Panchen Lama
|
| Gelugschool: |
|
| Kagyuschool: |
| Sakyaschool: |
| Nyingmaschool: |
| Rimé-beweging: |
| Boeddhisme: |
|
|
|---|
De Panchen Lama is na de Dalai Lama de hoogste spirituele leider binnen de Gelug-traditie in Tibet. De titel Panchen betekent "grote leraar" en is afgeleid van het Sanskriet woord "Pandita" dat leraar betekent en het Tibetaanse woord "chenpo" dat groot betekent.
Inhoud |
[bewerk] De 11e Panchen Lama controverse
Er is een controverse over de identiteit van de elfde Panchen Lama, omdat de Tibetaanse regering in ballingschap en de Chinese regering een andere Panchen Lama hebben aangewezen en de Tibetaanse kandidaat op 17 mei 1995 op zesjarige leeftijd verdwenen is.
[bewerk] Standpunt Tibetaanse regering in ballingschap
De huidige Panchen Lama is één van de jongste politieke gevangenen ter wereld. In 1995 werd Gedhun Choekyi Nyima door de Dalai Lama erkend als reïncarnatie van de tiende Panchen Lama, een van de belangrijkste religieuze leiders van Tibet. Vlak na zijn erkenning werd hij op zesjarige leeftijd door de Chinese autoriteiten ontvoerd. Sindsdien is er niets meer van hem en zijn ouders vernomen. China wees een eigen Panchen Lama aan, waarvoor zij echter (volgens Tibetaanse traditie) geen autoriteit heeft.
De belangrijkste drijfveer voor de Chinese overheid om een aan haar loyale Panchen Lama te hebben, is dat deze volgens traditie betrokken is bij het aanwijzen van de Dalai Lama. Deze relatie is echter wederzijds; de Dalai Lama zou volgens traditie ook betrokken moeten zijn bij het aanwijzen van de Panchen Lama, hetgeen in het geval van de 'Chinese' Panchen Lama niet het geval was. Wanneer de huidige Dalai Lama komt te overlijden, is het waarschijnlijk dat China via haar eigen alternatieve Panchen Lama ook een alternatieve nieuwe Dalai Lama zal aanwijzen, om zo het seperatisme van Tibet te ondermijnen.
Over de gehele wereld wordt al jarenlang op vreedzame wijze actie gevoerd voor de onmiddellijke vrijlating van Gedhun Choekyi Nyima, de mede door de Dalai Lama bevestigde Panchen Lama.
[bewerk] Standpunt Chinese regering
Volgens de Chinese regering zit Gedhun Choekyi Nyima gewoon op school en wordt zijn locatie uit privacyoverwegingen niet vrijgegeven.
[bewerk] Geschiedenis
Panchen Lama is de titel voor de abt van het Tashilhunpo-klooster in Shigatse, in het zuiden van Tibet. De titel werd door de vijfde Dalai Lama gegeven aan zijn leraar Lobsang Choekyi Gyaltsen, die abt van het klooster was. Tevens werd de Panchen Lama degene die de reïncarnaties van de Dalai Lama bevestigt en vice-versa en de Panchen Lama werd verantwoordelijk voor de opleiding van de Dalai Lama. Omdat Tibet een uitgestrekt gebied was werd de Panchen Lama ook verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van de stad Shigatse en het zuiden van de Tsang provincie.
Omdat de Gedun Drub, de eerste Dalai Lama, het Tashilhunpo-klooster gesticht had, is besloten alle reïncarnaties van Lobsang Choekyi Gyaltsen retrospectief tot Panchen Lama te benoemen. Dit betekent dat Lobsang Choekyi Gyaltsen bekend is geworden als de vierde Panchen Lama, maar dat hij als eerste de titel heeft gekregen.
[bewerk] Lijst met Panchen Lamas
- Khedup Gelek Pelsang, (1385-1438)
- Sonam Choklang, (1439-1504)
- Wensa Lobsang Dhondup, (1505-1564)
- Lobsang Choekyi Gyaltsen, (1570-1662)
- Lobsang Yeshi, (1663-1737)
- Palden Yeshi, (1738-1780)
- Lobzang Tenpai Nyima, (1781/1782-1854)
- Tenpe Wangchuk, (1855-1882)
- Erdeni Choekyi Nyima, (1883-1937)
- Lobsang Trinley Choekyi Gyaltsen, (1938-1989)
- Controverse: Gedhun Choekyi Nyima, (1989-?) (onbekend. Tibetaanse kandidaat) / Gyancain Norbu, (1990-heden) (Chinese kandidaat)
[bewerk] Externe links
- savetibet.org over acties (Engelstalig)
- Tibet Support Groep Nederland
- PanchenLama.info (Engelstalig)
