Donau
| Donau | |
|---|---|
 |
|
| Lengte | 2 860 km |
| Hoogte van bron | 1 078 m |
| Debiet | 6 400 m³/s |
| Stroomgebied | 817 000 km² |
| Van | Zwarte Woud |
| Naar | Zwarte Zee |
| Stroomt door | Duitsland - Oostenrijk - Slowakije - Hongarije - Kroatië - Servië - Bulgarije - Roemenië - Moldavië - Oekraïne |
 Gezicht op de Donau in Boedapest
|
|
De Donau (Hongaars: Duna, Roemeens: Dunărea, Slowaaks: Dunaj, Servokroatisch en Bulgaars: Dunav) is een rivier in Midden-Europa, 2860 kilometer lang, met een stroomgebied van ca. 817.000 km². De rivier stroomt door of langs negen Europese landen.
De waterscheiding met de Rijn verloopt zeer grillig, hetgeen voor een belangrijk deel samenhangt met de ontwikkelingsgeschiedenis van beide rivieren. De stroomgebieden in Zuid-Duitsland grijpen op verschillende plaatsen in elkaar.
Van de vele zijrivieren van de Donau verdienen in de eerste plaats de Inn, de Tisza, de Proet en de Sava vermelding. Andere grote waterleveranciers zijn de Iller, Lech, Isar, Morava, Raab (Rába), Váh, Drau (Drava), Olt en Siret. De Donau vormt bij haar monding in de Zwarte Zee in Roemenië een grote delta.
De belangrijkste steden aan de Donau zijn de vier hoofdsteden Wenen (Oostenrijk), Bratislava (Slowakije), Boedapest (Hongarije) en Belgrado (Servië). Andere grote Donausteden zijn Ulm, Regensburg, Passau, Linz, Novi Sad, Roese, Brăila en Galaţi.
Inhoud |
[bewerk] De loop van de Donau
De Donau ontstaat bij Donaueschingen door de samenvloeiing van twee uit het Zwarte Woud komende riviertjes, de Brigach en de Breg. Te Donaueschingen zelf is er ook nog een "Donaubron", zodat er 3 Donaubronnen zijn. De bron van de Breg bij Furtwangen geldt ondertussen als officiële omdat zij het verst verwijderd is van de monding. Tussen Immendingen en Tuttlingen verliest de rivier in de Donauversickerung zoveel water in de karstgebieden dat ze gemiddeld 77 dagen per jaar droogvalt. Dit water vloeit ondergronds over een afstand van 11 kilometer om terug aan de oppervlakte te komen als Aachquelle. Deze vloeit af naar het Bodenmeer, zodat het water van de Donau zowel in de Zwarte Zee als in de Noordzee terechtkomt.
Bij Passau (monding van de Inn) verlaat de rivier Duitsland, nadat ze eerst korte tijd de grens met Oostenrijk vormt. Op haar route van west naar oost passeert ze Linz en vervolgens de Wachau met het beroemde klooster van Melk en de stad Wenen. Die stad ligt overigens aan een zijtak van de eigenlijke Donau.
Op de plaats waar de Morava in de Donau uitmondt komt de Donau op Slowaaks grondgebied. Op de linkeroever ligt de Slowaakse hoofdstad Bratislava, met moderne uitbreidingen aan de overkant. Niet veel verderop wordt de rechteroever Hongaars grondgebied. Sinds de rivier in 1920 de Hongaars-Slowaakse grens werd, liggen plaatsen als Komárom (Komárno) in twee landen.
Voorbij Esztergom maakt de rivier een scherpe bocht naar rechts, de Donauknie. Hier begint het Hongaarse traject, dat van noord naar zuid loopt. De Donau doorsnijdt de Hongaarse hoofdstad Boedapest en ook de rest van Hongarije en is inmiddels zo breed dat er zuidelijk van Boedapest in dat land nog maar twee bruggen zijn.
Voorbij Mohács verlaat de Donau Hongarije en wordt ze de grensrivier tussen Kroatië en Servië. Vanuit Kroatië voegt de Drava zich bij de Donau. Als de rivier zich inmiddels geheel op Joegoslavisch grondgebied bevindt volgen twee zeer grote zijrivieren: de Tisa (in het Hongaars: Tisza) (voorbij de stad Novi Sad, waar in 1999 tijdens NAVO-bombardementen alle bruggen verloren gingen) en de Sava. Bij de samenvloeiing met de Sava ligt Belgrado, de hoofdstad van Servië.
Inmiddels loopt de Donau weer in oostelijke richting. De rivier gaat als Roemeens-Servische grens fungeren en breekt bij de smalle IJzeren Poort (Ðerdap) tussen de Karpaten en de Balkan door. De Roemeens-Servische grens wordt vervolgens over een grote afstand de Roemeens-Bulgaarse grens. Op dit traject ligt de Bulgaarse stad Roese. Dan volgt een bocht naar het noorden en loopt de rivier enige tijd over Roemeens territorium. Hier liggen de binnenhavens van Brăila en Galaţi. Nadat achtereenvolgens de Siret en de Proet zich bij de Donau hebben gevoegd wordt de rivier de grens tussen Roemenië en Oekraïne en waaiert ze vervolgens uit in een omvangrijke delta, waarvan de noordelijkste arm als grensrivier blijft fungeren. De Donaudelta is een zeer waardevol natuurgebied.
[bewerk] Scheepvaart
De Donau is voor de binnenscheepvaart bevaarbaar vanaf Kelheim even voor Regensburg. De opening van het Rijn-Main-Donaukanaal in 1992 betekende een nieuwe stimulans voor de scheepvaart op de Donau. Vanaf dan is immers een directe verbinding tussen de grote havens en industriegebieden in Noordwest Europa (Rotterdam, Antwerpen, Duisburg en Zuidoost-Europa en de Zwarte Zee beschikbaar. Daarnaast zijn er op een aantal toeristisch interessante trajecten van de Donau ook passagiersdiensten en cruisevaarten (Passau-Wenen-Boedapest).
Ook is in 1984 het Donau-Zwarte Zeekanaal geopend, waardoor scheepvaart niet meer door de Donaudelta hoeft te varen, om de Zwarte Zee te bereiken, maar 350 km kunnen afsnijden dankzij het 64 km lange kanaal.
[bewerk] Visserij
De Donau is zeer visrijk (karpers, zalmen en steuren).
[bewerk] Muziek
Een beroemde wals van Johann Strauss jr. is geïnspireerd door de Donau, "An der schönen blauen Donau".
[bewerk] Zie ook
