Koninkrijk Holland
| Vlag | Wapen |
|---|---|
 |
 |
| Kaart | |
| Hoofdstad | Den Haag (1806-1808), Utrecht (1808), Amsterdam (1808-1810) |
| Regeringsvorm | Monarchie |
| Staatshoofd | Koning |
| Dynastie | Bonaparte |
| Bestaan | 1806-1810 |
| Ontstaan uit | Bataafse Republiek |
| Opgegaan in | Franse Keizerrijk |
| Oppervlakte | ± 48.000 km² |
| Inwoners | 2.000.000 |
| Taal | Nederlands en Frans (officieel) |
| Religie | Protestants, rooms-katholiek |
| Munteenheid | Gulden |
| Nationale feestdag | In 1806 op Lodewijks naamdag (25 augustus), vanaf 1807 op zijn verjaardag (2 september) |
| Volkslied | Geen |
Het Koninkrijk Holland (eigenlijk Koningrijk Holland) ontstond op 5 juni 1806 toen keizer Napoleon van Frankrijk de Bataafse Republiek verving door een monarchie met zijn broer Lodewijk Napoleon Bonaparte op de troon.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Hoewel Napoleon zijn broer op het hart gedrukt had een Fransman te blijven, profileerde Lodewijk Napoleon zich als een zeer 'Hollandse' koning. Lodewijk ontpopte zich als een ware belangenbehartiger van het Nederlandse volk. Nadelige Franse maatregelen zoals de dienstplicht en het Continentaal stelsel voerde hij met zeer veel tegenzin uit. Lodewijks pogingen de Nederlandse bevolking gunstig te stemmen vonden echter geen genade in de ogen van zijn broer.
In 1809 vond op Walcheren een Engelse invasie plaats. Hoewel deze door Franse en Nederlandse strijdkrachten werd afgeslagen, betekende het een verdere beschadiging van Lodewijks positie als vorst; Napoleon vond dat de weerstand te traag op gang was gekomen.
Napoleon was ontevreden over het functioneren van Lodewijk Napoleon als koning van Holland. In de winter van 1809 kwam dan ook het einde van het koninkrijk in zicht. Bij keizerlijk decreet werd in maart 1810 allereerst het zuiden onder Frans bestuur gesteld, enkele maanden later volgde de rest van het voormalige koninkrijk Holland. In de hoop de Nederlandse zelfstandigheid te bewaren, deed Lodewijk afstand van de troon en werd op 1 juli opgevolgd door zijn jonge zoontje Napoleon Lodewijk, die formeel koning Lodewijk II werd. Napoleon negeert dit besluit echter en annexeert Nederland enkele weken later, op 13 juli.
Nog meer dan drie jaar maakt Nederland deel uit van het Franse keizerrijk, tot november 1813. Willem I landt in Scheveningen op 13 november en aanvaardt het koningschap enkele dagen later.
[bewerk] Nalatenschap
Met het Koninkrijk Holland kwam de Nederlandse republiek tot een einde. Na de Franse periode namen de Oranjes over als koningen van het land. De gedecentraliseerde Nederlandse republiek werd vervangen met een gecentraliseerd modern staatsbestel.
Lodewijk verplaatste de hoofdstad van het land van Den Haag naar Amsterdam, waar hij zich vestigde in het Paleis op de Dam, toen nog het stadhuis van Amsterdam. Dit besluit is ook na 1815 overeind gebleven, waardoor Amsterdam nog steeds formeel de hoofdstad van Nederland is.
Op cultureel gebied was Lodewijks nalatenschap ook zeer belangrijk. De koning trachtte de Nederlandse kunsten en wetenschappen te bevorderen. Dit deed hij onder andere door de instelling van het Koninklijk Instituut van Wetenschappen (de latere KNAW) en de Koninklijke Bibliotheek. Ook gaf hij de aanzet tot de oprichting van het Rijksmuseum, dat in deze beginperiode onderdak vond in het Paleis op de Dam. Op religieus gebied stelde hij fondsen in het vooruitzicht voor Rooms-Katholieken die een eigen kerk wilden bouwen.
[bewerk] Bestuurlijke indeling
Het Koninkrijk Holland was aanvankelijk verdeeld in negen departementen:
In 1807 werd Holland opgesplitst in Amstelland en Maasland en werd het voorheen Pruisische Oost-Friesland aan het Koninkrijk toegevoegd, waardoor het aantal departementen op 11 kwam.
Limburg en een gedeelte van Zeeland (Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen) maakten niet deel uit van het koninkrijk, maar vielen onder Frankrijk.
