The Rolling Stones

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy grupy muzycznej. Zobacz też: Rolling Stone - magazyn muzyczny.

The Rolling Stones

Rok założenia	1961
Pochodzenie	Anglia
Gatunek	rock'n'roll
Strona internetowa

The Rolling Stones - jeden z najpopularniejszych zespołów muzyki rockowej drugiej połowy XX wieku, którego twórczość wywarła znaczny wpływ na kulturę masową i przemysł muzyczny w ostatnich czterdziestu latach.

Zespół powstał w podlondyńskim mieście Dartford w 1960, po przypadkowym spotkaniu dwóch kolegów ze szkoły podstawowej: Micka Jaggera oraz Keitha Richardsa (który przez wiele lat używał nazwiska Richard). Jagger śpiewający w amatorskim zespole Little Boy Blue and the Blue Boys zaprosił kolegę na próbę. Richards nie odmówił i zasilił szeregi zespołu.

Obaj zafascynowani muzyką bluesową postanowili założyć zespół grający podobną muzykę. Richards ściągnął swojego kolegę ze studiów Briana Jonesa, zafascynowany jego dekadenckim podejściem do życia i talentem gry na gitarze. Zespół grał w klubie Ealing w Londynie, gdzie został zauważony przez lokalną prasę i zdobył wąskie grono słuchaczy zaintrygowanych ekspresyjnym śpiewem. Przez krótki czas grał z nimi także późniejszy współzałożyciel zespołu Pretty Things, Dick Taylor, na gitarze basowej.

Najwcześniej zauważył ich Alexis Korner - "ojciec" brytyjskiego bluesa i kilkakrotnie zaprosił na występy do Crawdaddy Club, gdzie sam występował. Dość szybko zespół opuścił Dick Taylor i koledzy zostali bez basisty. Jednak Richards i Jones potrafili tak dalece zintegrować swoje gitary, że już wkrótce miało się to stać "znakiem firmowym" zespołu.

Po około roku skład zespołu został rozszerzony o Iana Stewarta, Charlie Wattsa i Billa Wymana (właściwie William Perks). To oni właśnie zapewnili zespołowi stabilizację i stworzyli chyba najlepszą sekcję rytmiczną w dziejach muzyki rockowej (basista Wyman grywał od kilku lat z różnymi grupami i posiadał już znaczne umiejętności, zaś Charlie Watts był przez pewien czas perkusistą u Alexisa Kornera; Ian Stewart świetnie wzbogacał koloryt grą na pianinie). W takim składzie grupa nazwana Rollin' Stones (na razie z apostrofem) nagrała kilka singli, które bardzo się spodobały.

Sceniczny debiut tak nazwanego zespołu odbył się 12 czerwca 1962 w klubie Marquee. Na pierwszym z singli znalazła się żywiołowa aranżacja utworu Come On, następny, z utworem I Wanna Be Your Man (napisany przez Lennona i McCartney'a) ugruntował pozycję grupy jako jednej z najciekawszych na Wyspach Brytyjskich. Pierwszym singlem, który dotarł na pierwsze miejsce listy przebojów był It's All Over Now.

Kapitalne aranżacje obcych bez wyjątku kompozycji (coverów), równa gra gitarzystów (Richards i Jones), a nade wszystko znakomity śpiew samego Jaggera, umiejętnie naśladującego wokal murzyńskich śpiewaków, zapewniły duże powodzenie singli. Zadecydowało ono o dalszej karierze i wkrótce porzuceniu wykonywanych dotychczas przez członków zespołu zawodów lub studiów, na rzecz poświęcenia się w całości muzyce.

W takim składzie zespół, nazwany The Rolling Stones (zrezygnowano z apostrofu) - od piosenki amerykańskiego bluesmena z lat 40., Muddy'ego Watersa, nagrał swój pierwszy album w 1964 roku. Równy poziom piosenek zapewnił powszechne uznanie, największe zaś zdobyły Carol i Route 66. Wielkim i zasłużonym powodzeniem cieszyły się niezwykle żywiołowe koncerty, przeradzające się niekiedy w dzikie awantury. Nierzadko grupa musiała uciekać ze sceny przed napaścią oszalałych fanów, wzmocnione posiłki policji nie zawsze wystarczały.

Płyta osiągnęła oszałamiający sukces w Wielkiej Brytanii. Na fali tego sukcesu grupa spróbowała "podboju" USA (czerwiec 1964), gdzie była promowana najpierw jako swoiste "alter ego" The Beatles, grające podobną, ale bardziej "dziką" muzykę i równie "dziko" się zachowującą na scenie. Zaniepokojona zachowaniem członków grupy prasa pytała o obraz brytyjskiej młodzieży jaki zawiozą Stonesi za Ocean, i słusznie, albowiem pierwsze tournee w Ameryce zakończyło się niepowodzeniem (biała przeważnie publiczność jeszcze nie dorosła do odbioru agresywnej i sugestywnej muzyki, a zwłaszcza zaś obscenizmów Jaggera). Mimo to została zauważona, a w ojczyźnie zyskała jeszcze większą popularność, której nie utraciła do dzisiaj.

Po krótkim odpoczynku Stonesi udali się na dalszy podbój Wysp i Starego Kontynentu, zyskując miano "najbardziej dzikiej grupy pod słońcem". Jagger już ostatecznie wyzbył się resztek mieszczańskiego gorsetu i zaczął nieustannie szokować purytańską Anglię wyzywającym zachowaniem, jawnie seksualnymi podtekstami i niezwykłą ekspresją sceniczną. Grupa zaczęła już nie mimochodem, ale całkiem oficjalnie być przeciwstawiana Beatlesom jako "grzecznym" chłopakom z Liverpoolu. Diaboliczny image nabrał wyrazistości po przejęciu opieki nad zespołem przez młodego menadżera Andrew Loog Oldhama, który świadomie podsycał rywalizację obu zespołów (często wbrew opiniom Stonesów), wymyślając chwytliwe hasła prasowe i - niekiedy - aranżując skandale. W rzeczywistości, członkowie obu zespołów byli zaprzyjaźnieni. Pozycję Stonesów ugruntowało pojawienie się pierwszych oryginalnych piosenek autorstwa duetu Jagger-Richards, rozpoczynającego pisanie własnego repertuaru wzorem duetu Lennon-McCartney. Do ulubionych haseł menedżera należało: "Rolling Stones to grupa, którą rodzice uwielbiają nienawidzić". Znakomicie nagrany standard Little Red Rooster rozpalił do reszty prasę, która w Stonesach upatrzyła sobie ulubiony kąsek. Ci zaś nie próbowali być grzeczni i szybko zapoznali się z narkotykami.

W tym czasie z grupą nie występował już na stałe Stewart (Oldham usunął go, albowiem jego poczciwy wygląd nie pasował do agresywnego obrazu grupy). Wierny Stu nie zachował jednak urazy i do końca życia (zmarł w 1985 r.) prawie na każdej płycie ubarwiał grą na pianinie brzmienie Stonesów. Z tych samych powodów przez wiele lat ukrywano skrzętnie fakt, że Wyman był żonaty i miał dziecko.

W styczniu 1965 roku zespół wydał następny longplay oznaczony po prostu numerem 2; znakomita interpretacja Everybody Needs Somebody To Love oraz Time Is On My Side zaintrygowały słuchaczy niemal w całej Europie i USA. Miesiąc później na listach przebojów pojawił się singel The Last Time, a zaraz potem Stonesi wyjechali po raz drugi za Ocean. Drugie amerykańskie tournee przyniosło fantastyczny sukces artystyczny i finansowy, o co zadbał Oldham. Owocem występów na zachodniej półkuli był utwór, który stał się hymnem pokolenia wkraczającego w dorosły wiek. Początkowo folkowy, lecz przerobiony na agresywny riffowy łomot zadecydował o całej przyszłości grupy. (I Can't Get No) Satisfaction jest po dziś dzień jednym z najważniejszych utworów w historii rocka. Wyrażając sprzeciw wobec mieszczańskiego konformizmu i zakłamania, utwór trafił w sam środek oczekiwań brytyjskiej młodzieży.

Wydany w tym samym 1965 roku album Out of Our Heads oraz singel Get Off of My Cloud ostatecznie zadecydowały, że tylko Stonesi mogą pokonać pod względem popularności Beatlesów. Zespół koncertujący wówczas niemal po całym świecie zawitał nawet za "Żelazną Kurtynę"; koncert w Warszawie 13 kwietnia 1967 roku stał się wydarzeniem bez mała historycznym w Polsce (zamiast niewymienialnych złotówek grupa dostała jako zapłatę... dwa wagony wódki)!.

Na porządku dziennym stały drobne konflikty z prawem i skandale obyczajowe, które powoli popychały zwłaszcza najbardziej ambitnego i wrażliwego, lecz trochę niezrównoważonego Jonesa w otchłań narkotycznych odjazdów. Cyniczny Oldham tylko podsycał wewnętrzny ferment, a Jagger i Richards stopniowo wysuwali się na pierwszy plan tym bardziej, że zachęceni powodzeniem coraz bardziej zdominowali repertuar grupy.

Rok 1966 upłynął po znakiem doniosłych wydarzeń. Najpierw był znakomity singel 19th Nervous Breakdown, a zaraz potem kolejny album Aftermath, który przyniósł między innymi: Under My Thumb i Lady Jane. Jeszcze przed kolejną trasą w USA na szczyt listy wszedł Paint it Black, ale już w czasie koncertów w Ameryce narkotyzujący się Jones był czasami niezdolny do gry. Siłą rozpędu zespół wydał jeszcze rewelacyjny singel: Let's Spend The Night Together, ale już płyta Between the Buttons była rozczarowaniem i po raz pierwszy od lat nie przyniosła hitu. "Bomba" wybuchła później, kiedy podczas narkotycznego przyjęcia w domu Richardsa aresztowano gitarzystę i Jaggera. Wszystko wskazywało na policyjną prowokację i szukanie kozłów ofiarnych, ale zarzut posiadania narkotyków był bardzo poważny. W obronie wystąpili koledzy po fachu (m.in. Pete Townshend i John Lennon) oraz szacowny Times, co sprawiło, że dramatycznie zapowiadający się proces zakończono drobnymi wyrokami w zawieszeniu i kaucjami. Skruszony Jagger zbłaźnił się jednak ponownie; występując przed kamerami BBC w specjalnym programie przedawkował środki uspokajające i ponownie naraził się na totalna krytykę. Czary goryczy dopełnił zupełnie nieudany album Their Satanic Majestic Request, w którym próbowano naśladować psychodeliczne eksperymenty Beatlesów.

Nieustanne romanse członków grupy i presja mediów przysparzały coraz większej popularności, ale też kłopotów. Jones coraz bardziej uzależniał się od narkotyków, jego śladem podążał Richards; tylko perkusista stał się ostoją normalności (miał żonę i córkę). Coraz bardziej poróżniony z Richardsem i Jaggerem menedżer odszedł pod koniec roku, produkcją nagrań zajęli się oni sami.

Rok 1968 przyniósł odmianę na lepsze - nierówny, ale mimo wszystko dobry album Beggar's Banquet z kolejnym skandalicznym utworem Sympathy For The Devil z efektownym solem gitarowym Richardsa, który wobec niedyspozycji Jonesa prawie całe partie gitarowe nagrał sam. W obliczu nieuchronnego staczania się dotychczasowego pierwszego gitarzysty, grupa nie mogła zaplanować kolejnych wielkich tournee. Jones pozbierał się jeszcze jakoś na wielkim koncercie Rock&Roll Circus, ale w czerwcu 1969 roku został dyskretnie usunięty z grupy. Jego następcą został grający z Johnem Mayallem utalentowany młody (wówczas 21-letni) gitarzysta Mick Taylor. W nocy z 2 na 3 lipca Jones odurzony narkotykami utopił się we własnym basenie; zaplanowany wcześniej koncert w londyńskim Hyde Parku odbył się 5 lipca i poświęcony został tragicznie zmarłemu gitarzyście. Występ, który zobaczyło około 300 tysięcy osób, stał się promocją znakomitego singla Honky Tonk Women. Wkrótce, z nowym gitarzystą, Stonesi wylecieli do USA na swoje pierwsze po trzech latach (a szóste w ogóle) tournee po tym kraju. Trasa ta (trwająca od 10 listopada do 6 grudnia) uznawana jest za najlepszą w historii zespołu i jedną z najlepszych w historii rocka. Początkowo przeciętnie grająca grupa (pierwsze koncerty Stonesi potraktowali jako dalszą część prób), z występu na występ była w coraz lepszej formie, by podczas czterech koncertów w nowojorskiej Madison Square Garden (27 - 28 listopada) dać światu lekcję wspaniałego rock and rolla. Wspomniane występy zostały zarejestrowane i wydane we wrześniu 1970 roku na drugim koncertowym krążku grupy, zatytułowanym "Get Yer Ya-Ya's Out!". Płyta ta uważana jest przez krytyków za jeden z najlepszych albumów koncertowych w historii rocka. Wcześniej jednak, na początku grudnia 1969 roku, ukazała się studyjna płyta "Let It Bleed", określana jako jedno z największych osiągnięć "wielkiej piątki". Tymczasem zazdrosny o sławę Jagger uparł się, że grupa przyćmi sławę festiwalu Woodstock, na którym nie była obecna i zorganizował naprędce przygotowany własny festiwal na pustkowiu koło San Francisco w Altamont. Pilnujący na nim porządku gang motocyklowy Hell's Angels wszczynał burdy, doprowadzając w końcu do morderstwa młodego Murzyna. Śmierć Mereditha Huntera, powszechny dostęp do narkotyków, a nade wszystko bezradność i cynizm Jaggera obnażyły całą naiwność epoki dzieci kwiatów. Przerażeni Stonesi po prostu uciekli, zostawiając przeszło trzystutysięczny tłum i natychmiast opuścili Stany, ściągając na siebie lawinę krytyki. Zarówno fragmenty koncertu z Atlamont, jak i kilka utworów z Nowego Jorku można obejrzeć w znakomitym filmie dokumentalnym braci Maysles, zatytułowanym "Gimme Shelter" (tytuł pochodzi od utworu ze wspomnianego albumu "Let It Bleed"). Po powrocie do Anglii zaszyli się w domach, wkrótce zakładając własną firmę płytową z charakterystycznym logo - wywieszonym jęzorem, zaprojektowanym przez Warhola. Całość obowiązków producenckich wzięli na siebie Jagger i Richards odtąd podpisujący się jako Glimmer Twins (Błyszczące Bliźniaki). Jagger ożenił się z nikaraguańską pięknością Biancą Perez (mimo iż miał już nieślubne dziecko), zaś w warstwie muzycznej wraz z kolegą wywiązał się z zadania wyśmienicie. Wydany w 1971 roku album Sticky Fingers był rewelacją i przyniósł takie szlagiery jak: Brown Sugar czy Wild Horses. Przez część krytyki jako jeszcze lepszy został oceniony wydany w roku następnym podwójny Exile On Main Street, w którym Richards i Taylor pokazali najwyższą klasę, a Jagger po prostu zachwycił. Kolejna wielka trasa koncertowa sprawiła, że członkowie grupy stali się multimilionerami. W 1973 roku Jagger i Richards uciekając przez wysokimi podatkami na Wyspach osiedli we Francji, gdzie już wkrótce mieli kłopoty z policją za posiadanie narkotyków (zwłaszcza gitarzysta).

Następne pięciolecie obfitowało raczej w wydarzenia osobiste niż artystyczne. Wydany w 1973 roku album Goat's Head Soup był bardzo przeciętny, choć przyniósł megahit - Angie. Nieustanne skandale towarzyszące koncertom i presja psychiczna sprawiły, że w trakcie nagrywania kolejnej płyty w 1975 roku nie wytrzymał tempa Taylor i odszedł. O wyborze następcy zadecydowały względy osobiste; kolega Richardsa z The Faces, Ronnie Wood został przyjęty bez sprzeciwu. Lepiej niż Taylor pasował przy tym do image zespołu. Żywiołem grupy były znakomite koncerty, ale kryzys był widoczny. Jagger porzucił żonę dla amerykańskiej supermodelki Jerry Hall, Wyman i Watts wydali całkiem udane solowe płyty, ale prawdziwym balastem stał się Richards, który znowu miał ogromne kłopoty z narkotykami. Latem 1977 roku aresztowano go w Toronto za posiadanie narkotyków. Po raz kolejny Temida okazała się litościwa i gitarzysta uniknął więzienia.

Pod koniec lat 70. popularność grupy ponownie wzrosła, a spowodował to kolejny kontrowersyjny, ale świetny album Some Girls, na którym zespół eksperymentował z muzyką disco (Miss You tańczono w dyskotekach). Również następna płyta Emotional Rescue przyniosła raczej lekką muzykę, zaś wydany w 1981 roku Tatto You był kolejnym "średniakiem". Dopiero nowocześnie zagrany album Undercover of the Night pochodzący z 1983 roku utwierdził fanów, że Stonesów stać na ekstraklasę. Ale ich samych absorbowały znowu inne sprawy.

Na początku lat 80. Jagger i Richards zdecydowali się na karierę solową, nie rozwiązując jednak formalnie zespołu. Swoje albumy z powodzeniem wydawali także pozostali, a zdolny malarz Wood miał nawet głośne wystawy. Aż do 1989 roku zespół nie wydał żadnej znaczącej płyty, koncentrując się tylko na graniu od czasu do czasu koncertów złożonych ze starych przebojów, za to został w tymże roku oficjalnie przyjęty do Rock and Roll Hall of Fame. Niegdysiejsi buntownicy spokornieli, choć nie całkiem (Wyman zaszokował romansem z nieletnią modelką, Richards długoletnią partnerkę Anitę Pallenberg zostawił dla młodszej Patti Hansen). Gigantyczna trasa koncertowa promująca album Steel Wheels zawiodła zespół w następnym roku nawet do Pragi, gdzie na strahowskim stadionie Stonesi zagrali dla ponad 150 tysięcy fanów. Wydarzeniem stał się również podwójny koncertowy Flashpoint. Wcześniej jeszcze, bo w 1986 roku zespół otrzymał za całokształt twórczości Nagrodę Grammy.

Zmęczony wieloletnimi występami w 1991 roku odszedł z zespołu Wyman i został zastąpiony przez Darryla Jonesa, który wniósł do zespołu powiew nowości, owocujący dwoma nowymi płytami i powrotem wielkiej popularności zespołu od połowy lat 90. Zarówno Voodoo Lounge jak i Bridges of Babylon przyniosły po kilka wielkich przebojów, choć sprzedaż płyt była ledwie przeciętna; za to koncerty ściągały tłumy i to na wielkich stadionach (między innymi w Chorzowie). W 1999 roku Stonesi jako pierwsi w historii muzyki osiągnęli zysk netto w wysokości ponad 100 mln USD rocznie ze sprzedaży płyt, pamiątek i koncertów. Richards z Jaggerem wydali solowe płyty, podobnie jak Watts i Wood. Wokalista w 2001 znowu przypomniał, że nawet po pięćdziesiątce można romansować bez umiaru. Perkusista natomiast zarobione pieniądze inwestował w konie (między innymi w polskim Janowie Podlaskim). Jagger został przez królową brytyjską obdarzony tytułem szlacheckim.

Wydany w 2002 roku podwójny album 40 Licks stał się wydarzeniem z powodu zamieszczenia utworów z całej historii grupy; wydawca płyt do 1969 roku, Decca, dotychczas nie godziła się na to. Kolejne tournee światowe rozpoczęło się w Stanach - mekce prawdziwej stonesomanii i udowodniło, że na początku XXI wieku grupa wciąż jest uwielbiana przez fanów i stanowi fenomen kulturowo-socjologiczny.

Z powodu operacji głowy spowodowanej upadkiem z drzewa Keitha Richardsa koncert The Rolling Stones zaplanowany na 18 czerwca 2006 na warszawskim Lotnisku Bemowo został odwołany, podobnie jak część europejskiej trasy koncertowej.

[edytuj] Dyskografia

[edytuj] Albumy

[edytuj] Wielka Brytania (1964 - 1967)

The Rolling Stones (17 kwietnia 1964) UK #1
The Rolling Stones No. 2 (15 stycznia 1965) UK #1
Out of Our Heads (24 września 1965) UK #2
Aftermath (15 kwietnia 1966) UK #1
Big Hits (4 listopada 1966) UK #4
Between the Buttons (20 stycznia 1967) UK #3

[edytuj] Stany Zjednoczone (1964 - 1967)

The Rolling Stones (album) (30 maja 1964) US #11 (złoty)
12 X 5 (17 października 1964) US #3 (złoty)
The Rolling Stones, Now! (22 lutego 1965) US #5 (złoty)
Out of Our Heads (26 lipca 1965) US #1 (1x platyna)
December's Children (And Everybody's) (22 listopada 1965) US #4 (złoty)
Big Hits (High Tide and Green Grass) (28 marca 1966) US #3 (2x platyna)
Aftermath (20 czerwca 1966) US #2 (1x platyna)
Got Live If You Want It! (28 listopada 1966) US #6 (złoty)
Between the Buttons (6 lutego 1967) US #2 (złoty)
Flowers (3 lipca 1967) US #3 (złoty)

[edytuj] Albumy od 1967 roku

Their Satanic Majesties Request (8 grudnia 1967) UK #3; US #2 (US: złoty)
Beggars Banquet (6 grudnia 1968) UK #3; US #5 (US: 1x platyna)
Through The Past, Darkly (Big Hits Vol. 2) (12 września 1969) UK #2; US #2 (US: 1x platyna)
Let It Bleed (5 grudnia 1969) UK #1; US #3 (US: 2x platyna)
'Get Yer Ya-Ya's Out!' The Rolling Stones in Concert (4 września 1970) UK #1; US #6 (US: 1x Platinum)
Sticky Fingers (23 kwietnia 1971) UK #1; US #1 (US: 3x platyna)
Exile on Main St. (12 maja 1972) UK #1; US #1 (US: 3x platyna)
Goats Head Soup (31 sierpnia 1973) UK #1; US #1 (US: 3x platyna)
It's Only Rock'n Roll (18 października 1974) UK #2; US #1 (US: 1x platyna)
Made in the Shade (6 czerwca 1975) UK #8; US #6 (US: 1x platyna)
Black and Blue (23 kwietnia 1976) UK #2; US #1 (US: 1x platyna)
Love You Live (23 września 1977) UK #3; US #5 (US: złoty)
Some Girls (9 czerwca 1978) UK #2; US #1 (US: 6x platyna)
Emotional Rescue (20 czerwca 1980) UK #1; US #1 (US: 2x platyna)
Sucking in the Seventies (14 kwietnia 1981) US #15 (US: złoty)
Tattoo You (24 sierpnia 1981) UK #2; US #1 (US: 4x platyna)
"Still Life" (American Concert 1981) (1 czerwca 1982) UK #4; US #5 (US: 1x platyna)
Undercover (7 listopada 1983) UK #3; US #4 (US: 1x platyna)
Rewind (1971-1984) (2 lipca 1984) UK #23; US #86 (US: złoty)
Dirty Work (24 marca 1986) UK #3; US #4 (US: 1x platyna)
Steel Wheels (11 września 1989) UK #2; US #3 (US: 2x platyna)
Flashpoint (8 kwietnia 1991) UK #6; US #16 (US: złoty)
Jump Back: The Best of The Rolling Stones (22 listopada 1993) UK #16; US #30 (US: złoty)
Voodoo Lounge (11 July 1994) UK #1; US #2 (US: 2x Platinum)
Stripped (13 November 1995) UK #9; US #9 (US: 1x Platinum)
Bridges to Babylon (29 September 1997) UK #6; US #3 (US: 1x Platinum)
No Security (2 November 1998) UK #67; US #34 (US: Not certified)
Forty Licks (30 September 2002) UK #2; US #2 (US: 4x Platinum)
Live Licks (1 November 2004) UK #38; US #50 (US: Gold)
A Bigger Bang (5 September 2005) UK #2; US #3 (US: Platinum)
Rarities 1971-2003 (21 November 2005) UK #133; US #76 (US: Not certified)