Margaret Thatcher
| 13 oktober 1925 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Premier van het Verenigd Koninkrijk | ||||||
|
Margaret Hilda Thatcher, Barones Thatcher geboren Roberts (Grantham (Lincolnshire),13 oktober 1925) is een Britse politica. Ze was de eerste vrouwelijke leider van de Britse Conservative Party. Ook was Thatcher de eerste vrouwelijke eerste minister van het Verenigd Koninkrijk. Zij werd bekend als de IJzeren dame (Engels: The Iron Lady) en was premier van 1979 tot 1990.
Thatcher studeerde chemie in Oxford en was lange tijd chemicus. In 1959 werd ze verkozen in het Lagerhuis. In het kabinet van minister-president Edward Heath vervulde zij van 1970 tot 1974 de rol van minister voor Onderwijs en Wetenschap. In 1975 daagde ze Edward Heath als leider van de Conservative Party uit en won de leiderschapsverkiezing. In 1979 wist ze de verkiezingen te winnen, waarna ze minister-president werd. Ze werd in 1983 en in 1987 herkozen. Sinds 1988 is ze de langstdienende Britse premier sinds 1827 toen de Earl of Liverpool aftrad. Om precies te zijn: zij regeerde elf jaar, zes maanden en 26 dagen. Groot-Brittannië stond er slecht voor toen Thatcher aantrad. De industrie was sterk verouderd, en de voortdurende arbeidsconflicten verhinderden de noodzakelijke vernieuwing. Er was een hollende inflatie, en het nationale zelfvertrouwen was tot een minimum gedaald.
In feite bewees de Argentijnse junta Thatcher een grote dienst, toen zijn legers de Falklandeilanden bezetten. Thatcher, tot dat moment de impopulairste Britse leider sinds de Tweede Wereldoorlog, aarzelde geen ogenblik. De Royal Navy voer uit zoals zij dat in voorbije eeuwen altijd had gedaan als het vaderland in gevaar was. Het falen van de geheime diensten in het voorzien van de Argentijnse invasie , bracht de ijzeren dame geen schade omdat haar minister van buitenlandse zaken, Lord Carrington, zich opofferde en aftrad.
Op de golven van het nationalisme wonnen de Tories gemakkelijk de verkiezingen. Gesterkt begon Thatcher aan haar voornemen om vele tientallen verlieslijdende kolenmijnen te sluiten. De bonden van mijnwerkers, onder leiding van de radicale Arthur Scargyll, organiseerden prompt een landelijke staking [1] in 1984. Er volgde een winter waarin mijnwerkersgezinnen gebrek leden en bejaarden bij gebrek aan kolen doodvroren. Maar Thatcher won en na 9 maanden gingen de mijnen dicht.
Groot-Brittannië was dan wel lid geworden van de Europese Gemeenschappen, Margaret Thatcher ging zich weer als vanouds oriënteren op de Verenigde Staten. Met de Amerikaanse president Ronald Reagan kon ze het uitstekend vinden. In Europa voelde ze zich minder thuis. Ze eiste en kreeg uitzonderingsposities op sociaal terrein en op landbouwgebied. Haar 'I want my money back' leidde tot een korting voor het Verenigd Koninkrijk op de bijdragen voor Europa.
In 1990 braken in geheel Groot-Brittannië rellen uit toen Thatcher een inkomensonafhankelijke belasting, de poll tax, in wilde voeren. Het leidde tot haar aftreden: de partij wilde van haar af en verschillende conservatieven daagden Thatcher uit om het leiderschap van de partij. Thatcher besloot, deels op advies van haar man, dat aftreden eervoller was dan verslagen worden. Bij haar laatste kabinetszitting vloeiden voor de tweede keer tranen in het openbaar: de eerste keer was toen haar zoon Mark Thatcher vermist werd. Het leiderschap van de partij en het premierschap gingen naar John Major, onder Thatcher nog minister van financiën.
Na haar aftreden hield Thatcher lezingen over heel de wereld, maar vanaf 2001 moest ze daar op doktersadvies mee ophouden.
In het Engelse programma De Grootste Brit eindigde Thatcher als 16e. In De Ergste Brit eindigde ze 3e.
Momenteel (2006) zit Thatcher voor de Conservative Party in het Hogerhuis als Lady Thatcher of Kesteven.
Op 13 oktober 2005 vierde ze uitbundig haar 80ste verjaardag met een diner voor zo'n 650 gasten waaronder koningin Elizabeth II, Labour-premier Tony Blair, zangeres Shirley Bassey en actrice Joan Collins. Ze sloeg het doktersadvies om niet meer voor een groep te spreken in de wind en hield toch een korte toespraak voor haar gasten.
Op 7 december 2005 moest ze in het ziekenhuis worden opgenomen toen ze zich plotseling onwel begon te voelen bij de kapper. Ze moest een nacht in het ziekenhuis blijven maar mocht de volgende dag naar huis. Haar dochter Carol Thatcher maakte bekend dat het korte-termijngeheugen van haar moeder ernstig achteruitging. Anderen bronnen melden dat De IJzeren Dame wellicht aan Alzheimer zou lijden.
Na het overlijden van Pinochet op 11 december 2006 laat ze duidelijk verstaan dat ze bedroefd is.
[bewerk] Trivia
- Ze heeft een cameo-optreden in het Nero (strip) album "De Man van Europa" (1990) door Marc Sleen. Thatcher bezoekt hier met verschillende andere staatshoofden het Brusselse Koningsplein. Wanneer ze uitstapt en Nero's standbeeld in plaats van Godfried van Bouillon ziet staan vraagt ze verwonderd: "Who is that fellow? Is that Manneken Pis?" Omdat iedereen die op het plein naar de hemel kijkt plots het hoofd verliest wordt ook zij hierdoor getroffen. Als Nero vervolgens alle hoofden met superlijm er weer opkleeft noemt men hem "de man van Europa", waarop Thatcher besluit dat zij dan "the woman of Europe" is.
- Thatcher werd tijdens de jaren '80 in verschillende Britse komische series scherp bekritiseerd en belachelijk gemaakt, waaronder Spitting Image, The Young Ones en Not The Nine O' Clock News.
