Psychologia ewolucyjna
Z Wikipedii
Psychologia ewolucyjna to jeden z nowszych obszarów badań psychologii tłumaczący ludzkie zachowania jako wynik ewolucji biologicznej i kulturowej.
Psychologowie ewolucyjni zakładają, iż przynajmniej część naszych zachowań jest dziedziczona genetycznie. Niektóre z tych założeń są dowodzone poprzez szereg badań prowadzonych w populacjach osób spokrewnionych i niespokrewnionych. Jedną z częściej eksploatowanych badawczo kategorii to bliźnięta jednojajowe wychowywane w różnych środowiskach społecznych. Dzięki tego typu badaniom uzyskuje się informacje na temat zachowania dziedziczonego, niezależnego od otoczenia społeczno-kulturowego. Innym ciekawym obszarem badawczym są porównania statystyczne relacji rodziców wobec dzieci (np. zachowań patologicznych w rodzinach, dzieciobójstwa) w rodzinach naturalnych i zastępczych.
W psychologii ewolucyjnej zakłada się, że istotą ludzkiej natury, odróżniającej człowieka od innych zwierząt jest istnienie w jego mózgu skomplikowanych mechanizmów psychicznych wykształconych w toku ewolucji.
W większości przypadków psycholodzy ewolucyjni stawiaja zaledwie hipotezy dotyczące ewolucji mechanizmów psychicznych, niektóre z nich sa obecnie weryfikowane.
[edytuj] Metody weryfikowania hipotez ewolucyjnych
- Porównania międzygatunkowe
- Porównania jednostek odrębnych płci tego samego gatunku
- Porównania róznych osobników tego samego gatunku
- Eksperymenty
[edytuj] Lista hipotez ewolucyjnych
- Hipoteza czyszczenia
- Hipoteza łowiecka
- Hipoteza zaopatrywania
- Hipoteza szczodrości
- Hipoteza niepewności ojcostwa
- Hipoteza porzucalności
- Hipoteza sawanny
- Hipoteza zbieracka
Literatura:
David Buss Psychologia ewolucyjna GWP, Gdańsk 2001
Zobacz także: socjobiologia, memetyka
Linki zewnętrzne: Krótki wstęp do psychologii ewolucyjnej
Ewolucja biologiczna |
---|
Mechanizmy ewolucji: dobór: naturalny | sztuczny | płciowy | krewniaczy | grupowy | mechanizmy neutralne: dryf genetyczny | efekt założyciela |
Specjacja: sympatryczna | allopatryczna | parapatryczna |
Zagadnienia: ostatni wspólny przodek | brakujące ogniwo | konwergencja | evo-devo |
Materiał dowodowy: zięby Darwina | ćma (krępak nabrzozak) | nasionnica jabłoniowa | wójcik |
Naukowcy: C. Darwin | A.R. Wallace | E. O. Wilson | E. Mayr | G. Mendel | R. Fisher | T. H. Morgan | W. D. Hamilton | T. Dobzhansky |
Historia: katastrofizm | lamarkizm | ortogeneza Ataki ideologiczne: kreacjonizm | "teoria" inteligentnego projektu | nieredukowalna złożoność |
Inne dziedziny: algorytm genetyczny | darwinizm społeczny | memetyka | socjobiologia | psychologia ewolucyjna | sztuczne życie |