Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Z Wikipedii
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund, IMF) - niezależna międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie.
Spis treści |
[edytuj] Wiadomości ogólne
Zrzesza 184 państwa. Dostarcza pomocy finansowej zadłużonym krajom członkowskim, które w zamian są zobowiązane do dokonywania reform ekonomicznych i innych działań stabilizujących.
Organizacja została powołana 1-22 VII 1944 roku, na konferencji w Bretton Woods (New Hampshire) w USA . Działalność rozpoczęła dwa lata później, pierwszych operacji finansowych dokonała w marcu 1947 r.
[edytuj] Założenia MFW
[edytuj] Wytyczne polityki MFW
Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede wszystkim:
- popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;
- ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego, wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;
- popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi, unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;
- dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;
- dostarczanie członkom środków finansowych na określony okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i gospodarki światowej;
- poszukiwanie zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi bilansów płatniczych.
[edytuj] Funkcje
W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni trzy istotne funkcje:
- regulacyjną - polegającą na nadzorowaniu stosowanych przez kraje członkowskie ograniczeń walutowych i przestrzegania reguł kursowych;
- kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych kredytów;
- konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę krajów członkowskich, m.in. plan Balcerowicza był napisany przez ekspertów MFW
[edytuj] Krytyka MFW
[edytuj] Antyglobaliści/alterglobaliści
Pierwszymi, którzy podnieśli otwartą krytykę prowadzonej przez MFW polityki były różne organizacje antyglobalistyczne, do których ostrych demonstracji doszło w czasie wielkich forów gospodarczych, m.in. w Seattle i w Genui. Przybierały one bardzo agresywny i nieuporządkowany charakter, co ułatwiało ich dyskredytację, tym bardziej, że organizacje te początkowo nie potrafiły w jakiś nieco bardziej konkretny sposób argumentować swoich poglądów. Ten rodzaj krytyki media na całym świecie ośmieszały jako protesty znudzonych bogatych nastolatków, którzy pod pretekstem solidarności z najbiedniejszymi tego świata chcieli się po prostu wyżyć.
[edytuj] Joseph Stiglitz
Wszystko uległo zmianie, gdy radykalnej krytyce poddał MFW laureat ekonomicznej Nagrody Nobla, Joseph Stiglitz.
Podstawowe elementy krytyki Stiglitza:
- MFW prezentuje jako fakty coś, co jest tylko ideologią (neoliberalną), a jako rodzaj nie podlegającej dyskusji prawdy tezy, co do których istnieje bardzo ostry spór w ekonomii, a nawet - istnieją bardzo mocne dowody na stanowisko wręcz przeciwne
- MFW postrzega światową gospodarkę tylko i wyłącznie z punktu widzenia specyficznego środowiska finansjery. Nawet jeśli nie wynika to ze złej woli podejmujących decyzje, są oni przekonani, że co jest dobre dla finansjery, jest dobre dla całej światowej gospodarki. Stiglitz podaje dowody, że tak nie jest.
- Wymuszanie na uzależnionych od pomocy MFW państwach liberalizacji rynków finansowych, nadmiernej dyscypliny budżetowej, nadmiernego wyczulenia na utrzymanie bardzo niskiego stopnia inflacji (kosztem innych, ważniejszych - zdaniem Stiglitza - czynników ekonomicznych) doprowadziło do upadku wielu gospodarek.
- Najlepiej rozwijają się kraje, które potrafiły się przeciwstawić naciskom MFW (Malezja, Chiny, Indie), a te, które ślepo go słuchały, zapłaciły za to katastrofą gospodarczą (Indonezja, Tajlandia, Argentyna i inne).
- Nieprzejrzystość i brak procedur demokratycznych w podejmowaniu decyzji przez MFW.
- Stosowanie podwójnych standardów - słabe państwa dostają bardzo rygorystyczne warunki do spełnienia, a np. Rosja nie wywiązuje się z niczego, przejada całą pomoc w procesach korupcyjnych, i nadal tę pomoc otrzymuje.
- Niedopuszczanie do procesu decyzyjnego państw najbardziej zainteresowanych, czyli potrzebujących pomocy, a czasem wręcz monopolizacja procesu przez reprezentantów amerykańskiego Ministerstwa Skarbu.
- Sprzeniewierzenie się ideom Keynesa, który wymyślił MFW. Keynes twierdził, że rynek z natury nie działa doskonale i zadaniem takiej instytucji jest pomoc w sytuacji, gdy rynek zawodzi i popada w recesję. MFW utrzymuje, że rynek zawsze działa doskonale i odmawia udzielenia pomocy państwom, które nie chcą zredukować swojej ingerencji w rynek.
- Zob. Joseph Stiglitz, Globalization and Its Discontents, polski przekład: Globalizacja, Warszawa 2005.
[edytuj] Głosy po Stiglitzu
Bezkompromisowość ataku Stiglitza ośmieliła innych, np. izraelskiego ekonomistę Moshe Sanbara (Międzynarodowy Fundusz Walutowy: dobre intencje i zła praktyka, "Res Publica Nowa" 2004 nr 4).
[edytuj] Członkowie
Afganistan, Albania, Algieria, Angola, Antigua i Barbuda, Arabia Saudyjska, Argentyna, Armenia, Australia, Austria, Azerbejdżan, Bahamy, Bahrajn, Bangladesz, Barbados, Belgia, Belize, Benin, Bhutan, Białoruś, Birma, Boliwia, Bośnia i Hercegowina, Botswana, Brazylia, Brunei, Bułgaria, Burkina Faso, Burundi, Chile, Chiny, Chorwacja, Cypr, Czad, Czechy, Dania, Demokratyczna Republika Konga, Dominika, Dominikana, Dżibuti, Egipt, Ekwador, Erytrea, Estonia, Etiopia, Fidżi, Filipiny, Finlandia, Francja, Gabon, Gambia, Ghana, Grecja, Grenada, Gruzja, Gujana, Gwatemala, Gwinea, Gwinea Bissau, Gwinea Równikowa, Haiti, Hiszpania, Holandia, Honduras, Indie, Indonezja, Irak, Iran, Irlandia, Islandia, Izrael, Jamajka, Japonia, Jemen, Jordania, Kambodża, Kamerun, Kanada, Katar, Kazachstan, Kenia, Kirgistan, Kiribati, Kolumbia, Komory, Kongo, Korea Południowa, Kostaryka, Kuwejt, Laos, Lesotho, Liban, Liberia, Libia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Madagaskar, Malawi, Malediwy, Malezja, Mali, Malta, Maroko, Mauretania, Mauritius, Meksyk, Mikronezja, Mołdawia, Mongolia, Mozambik, Namibia, Nepal, Niemcy, Niger, Nigeria, Nikaragua, Norwegia, Nowa Zelandia, Oman, Pakistan, Palau, Panama, Papua-Nowa Gwinea, Paragwaj, Peru, Polska, Portugalia, Republika Południowej Afryki, Republika Środkowoafrykańska, Republika Zielonego Przylądka, Rosja, Rwanda, Rumunia, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Salwador, Samoa, San Marino, Senegal, Serbia, Seszele, Sierra Leone, Singapur, Słowacja, Słowenia, Somalia, Sri Lanka, Stany Zjednoczone, Suazi, Sudan, Surinam, Syria, Szwajcaria, Szwecja, Tadżykistan, Tajlandia, Tanzania, Timor Wschodni, Togo, Tonga, Trynidad i Tobago, Tunezja, Turcja, Turkmenistan, Uganda, Ukraina, Urugwaj, Uzbekistan, Vanuatu, Wenezuela, Węgry, Wielka Brytania, Wietnam, Włochy, Wybrzeże Kości Słoniowej, Wyspy Marshalla, Wyspy Salomona, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, Zambia, Zimbabwe, Zjednoczone Emiraty Arabskie
Spośród członków ONZ do MFW nie należą: Andora, Korea Północna, Kuba, Liechtenstein, Monako, Nauru i Tuvalu.