Hippie
De hippiecultuur is een echte jeugdcultuur en kwam op in het midden van de jaren 60. 'Hippies' worden gezien als de "makers" van de flowerpower beweging en zijn daarom voor altijd verbonden met de seksuele revolutie, muzikale en sociale revolutie(s) van de jaren '60 en begin jaren '70. De release van Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967) van de Beatles wordt wel eens als het startpunt of beginpunt van de flower power of hippiecultuur beschouwd.
Inhoud |
Filosofie
Een van de woordvoerders van het eerste uur vatte het zo samen:
- Een hippie is het 'etiket' voor een vooraanstaand, onzichtbaar, ondergronds, evolutionair proces. Voor elke zichtbare hippie, op blote voeten, vol met bloemen en kralen zijn er duizenden onzichtbare leden van de levendige ondergrondse. Het leven van personen die zijn gericht op de innerlijke visie, die buiten het alledaagse, komieke Amerikaanse leven vallen.
- (vrij naar Timothy Leary in The Politics of Ecstasy uit 1967)
Hun 'maatschappijfilosofie' was een mengsel van:
- protest tegen de kapitalistische en materialistische maatschappij van hun ouders,
- oosterse religie
- tegen (rassen) discriminatie
- ecologische idealen zoals 'terug naar Moeder Natuur' en zelfvoorzienend leven van het land
- pacifisme dus in deze periode vooral tegen de Vietnamoorlog
Perceptie van de 'burgermaatschappij'
Hippies stonden daarom bij de gevestigde maatschappij vooral bekend als losbandige, seksbeluste, blowende jongeren, met lange haren en baarden en gekleed in felgekleurde kleding. Vooral t-shirts, spijkerbroeken en oosters getinte jassen en gewaden als kaftans, kralenkettingen, bloemen en andere versierselen worden met hen geassocieerd. Ze verplaatsten zich veelal in zogenaamde hippiebusjes, 'lelijke eendjes' of liftend van de ene 'happening' of muziekfestival naar het andere. Maar dat beeld doet te kort aan deze 'tegen' cultuur, die ook veel nieuwe muziek, andere vormen van kunst en verfrissende nieuwe denkwijzen heeft voortgebracht.
Muziek
Muziek was in de hippiecultuur een belangrijk element. Behalve dat de hippies constateerden dat protestliederen uitstekend gebruikt konden worden om zich te distantieren van de rest van de maatschappij, gingen hippies ervan uit dat de sfeer die muziek schept, mensen samen kan brengen. Zo organiseerden zij onder het motto '3 days of peace and music' het Woodstock-festival, waar honderd-duizenden mensen voor drie dagen samen kwamen, zonder dat er vechtpartijen uitbraken.
Hoogtepunten
John Lennon en Yoko Ono organiseerden in april 1969 een bed-in in Hilton-hotels in Toronto en Amsterdam. Al eerder waren er in het Ashbury Park in San Francisco tijdens de flower power-tijd Teach-Ins, Love-Ins en Sit-Ins georganiseerd, bedoeld om onder invloed van geestverruimende middelen als LSD gezamenlijk te trippen. Ook in Amsterdam (zie verder naar onder) gebeurde dat.
Het bekendste hippie muziekfestival is Woodstock (1969). Hiervan is een film (documentaire) gemaakt. Ook het eerdere popfestival in Monterey, gehouden in de zgn. Summer of Love (1967) werd later gezien als een beroemde "Hippiehappening". In Nederland had het Kralingen Popfestival in het Rotterdamse Kralingen in juni 1970 eenzelfde status, in het Verenigd Koninkrijk het Isle of Wight Festival.
Bekende hippie-films zijn: Blow up, Blow (met Johnny Depp) en Easy Rider. Films naar musicals, vaak later gemaakt, zijn: Godspell, Hair, Oh Calcutta. Een voorbeeld van een hippieplaats (een plaats waar veel hippies bij elkaar komen) was allereerst natuurlijk de bakermat van de flower power: San Francisco in de VS. Later kwam daar New York bij. Maar ook in andere delen van de wereld had je zulke plaatsen. Amsterdam was wegens het tolerante klimaat (zie ook coffeeshops) een geliefd verzamelpunt en was zelfs enige tijd de hippie-hoofdstad van Europa, met Damslapers en het Vondelpark als magisch centrum. Maar ook een afgelegen plaats als Dahab in Egypte kreeg eenzelfde status. Dit ligt in het toen door Israël bezette Sinaï. De Magic bus bracht mensen voor een habbekrats naar de opiumvelden van Turkije, Libanon, Afghanistan, Pakistan en India.
Provo met hun happenings en het dansen rondom het beeldje Het lieverdje op het Amsterdamse Spui, en de Kabouters met hun Oranje Vrijstaat zijn Nederlandse fenomenen, ontleend aan het situationisme. Navolgers zoals autonomen en krakers stichtten hun Tijdelijke Autonome Zones.
Verdere verloop
De beweging verliep aan het eind van de jaren '70 van de 20e eeuw. Veel in het begin onbekende popgroepen die eertijds enthousiast meededen met de flower power gingen op de commerciële toer als ze eenmaal de aandacht van de grote platenmaatschappijen hadden. De disco en soul zijn voorbeelden van commerciële muziekrichtingen met de wortels in de flower power.
De meeste jongeren die zich er eerst mee verbonden kregen naarmate ze ouder werden andere interesses, pasten zich weer aan aan de 'burgermaatschappij' om carrière te maken, weer naar school te gaan enz., hoewel er nu nog steeds enkele, inmiddels vergrijsde en overjarige, diehard hippies zijn.
Begin jaren '90 was er een korte opleving van de hippie-beweging, onder invloed van het vallen van het ijzeren gordijn, de populariteit van Grunge (zie ook Nirvana) en de opkomst van milieubewegingen. Deze neo-hippies waren vooral een modeverschijnsel.
De erfenis van de hippies
De idealen van de flower power en de originele hippies hebben hun neerslag gevonden in veel New Age achtige leringen, sekten en richtingen. Ook is in de drijfveren van de milieubeweging, vooral bij Greenpeace, hun invloed te bespeuren. Verder in anarchistische experimenten als communale woonvormen en zelfvoorzienende gemeenschappen. Van de vele communes en woongemeenschappen gesticht door hippies in de jaren '60 en '70 zijn er, op enkele succesvolle uitzonderingen na, niet veel levensvatbaar gebleken. Maar ook open source in de informatica en bij experimenten met kleinschalige industrie en werkplaatsen (voorbeeld is De Kleine Aarde) is veel flower power gedachtegoed te vinden. De leidende figuren in deze activiteiten waren veelal in hun jeugd actieve hippies. In Nederland is veel gedachtegoed bij het linkse politieke spectrum te vinden zoals bij de SP, GroenLinks en in mindere mate de PvdA en aanvankelijk ook bij D66.
Begin jaren '90 kende de tienermode in enkele Europese landen weer even een "hippie" heropflakkering. Dit beperkte zich zo goed als exclusief tot de mode voor meisjes, en had geen enkele filosofische of muzikale affiniteit met de jaren '70. Plots doken er dus weer meisjes in gebleekte jeans met olifantenpijpen in het straatbeeld op, al dan niet gescheurd aan de knieën. Door de durvertjes werd dit dan nog aangevuld met een soms wel 9 cm grote bloemvormige gesp (vage verwijzing naar Flower Power) net onder een bloot naveltje. Ook hippie-achtige (oosterse) sierraden doken weer op, maar deze korte heropflakkering doofde na twee drie zomers weer uit. En zoals gezegd, het betrof uitsluitend een fenomeen dat betrekking had op "looks", niet op inhoud. Dit in tegenstelling tot de Psychedelic Trance scene, een vorm van electronische dansmuziek die halverwege de jaren '90 ontstond op Goa in India, overwaaide naar Europa en nu jong en oud samenbrengt op vele festivals en feesten die worden gekenmerkt door het in de scene gebruikte begrip "PLUR", oftewel Peace, Love, Unity, Respect. "Liquid Crystal Vision" en "Last Hippie Standing" zijn twee documentaires die deze beweging goed in beeld brengen.
Zie ook
| Bron(nen): |
|
