Trier

Wapen	Kaart

Basisgegevens
Deelstaat:	Rijnland-Palts
Landkreis:	kreisfreie Stadt
Oppervlakte:	117,14 km²
Bevolking:	100.649 (2005)
Bevolkingsdichtheid:	856 inwoners per km²
Hoogte:	124 m boven NN
Geografische ligging:	49° 45' N 06° 38' O
Kenteken:	TR
Postcode:	54181-54349 (oud: 5500)
Website:	www.trier.de

Trier is de oudste stad van Duitsland. De stad ligt op de rechteroever van de Moezel en heeft circa 101.000 inwoners. De opdracht tot de bouw van de stad werd gegeven door de Romeinse keizer Augustus in 16 v. Chr.. De stad heette oorspronkelijk Augusta Treverorum en was bedoeld als hoofdstad van de regio.

Gedurende enige tijd was het de hoofdstad van het West-Romeinse Rijk.

Een bekend historisch monument in de stad is de 2e-eeuwse Porta Nigra, de best bewaarde Romeinse stadspoort ten noorden van de Alpen. Er zijn nog verschillende andere monumenten uit de Romeinse tijd, b.v. de Kaiserthermen. Ook uit latere perioden heeft Trier veel fraaie monumenten, waaronder de bekende 11e- tot 18e-eeuwse Dom en vele andere kerken. Door haar rijke verleden en vanwege haar mooie ligging in het Moezeldal is Trier een veelbezochte toeristenplaats geworden.

Trier is een centrum van wijnhandel en heeft een belangrijke functie als winkelcentrum voor een grote regio.

Trier is ook bekend als geboorteplaats van Karl Marx. Zijn geboortehuis is thans ingericht als museum: het Karl Marx-huis.

Zustersteden van Trier zijn o.a het Nederlandse 's-Hertogenbosch.

Porta Nigra

[bewerk] Geschiedenis

Op het “Rote Haus” aan de Grote Markt van Trier bevindt zich een inscriptie die luidt: “Ante Romam Treveris Stetit Annis Mille Trecentis”: Voor Rome bestond Trier al dertienhonderd jaar! Dit is ongetwijfeld een mythe die in de Middeleeuwen ontstaan is, maar toch…. In het dal van de Moezel bestonden al 3000 jaar v. Chr. menselijke nederzettingen en Trier kan met recht één van de oudste steden ten noorden van de Alpen genoemd worden.

Van 27 v. tot 14 n. Chr. was Augustus keizer van het Romeinse Rijk. Omstreeks 16 v. Chr. werd door de Romeinen in de buurt van het Keltische stamheiligdom Treviren de nederzetting Augusta Treverorum gesticht. Aan het eind van de 3e eeuw verhief keizer Diocletianus de stad, die inmiddels Treveris werd genoemd tot Romeinse keizerlijke residentie en tot hoofdstad van het westelijke deel van het Romeinse rijk. De stad kreeg de bijnaam “Roma Secunda”, het tweede Rome.
Eveneens aan het eind van de 3e eeuw ontwikkelde zich hier een centrum van het vroege christendom.

In de 5e eeuw werd Trier door de Franken veroverd. In 870 komt het bij het Oostfrankisch-Duitse Rijk.
In 958 werd met het plaatsen van het marktkruis de huidige Grote Markt (Hauptmarkt) het centrum van de middeleeuwse stad.
In de 14e eeuw werden de Trierse aartsbisschoppen ook keurvorst. Trier werd de hoofdstad van het keurvorstendom tot ca. 1800. Trier kwam korte tijd in Franse handen, maar in 1815 werd het weer Duits en kwam het bij Pruisen.

Trierse gevels

[bewerk] De Grote Markt

De Grote Markt (Hauptmarkt) van Trier is een van de mooiste stadspleinen (innerstädtische Plätze) van Duitsland. Op het plein bevindt zich het Marktkruis, dat stamt uit 958, en dat het symbool was van het verkrijgen van marktrechten. Aan het plein staan schitterende panden in verschillende stijlen. Het geheel wordt gedomineerd door de St. Gangolfkerk (gewijd in 1459).

[bewerk] Basilica of Aula Palatina

De basilica

De basilica, of zoals ze vroeger genoemd werd de Aula Palatina, is een uit baksteen opgetrokken gebouw, dat waarschijnlijk omstreeks 310 n. Chr. gebouwd is, onder de regeringsperiode van Constantijn de Grote.
Het gebouw is gelegen op een vroeger plateau dat in de Romeinse tijd reikte van de Onze-Lieve-Vrouwekerk tot de Keizerlijke Thermen.
Vroeger had de basilica de functie van een paleis; het was de troonzaal van Constantijn de Grote (306-337) als hij in het noord-westen van het Rijk was. De gigantische zaal is 30 meter hoog, 27 meter breed en 67 meter lang, wat zelfs nog groot is voor onze standaarden vandaag. Met de grootte van het bouwwerk wilden de Romeinen de grootsheid en macht van de keizer benadrukken. Deze intentie wordt versterkt door een optische illusie, die de zaal nóg groter doet lijken.
Daarbij is de hal de grootste die intact gebleven is uit heel de Romeinse oudheid. Het interieur was gedecoreerd met mozaïeken, kleurrijk marmer en beelden. Om het geheel nog aangenamer te maken, werd het paleis nog voorzien van een vloerverwarmingssysteem. De buitenkant was helemaal bepleisterd, en had een galerij over heel zijn lengte onder de ramen, die 7 meter hoog zijn en 3,5 meter breed.
Maar al deze verbazende pracht en technologie van de Romeinen werd in 475, bij de val van het Romeinse Rijk, door Frankische troepen vernield. Later werd de basilica door aartsbisschop Johann I. (1189-1212) omgebouwd tot een burcht, en gebruikt als een bestuurlijk centrum. In 1614 werd het uitgebreid met 3 nieuwe paleisvleugels. Sinds het midden van de 19e eeuw werd de Aula ingericht als een eerste protestantse kerk in katholiek Trier, en voorzien van een schitterend orgel.

[bewerk] De St. Petersdom

Dom van Trier

De Dom van Trier is gebouwd door de Romeinse keizer Constantijn (306 -327), die in 326 begon met de bouw van:

de Sint-Pieterskerk van Rome
de Graf- en Verrijzeniskerk in Jeruzalem
de Geboortekerk van Bethlehem
de Dom van Trier

Waarschijnlijk werd de kerk gebouwd op de plaats van het paleis van keizerin Helena, de moeder van Constantijn. Omtrent de Romeinse kerk doen twee theorieën de ronde:

het geheel bestond uit een indrukwekkend complex van twee grote, naast elkaar liggende basilieken - waarvan de huidige Dom en de ernaast gelegen tegenwoordige (gotische) O.L. Vrouwekerk elk slechts de helft vormden! - in het midden met elkaar verbonden door een groot vierkant doopvont.
sinds archeologische opgravingen in de periode 1992 – 1995 gaat men er vanuit, dat er sprake was van een ingewikkelder gebouwencomplex met meerdere basilieken (waarschijnlijk vier) die met elkaar verbonden waren door zalen en gangen (Zwischentrakte) en die tezamen een geweldige omvang hadden.

In de tweede helft van de 4e eeuw werd het noordoostelijke deel van de oorspronkelijke kerk afgebroken en werd op de plaats van de huidige Dom een vierkant gebouw met een vieringtoren (met een hoogte van 45 m) neergezet. In het midden daarvan stonden 4 bijna 12 meter hoge granietzuilen, elk ca. 65 ton zwaar. Vóór het zuidwestelijke portaal van de huidige Dom ligt nog een deel van één van die zuilen, die al in de eerste helft van de 5e eeuw neergehaald zijn, in de verwarring van de grote Volksverhuizing. De kerk werd pas in de 6e eeuw door bisschop Nicetius met hulp van “Italiaanse bouwers” hersteld.

Met Pasen 882 werden tijdens een inval van de Noormannen de kerken van het Domcomplex in brand gestoken. Onder het bewind van bisschop Egbert (977-993) begon men met een renovatie, die niet werd voltooid. Aartsbisschop Poppo van Babenberg (1016-1047) voltooide deze renovatie. Bovendien kreeg de Dom toen zijn thans nog bestaande westbouw: een absis en twee romaanse torens, met op de uiterste hoeken ronde trappentorens. In het begin van de 16e eeuw werd de zuidwestelijke toren verhoogd om boven de St. Gangolf aan de Grote Markt uit te blijven steken.

Op het einde van de 12e eeuw werd het oostkoor uitgebouwd. Bij de altaarwijding op 1 mei 1196 werd de reliek van de Heilige Rok' in het hoofdaltaar ingemetseld. In de 18e eeuw werd aan het oostkoor de zgn. Heiligdomskamer gebouwd: een barokke kapel waar de Heilige Tuniek werd opgehangen in een zilveren schrijn. Om vanuit de kerk deze schrijn te kunnen zien werd boven het altaar de oostelijke wand doorbroken. De omranding van de opening werd met veel barok beeldhouwwerk versierd.

[bewerk] Geboren in Trier

Ambrosius (339), Heilige, bisschop van Milaan
Caspar Olevianus (10 augustus 1536), predikant en professor dogmatiek
Karl Marx (5 mei 1818), filosoof, grondlegger arbeidersbeweging
Ludwig Kaas (23 mei 1881), priester en politicus
Oswald von Nell-Breuning 98 maart 1890), jezuïet, theoloog, filosoof en econoom
Paul Linz (4 januari 1956), voetballer en voetbaltrainer
Eric Jelen (11 maart 1965), tennisser

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Trier op Wikimedia Commons.

{{{afb_links}}}	Districten en stadsdistricten in Rijnland-Palts		{{{afb_groot}}}
Ahrweiler - Altenkirchen - Alzey-Worms - Bad Dürkheim - Bad Kreuznach - Bernkastel-Wittlich - Birkenfeld - Bitburg-Prüm - Cochem-Zell - Daun - Donnersbergkreis - Frankenthal - Germersheim - Kaiserslautern (stad) - Kaiserslautern (district) - Koblenz - Kusel - Landau in der Pfalz - Ludwigshafen am Rhein - Mainz - Mainz-Bingen - Mayen-Koblenz - Neustadt an der Weinstraße - Neuwied - Pirmasens - Rhein-Hunsrück-Kreis - Rhein-Lahn-Kreis - Rhein-Pfalz-Kreis - Speyer - Südliche Weinstraße - Südwestpfalz - Trier - Trier-Saarburg - Westerwaldkreis - Worms - Zweibrücken			{{{afb_groot}}}