Romuald Traugutt
Z Wikipedii
Romuald Traugutt (ur. 16 stycznia 1826 w Szostakowie koło Brześcia - zm. 5 sierpnia 1864 w Warszawie) - generał, dyktator powstania styczniowego.
Urodził się 16 stycznia 1826 w Szostakowie w Brzeskiem. W grudniu 1844 zdał egzamin na junkra do saperów, a w styczniu 1845 rozpoczął wojskowy staż w Żelechowie na Lubelszczyźnie. W wojsku rosyjskim spędził 17 lat; w 1848 brał udział w kampanii węgierskiej a w 1853 w wojnie krymskiej. Na wskutek poważnych przeżyć rodzinnych podał się do dymisji w randze podpułkownika i w 1862 wystąpił z armii. W poglądach zbliżony był do stronnictwa białych, choć działania przez niego podejmowane odzwierciedlały raczej program czerwonych. W kwietniu 1863 przystąpił do powstania styczniowego, będąc dowódcą oddziału partyzanckiego na Polesiu stoczył wiele potyczek z Rosjanami. W lipcu 1863 przebywał w majątku Elizy Orzeszkowej pod Kobryniem. W lipcu 1863 przybył do Warszawy i nawiązał kontakt z Wydziałem Wojny Rządu Narodowego. 14 sierpnia 1863 mianowany został generałem i z ramienia Rządu wysłany do Paryża w celu wysondowania możliwości uzyskania pomocy z zagranicy. Po upadku rządu " czerwonych " 17 października 1863 został dyktatorem powstania. Podjął się próby reorganizacji sił powstańczych i przekształcenia słabo uzbrojonych i luźno zorganizowanych oddziałów partyzanckich w regularną armię. 27 grudnia 1863 wydał dekret powołujący delegatów terenowych w celu uwłaszczenia chłopów. 10 kwietnia 1864 został aresztowany w swojej warszawskiej kwaterze przez rosyjską policję.
Został powieszony na stokach Cytadeli warszawskiej 5 sierpnia 1864 wraz z Rafałem Krajewskim, Józefem Toczyskim, Romanem Żulińskim i Janem Jeziorańskim. Ostatnim gestem przed śmiercią było ucałowanie krzyża podczas gdy zebrany tłum śpiewał pieśń "Święty Boże".
Podjęto kroki w kierunku beatyfikowania jego osoby, jako symbolu poświęcenia i męczeństwa dla Ojczyzny.
