Electronic commerce

Electronic commerce (ook wel e-commerce, e-business of elektronische bedrijfsvoering genoemd) is de verzamelnaam van alle manieren waarop via digitale wegen (bijvoorbeeld het Internet of een extranet) handel bedreven kan worden, en is de benaming van de studie hiervan. Het gebruik van netwerken zorgt voor de faciliterende infrastructuur.

Het begrip electronic commerce is dus breder dan geld verdienen op Internet.

Inhoud 1 Geschiedenis 2 Verschil tussen e-commerce en e-business 3 Typen e-commerce 4 Effecten 5 Problemen 6 Disciplines 7 Zie ook

[bewerk] Geschiedenis

De opkomst van electronic commerce begon in de jaren zeventig met innovaties zoals Electronic Fund Transfers (EFTs). Deze systemen maakten via een netwerk geld over tussen verschillende rekeningen. De opkomst van Electronic Data Interchange (EDI), een systeem voor data-uitwisseling tussen organisaties, zorgde ervoor dat electronic commerce zich ook uitbreidde naar niet-financiële transacties. Telecommunicatie-toepassingen, zoals digitale veilingen en ticketreserveringssystemen, en vergroting van de netwerkcapaciteit, zorgden ervoor dat electronic commerce in de jaren negentig echt een factor van belang ging worden voor veel bedrijven.

In eerste instantie zorgde electronic commerce voor de digitale integratie van processen, zoals het plaatsen van orders en facturering. In geavanceerdere systemen worden ook producten en actoren gedigitaliseerd. Denk dan bijvoorbeeld aan digitale producten zoals e-books en muziek, en aan actoren zoals software agents die voor de client transacties aangaan.

[bewerk] Verschil tussen e-commerce en e-business

Hoewel er volgens bepaalde auteurs er geen verschil is tussen e-commerce en e-business, definiëren velen e-business ruimer. E-business incorporeert volgens hen ook de transacties binnen de organisatie. E-commerce wordt dan gezien als een onderdeel van e-business, waarbij de de nadruk veeleer ligt op de zogenaamde "buy-side" (e-procurement) en de "sell-side".

De term "e-business" is een handelsmerk van IBM en werd door hen gedefinieerd als: "de transformatie van essentiële bedrijfsprocessen via internettechnologieën".

In de rest van dit artikel wordt e-business als een synoniem van e-commerce beschoudt.

[bewerk] Typen e-commerce

Traditioneel onderscheidde men de volgende drie vormen van e-commerce.

1. Business to business (B2B): handel tussen twee bedrijven.
2. Business to consumer (B2C): handel tussen een bedrijf en een consument.
3. Business to administration (B2A): 'handel' tussen een bedrijf en de overheid. Dit wordt ook wel Business to Government (B2G) genoemd.

Tegenwoordig bestaan er echter ook andere varianten, zoals consumer to consumer. Denk bijvoorbeeld aan marktplaatsen waar consumenten hun (gebruikte) spullen te koop aanbieden aan andere consumenten. Ook de werknemers (Employees) worden tegenwoordig in dit model betrokken, zoals bij B2E, E2E, E2B.

Een andere classificatie is naar de volgende drie verschijningsvormen van electronic commerce.

1. Elektronische markten: Goederen en diensten worden verhandeld (verkocht en gekocht), zogeheten 'business interactions'.
2. Interorganisationele systemen: Organisaties integreren via een netwerk hun informatie-, communicatiestromen en werken op deze manier samen, bijvoorbeeld via projectsoftware, groupware en collaboration software.
3. Customer service: het verlenen van service aan klanten op manieren die voor de invoering van electronic commerce niet mogelijk waren.

[bewerk] Effecten

Electronic commerce heeft vele gevolgen voor de betrokken partijen. Hieronder worden er een aantal opgesomd. Voordelen voor bepaalde partijen kunnen weer nadelen voor andere partijen behelzen.

• De marktplaats wordt vergroot, vaak zelfs geglobaliseerd. Voor ondernemingen betekent dit een groter afzetgebied. Het biedt voor ondernemingen ruimte zich te specialiseren in een bepaalde niche-markt en zo toch een acceptabele afzet te behouden.
• De informatiekosten worden verkleind, doordat veel informatie makkelijk digitaal opgeslagen kan worden.
• De communicatiekosten worden verkleind en communicatie verloopt sneller via digitale media. Dit effect werd alleen meer vergroot toen het Internet steeds meer geschikt werd voor electronic commerce en de duurdere value-added networks verdwenen.
• Voorraden en overhead kosten kunnen gereduceerd worden. De snellere communicatie maakt de implementatie van just in time-systemen mogelijk.
• Het geeft ruimte voor speciale klantenwensen. Zo had sportschoenenfabrikant Nike een website waarop klanten hun eigen schoenen konden ontwerpen. Deze werden dan geproduceerd en binnen afzienbare tijd bij de klant thuis bezorgd.
• De tijd tussen het investeren in nieuwe producten en de eerste inkomsten uit die producten wordt verkort. Dit wordt ook wel return on investment (ROI) genoemd.
• Via digitale applicaties kunnen snel nieuwe handelspartners gevonden worden. Bijvoorbeeld door de prijzen van een groot aantal aanbieders op een bepaald product te vergelijken. De markt wordt transparanter en overzichtelijker, en klanten kunnen dus competitiever handelen.
• Producten worden sneller geleverd, doordat de communicatie sneller verloopt, en doordat een aantal nieuwe producten digitaal geleverd kunnen worden.
• De klant kan snel aanvullende informatie over bepaalde producten opvragen.
• De klant kan plaatsonafhankelijk consumeren.
• Achtergestelde gebieden, bijvoorbeeld door logistieke beperkingen, kunnen via electronic commerce toch deels ontsloten worden.

[bewerk] Problemen

Electronic commerce kent nog vele problemen en aandachtsgebieden.

• Beveiliging;
• Betrouwbaarheid;
• Technische capaciteitsbeperkingen;
• Een overvloed aan standaarden en protocollen waardoor de compatibiliteit tussen systemen soms ver te zoeken is;
• Integratie van electronic commerce-systemen met legacy systemen;
• Hoge investeringskosten;
• Privacy-afwegingen;
• Juridische kwesties.

[bewerk] Disciplines

Electronic commerce is een interdisciplinaire academische en toepassingsgerichte discipline. Het bevat elementen uit de volgende vakgebieden:

• Marketing, consumentengedrag en psychologie.
• Informatica en management information systems.
• Economie, financiering, accounting, auditing en management.
• Rechten en ethiek.

[bewerk] Zie ook

• Electronic Data Interchange (EDI)
• Supply-chain management
• Value-added network