Dalai Lama


Lama's (Tibetaans boeddhisme)
Gelugschool:
Dalai Lama Panchen Lama
Kagyuschool:
Karmapa Shamarpa Kalu Rinpoche
Sakyaschool:
Sakya Trizin
Nyingmaschool:
Mindrolling Trichen
Rimé-beweging:
Boeddhisme:
Geschiedenis
Stromingen
Personen
Van A tot Z

Zie ook: Tenzin Gyatso, de huidige 14e Dalai Lama.

De Dalai Lama is de hoogste spirituele leider in het Tibetaans Boeddhisme. Vroeger was hij ook de hoogste politieke leider van Tibet. Tegenwoordig staat Tibet onder Chinees bewind, afgedwongen door de invasie van het Chinese leger onder Mao Zedong in 1949. Door Tibetanen en veel mensen wereldwijd wordt dit bewind niet erkend en wordt de Dalai Lama nog steeds als hun politieke leider beschouwd. [1] Hij behoort tot de jongste en grootste van de vier Tibetaanse Boeddhistische scholen, de Gelug-traditie. De Panchen Lama behoort tot dezelfde school.

[bewerk] Geschiedenis

De term Dalai Lama duidt niet één enkele persoon aan maar een lijn van elkaar opvolgende leiders (tulku). Deze opvolging gebeurt niet, zoals met de meeste andere leidersposities, door vererving of door verkiezing, maar door wedergeboorte. Men gelooft dat elke Dalai Lama de wedergeboorte van de voorgaande Dalai Lama is. Om dit te onderzoeken bezoeken monniken de mogelijke kandidaten; als bewijs geldt bijvoorbeeld dat het kind voorwerpen herkent die aan de voorgaande Dalai Lama hebben toebehoord. De kandidaat wordt uiteindelijk door de Panchen Lama bevestigd. Ook geeft de Dalai Lama in het leven voorafgaand aan het volgend aanwijzingen over zijn toekomstige familie, geboorteplaats en geboortehuis.

Dalai Lama is een samenstelling van twee woorden:

het woord Dalai, Mongools voor oceaan, en
het woord Lama, Tibetaans/Indisch voor goeroe of leraar.

De titel Dalai Lama werd door de Altan Khan als eretitel gegeven aan Sonam Gyatso, de derde Dalai Lama, vanwege zijn grote wijsheid. Retrospectief zijn de voorgaande wedergeboortes benoemd tot Dalai Lama.

De residentie van de Dalai Lama was Lhasa, de hoofdstad van Tibet. In de winter wordt het Potala-paleis gebruikt en in de zomer het Norbulingka-paleis. De huidige 14e Dalai Lama, Tenzin Gyatso, bevindt zich echter sinds 1959 in ballingschap in McLeod Ganj, bij Dharamsala, India, nadat China in 1949 Tibet binnenviel.

[bewerk] Koningschap

Tibet werd tot de annexatie door China geregeerd door de Dalai Lama en/of de regent, echter het koningschap van de Dalai Lama werd pas ingesteld tijdens de vijfde Dalai Lama. Het koningschap omvatte niet geheel Tibet, maar voornamelijk de provincie U-Tsang.

Indien de Dalai Lama te jong was om te regeren was de macht in handen van de regent. De 9de tot en met de 12de Dalai Lama overleden voor hun troonsbestijging, meestal onder verdachte omstandigheden. ^[2]

Tenzin Gyatso, de huidige 14e Dalai Lama droeg in 1990 zijn politieke macht over aan de regering in ballingschap en in 2001 waren er directe verkiezingen voor het parlement in ballingschap. Sinds 5 november 2001 is Samdhong Rinpoche de Kalon Tripa (vergelijkbaar met minister-president) voor de Tibetaanse regering in ballingschap.