijer

[bewerk] College van B&W

[bewerk] Zetelverdeling

Partij Stemmen absoluut Stemmen in % Zetels
PvdA (coalitiepartij) 11.480 25,00 9
CDA (coalitiepartij) 7.913 15,21 6
ChristenUnie (coalitiepartij) 6.682 12,84 5
VVD 6.647 12,77 5
GroenLinks/De Groenen (coalitiepartij) 5.780 11,11 5
SP 5.564 10,69 4
Swollwacht 3.482 6,69 3
PBZ (Plaatselijk Belang Zwolle) 1.954 3,75 1
D66 1.309 2,52 1
LEV06 908 1,74 0
LWL (Lijst Willem Lucht) 323 0,62 0
Totaal 52.042 100 39

[bewerk] Historie

De Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) werd op 26 augustus 1894 opgericht in Drank- en Spijslokaal de Atlas aan de Ossenmarkt 9 te Zwolle.

Oosterenkstadion
Groter
Oosterenkstadion

[bewerk] Sport

In Zwolle wordt door verschillende ploegen topsport bedreven. In het Oosterenkstadion wordt betaald voetbal gespeeld door FC Zwolle. Deze voetbalploeg heeft zowel in de eredivisie als eerste divisie gespeeld.

Landstede Zwolle komt uit in de eredivisie voor het basketbal. De Volleybalclub Landstede Zwolle komt uit in de eredivisie voor het volleybal.

De Ster van Zwolle, meestal op de eerste zaterdag in maart, is de jaarlijkse opening van het wielerseizoen in Nederland. Sinds 1999 wordt in augustus, kort na de Tour de France, het Peperbus Profspektakel met bekende Tourrenners in de Zwolse binnenstad gehouden.

Christelijke Hogeschool Windesheim
Groter
Christelijke Hogeschool Windesheim

[bewerk] Onderwijs

Zwolle heeft meerdere opleidingsinstituten binnen haar stadsgrenzen die onderwijs op HBO-niveau aanbieden. De Christelijke Hogeschool Windesheim doet dit in Zwolle-Zuid. De Gereformeerde Hogeschool is gelocaliseerd aan de rand van het centrum, eveals de Katholieke PABO. Van de scholen voor voortgezet onderwijs is het Gymnasium Celeanum noemenswaardig omdat dit het enige zelfstandige gymnasium van Overijssel is. Verder heeft Zwolle een tak van de Vrije Universiteit van Amsterdam.

[bewerk] Bezienswaardigheden

In Zwolle zijn veel oude en monumentale bouwwerken bewaard gebleven. Er is een actieve historische vereniging die zich inzet voor behoud en reconstructie van oude gebouwen en stadsgezichten. Hierdoor heeft Zwolle een goed geconserveerde oude stadskern binnen haar grachten.

Peperbus
Groter
Peperbus

[bewerk] Religieuze gebouwen

[bewerk] Verdedigingswerken

Sassenpoort
Groter
Sassenpoort
  • Restanten van de stadsmuur die in vroeger tijden de gehele stad ommuurde. Oorspronkelijk waren er 23 torens opgenomen in de muur.
  • Sassenpoort, de enig geheel bewaard gebleven poort van de oorspronkelijk zes poorten in de stadsmuur en van buitengewoon (inter)nationaal cultuurhistorisch belang.
  • Diezerpoort, een poort uit 1475 waarvan restanten bewaard zijn gebleven.
  • Steenpoort, een stadspoort uit 1488 waarvan restanten bewaard zijn gebleven.

[bewerk] Molens

Windesheimer Molen
Groter
Windesheimer Molen

Er zijn in Zwolle twee molens bewaard gebleven.

[bewerk] Bruggen

[bewerk] Begraafplaatsen

Veel oude graven
Groter
Veel oude graven

[bewerk] Uitgaan

Bioscoop De Kroon bij nacht
Groter
Bioscoop De Kroon bij nacht

[bewerk] Monumenten

Monument aan de Meppelerstraatweg
Groter
Monument aan de Meppelerstraatweg

[bewerk] Kunst

Een kunstkoe op de Nieuwe Vecht
Groter
Een kunstkoe op de Nieuwe Vecht

Vanaf 10 april 2006 stonden in het centrum van Zwolle 25 tot 30 levensgrote koeien. Deze zijn door verschillende kunstenaars gemaakt en worden gesponsord door het bedrijfsleven. Het initiatief voor dit project kwam van de Lionsclub Zwolle-Hanzestad, die met de opbrengst van het project een gehandicaptenboerderij wil ondersteunen. Na de zomer werden de koeien geveild.

[bewerk] Divers

[bewerk] Bekende Zwollenaren

Doordat Zwolle van oorsprong een bestuursstad is, zijn er veel Zwollenaren die politieke carrière hebben gemaakt en hierdoor bekendheid hebben verworven.

[bewerk] Politiek

Paul Gellings
Groter
Paul Gellings

[bewerk] Kunst

Johan Rudolf Thorbecke
Groter
Johan Rudolf Thorbecke

[bewerk] Sport

[bewerk] Overig

Thomas a Kempis
Groter
Thomas a Kempis
  • Thomas a Kempis (1379-1471), monnik, schrijver en vertegenwoordiger van de moderne Devotie
  • Eli Heimans (28 februari 1861 - 22 juli 1914), onderwijzer en natuurbeschermer en schrijver
  • Margreet Spijker (10 juni 1964), televisiepresentatrice
  • Jonnie Boer (1965), meester-kok
  • Anniko van Santen (19 april 1971), televisiepresentatrice
  • Danny Rook (6 oktober 1971), televisiepresentator
  • Tooske Breugem (3 juli 1974), vj, zangeres, actrice en televisiepresentatrice
  • Thomas Joannes Stieltjes, waterbouwkundige.
  • Willem Bartjens (1569 - 1639), wiskundige en docent

[bewerk] Zwols

Het Zwols is het stad-dialect van Zwolle. Zie voor het hoofdartikel over dit onderwerp: Zwols

[bewerk] Zwolle in Carnavalstijd: Sassendonk

In carnavalstijd wordt Zwolle omgedoopt tot Sassendonk. De naam Sassendonk werd in 1971 door prins Mans I (prins der Eileuvers, de oudste carnavalsvereniging van Zwolle)geintroduceerd. Zijn leus "Een Eileuver heeft een goede dronk, want hij komt uit Sassendonk" verwees daar naar. Uit deze leus kwam ook een een andere traditie voort in Sassendonk: het drinken van een Blauw Handje. De naam verwijst naar de geuzennaam Blauwvingers en bestaat uit brandewijn met bruine suiker. Vooral als het koud is, weet de Sassendonker wel raad met deze borrel!
Het carnaval in Zwolle heeft veel eigen tradities.

[bewerk] Trivia

Onder de Peperbus..
Groter
Onder de Peperbus..
  • Het lied Ik ben een Zwollenaar staat voor veel inwoners symbool voor het gevoel Zwollenaar te zijn. De tekst, op een oorspronkelijk Duitse melodie, is geschreven door Flip Trooster in samenwerking met Gait van der Horst sr. De tekst luidt:

Ik ben een Zwollenaar,
een echte Zwollenaar.
Ik doe niet vaak zo raar,
in 't volle openbaar.
Onder de Peperbus,
is 't leven glad en knus.
Bekijk m'n vingers maar,
ik ben een Zwollenaar!

[bewerk] Externe links

[bewerk] Referenties

  1. Hove, ten J. (2005). Geschiedenis van Zwolle Zwolle: Waanders.
  2. Smit, J. (1985). Atlas van de Nederlandse Marktsteden Utrecht/Antwerpen: Het Spectrum/Sijthoff.
  3. De Telegraaf, 14-09-06.

Coördinaten:
52°31'N, 6°5'O

 
Gemeente Zwolle
Stad: Zwolle
Dorpen en buurtschappen: Frankhuis | Haerst | Harculo | Herfte | Langenholte | De Lichtmis | Oldeneel | Schelle | Spoolde | Windesheim | Wijthmen | Zalné
Woonwijken: Aa-landen | Assendorp | Berkum | Diezerpoort | Hanzeland | Holtenbroek | Kamperpoort | Marsweteringlanden | Stadshagen | Veerallee | Westenholte | Wipstrik | Zwolle-Zuid
Bedrijventerreinen: Hanzeland | Hessenpoort | Marslanden | Oosterenk | Voorst | De Vrolijkheid
Voormalige gemeente: Zwollerkerspel
 
Provincie Overijssel

Almelo | Borne | Dalfsen | Deventer | Dinkelland | Enschede | Haaksbergen | Hardenberg | Hellendoorn | Hengelo | Hof van Twente | Kampen | Losser | Oldenzaal | Olst-Wijhe | Ommen | Raalte | Rijssen-Holten | Staphorst | Steenwijkerland | Tubbergen | Twenterand | Wierden | Zwartewaterland | Zwolle

Steden en dorpen - Voormalige gemeenten | Nederland - Provincies - Gemeenten
Wikimedia Commons Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Zwolle op Wikimedia Commons.
 
Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Sub-domains

CDRoms - Magnatune - Librivox - Liber Liber - Encyclopaedia Britannica - Project Gutenberg - Wikipedia 2008 - Wikipedia 2007 - Wikipedia 2006 -

Other Domains

https://www.classicistranieri.it - https://www.ebooksgratis.com - https://www.gutenbergaustralia.com - https://www.englishwikipedia.com - https://www.wikipediazim.com - https://www.wikisourcezim.com - https://www.projectgutenberg.net - https://www.projectgutenberg.es - https://www.radioascolto.com - https://www.debitoformtivo.it - https://www.wikipediaforschools.org - https://www.projectgutenbergzim.com