Tel Aviv

Tel Aviv-Jaffa תל אביב-יפו
stadswapen
oprichting	1909
Engels	Tel Aviv-Yafo
inwoners	363.100 (gehele metropool 1 140 000)
oppervlakte	5055 hectaren
bevolking
0-4	6,8%
5-9	5,3%
10-14	5,0%
15-19	5,5%
20-29	19,6%
30-44	21,4%
45-59	15,9%
60-64	3,8%
65+	16,6%
onderwijs
totaal scholen	152
basisscholen	100
middelbaar	80
leerlingen	48.978
basisscholen	24.489
middelbaar	26.297
totaal klassen	2072
gemiddeld aantal leerlingen per klas	24,5
gegevens van het Israëlisch CBS, einde jaar 2001

Tel Aviv (hebr: תל אביב; arab: تل أبيب) is een stad, een district en een metropool in de centrale kuststreek van Israël aan de Middellandse Zee. De naam betekent 'Lenteheuvel'. Tel Aviv is met 360.400 inwoners (1 140 000 totaal in de metropool) de tweede stad van Israël, na Jeruzalem met 724.400 inwoners, en voor Haifa (270.800) en Rishon Lezion (217.600)

[bewerk] Geschiedenis

Tel Aviv is begonnen als een nederzetting ten noorden van Jaffa. Tijdens de eerste immigratiegolf van Russische joden in 1887, werd ten noordoosten van Jaffa de wijk Neve Zedek gebouwd. Neve Zedek werd modern opgezet, met straten die van noord naar zuid en van west naar oost liepen. In de daarop volgende jaren werden meer wijken gebouwd.

In 1908 werd de wijk Achuzat Bait ontworpen. Deze wijk zou het voorbeeld moeten zijn voor een tuinstad: mooie, goede huizen met elk een tuin, een groot park in het midden van de buurt, en middenin dat park alle openbare gebouwen. De stedenbouwkundige Wilhelm Stiassny maakte het ontwerp, dat werd uitgewerkt door joodse bouwmaatschappijen. In 1910 werden de eerste wijken Tel Aviv gedoopt, naar de Hebreeuwse vertaling van het manifest Alt-Neuland van Theodor Herzl. Tel Aviv betekent Lenteheuvel. Herzl heeft deze plaatsnaam uit het bijbelse boek Ezechiël overgenomen en wel uit hoofdstuk 3 vers 15, de plek waar de profeet Ezechiël een visioen van God kreeg. Het inwonersaantal lag in 1910 op 100.

Tel Aviv was een stedenbouwkundig succes, en de bevolking groeide gestaag. Na de Eerste Wereldoorlog was er weer een immigratiegolf. Veel Europese architecten kwamen naar Israël. In 1925 werd de Technion geopend, de technische universiteit in Haifa. Met name in de jaren '30 hebben de geïmmigreerde architecten en de aan de Technion afgestudeerde architecten veel huizen en kantoren in Tel Aviv ontworpen. De huizen werden gebouwd zonder tierelantijnen, met bouwkundige trucjes om de hitte buiten te houden en veelal in de stijl van het 'Nieuwe Bouwen'. Tel Aviv is qua architectuur van de jaren 30 het grootste openluchtmuseum ter wereld. Sinds 2003 staat 'de witte stad' op de werelderfgoedlijst van UNESCO, als een van de weinige met 20e-eeuwse attracties.

Op 5 mei 1948 is de onafhankelijkheid van Israël in Tel Aviv uitgeroepen. Tijdens de oorlog die volgde na het uitroepen van de staat Israël is het één jaar de hoofdstad van Israël en de vergaderplaats van Israëls tijdelijke parlement geweest, totdat na de oorlog Jeruzalem in 1949 werd aangewezen als hoofdstad. Aanvankelijk waren veel ministeries nog gevestigd in de kuststad, maar door de jaren heen zijn alle op het ministerie van defensie na verhuisd. Veel ambassades zijn gevestigd in de agglomeratie van Tel Aviv.

Sinds 1950 is Tel Aviv samengegaan met Jafo, als gemeente Tel Aviv-Jafo of Tel Aviv-Jaffa. Omliggende steden als Petach Tiqva, Ramat Gan en Holon zijn aan Tel Aviv vastgegroeid en samen vormen ze een agglomeratie van meer dan 2,1 miljoen inwoners. In 1956 werd door samenvoeging van drie wetenschappelijke insitituten de Tel Aviv University gesticht. De Tel Aviv University is thans de grootste universiteit van Israël.

Wat sport betreft moet de stad het vooral hebben van de voetbalclubs Maccabi Tel Aviv en Hapoël Tel Aviv.

In 2000 vond in Tel Aviv het Universeel Esperantocongres plaats.

[bewerk] Burgemeesters van Tel Aviv

Dizengoffplein, vernoemd naar Zina Dizengoff, de vrouw van Tel Aviv's eerste burgemeester Meir Dizengoff. De fontein werd ontworpen door Yaacov Agam en combineert vuur, water, beweging en muziek.