Suikerfeest

Het Suikerfeest of het kleine feest (Arabisch: عيد الفطر, `id-oel-fitr, Indonesisch Idul Fitri of Lebaran, Turks: Şeker Bayramı of Ramazan Bayramı) is een islamitisch feest waarop het einde van de maand ramadan gevierd wordt. Het Arabische id-oel-fitr betekent "feestdag ter gelegenheid van het breken (van het vasten)".

Hoewel over het algemeen in België en Nederland de term Suikerfeest door de Turkse gemeenschap gehanteerd wordt, wordt Suikerfeest als Nederlandse vertaling gebruikt voor het feest aan het einde van het vasten gedurende ramadan. Het kleine feest staat in verband met het Offerfeest dat ook wel het grote feest wordt genoemd.

[bewerk] Moment van het Suikerfeest

Het einde van de ramadan betekent het begin van het Suikerfeest. Het begin van het Suikerfeest is tevens het begin van de tiende maand van de islamitische jaartelling, sjawal (of sjawwaal).

Het Suikerfeest wordt meestal niet door alle moslims op hetzelfde moment gevierd. Concreet voor België en Nederland betekent dit dat de twee grootste groepen moslims, Marokkanen en Turken, het feest niet altijd tegelijkertijd laten beginnen. Dit komt doordat zij meestal vasthouden aan de methode van het land van oorspronkelijke herkomst, die qua madhhab van elkaar verschillen. Iedere madhhab heeft zijn eigen richtlijnen over het zien van de nieuwe maan, dan wel het berekenen daarvan, dan wel de locatie als waar de nieuwe maan geconstateerd dient te zijn als door wie. Wel zien alle madhabbs het moment waarop de nieuwe maan te zien is als einde van de ramadan.

Ook is er vaak één dag verschil tussen de Soennieten en Sjiieten, waarbij de Sjiieten meestal een dag later beginnen met het Suikerfeest.

Turken gaan daarbij vaak uit van berekeningen, dat voornamelijk in de huidige maatschappij voordelen heeft. Het Suikerfeest kan ruim van tevoren worden aangekondigd en er kan een vrije dag worden opgenomen. Marokkanen gaan doorgaans uit van het moment dat in Marokko of in Saoedi-Arabië daadwerkelijk de nieuwe maan te zien is. Pas de avond voorafgaand aan het Suikerfeest wordt vastgesteld of de nieuwe maand begonnen is en het vasten gebroken kan worden.

Het Suikerfeest duurt officieel drie dagen, maar door werkgevers en scholen kan meestal slechts één dag worden toegekend.

[bewerk] Het vieren van het Suikerfeest

De eerste ochtend van het Suikerfeest bezoeken mannen de moskee voor het gezamenlijke speciale gebed voor deze feestdag. Vrouwen en kinderen zijn vrijgesteld van deze verplichting en blijven doorgaans thuis, vanwege de grote drukte in de moskee (in Indonesië gaat overigens doorgaans wel iedereen naar de moskee). Er bestaat geen eenduidigheid of men vóór het gebed al het vasten breekt of pas ná het verrichten daarvan. Voorafgaand aan het gebed wordt verwacht dat zij die dit kunnen betalen een bijdrage schenken ter waarde van één maaltijd (circa 5 euro). Hiervoor kan in de moskee rondgegaan worden, zodat men aan deze verplichting kan voldoen. Vervolgens wordt voor de juiste besteding van dit geld gezorgd.

De rest van de dag gaat men zo mogelijk bij familie op bezoek. Ter gelegenheid van het Suikerfeest worden zoete gerechten en lekkernijen zoals lokum gegeten en geeft men elkaar en de armen cadeautjes. Veel vrouwen versieren hun handen met henna. Zowel de mannen als de vrouwen trekken schone (of zelfs nieuwe) kleren aan, en ook het huis is geheel schoon.

In 2002 viel het Suikerfeest samen met de viering van Sinterklaas, sommige scholen in Nederland maakten dit tot één feest.

Wat betreft symboliek is het Suikerfeest enigszins te vergelijken met carnaval, hoewel dat feest vóór de vastentijd plaatsvindt. Ook is het mogelijk te vergelijken met de – enigszins verwaterde – gewoonte van rooms-katholieken, om tijdens pasen het einde van de veertigdagentijd te vieren met het eten van chocolade.

Islam
Geloof & gebruik: Allah | Hadj | Salat | Shahadah | Tawhid | Sawm | Vijf Zuilen | Wudu | Zakat | Zuilen van geloof
Kalender: Asjoera | Hidjra | Offerfeest | Ramadan | Suikerfeest
Personen: Aboe Bakr | Aïsja | Ali | Mohammed | Metgezellen
Stromingen: Madhhab | Ibadisme | Sjiisme | Soefisme | Soennisme
Wet & Recht: Fiqh | Halal en haram | Koran | Sharia