Kemal Atatürk
From Wikipedia
Mustafa Kemal Ataturk (19.5. 1881. - 10.11. 1938.) je turski vojskovođa, revolucionar i državnik koji se smatra ocem moderne Turske.
Rođen u današnjem Solunu, Mustafa Kemal se od rana posvetio vojničkom pozivu i priključio mladoturskom pokretu u tadašnjem Otomanskom imperiju. Nakon što su mladoturci preuzeli vlast, Mustafa Kemal je preuzeo važne vojne položaje. U prvom svjetskom ratu se godine 1915. istakao u uspješnoj obrani Galipolja od savezničke invazije.
Nakon sloma Otomanskog imperija godine 1918. Mustafa Kemal je postao vođa pokreta kojemu je cilj bio ostatke imperija transformirati u modernu tursku nacionalnu državu. Zbog toga je vodio niz oružanih sukoba sa savezničkim okupacijskim snagama, konzervativnom sultanovom vladom te Grčkom, koja je nastojala proširiti svoj teritorij na Malu Aziju. Grci su potučeni godine 1922. što je dovelo do masovnog etničkog čišćenja na obje strane nove granice, a Mustafa Kemal je postao de facto gospodarom Turske.
Godine 1924. sultanat je zamijenjen republikom čiji je Ataturk postao predsjednik. Koristeći svoj autoritet, Mustafa Kemal je proveo cijeli niz radikalnih reformi s ciljem da Tursku učini što sličnijom modernim evropskim državama - uvođenje prezimena (sam je Mustafa Kemal dobio prezime Ataturk, što znači "Otac Turaka"), zamjena arapskog pisma latinicom, legalizacija alkohola, izjednačavanje položaja muškaraca i žena. Ataturkov režim se danas često navodi kao uspješan primjer islamske države koja je dobila sekularni karakter. Umro je 29.oktobra 1938. godine u Dolmabahce palati,gde su svi satovi zaustavljeni u 9.05. Nakon smrti Ataturk je postao predmetom kulta ličnosti, a po njemu je nazvana kemalizam, koja je dugo bila službenom ideologijom moderne Turske.
Ovaj biografski članak je u začetku. Uključite se i pomozite Wikipediji proširujući ovaj članak! |