Regionalisme
Regionalisme is de politieke overtuiging dat het belangrijkste bestuursniveau de regio is, waarover zoveel mogelijk autonomie moet worden verkregen, zonder dat men een totaal separatisme nastreeft.
Inhoud |
[bewerk] Regionalisme t.o.v. andere ideologieën
[bewerk] Regionalisme t.o.v. confederalisme
Regionalisme heeft veel gemeen met confederalisme, maar wil de gebiedsdelen waaruit de confederatie zal bestaan bewust klein houden, met als reden het gevoerde beleid zo dicht mogelijk bij de mensen te laten staan. Confederalisme kan ook plaats hebben tussen grote gebieden, regionalisme streeft dit bewust niet na.
[bewerk] Regionalisme t.o.v. nationalisme
Regionalisme is lange tijd een onbetekenende ideologie geweest, en vaak zaten regionalisten in nationalistische groeperingen, of zijn daar uit voort gekomen. Zo ontstond de Vlaamse partij spirit uit de Volksunie. Regionalisme onderscheidt zich echter van nationalisme, doordat er geen volkskundige onderbouw noodzakelijk is om het bestaan van een regio te affirmeren; culturele of historische verschillen of economisch uiteenlopende belangen maken het onderscheid. Etnisch verschillen Beieren en Thüringers niet van elkaar, maar een regionalist zal het bestaan van beide regio's verdedigen, een nationalist niet altijd.
[bewerk] Regionalisme t.o.v. liberalisme
Oude liberale tradities gaan regelrecht in tegen regionalisme, want ze streven naar een zo groot mogelijke markt. In zijn federale of confederale vorm, waarbij een eengemaakte markt de economische eenmaking vertegenwoordigd, valt regionalisme wel te combineren met liberalisme. Professor en N-VA-lid Boudewijn Bouckaert, voorheen van de VLD, omschrijft deze vorm van regionalisme als competitief federalisme, waarbij de regio's als competitieve gebieden een zo optimaal mogelijk frame of raamwerk creëren wat betreft wetgeving en beleid om zowel burgers als bedrijven gelukkig te houden en aldus stemmen met de voeten te verhinderen, zonder dat dit dwangmatig wordt gedaan.
In die zin is regionalisme het verenigen van globalisering met antiglobalisme. Het klassieke marxisme en socialisme was internationalistischer ingesteld, maar aangezien dit -aldus de marxisten - fenomeen van globalisering wordt gedomineerd door het grootkapitaal, is het regionalisme een steeds linksere koers gaan varen.
[bewerk] Regionalisme in de praktijk
- Europa: regelmatig duikt het beeld op van het Europa van de regio's. Zo heeft de Nederlandse zakenman Freddy Heineken meermaals dit model verdedigd (zie Eurotopia).
- Vlaanderen: Na het uiteenvallen van de Volksunie, ontstond spirit als regionalistische Vlaams links-liberale partij, naast de Vlaams-nationalistische N-VA.
- Verenigd Koninkrijk: onder het beleid van Tony Blair werd het Verenigd Koninkrijk omgevormd van een sterk unitaire staat tot een gedecentraliseerde staat in wat heet devolution
- Spanje: Spanje kende een sterke regionalisatie na de opheffing van de dictatuur van Franco en de Falangisten en het invoeren van een nieuwe grondwet in 1978.