Narkotyk
Z Wikipedii
Narkotyk to potoczne określenie substancji wpływających na świadomość.
Ze względu na potoczność tego słowa, różnice kulturowe, poglądy społeczeństw, stany prawne itp. nie ma jednoznacznej definicji, ale najczęściej definicja tego terminu postrzegana jest jako (choć to spore uogólnienie):
- substancje, których przyjmowanie powoduje po jakimś okresie używania uzależnienie fizyczne: opiaty i opioidy, np. morfina, heroina, fentanyl oraz alkohol etylowy,
- wszystkie substancje psychotropowe, które aktualnie są nielegalne (tzw. "policyjna definicja narkotyku"),
- substancje przyjmowane przez niektóre tylko grupy społeczne w celu czasowej zmiany nastroju, przy czym nie są to substancje powszechnie akceptowane w społeczeństwie.
Spis treści |
[edytuj] Rodzaje narkotyków
- stymulanty (speedy) - substancje pobudzające fizycznie lub umysłowo, substancje o działaniu euforycznym lub zwiększające (czasowo) możliwości kondycyjne lub intelektualne, a także obniżające próg zahamowań - np. kokaina, amfetamina, kofeina
- depresanty (głównie opiaty) - substancje znieczulające, uspokajające, otępiające - np. morfina, heroina, fentanyl, GHB , barbiturany, alkohol etylowy
- substancje psychozomimetyczne (halucynogeny) - substancje powodujące halucynacje, wywołujące złudzenia wzrokowe i słuchowe, uwydatniające wyobraźnię - np. grzyby halucynogenne, niektóre zioła (np. bieluń, piołun), syntetyczne substancje jak LSD, PCP, DXM, 2C-I, 5-MeO-AMT.
Powyższy wykaz jest tylko pobieżny, ponieważ szereg narkotyków posiada działanie łączone.
[edytuj] Społeczne aspekty narkotyków
Istnieje szereg substancji przyjmowanych przez ludzi, które wywołują zaburzenia percepcji lub uzależnienie, jednak za przyzwoleniem społecznym nie są one uważane za narkotyki. W różnych kulturach podział ten wygląda odmiennie. Polska należy do kręgu kulturowego, w którym narkotykami nie są nazywane następujące substancje (i produkty je zawierające):
- leki przeciwbólowe dostępne bez recepty
- kofeina oraz podobne substancje zawarte w kawie, kakao, herbacie, czekoladzie
- alkohol etylowy zawarty we wszelkich napojach alkoholowych
- nikotyna zawarta w tytoniu.
Ponadto wiele substancji narkotycznych jest syntetyzowanych przez organizm ludzki, co jest zupełnie naturalnym zjawiskiem. Substancjami o takim działaniu są niektóre hormony.
Handel narkotykami, zwykle zabroniony, jest typową działalnością przestępczą. Odgrywa też nieprzeciętną rolę w prowadzeniu wojen lokalnych jak np. w Afganistanie przeciwko interwencji radzieckiej. Dostawy broni CIA dla powstańców afgańskich były opłacane przez nich przy pomocy opium. To doprowadziło do takiego rozwoju uprawy opium, że Afganistan stał się największym światowym producentem tego narkotyku.
Szczególną rolę odegrało opium w wojnach przeciwko Chinom w XIX wieku tzw. wojny opiumowe.
W Polsce zarówno import, produkcja, pośrednictwo w sprzedaży, jak i samo posiadanie zdecydowanej większości narkotyków jest nielegalne, zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485).
[edytuj] Narkotyki miękkie i twarde
Często narkotyki dzieli się na miękkie i twarde, choć kryterium podziału nie jest jasno ustalone. Jako twarde najczęściej określa się te, których używanie prowadzi do silnego uzależnienia, zwłaszcza kiedy jest połączone z poważnymi następstwami zdrowotnymi. Za miękkie uznaje się te, które uzależniają w mniejszym stopniu. Podział narkotyków na miękkie i twarde ma znaczenie w prawie Holandii, gdzie używanie "narkotyków miękkich" jest legalne.
Do narkotyków twardych najczęściej zalicza się kokainę, amfetaminy, i opioidy jak heroina i morfina, do miękkich najczęściej marihuanę i haszysz.
Sporną kwestią jest klasyfikacja halucynogenów. W tej grupie znajduje się wiele substancji, które, mimo że mogą być groźne dla zdrowia, nie wywołują uzależnienia, stąd przez niektórych nie są one w ogóle traktowane jak narkotyki. Prawo Holandii uznaje syntetyczne halucynogeny, takie jak LSD i MDMA za narkotyki twarde, chociaż mają działanie bardzo podobne do halucynogenów naturalnych, takich jak meskalina (Pejotl) i psylocybina (grzyby halucynogenne), które są w Holandii legalne w nieprzetworzonej formie. W Polsce wszystkie wymienione substancje są nielegalne.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (pl) Serwis narkotyki i Ty
- (pl) Poradnia narkomana
- (pl) Hyperreal - największy polskojęzyczny portal poświęcony substancjom psychoaktywnym. (Zobacz też artykuł na Wikipedii: Hyperreal)
- (en) Erowid - wiedza nt. psychoaktywnych roślin i substancji chemicznych (ang.) (Zobacz też artykuł na Wikipedii: Erowid)