Bibliotheek (algemeen)

Doorkijkje in een bibliotheek

Bibliotheek in Odoorn

Een bibliotheek (Grieks βιβλιοθηκη bibliothèkè, "boekenbewaarplaats") is een verzameling boeken en andere documenten, of de plaats waar een dergelijke verzameling beheerd wordt.

Inhoud

1 Functie
2 Soorten bibliotheken
3 Zie ook
4 Externe links

[bewerk] Functie

Een "traditionele" bibliotheek collectioneert (=verzamelt), ordent en stelt documenten beschikbaar. Onder documenten wordt het werk (alle neerslag uit intellectuele en creatieve activiteiten van mensen) en de informatiedrager verstaan. Heden ten dage kan men zich voorstellen dat een werk zich op verschillende dragers kan manifesteren, van Kazaa tot de Library of Congress in de Verenigde Staten.

[bewerk] Soorten bibliotheken

Er zijn privébibliotheken, een schoolbibliotheek en een openbare bibliotheek. In een openbare bibliotheek worden over het algemeen zowel boeken, bladen als muziekdragers uitgeleend. Een variant is de kunstuitleen, waar kunstwerken tegen vergoeding een poosje bij iemand thuis mogen pronken. Ook zijn er aparte uitleenfaciliteiten voor muziek, de muziekbibliotheek.

De Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag is de nationale bibliotheek van Nederland. Ze omvat het Depot van Nederlandse publicaties, een zeer groot deel van de publicaties die in Nederland verschijnen en die op grond van depotplicht in de KB komen. Deze collectie mag alleen in de KB ingezien worden, maar van een flink deel van de collectie is een tweede exemplaar voor uitleen beschikbaar.

Bij Universiteiten en andere hogere opleidingen is standaard een wetenschappelijke bibliotheek met specialistische vakliteratuur. De grootste bibliotheek van Nederland is de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam, met vele bijzondere collecties van kinder- tot kookboeken. Bij de universiteitsbibliotheken mogen bijzondere en/of kostbare werken ook alleen ingezien worden.

De Centrale Discotheek Rotterdam is de grootste fonotheek van Europa, met 250.000 audio-cd's en 300.000 lp's; deze zijn allemaal uitleenbaar.

Een recente ontwikkeling is de Digitale bibliotheek, meestal te raadplegen in de plaatselijke bibliotheek of via Internet. Het grote verschil met de gewone bibliotheek ligt hem in de eigen collectie. Een digitale bibliotheek verwijst meer naar bronnen, welke vaak buiten de eigen collectie vallen. Het wel of niet in bezit hebben in eigen collectie is van minder belang.

Een museumbibliotheek is de eigen bibliotheek die men bij veel musea aantreft over onderwerpen van en aanverwant aan de collectie of collecties.

Een nieuwe verschijning op het strand is de Strandbibliotheek, een kleine bibliotheekvestiging alwaar gratis, maar maximaal voor één dag, een boek kan worden geleend.

In België (Vlaanderen) wordt ook een onderscheid gemaakt tussen een Bewaarbibliotheek en een Uitleenbibliotheek. Daar waar de bewaarbibliotheek vooral werken van waarde heeft en een steeds groeiende collectie nastreeft, wil de uitleenbibliotheek vooral actuele zaken in collectie houden. De uitleenbibliotheek, die in Vlaanderen ook vaak openbare bibliotheek wordt genoemd, verkoopt periodiek een deel van haar collectie uit, om plaats te maken voor nieuwe boeken.

Elk informatief boek in een bibliotheek draagt meestal een nummer van een bepaalde onderwerpscodering of plaatsingssysteem, bijvoorbeeld een SISO-nummer. Daarmee wordt het onderverdeeld in onderwerpen. Ook worden de eerste vier letters van de schrijver op het etiket vermeld. Zie ook: