Privacy
Privacy is de persoonlijke levenssfeer. Recht op privacy wordt ook wel omschreven als het recht om met rust te worden gelaten ("the right to be left alone"). Privacy is een ruim begrip: het gaat onder meer om de bescherming van persoonsgegevens, de bescherming van het eigen lichaam en van de eigen woning, de bescherming van familie- en gezinsleven, en het recht om vertrouwelijk te communiceren via, brief, telefoon, e-mail en dergelijke. Privacy betekent dat men dingen kan doen zonder dat de buitenwereld daar inbreuk op maakt of zelfs weet van heeft.
Privacy heeft met verschillende disciplines te maken, zoals ethiek, informatiekunde en rechtsgeleerdheid.
Inhoud |
[bewerk] Ethiek
Privacy is onderdeel van veel ethische kwesties. Er bestaat vaak een spanningsveld tussen privacy en bepaalde andere wenselijke aspecten. Zo hebben bepaalde wetten die werden ingevoerd in het kader van de oorlog tegen het terrorisme (zoals de Amerikaanse Patriot Act) voor beroering gezorgd omdat het de privacy van burgers zou aantasten. Aan de andere kant claimen voorstanders dat het verlies van deze privacy vele andere grote voordelen, zoals een betere bestrijding van terrorisme, zouden opleveren. Een andere kwestie betreft personalisatie van computersystemen. Wederom is de vraag of de opslag van gegevens (verlies van privacy) opweegt tegen de voordelen van beter op de gebruiker afgestemde computerfunctionaliteit.
Zie ook: Biometrie, dataretentie
[bewerk] Wetgeving
Het recht op privacy wordt in verschillende internationale verdragen gegarandeerd. In artikel 17 van het VN verdrag voor Burgerlijke en Politieke rechten uit 1966 staat
- Niemand mag worden onderworpen aan willekeurige of onwettige inmenging in zijn privéleven, zijn gezinsleven, zijn huis en zijn briefwisseling, noch aan onwettige aantasting van zijn eer en goede naam.
- Een ieder heeft recht op bescherming door de wet tegen zodanige inmenging of aantasting.
Ook artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens garandeert deze rechten. Burgers in Europese landen kunnen zich bij de rechter op dit verdrag beroepen.
[bewerk] Nederland
In Nederland is het recht op privacy vastgelegd in de artikelen 10 tot en met 13 van de Nederlandse Grondwet. Een belangrijk onderdeel van privacy, de bescherming van persoonsgegevens, wordt sinds 1 september 2001 nader geregeld in de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Voordien werd dit in de Wet persoonsregistratie (Wpr) geregeld.
Enkele organisaties die zich met de privacy van de Nederlandse burger bezig houden zijn het College bescherming persoonsgegevens, Bits of Freedom (privacy op het internet) en Buro Jansen & Janssen.
[bewerk] Uitspraak
Het aan het Engels ontleende woord privacy wordt in het Nederlands meestal uitgesproken als praaivasi. Merk op dat dit niet de correcte (Brits-)Engelse uitspraak is: het hoort privasi te zijn.
