The Tempest
The Tempest (De storm) wordt traditioneel gezien als William Shakespeares laatste toneelstuk, hoewel er geen hard bewijs is voor deze theorie. De eerste opvoering van het stuk was door de King’s Men, het gezelschap waar Shakespeare toe behoorde, op 1 november 1611 in het Palace of Whitehall in Londen, Engeland. Het zou ook opgevoerd zijn in het Globe Theatre en het Blackfriars Theatre. Het toneelstuk behoort tot Shakespeares latere romantische stukken. In deze stukken toont Shakespeare betrokkenheid bij familiebanden en verzoening in een mythologische achtergrond.
Een auteur merkt op: Waarom Shakespeare de drie klassieke eenheden (van tijd, plaats en handeling) volgt in The Tempest is niet bekend. In de meeste van zijn andere toneelstukken vindt de handeling plaats op meerdere dagen, en personages krijgen met verschillende achtergronden te maken. Sommige geleerden hebben gesuggereerd dat, omdat de Tempest zoveel fantasie bevat, Shakespeare misschien opzettelijk de drie eenheden toepaste om het ongeloof van het publiek te doen staken. Anderen stellen dat Shakespeare hiermee wilde aantonen dat hij de klassieke regels kon volgen als hij daar zin in had.
Inhoud |
[bewerk] Plot
> De tovenaar Prospero, de rechtmatige hertog van Milaan, en zijn dochter Miranda, zijn al gedurende twaalf jaar gestrand op een eiland, nadat Prospero's jaloerse broer Antonio, -met behulp van Alonso, Koning van Napels - afzette en hem (Prospero) op drift stuurde met de driejarige Miranda. Bezitter van magische krachten, door zijn diepe studie en uitgebreide bibliotheek. Prospero is ook zeer tegen zijn zin de meester geworden van een geest genaamd Ariel, die hij gered heeft uit gevangenschap in een boom. Ariel werd gevangen door de Afrikaanse heks Sycorax, die verbannen was naar het eiland jaren voor en stierf voor de aankomst van Prospero. Prospero onderhoudt Ariel loyaliteit door herhaaldelijk te beloven om de luchtige geest te verlossen van de dienstbaarheid, maar consciëntieus die belofte vooruit schuift naar een vage toekomstige datum, zoals in act 1, scène 2, vv. 574-577:
- Prospero: Thou shalt be free
-
-
- As the mountain winds; but then exactly do
- All the points of my command.
-
- Ariel: To the syllable
De heks haar zoon Caliban, een misvormd monster, en de enige non-spirituele bewoner van het eiland voor de komst van Prospero. Hij (Caliban) was oorspronkelijk geadopteerd en opgevoed door de Milanese toveraar. Hij leerde Prospero hoe hij moest overleven op het eiland, terwijl Prospero en Miranda Caliban religie en hun eigen taal leerde. In navolging op Caliban's mogelijke verkrachting of poging tot verkrachting van Miranda, werd hij verplicht door Prospero, om als slaaf van de tovenaar te dienen, om hout te sprokkelen en varkensnoten te zoeken. In slavernij is Caliban de tovenaar als een tiran beginnen zien, en kreeg hij een diepe afkeer voor zowel de tovenaar als zijn dochter, voor wat hij geloofde als hun verraad van zijn vertrouwen. Prospero en Miranda op hun beurt bekeken Caliban aan vol afschuw en wantrouwen.
Het toneelstuk opent met Prospero, die erachter komt dat zijn broer, Antonio, op het schip is, dat niet var van het eiland passeert (op de terugweg van het huwelijk tussen Alonso's dochter Claribel met de koning van Tunis), als reactie daarop creëert Prospero een storm waardoor het schip in rondjes vaart en zinkt. Ook op het schip aanwezig zijn: * Antonio's vriend en medesamenzweerder * Koning Alonso,
- Sebastiaan: Alonso's broer
- Gonzalo: de koninklijke adviseur
- Ferdinant: De zoon van Alonso.
Prospero slaagt er met zijn toverspreuken in de overlevenden van het wrak te splitsen in verschillende groepjes, Alonso en Ferdinant raken van elkaar gescheiden, en geloven elk dat de andere dood is. Drie plots passeren dan door het toneelstuk. In de eerste subplot valt Caliban Stephano en Trinculo bij, twee dronken matrozen, die Calliban gelooft van de maan komen, en in een dronken rebellie besluit hij een opstand te willen ontketenen tegen Prospero (die uiteindelijk mislukt). In de tweede subplot werkt Prospero om een romantische relatie tot stand te laten komen tussen Ferdinant en Miranda. Deze twee worden onmiddellijk verliefd op elkaar, maar Prospero maakt zich zorgen om het feit dat men het te licht opvat en dat daardoor de prijs minder belonend zal zijn. En zo zorgt Prospero ervoor dat Ferdinant zijn dienaar wordt, zodat zijn affectie voor Miranda, zal bewezen worden. Hij beslist ook nog dat nadat zijn plan van wraak op zijn verraders, is uitgevoerd hij zijn staf zal breken en begraven, en zijn boek van magie zal verdrinken. In de derde subplot, plannen Antonio en Ferdinant een samenzwering om Alonso en zijn adviseur Gonzalo te vermoorden. Wanneer ze proberen om hen te vermoorden, worden ze tegengewerkt door Ariel, op Prospero's bevel. Ariel verschijnt aan de drie mannen van zonde als een harpij, om hen wederom te straffen voor hun verraad aan Prospero. Alonso, Sebastian, en Antonio zijn diep aangedaan terwijl Gonzalo ongeroerd wordt. Prospero manipuleert de koers van zijn vijanden door het eiland heen, en trekt ze dichter en dichter naar hem toe. De conclusie is dat alle hoofd personages voor Prospero worden gebracht. Prospero vergeeft Alonso, verwaarloost niet om een standje te geven ivm dat zijn broer hem verraden heeft, of Sebastians poging om Alonso te verraden. Uiteindelijk gebruikt Prospero zijn magie om te verzekeren dat iedereen terug geraakt naar Italië. Hoewel de laatste beslissing overgelaten wordt aan de verbeelding van het publiek, of ze het al dan niet verdienen om terug te keren of niet.
Immers, in de woorden van Prospero in act 4, scene 1, "We are such stuff as dreams are made on, and our little life is rounded with a sleep".
[bewerk] Bronnen
De Tempest is een van de weinige werken van William Shakespeare waar er geen definitieve bron is voor de gebruikte woorden, en rijmen. Hoewel sommige woorden, en uitbeeldingen in het stuk naar verluid afkomstig zouden zijn ui Eden's: The Decades of the New World Or West India (1555), en Erasmus Naufragium (1523) beide bronnen worden vernoemd door verscheidene geleerden, als een mogelijke invloed op The Tempest. Vele leden van de Shakespeare auteurs genootschap geleerden zien ook parallellen uit een repertoire van William Strachey het echt gebeurde verhaal van de Sea Venture in 1609 op het eiland van Bermuda met de matrozen die op weg waren naar Virginia.
Strachey zijn verslag was geschreven in 1610, doch werd het niet gepubliceerd tot in 1625. Het werk circuleerde weelderig in manuscript vorm, en leden van de Shakespeare genootschap geloven dat William Shakespeare waarschijnlijk het idee heeft opgevat, naar het manuscript van William Strachey. Hoewel literatuur geleerden als Kenneth Muir verklaart dat het bereik van de Bermuda pamfletten op het werk van Shakespeare's The Tempest, zwaar overdreven zijn. Muir citeert 13 thematische en verbale parallellen tussen de Tempest, en een werk over een schipbreuk op Malta. Bijkomend zijn studenten van de Oxford Universiteit , het erover eens dat de invloed van Erasmus en Eden voorrang heeft op dat van William Strachey.
Het stuk heeft een diepe invloed van de traditie in een romance, met een fictieve omgeving ergens ver weg van de dagelijkse realiteit. Romances werden typisch gebaseerd rond thema’s zoals het bovennatuurlijke, verlangen, uitbreiding en ontdekkingen. Romances speelden zich vaak af in kustrijke regio's, een typische exotische, fantasierijke locaties; ze spelen zich af in een stemming van inkeer en transgressie, verlies en wederkeren, verbanning en reünie. Als resultaat dat de Tempest origineel geboekstaafd stond als een komedie, in de folio van Shakespeares toneelstukken. Editoren hebben het een meer specifieke label gegeven van Shakespeareiaanse romances. Over het algemeen is het geheel van het stuk sterk gemodelleerd op de traditionele commedia dell'arte opvoeringen. Een van Gonzalo zijn dialogen is een afgeleide van On Cannibal een essay van Michel de Montaigne dat de samenleving schetste van de Caribische bevolking; en veel van Prospero zijn dialoog is woord voor woord overgenomen van Ovidius zijn Metamorphoses.
[bewerk] De maatschappelijke thema's de William Shakespeare's The Tempest
[bewerk] Thema onderdrukking en macht
Het thema van spanningen tussen een monarch, komt vaak voor in het stuk: Antonio onderdrukte Prospero; Calliban beschuldigt Prospero ervan dat hij Calliban onderdrukt, bij zijn aankomst op het eiland. Sebastiaan plant om zijn broer de Koning van Napels van de troon te stoten en hem te doden,Sthephano heeft plannen om zichzelf uit te roepen als koning van het eiland en zo Prospero weg te jagen. Het stuk is simultaan bezorgd in wat als een virtuoos koningsschap moet voorstellen, waarbij het publiek verscheidene mogelijkheden krijgt. In de 20ste eeuw, postkoloniale literatuur recensies waren extreem geboeid in dit aspect, van het stuk, waarbij ze Caliban als representatief zagen voor de Caribische bevolking, die verovert en onderdrukt werden door het imperialisme. Onderdrukking in Act II het thema van politieke legitimiteit, bron van macht, en onderdrukking komen aan de oppervlakte in Act II. Prospero gelooft vast dat de enige legitieme macht, de macht was die vergaard werd door iemands kennis en harde werk. Antonio echter gelooft dat de macht die hij afdwingt bij zijn broer, legitiem is, omdat hij het meer verdiende, en de vaardigheid beschikte om het weg te nemen van zijn broer. Kijk hoe goed mijn uitrusting mij past, veel strekker dan voorheen Schept Antonio op tegen Sebastiaan, Antonios gebrek aan spijt, over zijn misdaad, en zijn arrogante claim dat zijn macht afkomstig is omdat hij er beter mee omgaat, in de schaduw van een confrontatie met zijn broer Prospero, en een uiteindelijk verlies van deze achterbaks verkregen macht. Hoewel Caliban zijn natuurlijke autoriteit over het eiland aanwend in Act I, Prospero's onderdrukking van Caliban's macht is afkomstig van Calibans portretatie van een wilde, die een nieuwe meester zoekt. Caliban bevestigt Prospero's gedacht over hem, als een natuurlijke dienaar, om eerlijk te zijn, wanneer Caliban Stephano onmiddellijk adopteert als zijnde zijn nieuwe meester, bij Stephano's verschijning in het stuk. Caliban als een autochtoon wordt ervaren als een monster, niet enkel door Prospero, maar ook door Trinculo en ook Stephano. Hun afkeer voor donker huidige Caliban is een analogie naar de Europese kijk op vreemdelingen (autochtonen) van West-India en andere koloniën van die tijd. En Shakespeare zijn behandeling van Caliban voorzag interessante sociale studies over de kolonisatie.
[bewerk] Het Theater
The Tempest, het theater was zichtbaar bezorgd over het stuk, frequent links leggend tussen Prospero's kunnen en de illusie van het theater. De schipbreuk was een spektakel uitgevoerd door Ariel; Antonio en Sebastiaan zijn gecast om als een van de troep te vertolken. Miranda's oogleden zijn gekreukte gordijnen. Prospero wordt zelfs in het Globe theatre opgevoerd als claimende dat heel de wereld een illusie is:The great world...shall dissolve...like this insubstantial pageant. Ariel vermomt haarzelf/hemzelf regelmatig als figuren uit de klassieke mythologie, bijvoorbeeld als:nimf, harpij, en Ceres en acteert als zijnde deze met behulp van een masque en anti-masque, dat Prospero maakt. Vroegere commentatoren zagen deze constante allusie van het theater, als een indicatie dat Prospero bedoelt is om William Shakespeare te vertegenwoordigen. Het opgeven van de magie door het personage, zou het signaal zijn dat Shakespeare zou stoppen met het theater. Deze theorie is in onmin gevallen, maar zeker The Tempest is intersant in de manier dat Prospero's kunst, het theater tegelijkertijd een immorele bezigheid als moreel transformerend iets kan zijn voor zijn publiek.
[bewerk] Temperend versus Overdaad
Het stuk toont vaak de noodzaak van het temperen aan. Prospero zet herhaaldelijk Ferdinant en Miranda aan om niet toe te geven aan lust, maar om hun liefde wat te temperen, met de waarschuwing aan Ferdinant met If thou dost breake her virgin knot before/All sanctimonious ceremonies may/With full and holy rite de minister'd.../Sourey'd disdain, and discourt, shall bestrew/ The union of your bed. Gelijkaardig de masque waarmee Prospero het koppel entertaint, centraliseert zich rond Juno, godin van de kuisheid, huwelijk en expliciet Venus en Cupido (godheden van lust) uitsluit. De masque is versierd met waterachtige niads met zongebrande huiden. In een analogie van het idee dat de humores in associatie metde vier elementen in evenwicht moeten gehouden worden om een maagdelijk temperament te creëren, in het individu of in een verbond: water en vuur houden elkaar in evenwicht, geen van beide domineert elkaar. Het toneelstuk waarschuwt ook tegen ongeduldigheid. Het best aangetoond met de dronkaards Stephano en Trinculo, die gerechtigheid krijgen, maar ook door Prospero's straf aan Caliban, wanneer hij probeert om Miranda te verkrachten. Prospero zegt zelf zo vol woede te zijn en ongeduld, hij leert doorheen het toneelstuk om zijn opvliegend temperament in toom te houden, en uiteindelijk de hemel te doen opklaren door de storm (Tempest), die de eerste manifestatie was van zijn woede.
[bewerk] Magie
Magie is een onderwerp in The Tempest, daar het, het enige middel is dat gebruikt wordt boven alle andere om het plot samen te houden. Prospero beschikt over zoveel macht in het stuk door zijn mogelijkheid om magie te gebruiken en de sprite Ariel te controleren, en met magie creëert hij The Tempest zelf, als alle gebeurtenissen op het eiland te controleren en te sturen, wat leidt dat hij uiteindelijk al zijn oude vijanden naar hem toe brengt om herenigt te worden. Magie wordt ook gebruikt om veel van het imaginaire te creëren in het stuk, met scènes zoals de masqué, de opening scène, en de betoverende muziek van Ariel.
[bewerk] Kolonialisme
In Shakespeare's tijd moest het merendeel van de wereld nog ontdekt worden, er kwamen verhalen terug van ver afgelegen landen, met mythes over kannibalen van de Carabieën, verre plaatsjes van eden en tropische Utopia’s. Met het personage van Caliban dat een ruwe afgeleide is van kannibaal biedt Shakespeare een indiep discussie forum over de moraliteit van kolonialisme. Verschillende oogpunten worden bediscussieerd, met voorbeelden zoals Gonzalo's Utopia, Prospero slavernij van Caliban en Caliban's afkeer van dat. Caliban is ook een van de meest natuurlijke personages, in het toneelstuk, hij is zeer nauw betrokken met de natuurlijke wereld (en van een veel nobelere inborst dan zijn twee vrienden Stephano en Trinculo) ...the isle is full of noises, Sounds and sweet airs, that give delight and hurt not. Some times a thousand twangling instruments will hum about mine ears
[bewerk] Lijst van personages
- Alonso: Koning van Napels
- Sebastiaan: broer van Alonso
- Prospero: de rechtmatige hertog van Milaan, en hoofdrolspeler van het stuk
- Antonio: broer van Prospero, de onderdrukkende hertog van Milaan
- Ferdinant: Zoon van de Koning van Napels
- Gonzalo: optimistische, eerlijke adviseur van de koning
- Caliban: slaaf van Prospero en zoon van Sycorax
de naam is een suggestie van Carabieën, en uitgaande van een 17de eeuwse spelling-een anagram van kannibaal, beide afkomstig van hetzelfde woord. Beide implicaties suggereren dat hij representatief de inboorlingen vertolkt van de nieuwe wereld
- Trinculo: een grappenmaker
De naam wordt gelinkt aan het Italiaanse werkwoord drinken, heel gepast aangezien hij een va de twee dronkaards is in het toneelstuk
- Stephano: een dronken butler (soms Stefano)
Stephanos of Στέφανος is Grieks voor Kroon of Krans
De naam is zeker een suggestie naar het element lucht, en direct de oppositie vormt van Calliban die genoemd wordt door aarde door Prospero. In het Hebreeuws wil de naam zeggen leeuw van God-het is daarom interessant dat de stem van Ariel, eens per vergissing gehouden is voor het gebrul van een leeuw. Ariels naam is inderdaad geen vergissing voor het gebrul van leeuwen, dit is gewoon een snel bedacht excuus door Antonio en Sebastiaan, die betrapt zijn staande boven Gonzalo en Alonso met getrokken zwaarden, om hen te doden.
- Sycorax: heks en moeder van Caliban (maar verschijnt niet in het stuk)
De naam is een afgeleide van het Latijnse woord van raaf een dier waarmee ze vaak gelinkt wordt in het stuk. De naam splitsend in twee delen klinkt het een beetje naar het engelse woord voor ziek sick en het engelse woord voor wrakken wracks ziekelijkheid sickness en van mensen wrakken maken wracking people zijn twee van de meer sinistere termen om te beschrijven dat Prospero zijn eigen magie gebruikte
- Adrian en Fransisco: edellieden
- Claribel: dochter van Alonso
[bewerk] Bewerkingen
- Der Sturm is een Duitse vertaling door Christoph Martin Wieland.
- De storm is een Nederlandse bewerking uit 1912 door Charivarius.
- Forbidden Planet is een science fiction film uit 1956 van Fred M. Wilcox, die zijn personages modelleerde naar The Tempest. Zo is Ariel te herkennen in Robby the Robot.
- William Davenant en John Dryden bewerkte een diepe versie van The Tempest met de muziek van Matthew Locke, Giovanni Draghi, Pelham Humfrey, Dryden zijn opmerkingen over de Opera Albion en Albanius geven een indicatie van de strijd. 17de eeuwse commentatoren hadden met het masqué personage van het toneelstuk, waar geen vooroordelen paste. Albion en Albanius werd eerst gemaakt als een proloog aan de aangepaste Shakespeare (in 1680), dan uitgebreid in een entertainment op zijn eigen, in het oogpunt van Dryden, The Tempest.
- De Tempest heeft verschillende latere werken beïnvloed, inclusief korte gedichten, als dat van Robert Browning, en het lange gedicht The sea and the mirror van W.H. Auden, John Dryden en William Davenant adapteerde het voor de Engelse restoratie, waarbij ze personages en plot-lijnen, toevoegde en vele mythologische referenties wegknipte. De titel van het boek Brave New World door Aldous Huxley is ook expliciet gebruikt voor Miranda's dialoog:
O, wonder How many goodly creatures are there here! How beauteous mankind is! O brave new world That has such people in't! (V.i184-1)
[bewerk] Film en Tv Adaptatie
- Forbidden Planet is een science fiction film uit 1956 van Fred M. Wilcox, die zijn personages modelleerde naar The Tempest. Zo is Ariel te herkennen in Robby the Robot.
- Lost: lijkt beïnvloed te zijn door Shakespeare's The Tempest. Het gaat ook over een groep mensen die stranden op een eiland, op een nogal mystieke manier zonder blijkbare reden.
- In 1991 regisseerde Peter Greenaway Prospero's Books een filmadaptatie waarin Prospero al de dialogen opzegt.
- 1994 schreef Garen Ewing een geillustreerd zwart en wit strip boek adaptatie
- 1994 Tad Williams publiceerde een novel Calibans Uur waarin Caliban een nu volwassen Miranda opzoekt in haar land (Italië) en erop staat om zijn eigen versie van de gebeurtenissen te mogen verklaren, om zo wraak te kunnen nemen. Ariel is in dit verhaal een gevallen engel.
[bewerk] Theater Adaptaties
- The Tempest or, The Enchanted Island. Door John Dryden en William Davenant (1670)
- The Mock Tempest, The Enchanted Castle. Door Thomas Duffet (1675)
- The Tempest, An Opera. Door David Garrick (1756)
- The Shipwreck Anoniem (1780)
- The Virgin Queen Francis Godolphin Waldron (1797)
- The Enchanted Isle William en Robert Brough (1848)
- Caliban Ernest Renan (1877)
- L'Eau de Jouvence Ernest Renan (1879)
- Une Tempête Aimé Césaire (1969)
- This Island's Mine Phillipe Osment (1988)
- Return to the Forbidden Planet Bob Carlton midden 1980, is een rock musical, origineel getiteld Shakespeare's forgotten rock en roll masterpieces.
- The Tempest Peter Evans (2006)
[bewerk] Muzikale Adapties
- In het jaar waarin Mozart stierf zou hij in overweging genomen hebben om een Opera te schrijven op basis van The Tempest.
- Tchaikovsky schreef een fantasie ouverture geïnspireerd op de Tempest
- Prospero's Speech de finale monoloog door Prospero in de Tempest wordt gezongen door Loreena McKennitt in haar album The mask and the mirror uit 1994
- Jean Sibelius in een van zijn laatste composities schreef muziek voor het stuk.
- Thomas Adès Opera The Tempest was geschreven voor Royal Operahouse in Londen
- Ronaldo Miranda Opera A Tempestade met een libretto door de componist zelf in het Portugees, ging in première op (22 september, 2006) in het Theatro São Pedro in São Paulo.
- Frank Martin (componist) Opera Der Sturm in drie akten (1952-55). Suite met drie fragmenten uit de opera (1960).
[bewerk] In de schilderkunst
- Miranda is een schilderij van John William Waterhouse, bekend om zijn vele aan Shakespeare ontleende werk
| De werken van William Shakespeare | |
|---|---|
| Tragedies: | Romeo and Juliet | Macbeth | King Lear | Hamlet | Othello | Titus Andronicus | Julius Caesar | Antony and Cleopatra | Coriolanus | Troilus and Cressida | Timon of Athens |
| Komedies: | A Midsummer Night's Dream | All's Well That Ends Well | As You Like It | Cardenio (verloren gegaan) | Cymbeline | Love's Labour's Lost | Love's Labour's Won (verloren gegaan) | Measure for Measure | The Merchant of Venice | The Merry Wives of Windsor | Much Ado About Nothing | Pericles, Prince of Tyre | The Taming of the Shrew | The Comedy of Errors | The Tempest | Twelfth Night | The Two Gentlemen of Verona | The Two Noble Kinsmen | The Winter's Tale |
| Historische stukken: | King John | Edward III (aan Shakespeare toegeschreven) | Richard II | Henry IV, part 1 | Henry IV, part 2 | Henry V | Henry VI, part 1 | Henry VI, part 2 | Henry VI, part 3 | Richard III | Henry VIII |
| Andere werken: | Sonnetten | Venus en Adonis | The Rape of Lucrece | The Passionate Pilgrim | The Phoenix and the Turtle | A Lover's Complaint |
