Surrealisme
Het surrealisme is een schilderstijl van de Europese kunststromingen in de Moderne kunst in de twintigste eeuw. Het hoogtepunt van het surrealisme is tussen 1925 en 1940. Zowel in de schilderkunst als in de beeldhouwkunst.
Het is de Franse schrijver en essayist André Breton, die in 1924 zijn opvattingen omtrent het surrealisme in de kunst, vooral de schilderkunst en de literatuur, te boek stelt in "Le surréalisme et la peinture", beter bekend als Het Surrealistisch Manifest.
Teleurgesteld in het, door de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog al te optimistisch gebleken, rationalisme en geïnspireerd door de ideeën van Sigmund Freud, stellen surrealisten de door vrije associaties gekenmerkte bewustzijnstoestand van de droom centraal.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
Uitgevoerd in een hyperrealistische stijl stellen de surrealisten beelden, gedeeltelijk of in hun geheel, samen in absoluut onverwachte, verrassende, zoniet schokkende, droomcombinaties voor. Surrealisten proberen hun fantasie zoveel mogelijk de vrije loop te laten. Ze schilderen bijvoorbeeld droombeelden. In dromen kan je fantasie onbeperkt laten gaan. Automatisch tekenen is ook een manier om je fantasie te tonen.
Het surrealisme is niet een esthetische school noch een plastische formule. Het is een geestesstroming, die leidde tot de automatische spontaneïteit. Artistiek is het inherent zowel aan de pure abstractie van Hans Arp als aan de expressionistische van Ernst, Masson of Pierre Alechinsky of aan de drippings van Jackson Pollock.
[bewerk] Verwante stromingen
Verwante stromingen aan het surrealisme zijn:
[bewerk] Surrealistische kunstschilders
Enkele surrealistische kunstschilders zijn:
- Salvador Dalí
- René Magritte
- Paul Delvaux
- Joan Miró
- Yves Tanguy
- Hans Bellmer
- Felix Labisse
- Max Ernst
- Frida Kahlo
- Leonor Fini
- Ernst Fuchs
- Raymond Moretti
- André Masson
- Ine Vantilt
- Jean Arp
- Maria Helena da Silva
[bewerk] Kunstschilders waarvan het werk gebaseerd is op het surrealisme
[bewerk] Surrealistische kunst
Voorbeelden van surrealistische kunst zijn:
- Het kleden van de bruid, 1940 van Max Ernst
- Vrouw met doorgesneden keel, 1932 van Alberto Giacometti
- De roden toren, 1913 van Giorgio de Chirio
- De stem van de ruimte, 1931 van René Margritte
- De geboorte van de vloeibare begeerten, 1931-1932 van Salvador Dalí
- Omgevallen blauwe schoenen met twee hielen onder een zwarte boog, circa 1925 van Jean Arp
[bewerk] Beeldhouwkunst
In de beeldhouwkunst zijn Jean Arp en Alberto Giacometti even bekende surrealisten.
[bewerk] Surrealisme in films
1. Algemeen
Het surrealisme in de filmwereld kende zijn hoogtepunt tijdens de Franse Avant-Garde periode in de jaren 20. Aan het hoofd van deze beweging stond André Breton. Hij alleen bepaalde wie tot het surrealisme behoorde, wat natuurlijk voor veel wrevel zorgde.
Hoewel aanvankelijk een literaire beweging waren de surrealisten geboeid door cinema. Ze hielden vooral van Fantômas en Les Vampires. Hun interesse ging hoofdzakelijk uit naar de beelden en de acteurs, niet zozeer de regisseur. Voor de surrealisten werd mainstream cinema gekenmerkt door mysterie, geweld en erotiek.
De surrealisten namen een anti-culturele, anti-intellectuele houding aan. Ze waren erg links en waren fel gekant tegen cineasten als Jean Epstein die ernaar streefden films te verheerlijken tot een hogere kunstvorm.
De surrealisten hadden een bijzondere manier om naar de film te gaan. Ze gingen gewoon lukraak een zaal binnen – in het midden van een vertoning dus – en absorbeerden de filmbeelden. Aldus werd voor hen het filmbezoek een soort sacraal ritueel; de bioscoop werd als het ware een moderne kerk.
Uiteindelijk deemsterde de stroming op filmisch gebied omdat men weliswaar goeie schrijvers had, maar geen mensen die dit konden vertalen naar het scherm.
2. Kern van surrealistische kijk op films
- Aandacht voor het onderbewuste ( dromen )
- De zogenaamde ‘L’Amour Fou’
- Een anti-houding: anti-burgerlijk, anti-elitair, anti-conformistisch
- Drang naar het unheimliche
Door de bijzondere manier van naar de film gaan vergroten ze natuurlijk het droom-aspect, de magische kracht van de cinema.
3. Surrealistische films
Er zijn slechts enkele films die door André Breton surrealistisch worden genoemd. Dat zijn ‘Un Chien Andalou’ en ‘L’Âge d’Or’ van Luis Buñuel. Daarnaast is er het controversiële L'imitation du cinéma van de Belg Marcel Mariën die een grote invloed had op Jan Bucquoy.
[bewerk] Surrealisme in de Literatuur
Bovengenoemde surrealist André Breton was vooral dichter, maar hij schreef ook een roman, Nadja (1928).
[bewerk] Externe links
[bewerk] Zie ook:
Schilderstijlen |
---|
Classicisme · Realisme · Impressionisme · Postimpressionisme · Neo-impressionisme · Symbolisme · Jugendstil · Expressionisme · Fauvisme · Abstracte kunst · Kubisme · Dadaïsme · Surrealisme · Art Deco |