Krajowa Rada Narodowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Krajowa Rada Narodowa to ciało polityczne, utworzone podczas II wojny światowej, mające stanowić zaczątek polskiej władzy powojennej.

KRN powstała w noc sylwestrową z 31 grudnia 1943 na 1 stycznia 1944 roku z inicjatywy komunistycznej Polskiej Partii Robotniczej. Miała być według deklaracji "szeroką reprezentacją antyfaszystowskich nurtów demokratycznych" polskiego społeczeństwa (co według komunistów wykluczało udział w niej przedstawicieli sanacji i SN), w praktyce zaś była forum zdominowanym przez prosowiecko- i prokomunistycznie nastawioną część działaczy różnych partii (przed wojną - wyłączając PPR - o proweniencji zdecydowanie antykomunistycznej). Oprócz komunistów zasiadali w niej członkowie PPS, PSL, SL, SD, SP, działacze niezależni oraz niewielka grupa posłów żydowskich. W skład Prezydium KRN weszli: Bolesław Bierut (przewodniczący, od 31 grudnia 1944 - Prezydent KRN), Edward Osóbka-Morawski (wiceprzewodniczący), Władysław Kowalski (członek), Michał Rola-Żymierski (członek) i Kazimierz Mijal (sekretarz). W dniu 28 czerwca 1945 roku skład Prezydium KRN poszerzono o schorowanego już Wincentego Witosa (PSL) i Stanisława Grabskiego (bezpartyjny, przed wojną związany z prawicą), którzy zostali wiceprezydentami KRN.

Delegacja KRN wraz z działaczami Związku Patriotów Polskich utworzyła 21 lipca 1944 Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, w którym zasiadali przedstawiciele tych samych stronnictw co w KRN, 31 grudnia 1944 powołała zaś Tymczasowy Rząd RP pod przywództwem Edwarda Osóbki-Morawskiego. Do chwili wyboru Sejmu Ustawodawczego w 1947, KRN była zarówno władzą ustawodawczą jak i wykonawczą (jej Przewodniczący Bolesław Bierut pełnił funkcję głowy państwa). W lipcu 1945 KRN składała się z 273 posłów (PPR-97, PPS-77, SL-56, SD-17, niezrzeszeni-26), w październiku 1946, po "otworzeniu się na nowe środowiska" (głównie mikołajczykowskiego PSL) liczyła już 444 członków (tyle ile polski Sejm przedwojenny) w tym: PPR-135, PPS-111, SL-62, PSL-57, SD-37, SP-14, mniejszość żydowska (po jednym reprezentancie "Bundu", komunistów i syjonistów)-3, niezrzeszeni 26. Uzupełniała swój skład w drodze kooptacji.