Anticonceptie
Anticonceptie is de verzamelnaam voor technieken voor het voorkomen van zwangerschap na geslachtsgemeenschap.
Technisch gezien moet er voorkomen worden dat de zaadcel en de eicel bij elkaar kunnen komen of dat de zygote zich kan innestelen in de baarmoeder.
Inhoud |
[bewerk] Methoden van anticonceptie
[bewerk] Hormonale anticonceptie
Hormonale anticonceptie werkt door middel van hormonen die de ovulatie blokkeren en de acceptatie van een embryo door de baarmoeder belemmeren.
Hormonale methoden zijn:
- de pil, orale anticonceptiepil.
- prikpil.
- anticonceptiepleister (Evra®), deze pleister bevat in feite dezelfde stoffen als de pil. De pleister wordt 3 weken gedragen, waarna een stopweek volgt.
- implantaat (Implanon®), dit is een lucifergroot implantaat dat door de arts in de bovenarm wordt gebracht en 3 jaar tegen zwangerschap beschermt. Na verwijdering, herstelt de menstruatie cylus binnen 1 tot 2 weken.
- vaginale anticonceptiering (Nuvaring®), dit is een kunststof, flexibele ring die gedurende 3 weken in de vagina wordt gedragen, waarna een stopweek volgt.
- hormoonhoudend spiraaltje(Mirena®), dit spiraaltje wordt net als een gewoon koperhoudendspiraaltje door de arts in de baarmoeder gebracht, waarna het de vrouw 5 jaar tegen zwangerschap beschermt. Verder zorgt het voor atrofie van het baarmoederslijmvlies waardoor de meerderheid van de vrouwen na ongeveer 6 maanden (nagenoeg) geen menstruatie meer heeft. Bij ongeveer 75% van de vrouwen blijft een ovulatoire cyclus van de eierstokken aanwezig.
[bewerk] Niet-hormonale anticonceptie
- onthouding: geen geslachtsgemeenschap hebben). Volgens bovengenoemde definitie is dit strikt gezien dus geen anticonceptie.
- coïtus interruptus voorkomen dat de zaadcellen in de vagina kunnen komen.
- periodieke onthouding: zorgen dat de zaadcel er niet is als er een rijpe eicel kan zijn. Praktisch wil dit zeggen dat de geslachtsgemeenschap alleen plaatsvindt in de onvruchtbare periode van de vrouw: de temperatuurmethode
- spermiciden (zaaddodende pasta): zorgen dat de zaadcel niet overleeft:
- koperhoudend spiraaltje: zorgt dat de baarmoeder geen zygote kan opnemen.
- te zorgen dat de zygote wordt verstoten: morning-afterpil
- condoom en vrouwencondoom
- pessarium
[bewerk] Definitieve operatieve methoden
- sterilisatie van de vrouw: afsluiting van de eileider dmv een clip, ring of dichtbranden, waardoor er geen zaadcellen en geen embryo er meer door kan komen. Dit gaat meestal mbv. een laparoscopie (kijkoperatie) in een dagbehandeling.
- een nieuwere methode van sterilisatie van de vrouw is het mbv. hysteroscopie plaatsen van een veertje (Essure®) in de het begin (einde?) van de eileider. Dit kan poliklinisch, maar duurt ongeveer 6 maanden voordat het dichtgegroeid is, en dus veilig is. Daarbij moet mbv. een echoscopie of röntgenfoto gecontroleerd worden of het op de goede plek zit.
- sterilisatie van de man, vasectomie: afsluiting van de zaadleider, waardoor geen zaadcel meer door de zaadleider kan.
Deze technieken hebben allemaal een wisselende mate van betrouwbaarheid. Geen enkele techniek garandeert 100% het voorkomen van zwangerschap. Over het algemeen geldt dat de technieken die zaadcellen proberen tegen te houden minder betrouwbaar zijn dan technieken die tegen de eicel of de zygote actief zijn.
[bewerk] Opinie
De Rooms-Katholieke Kerk is een voorstander van het zogenaamd verantwoord ouderschap, maar kant zich strikt tegen bepaalde "mechanische" (kunstmatige) vormen van anticonceptie (sterilisatie, condoomgebruik, anticonceptiepil, spiraaltje, morning-after-pil). Men ziet in de kunstmatige anticonceptie een voorbehoud in de liefde, die volgens de Kerk onvoorwaardelijk moet zijn, omdat anders de "huwelijkse daad", volgens haar leer, voortkomt uit het elkaar als pure lustobjecten zien van de partners en niet "uit volkomen liefde". Dit wordt afgewezen. Soortgelijke overwegingen gelden ook in andere kerkgenootschappen, maar er zijn ook vrijzinniger kerkgenootschappen waar men geen enkel bezwaar heeft tegen anticonceptie.
Sommige christenen en niet-christenen zien een bevruchte eicel als een volwaardige menselijke levensvorm, met alle recht op leven en levensbescherming. Zij verwerpen dan ook iedere vorm van anticonceptie
- die de mogelijkheid geeft dat een bevruchte eicel zich niet kan innestelen in de baarmoederwand omdat die door middel van hormonen artificieel wordt gewijzigd. Zelfs de anticonceptiepil wordt hier soms als doder van een bevruchte eicel gezien, als ondanks de anticonceptie toch een eicel vrijkomt.
- de morning-afterpil wordt in deze context als bijna zeker als levensdodend gezien en daarom ten strengste afgewezen.
Zij gebruiken daarom de sympto-thermale methode, om de geslachtsgemeenschap alleen in de onvruchtbare periode van de vrouw te laten plaatsvinden. De sympto-thermale methode heeft dezelfde medische efficiëntie als de pil. Daar waar de pil een Pearl-index heeft die tussen 0,1 en 0,9 ligt, is die voor de sympto-thermale methode 0,3.
Coïtus interruptus wordt door de meeste christenen, en door de Rooms-Katholieke Kerk uitdrukkelijk, verworpen als een immorele praktijk.
De positie van de Rooms-Katholieke Kerk tegen kunstmatige anticonceptie vindt men als hoofdthema in de encyclieken Casti Connubii (1931) van Paus Pius XI (1922-1939) en in Humanae Vitae (1968) van Paus Paulus VI (1963-1978). In vroegere en latere encyclieken van bijvoorbeeld Paus Johannes-Paulus II (1978-2005) vindt men dezelfde afwijzing van en waarschuwing voor kunstmatige anticonceptie ook terug.
Sommige christenen vinden alle vormen van anticonceptie ongeoorloofd, omdat de Bijbel de opdracht geeft aan de mens om zich te vermenigvuldigen en de aarde te bevolken. Deze groep christenen kiezen bewust voor gezinnen met vele kinderen.
