Koninkrijk Napels
| Vlag | Wapen |
|---|---|
 |
 |
| Kaart | |
|
|
|
| Hoofdstad | Napels |
| Regeringsvorm | Monarchie |
| Staatshoofd | Koning |
| Dynastie | Hohenstaufen, Habsburg, Anjou, Aragon, Bourbon |
| Bestaan | 1130-1815 |
| Ontstaan uit | |
| Opgegaan in | Koninkrijk der Beide Siciliën |
| Oppervlakte | |
| Inwoners | |
| Taal | Italiaans |
| Religie | rooms-katholiek |
| Munteenheid | |
Het Koninkrijk Napels was een staat in het zuiden van het Italiaans schiereiland die bestond van 1130 tot 1815 en waarvan de geschiedenis nauw verbonden is met die van het Koninkrijk Sicilië (Beide Siciliën).
Inhoud |
[bewerk] Ontstaan
De Noormannen uit Normandië wisten in de 11e eeuw door de machtsstrijd tussen het Byzantijnse Rijk, de Longobarden en de Duitse keizer een gebied in Zuid-Italië te veroveren. Rogier II veroverde Napels in 1137 en voegde het samen met de door Robert Guiscard en Rogier I veroverde gebieden Apulië, Calabrië en Sicilië tot het koninkrijk Sicilië en Apulië, een pauselijk leen.
Door het huwelijk van zijn erfdochter Constanza d'Altavilla met de Duitse keizer Hendrik VI kwam Sicilië en daarmee ook Napels aan het huis Hohenstaufen. Het rijk kende onder keizer Frederik II zijn grootste bloeitijd. Hij schonk Napels in 1224 een universiteit en stelde een nieuwe, tegen de macht van adel en kerk gerichte organisatie in. Het rijk was een der meest gecentraliseerde staten van Europa en een belangrijk handelscentrum.
Karel van Anjou, aan wie paus Urbanus IV Sicilië na de dood van Koenraad IV had aangeboden, versloeg de laatste Hohenstaufers Manfred en Konradijn in 1266. Zijn politiek, waaronder het verplaatsen van de hoofdstad van Palermo naar Napels, leidde in 1282 tot de Siciliaanse Vespers, waarna het eiland Sicilië bij pauselijk besluit aan Peter III van Aragon kwam.
[bewerk] Onder Anjou en Aragon
Het nog steeds over Napels regerende huis Anjou hervormde het bestuur naar Frans model en versterkte het feodalisme in het rijk, waardoor de welvaart in de 14e eeuw een teruggang kende. Na het overlijden van Johanna I (1382) brak er een successieconflict uit tussen haar aangenomen zoons Karel van Durazzo (achterkleinzoon van Karel II van Napels) en Lodewijk I van Anjou (zoon van Jan II van Frankrijk). Beide werden tot koning gekroond, Karel door paus Urbanus VI in Rome, Lodewijk door tegenpaus Clemens VII in Avignon.
Na het kinderloos overlijden van Johanna II (1435) kwam Napels aan Alfons V van Aragon en Sicilië, die Napels in 1442 veroverde en zich sinds 1443 (als Alfons I) koning der Beide Siciliën (d.i. Napels en Sicilië) noemde, een titel die ook zijn nakomelingen voerden. Ook de Anjous maakten echter nog aanspraak op Napels. Alfons II werd op 23 januari 1495 door Karel VIII van Frankrijk tot abdicatie gedwongen. Karel regeerde van februari tot juli over Napels, toen Alfons' zoon Ferrandino het rijk heroverde. Ferdinand II van Aragon verdreef na strijd met Lodewijk XII van Frankrijk Ferrandino's opvolger Frederik IV.
[bewerk] Onder Habsburg en Bourbon
In de twee eeuwen die volgden werd Napels bestuurd door Spaanse onderkoningen, die het land voornamelijk als melkkoe zagen. Ten gevolge hiervan kwam het volk in 1647 onder Tommaso Aniello (Masaniello) in opstand. De Spanjaarden en de plaatselijke adel onderdrukten deze echter. Het land, dat met de troonsbestijging van keizer Karel V aan de Spaanse Habsburgers was gekomen, kwam in 1707 in het bezit van de Oostenrijkse Habsburgers. Sicilië werd aanvankelijk aan Victor Amadeus II van Savoye toebedeeld, maar werd in 1720 eveneens Oostenrijks. Keizer Karel VI stond Napels en Sicilië in 1734 als onafhankelijk koninkrijk af aan de Spaanse Bourbon-prins Don Carlos. Deze regeerde als Karel IV enige tijd over het rijk, maar stond het toen hij in 1759 als Karel III koning van Spanje werd af aan zijn zoon Ferdinand IV (als koning van Sicilië Ferdinand III geheten), de stamvader van het huis Bourbon-Sicilië.
Ferdinand regeerde als verlicht despoot, maar werd na de Franse Revolutie een fel tegenstander van de nieuwe republikeinse en democratische ideeën die de kop opstaken. Hij nam deel aan de Tweede Coalitieoorlog tegen Frankrijk, die echter dramatisch eindigde. Napels (niet Sicilië) werd in 1799 door de Franse revolutionaire troepen veroverd. Nog op 13 juni van datzelfde jaar heroverde Ferdinand echter de op 24 januari uit zijn land geschapen Parthenopeïsche Republiek en liet vele republikeinen ter dood brengen.
[bewerk] Onder Bonaparte en ondergang
Ferdinands "geheul" met Oostenrijk en Engeland irriteerde Napoleon Bonaparte echter. Na de Slag bij Austerlitz (2 december 1805) zond hij zijn broer Jozef Bonaparte eropuit om Napels te veroveren. Ferdinand vluchtte, waarop Napoleon Napels bij Frankrijk inlijfde. Op 30 maart 1806 verklaarde hij het echter onafhankelijk met Jozef als koning. Toen deze in 1808 koning van Spanje werd installeerde de Franse keizer zijn zwager Joachim Murat op de Napolitaanse troon. Murat verwierf zich een zekere populariteit door het afschaffen van het feodalisme en het invoeren van een uniform wetstelsel.
Na de val van Napoleon werd Ferdinand (als Ferdinand I) door het Congres van Wenen (1815) op de troon hersteld van wat nu het Koninkrijk der Beide Siciliën heette. De Bourbons regeerden op zeer reactionaire wijze, hetgeen meermaals tot opstanden leidde. Giuseppe Garibaldi wist het land door de slechte politieke en economische situatie die er heerste in 1860 eenvoudig te veroveren. Zowel Napels als Sicilië spraken zich in een plebisciet met overweldigende meerderheid uit vóór aansluiting bij Piëmont-Sardinië. In 1861 ging de staat op in het nieuwe koninkrijk Italië onder de Sardijnse koning Victor Emanuel II.
