Suecia - Sverige

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Konungariket Sverige
Reino de Suecia

Lema: För Sverige i tiden
(Pola Suecia - Cos tempos)

Lingua oficial

Non ten (o sueco é a lingua nacional de facto )
Linguas minoritarias:
finlandés, meänkieli, sami, romaní e yiddish

Capital

Estocolmo

Xefe de Estado

Carlos XVI Gustavo

Primeiro ministro

Fredrik Reinfeldt

Área
- Total
- % água

54º maior
449 964 km²
8.67%

Poboación
- Total (2000)
- Densidade

82º máis poboado
8 875 053
(20 h/km²)

Unificación:

900-1200

Moeda

Coroa sueca (krona)

Fuso horario

UTC +1

Hino nacional

Du gamla, Du fria

TLD (Internet)

.SE

Código telefónico

Suecia é un país da Escandinavia, limitado ao oeste e ó norte por Noruega, ó sur oeste polo estreitos de Skagerrak, Kattegat e Sund (que a separan de Dinamarca), ó leste por Finlandia, polo Golfo de Botnia e o Mar Báltico (na parte sur). Capital: Estocolmo

Índice

1 Historia de Suecia
2 Política de Suecia
3 Subdivisións de Suecia
- 3.1 Cidades máis importantes
4 Demografía
- 4.1 A Relixión
- 4.2 A lingua Sueca
5 Cultura de Suecia
6 Economía
- 6.1 Estado de Benestar
- 6.2 Educación
7 Xeografía de Suecia

[editar] Historia de Suecia

O Reino de Suecia (Sueco: Konungariket Sverige (help•info)) é un País Nórdico da Escandinavia. Está limitado por Noruega no oeste , Finlandia no norleste, o estreito de Skagerrak e o estreito Kattegat no suroeste, o Mar Báltico e o Golfo de Bothnia no leste. Suecia ten unha baixa densidade de poboacíon excepto nas áreas metropolitanas a maioría do país está constituído por bosques. O país ten grandes recursos naturais como son a auga, o metal etc.. Os seus cidadáns disfrutan dun alto nivel de vida nun país que se considera limpo , moderno e liberal.

Despois da Idade Vikinga , Suecia pasou a formar parte da Unión de Kalmar xunto con Dinamarca e Noruega (Finlandia nese tempo formaba parte do Reino de Suecia). Suecia deixou a unión a comezos do século XVI, No século XVII Suecia extendeu o seu territorio e se convertiu nunha Grande Potencia tendo dúas veces o seu actual territorio. En 1814 xa perdera o seu imperio así coma o territorio da actual Finlandia. Dende aquela Suecia convertiuse nun pais pacífico e neutral.

Suecia é un dos maiores exportadores de Metal de Europa. A liberalización económica universal contribuíron á rápida industrialización do país , a finais de 1890 o pais xa comezara a desenrolar unha avanzada indrustria de manufacturas. No século XX comezou a crecer a preocupación polo benestar da poboación. Hoxe Suecia é considerada un moderno país post-industrial dominado por ideas politico-sociais e liberais.

[editar] Política de Suecia

The Riksdag in Stockholm

Inside the Riksdag

Suecia é unha monarquía constitucional parlamentaria, sendo o poder do rei constantemente reducido. A constitución de 1974 restrinxiu a actuación da realeza a funcións cerimoniais, mais o rei conserva aínda a función de xefe de estado. A sociedade e a opinión pública sueca nunca expresaron un forte desexo pola instalación dunha república, porén o Partido Social-Demócrata e o Partido de Esquerda manteñen nas súas propostas políticas a abolición da monarquía.

Lexislativo: O Parlamento Sueco (Riksdag) era bicameral ata 1970, cando foi instituída unha única Câmara con 349 membros electos. As eleccións xerais ocorren cada catro anos, no terceiro domingo do mes de setembro. Para un partido político conquistar unha cadeira no Parlamento, precisa obter máis do 4% do número total de votos na elección, ou o 12% dos votos nunha rexión electoral.

Partidos: O país conta cos partidos Laboral Social Democrático (SAP); Partido da Esquerda (V); Partido Verde (MP); Partido da Coalición Moderada (M); Partido Democrata Cristán (Kd) e Partido Popular Liberal (FP).

En Maio do ano 2006, os seguintes partidos tiñan asentos no Riksdag (as seleccións máis recentes tiveron lugar en Septembro do 2002; as seguintes eleccións terán lugar en Septembro do ano 2006):

Socialdemokraterna (s, Social Demócratas): 144 asentos, 39.8% dos votos.

Moderaterna (m, Moderates): 55 asentos, 15.2% dos votos.

Folkpartiet liberalerna (fp, Partido Liberal): 48 asentos, 13.3% dos votos.

Kristdemokraterna (kd,Demócratas Cristiáns): 33 asentos, 9.1% dos votos.

Vänsterpartiet (v, Partido de Esquerda): 28 asentos, 8.3% dos votos.

Centerpartiet (c, Partidos de Centro): 22 asentos, 6.1% dos votos.

Miljöpartiet (mp, os Verdes): 17 asentos, 4.6% dos votos.

[editar] Subdivisións de Suecia

Suecia está dividida en tres grandes partes, Götaland, ao sur, englobando a cidade de Malmö, Svealand, na parte central, que engloba Gotemburgo, Estocolmo e Norrland, que fica ao norte. Cada unha desas tres partes está subdividida en rexións menores chamadas landskaps. Os landskaps non teñen máis significado administrativo ningún, mais sen un significado histórico. Actualmente, os landstings son os equivalentes ao landskaps con significado administrativo de aproximadamente o mesmo deseño dos antigos landskaps.

AB: Estocolm
AC: Västerbotten
BD: Norrbotten
C: Uppsala
D: Södermanland
E: Östergötland
F: Jönköping
G: Kronoberg
H: Kalmar
I: Gotland
K: Blekinge
M: Skåne
N: Halland
O: Västra Götaland
S: Värmland
T: Örebro
U: Västmanland
W: Dalarna
X: Gävleborg
Y: Västernorrland
Z: Jämtland

[editar] Cidades máis importantes

En laranxa escuro, territorio actual de Suecia. Máis claro, momento de máxima expansión de Suecia, territorio en 1658.

Rank	Concello	Poboación	Superficie da Terra	Densidade
1	Stockholm	765,044	187.74	4,075.02
2	Göteborg	481,410	450.71	1,068.11
3	Malmö	269,142	155.56	1,730.15
4	Uppsala	182,076	2,189.10	83.17
5	Linköping	136,912	1,435.80	95.36
6	Västerås	131,014	962.78	136.08
7	Örebro	126,982	1,380.11	92.01
8	Norrköping	124,410	1,503.61	82.74
9	Helsingborg	121,179	346.25	349.98
10	Jönköping	119,927	1,488.75	80.56
11	Umeå	110,705	2,331.39	46.92
12	Lund	101,423	430.27	235.72
13	Borås	98,886	915.22	108.05
14	Sundsvall	93,707	3,208.70	29.20
15	Gävle	92,081	1,615.07	57.01

Template:See

[editar] Demografía

Moeda oficial de Suecia: Coroa sueca (2001)

Para máis detalles, bota unha ollada á Demografía de Suecia.

Suecia ten unha das maiores esperanzas de vida do mundo. ,O 4 de Agosto do ano 2004, a poboación de Suecia pasou a barreira dos 9,000,000 millóns segundo o SCB. En Febreiro do 2006, a poboación era 9,060,430 millóns[4]. O 86.7% da poboación era de etnia Sueca.

As maiores comunidades de non-suecos están formadas polos Fineses os cales fan o 2% da poboación. Outros importantes proveñen doutros países Escandinavos , da antiga Iugoslavia, e do Oriente Medio. Outro importante grupo son os Indíxenas Sami que viven no norte de Suecia nunha comunidade de 17.000 persoas.

Suecia transformouse dunha nación de emigrantes ó acaba-la primeira Guerra Mundial a unha nación de inmigrantes o acaba-la segunda Guerra Mundial. Hoxe en día o 12% dos habitantes naceu no estranxeiro, e 1/5 da poboación son fillos ou netos de inmigrantes. Os maiores grupos veñen de Finlandia, da antiga Iugoslavia, do Oriente Medio e doutros países Nordicos nesa orde. Isto reflexa as intermigracións entre os países Nórdicos.

As intervencións Soviéticas contra a Revolución Húngara 1956 e a liberación de Checoslovakia en 1968 resultou na primeira chegada de refuxiados políticos. Algúns Americananos desertores da guerra de Guerra de Vietnam tamén atoparon refuxio entre os Suecos, os cales estaban encontra do imperialismo feito pola Unión Soviética e os Estados Unidos de América. Despois do golpe militar de 1973 en Chile, e as seguintes dictaduras de Chile e outros países Sudamericanos, os refuxiados políticos cambiaron a imaxe da inmigración en Suecia , incluídos os refuxiados de Iran, Iraq e Palestina.

[editar] A Relixión

Castelo Kalmar

[editar] A lingua Sueca

O Sueco é unha lingua Xermánica falada no norte de Europa , en concreto en Suecia e na costa de Finlandia (falada por un 5% dos fineses) , é moi similar ó Danés e o Noruegués, máis se diferencia delas na pronunciación e ortografía .

Suecia non ten ningunha lingua oficial aínda que o Sueco ten de facto o status de lingua oficial. A lingua dominante sempre foi o sueco por iso nunca houbo unha necesidade política de facela oficial Aínda así con recoñecemento de cinco linguas minoritarias (Finés , Meänkieli, Sami, Romani e Yiddish) o 1de Abril do ano 2000, a necesidade de facer o sueco oficial faise cada vez máis popular. O 7 de Decembro do ano 2005, o parlamento votou para este recoñecemento máis non tivo éxito

A maioría dos Suecos, especialmente aqueles menores de 60 anos , son capaces de entender e falar inglés grazas ó comercio e a popularidade de viaxar ó estranxeiro xunto co a forte influencia Anglo-Americana e tamén a tradición de subtitula-las series de televisión e os filmes. O inglés se convertiu nunha materia obrigatoria na escola secundaria para os estudantes de Ciencias Naturais en 1849 e para o resto dos estudantes Suecos dende 1940. Dependendo da escola, o Inglés é unha materia obrigatoria dende terceiro ata noveno grao, todos os estudantes continúan estudandoo tamén no primeiro curso da escola secundaria. A maioría dos estudantes estudan unha segunda ou terceira lingua , as máis populares son os Castelán , Alemán e Francés.

[editar] Cultura de Suecia

[editar] Música

[editar] Cociña

[editar] Deportes

[editar] Economía

[editar] Estado de Benestar

[editar] Educación

[editar] Xeografía de Suecia

Mapa de Suecia

A pesar da súa latitude setentrional, gran parte da Suecia beneficiase dun clima tempado, principalmente debido á influencia da corrente do Golfo. No sur da Suecia, árbores de folla larga son prolíficas, e no norte son os piñeiros e os vidoeiros os que dominan a paisaxe. Nas montañas do norte da Suecia, predomina un clima sub-ártico. Ao norte do Círculo Polar Ártico, o sol nunca se pon durante o verán, e no inverno a noite non ten fin.

Ao leste da Suecia, esténdense o mar Báltico e o golfo de Bothnia, o que dá ao país unha longa liña de costa e contribue a suavizar aínda máis o clima. Ao oeste érguese a cadea montañosa da Escandinavia, que separa a Suecia da Noruega.

A parte sur do país está en boa parte ocupada pola agricultura, coas florestas a cobrir unha percentaxe maior do terreo a medida que se avanza cara ao norte. A densidade poboacional tamén é máis elevada no sur da Suecia, con centros no val do lago Mälaren e na rexión de Öresund.

Gotland e Öland son as dúas maiores illas de Suecia.

Commons ten máis imaxes sobre:

Suecia - Sverige

Unión Europea
Alemaña \| Austria \| Bélxica \| Chequia \| Chipre \| Dinamarca \| Eslovaquia \| Eslovenia \| España \| Estonia \| Finlandia \| Francia \| Grecia \| Hungría \| Irlanda \| Italia \| Letonia \| Lituania \| Luxemburgo \| Malta \| Países Baixos \| Polonia \| Portugal \| Reino Unido \| Suecia
Membros despois de 1 de xaneiro de 2007:
Bulgaria \| Romanía
Países candidatos:
Croacia \| Macedonia \| Turquía