Tenzin Gyatso
Tenzin Gyatso (Taktser, 6 juli 1935) is de 14e en huidige Dalai Lama. Het is gebruikelijk dat hij wordt aangeduid als 'de Dalai Lama' en niet met zijn naam.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Tenzin Gyatso werd geboren op 6 juli 1935 in een boerengezin in Taktser in het noordoosten van Tibet, onder de naam Lhamo Thondup (of Dondhrup). Op tweejarige leeftijd werd hij aangewezen als de reïncarnatie op aarde van de 13e Dalai Lama, Thupten Gyatso, en vanaf zijn zesde jaar werd hij in boeddhistische kloosters opgeleid en op zijn taak voorbereid.
Op 17 november 1950 nam hij de politieke verantwoordelijkheid voor zijn natie op zich toen Tibet werd bezet door een leger van de volksrepubliek China. In 1954 ging hij onderhandelen met de Chinese leiders, onder wie Mao Zedong.
Op 17 maart 1959 vluchtte hij naar India, waar hij sindsdien in ballingschap leeft. Premier Jawaharlal Nehru wees de plaats Dharamsala aan als positie voor de regering in ballingschap en dit is sindsdien de woonplaats van de Dalai Lama.
De Dalai Lama heeft de Verenigde Naties verschillende malen gevraagd in het Tibetaanse vraagstuk te bemiddelen en dit heeft geresulteerd in drie resoluties waarin China verplicht werd de mensenrechten te respecteren en Tibet autonomie te geven.
Sinds 1967 heeft de Dalai Lama een groot aantal buitenlandse reizen gemaakt en is hij in vele landen op de televisie verschenen, waarbij hij begrip tracht te kweken voor het onder Chinese bezetting levende Tibetaanse volk. Ook is hij (mede-)auteur van een groot aantal publicaties.
In 1989 werd hem de Nobelprijs voor de Vrede toegekend voor zijn streven naar vrijheid voor de Tibetanen, waarbij hij altijd is blijven pleiten voor strikte geweldloosheid. In 1990 droeg hij zijn politieke functies over aan de regering in ballingschap.
De Dalai Lama wordt ook door mensen die niet het Tibetaans boeddhisme aanhangen alom gewaardeerd als een bescheiden, charismatische man met een plezierig gevoel voor humor.
[bewerk] De Tibetaanse onafhankelijkheidsbeweging
|
| Gelugschool: |
| Kagyuschool: |
| Sakyaschool: |
| Nyingmaschool: |
| Rimé-beweging: |
| Boeddhisme: |
|
|
|---|
Tijdens de inval van China in 1949 werd er door het Tibetaanse leger strijd geleverd en men had de hoop het lang vol te houden, aangezien de natuurlijke bergketens als verdedigingslinie werden gebruikt. Echter door tibetaanse sympatisanten van de chinese revolutie werden de wapenmagazijnen opgeblazen en moest het leger zich zonder wapens terugtrekken.
In 1951 werden er verzetsorganisaties opgericht en in 1956 werden in samenwerking met de Indiase en Amerikaanse overheid wapens naar Tibet gesmokkeld. De guerrillastrijd was tijdelijk succesvol, maar werd met harde represailles beantwoord en was uiteindelijk een mislukking. Het werd begin jaren '60 in samenwerking met de Amerikanen nogmaals geprobeerd, maar ook dat werd uiteindelijk een mislukking.
Dit alles en zijn studie van de geschriften van Mahatma Gandhi leidden begin jaren '70 tot zijn besluit alleen nog maar vreedzame strijd te leveren en het gebruik van wapens volledig af te zweren. De Dalai Lama nam later ook het standpunt in dat autonomie en zelfbestuur belangrijker zijn dan onafhankelijkheid.
[bewerk] Standpunten
Vanwege zijn ervaringen in Tibet is hij tegen het gebruik van wapens in de meest algemene zin en verzet zich tegen oorlogen, en hij heeft ook duidelijk zijn afkeer van de Tweede Golfoorlog laten horen.
Hij is een groot voorstander van contraceptie. Hij had in het begin moeite met het accepteren van homoseksualiteit, maar beschouwt het tegenwoordig als acceptabel.
[bewerk] Kritiek
Met name China beschouwt de Dalai Lama als een subversief en gevaarlijk persoon en protesteert al jaren bij elk land dat hem wil ontvangen, met name als er overleg op regeringsniveau plaatsvindt. Ook de steun aan Taiwanese onafhankelijkheid wordt hem niet in dank afgenomen.
Binnen de Tibetaanse gemeenschap is men het voornamelijk niet eens met zijn standpunt over autonomie en velen hebben liever volledige onafhankelijkheid. Ook het vraagstuk van de voormalige provincies Amdo en Kham, die niet bij de Autonome Regio Tibet behoren en verdeeld zijn over meerdere provincies, is niet duidelijk.
[bewerk] Externe links
| Dalai Lama | ||
|---|---|---|
| Voorganger: Thubten Gyatso (1876-1933) |
|
Opvolger: - |
