Groot-Duitse Rijk
 
|
|||||||||
|
|||||||||
|
|||||||||
Groot-Duitse Rijk (Duits: Großdeutsches Reich) was van 1943 tot 1945 de officiële naam van Duitsland, dat tevoren sinds 1871 Duitse Rijk had geheten. Dit artikel behandelt slechts de terminologische en territoriale aspecten van het Groot-Duitse Rijk. Zie de artikelen Nazi-Duitsland, Geschiedenis van Duitsland en Tweede Wereldoorlog voor de algemene geschiedenis.
Inhoud |
[bewerk] Term
De term Groot-Duitse Rijk verwees naar de historische groot-Duitse richting, die tot doel had alle Duitstaligen in één staat te verenigen. Adolf Hitler verstond hier ook de annexatie van verschillende met name Slavische gebieden en verdrijving van de niet-Duitse bevolking onder.
Door een niet-gepubliceerde verordening van de rijksminister en hoofd van de rijkskanselarij Hans Heinrich Lammers heette het Duitse Rijk sinds 26 juni 1943 formeel Groot-Duitse Rijk. De term wordt ook voor de periode daarvóór gebruikt om het Duitse Rijk met geannexeerde gebieden aan te duiden.
[bewerk] Territorium
[bewerk] Uitbreiding van Duitsland 1935-1941
- 1935 (1 maart): Teruggave van het Saarland na een referendum aldaar
- 1938 (12/13 maart): Anschluss van Oostenrijk
- 1938 (21 november): Annexatie van het Sudetenland conform het Verdrag van München
- 1939 (15/16 maart): Annexatie van de Resttschechei en vorming van het Protectoraat Bohemen en Moravië
- 1939 (23 maart): Teruggave van het Memelland door Litouwen uit angst voor annexatie
- 1939 (26 oktober): Invasie van Polen en de Vrije Stad Danzig, begin Tweede Wereldoorlog, vorming van de rijksgouwen Danzig-West-Pruisen en Wartheland
- 1940: Annexatie van Eupen en Malmedy
- 1940 (12 augustus): Vorming van de CdZ-gebieden Luxemburg, Elzas en Lotharingen
- 1941 (14 april): Vorming van de CdZ-gebieden Karinthië en Krain en Untersteiermark uit delen van Joegoslavië (Slovenië)
- 1941 (1 augustus): Vorming van het CdZ-gebied Bezirk Bialystok
[bewerk] Bestuurlijke indeling
Het Groot-Duitse Rijk bestond uit:
- Het Altreich (Duitsland in de grenzen van 1937), met:
- De deelstaten Anhalt, Baden, Beieren, Brunswijk, Bremen, Hamburg, Hessen, Lippe, Mecklenburg, Oldenburg, Pruisen, Saarland, Saksen, Schaumburg-Lippe, Thüringen en Württemberg
- Enige direct geannexeerde gebieden, alle behorend tot de deelstaat Pruisen: het Memelland (provincie Oost-Pruisen), de Regierungsbezirke Zichenau (provincie Oost-Pruisen) en Kattowitz (provincie Opper-Silezië) en de districten Eupen en Malmedy (Rijnprovincie)
- Naast deze indeling een onderverdeling in NSDAP-gouwen: Baden, Beierse Oostmark, Berlijn, Düsseldorf, Essen, Franken, Halle-Merseburg, Hamburg, Hessen-Nassau, Keulen-Aken, Keur-Hessen, Maagdenburg-Anhalt, Mainfranken, Mark Brandenburg, Mecklenburg, Moezelland, München-Opper-Beieren, Neder-Silezië, Opper-Silezië, Oost-Hannover, Oost-Pruisen, Pommeren, Saksen, Salzburg, Sleeswijk-Holstein, Zwaben, Zuid-Hannover-Brunswijk, Thüringen, Tirol-Vorarlberg, Weser-Ems, Westfalen-Noord, Westfalen-Zuid, Westmark, Württemberg-Hohenzollern en de Auslandsorganisation
- De rijksgouwen Sudetenland, Danzig-West-Pruisen, Wartheland, Karinthië, Neder-Donau, Opper-Donau, Salzburg, Stiermarken, Tirol-Vorarlberg en Wenen
- Het Protectoraat Bohemen en Moravië, met formeel beperkt zelfbestuur
- De CdZ-gebieden Karinthië en Krain, Untersteiermark, Bialystok, Luxemburg, Elzas en Lotharingen, niet formeel geannexeerd, maar de facto wel als deel van het Rijk behandeld
- Het Gouvernement-Generaal (Restpolen), met een onduidelijke juridische status, niet formeel ingelijfd maar wel onder volledig Duits bestuur
