Ludowe Wojsko Polskie
Z Wikipedii
Ludowe Wojsko Polskie (LWP) – potoczna nazwa używana dla części Wojska Polskiego utworzonej podczas II wojny światowej w latach 1943–1944 na terytorium ZSRR, a następnie wywodzących się z niej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1944–1952 i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1952–1989. Oficjalnymi zaś nazwami w tych okresach były: Wojsko Polskie, następnie Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, a od 1952: Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Początkiem LWP było sformowanie w okresie maja–lipca 1943 w Sielcach nad Oką w ZSRR 1. Dywizji Piechoty, z inicjatywy polskich komunistów skupionych w Związku Patriotów Polskich. Nowo utworzone siły zbrojne były podporządkowane ZSRR, natomiast nie uznawały zwierzchnictwa polskiego rządu na uchodźstwie w Londynie. Na przełomie 1943 i 1944 sformowano kolejne polskie jednostki w ZSRR, które utworzyły 1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych, rozwinięty 16 marca 1944 w 1. Armię Polską.
Odrodzone Wojsko Polskie zostało formalnie powołane ustawą Krajowej Rady Narodowej z 21 lipca 1944 o przejęciu zwierzchnictwa nad Armią Polską w ZSRR i o scaleniu Armii Ludowej i Armii Polskiej w ZSRR w jednolite Wojsko Polskie. Na mocy tej ustawy, KRN objęła zwierzchnią władzę nad Armią Polską w ZSRR oraz powołała do życia Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego. Jednocześnie, 1. Armię Polską przemianowano w 1. Armię Wojska Polskiego. W lipcu 1944 sformowano również 2. Armię Wojska Polskiego, a w październiku 3. AWP, która nie ukończyła jednak formowania. Od 20 sierpnia 1944 prowadzono mobilizację do Wojska Polskiego na wyzwolonych terenach Polski.
Pierwszą bitwą polskich oddziałów na froncie wschodnim była bitwa pod Lenino 12–13 października 1943. Następnie, oddziały Wojska Polskiego wspólnie z Armią Czerwoną walczyły z wojskami niemieckimi na Ukrainie, Białorusi, terytorium Polski, w Niemczech i Czechosłowacji.
W okresie II wojny światowej sformowano dwie armie Wojska Polskiego, w skład których wchodziło 10 dywizji piechoty, 5 brygad pancernych, brygada kawalerii, 2 brygady saperów, 3 dywizje i kilka brygad artylerii oraz mniejsze oddziały, jak również 4 dywizje lotnictwa. 31 grudnia 1944 w ich skład wchodziło około 270 000 żołnierzy, w tym około 150 000 z jednostek bojowych. Do około 40% korpusu oficerskiego i znaczną część kadry specjalistycznej stanowili żołnierze Armii Czerwonej oddelegowani do służby w Wojsku Polskim.
[edytuj] Organizacja LWP wiosną 1945 r.
- 1 Armia
- 1., 2., 3., 4., 6. Dywizja Piechoty
- 1 Brygada Kawalerii
- 1 Brygada Pancerna
- Brygada Artylerii Armat
- 2, 3 Brygada Artylerii Haubic
- 5 Brygada Artylerii Ciężkiej
- 4 Brygada Artylerii Przeciwpancernej
- 1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej
- 1 Brydada Saperów
- 2 Brygada Zaporowa
- Inne małe jednostki (pułki: 1. moździerzy, 3. zapasowy piechoty, 4. czołgów, 13. artylerii ppanc., 1. łączności)
- 2 Armia
- 5., 7., 8., 9., 10. Dywizja Piechoty
- 16 Brygada Pancerna
- 9 Brygada Artylerii Przeciwpancernej
- 3 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej
- 4 Brydada Saperów
- Inne małe jednostki (pułki: 3. moździerzy, 5. zapasowy piechoty, 5. czołgów, 28. artylerii ppanc., 4. łączności)
- Odwody Naczelnego Dowództwa
- 11., 12., 13., 14. Dywizja Piechoty
- 1 Brygada Zaporowa
- 1 batalion kobiecy
- Dowództwo Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych
- 1 Korpus Pancerny (1. Brygada Piechoty Zmotoryzowanej, 2., 3., 4. Brygada Pancerna, 24., 25., 27. pułk artylerii pancernej, 2. pułk moździerzy, 26. pułk artylerii plot.)
- 7. pułk czołgów
- 46., 49., 51., 52. pułk artylerii pancernej
- 3 szkolny pułk czołgów
- Dowództwo Artylerii
- 2 Dywizja Artylerii (6., 7. Brygada Artylerii Haubic, 8. Brygada Artylerii Ciężkiej)
- 10. Brygada Artylerii Ciężkiej
- 11., 14. Brygada Artylerii Przeciwpancernej
- 4. Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej
- 1. Samodzielna Brygada Moździerzy
- Inne małe jednostki (32. pułk artylerii plot., 21., 59. zapasowy pułk artylerii)
- Dowództwo Lotnictwa
- 1 Mieszany Korpus Lotniczy (Dywizje Lotnictwa: 1. Bombowa, 2. Szturmowa, 3. Myśliwska)
- 4. Mieszana Dywizja Lotnictwa
- 14. pułk lotnictwa artylerii
- 17. pułk lotnictwa łącznikowego
- 12. pułk lotnictwa sanitarnego
- 15. szkolny pułk lotnictwa
- 17. pułk łączności
- 18., 19. pułk lotnictwa transportowego cywilnego
- Inne małe jednostki (eskadry lotnictwa: 2. łącznikowego, 6. transportowego, 7., 8.)
- Szefostwo Wojsk Inżynieryjno-Saperskich
- 2., 5. Brygada Saperów
- 3. Brygada Pontonów
- 2. zapasowy pułk saperów
- Szefostwo Wojsk Łączności
- 2., 3. pułk łączności
- 3., 9., 11., 22. batalion łączności
- 4., 5. eskadra łączności
- Główne kwatermistrzostwo
- Dywizja Rolno-Gospodarcza (1., 2., 3., 4., 5., 6. pułk rolno-gospodarczy)
- 4., 5. batalion eksploatacji dróg
- 7., 9. batalion budowy dróg
- 10., 12. batalion budowy mostów
- 1. pułk samochodowy
- 3. batalion samochodowy
- 2. szkolny pułk samochodowy
- Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień
- 1. Szkolna Dywizja Piechoty
- 1., 2., 4., 6., 7., 8., 9. zapasowy pułk piechoty
- 4. zapasowy pułk kawalerii
- 1 samodzielny morski batalion zapasowy
Dywizja piechoty składała się z: 3 pułków piechoty, pułku artylerii lekkiej, dywizjonu artylerii ppanc., batalionu saperów, batalionu łączności, kompanii rozpoznawczej, kompanii samochodowej, kompanii chemicznej, kompanii przeciwlotniczych km-ów, kompanii szkolnej i in. oddziałów tyłowych. Brygada artylerii miała 3 pułki, brygada pancerna - 3 bataliony czołgów (w 1 BPanc. dodatkowo batalion zmot.), brygada saperów/pontonów - 4 bataliony, brygada kawalerii - 2 pułki, dywizja artylerii przeciwlotniczej - 4 pułki.
[edytuj] Organizacja LWP w 1988 r.
[edytuj] Wyższe Szkoły Oficerskie i Akademie
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Zmechanizowanych - Wrocław;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Inżynieryjnych - Wrocław;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych - Poznań;
- Wyższa Szkoła Oficerska Służb Kwatermistrzowskich - Poznań;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Radiotechnicznych - Jelenia Góra;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Łączności - Zegrze;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Obrony Przeciwlotniczej - Koszalin;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Rakietowych i Artylerii - Toruń;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lotniczych - Dęblin;
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Chemicznych - Kraków;
- Wyższa Szkoła Oficerska Służb Samochodowych - Piła;
- Wojskowa Akademia Techniczna - Warszawa;
- Akademia Marynarki Wojennej - Gdynia;
- Wojskowa Akademia Medyczna - Łódź;
- Wojskowa Akademia Polityczna - Warszawa;
- Akademia Sztabu Generalnego - Warszawa.
[edytuj] Warszawski Okręg Wojskowy
- Dowództwo Warszawskiego Okręgu Wojskowego 4 Armia (Warszawa)
- 1 Warszawska Dywizja Zmechanizowana im. Tadeusza Kościuszki Legionowo
- 1 Praski Pułk Zmechanizowany Wesoła
- 2 Berliński Pułk Zmechanizowany Skierniewice
- 3 Berliński Pułk Zmechanizowany Ciechanów
- 1 Berliński Pułk Artylerii Bartoszyce
- 1 Darnicki Pułk Artylerii Przeciwlotniczej Modlin
- 3 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Romualda Traugutta (Lublin)
- 9 Dywizja Zmechanizowana Rzeszów
- 15 Dywizja Zmechanizowana im. Gwardii Ludowej Olsztyn
- 37 pułk zmechanizowany Morąg
- 50 pułk zmechanizowany Lidzbark
- 75 pułk zmechanizowany Bartoszyce
- 9 pułk artylerii (Olsztyn)
- 46 pułk artylerii przeciwlotniczej (Olsztyn)
- 6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa (Kraków)
- 6 batalion powietrznodesantowy (Niepołomice)
- 8 batalion zaopatrzenia (Kraków)
- 10 batalion powietrznodesantowy (Kraków - Rząska)
- 16 batalion powietrznodesantowy (Kraków)
- 18 batalion powietrznodesantowy (Bielsko - Biała)
- 5 dywizjon artylerii mieszanej (Kraków - Wola Justowska)
- 26 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Kraków - Rząska)
- 1 Warszawska Brygada Artylerii Armat (Węgorzewo)
- 32 Brygada Artylerii /Rakiet Operacyjno Taktycznych/ (Orzysz)
- 2 Warszawska Brygada Saperów (Kazuń)
- 15 pułk artylerii przeciwlotniczej (Gołdap)
- 1 Mazowiecki Pułk Ochrony (Góra Kalwaria)
- 14 Mazurski Pułk Ochrony (Olsztyn)
- 5 Pułk Strzelców Podhalańskich (Kraków)
- 80 dywizjon artylerii przeciwpancernej (Suwałki)
- 48 kompania specjalna (Kraków)
- 1 Warszawska Dywizja Zmechanizowana im. Tadeusza Kościuszki Legionowo
[edytuj] Pomorski Okręg Wojskowy
- Dowództwo Pomorskiego Okręgu Wojskowego 1Armia (Bydgoszcz)
- 16 Kaszubska Dywizja Pancerna (Elbląg)
- 20 Warszawska Dywizja Pancerna im. marsz. Konstantego Rokossowskiego (Szczecinek)
- 8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana im. Bartosza Głowackiego (Koszalin)
- 12 Dywizja Zmechanizowana im. Armii Ludowej (Szczecin)
- 7 Łużycka Dywizja Desantowa (Gdańsk)
- 6 Warszawska Brygada Artylerii Armat (Toruń)
- 7 Brygada Artylerii (Toruń)
- 2 Pomorska Brygada Artylerii/Rakiet Operacyjno-Taktycznych/(Choszczno)
- 5 Mazurska Brygada Saperów (Szczecin)
- 14 Sudecki Pułk Artylerii Przeciwpancernej (Kwidzyń)
- 56 kompania specjalna (Szczecin)
[edytuj] Śląski Okręg Wojskowy
- Dowództwo Śląskiego Okręgu Wojskowego 2 Armia (Wrocław)
- 5 Saska Dywizja Pancerna im. gen. bryg. Aleksandra Waszkiewicza (Gubin)
- 10 Sudecka Dywizja Pancerna im. Bohaterów Armii Radzieckiej (Opole)
- 2 pułk czołgów (Opole)
- 10 pułk czołgów (Opole)
- 13 pułk czołgów (Opole)
- 25 pułk zmechanizowany (Opole)
- 39 pułk artylerii (Tarnowskie Góry)
- 18 Pułk artylerii przeciwlotniczej (Jelenia Góra)
- 11 Drezdeńska Dywizja Pancerna (Żagań)
- 2 Warszawska Dywizja Zmechanizowana im. Gen. Henryka Dąbrowskiego (Nysa)
- 6 pułk zmechanizowany (Częstochowa)
- 27 pułk zmechanizowany (Kłodzko)
- 33 pułk zmechanizowany (Nysa)
- 15 pułk czołgów (Gliwice)
- 37 pułk artylerii (Kędzierzyn Koźle)
- 99 pułk artylerii przeciwlotniczej (Ząbkowice Śląskie)
- 4 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Jana Kilińskiego (Krosno Odrzańskie)
- 11 Złotowski Pułk Zmechanizowany (Krosno)
- 12 pułk zmechanizowany (Gorzów)
- 17 Drezdeński Pułk Zmechanizowany (Międzyrzecz)
- 18 pułk czołgów (Wędrzyn)
- 22 pułk artylerii (Sulechów)
- 128 pułk artylerii przeciwlotniczej (Czerwieńsk)
- 5 Pomorska Brygada Artylerii Armat (Głogów)
- 3 Warszawska Brygada Artylerii /Rakiet Operacyjno Raktycznych/ (Biedrusko)
- 18 Brygada Artylerii /Rakiet Operacyjno Raktycznych/ (Bolesławiec)
- 20 pułk artylerii przeciwpancernej (Pleszew)
- 91 wejherowski pułk artylerii przeciwpancernej (Gniezno)
- 1 Warszawska Brygada Saperów (Brzeg)
- 4 Łużycka Brygada Saperów (Gorzów Wielkopolski)
- 6 pułk zabezpieczenia (Wrocław)
- 10 Saski pułk Łączności (Wrocław)
- 1 batalion szturmowy (Lubliniec)/ (Dziwnów)
- 62 kompania specjalna (Bolesławiec)
[edytuj] Wojska Lotnicze
- Dowództwo Wojsk Lotniczych Poznań
- 4 Pomorska Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego (Malbork)
- 2 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (Piła)
- 3 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (Świdwin)
- 3 pułk lotnictwa myśliwsko bombowego (Bydgoszcz)
- 8 pułk lotnictwa mysliwsko bombowego (Mirosławiec)
- 40 pułk lotnictwa mysliwsko bombowego (Świdwin)
- 61 lotniczy pułk szkolno-bojowy (Biała Podlaska)
- 58 lotniczy pułk szkolny (Dęblin)
- 60 lotniczy pułk szkolny (Radom)
- 13 pułk lotnictwa transportowego (Kraków)
- 32 pułk lotnictwa rozpoznania taktycznego (Sochaczew)
- 49 pułk śmigłowców bojowych (Pruszcz Gd.)
- 56 pułk śmigłowców bojowych (Inowrocław)
- 37 pułk śmigłowców transportowych (Łęczyca)
- 36 specjalny pułk lotnictwa transportowego (Warszawa)
[edytuj] Wojska Obrony Powietrznej Kraju
- Dowództwo Wojsk Obrony Powietrznej Kraju Warszawa
- 1 Korpus Obrony Powietrznej Kraju (Warszawa)
- 3 Łużycka Brygada Artylerii OPK (Warszawa)
- 1 pułk lotnictwa myśliwskiego OPK "Warszawa" (Mińsk Maz.)
- 10 pułk lotnictwa myśliwskiego OPK (Łask)
- 1 Brygada Radiotechniczna OPK (Warszawa)
- 2 Korpus Obrony Powietrznej Kraju (Bydgoszcz)
- 4 Brygada Artylerii OPK (Gdynia)
- 26 Brygada Artylerii OPK (Gryfice)
- 9 pułk lotnictwa myśliwskiego OPK (Zegrze Pomorskie)
- 28 pułk lotnictwa myśliwskiego OPK (Słupsk)
- 34 pułk lotnictwa myśliwskiego OPK (Gdynia)
- 2 Brygada Radiotechniczna OPK (Bydgoszcz)
- 3 Korpus Obrony Powietrznej Kraju (Wrocław)
- Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Radiotechnicznych im. kpt. Bartosika (Jelenia Góra)
- Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Rakietowych i Atylerii OPK (Bemowo Piskie)
- Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Radiotechnicznych (Chorzów)
- Centralne Stanowisko Dowodzenia Dowódcy Wojsk OPK (Pyry)
- Ośrodek Przeciwdziałania Radioelektronicznego OPK (Lidzbark Warmiński)
- Jednostka Zabezpieczania Dowództwa Wojsk OPK (Warszawa)
- 1 Korpus Obrony Powietrznej Kraju (Warszawa)
[edytuj] Marynarka Wojenna
- Dowództwo Marynarki Wojennej Gdynia
- 3 Flotylla Okrętów Gdynia Oksywie
- 8 Foltylla Obrony Wybrzeża Świnoujście
- 9 Foltylla Obrony Wybrzeża Hel
- Morska Brygada Okrętów Pogranicza (Gdańsk)
