Orhan Pamuk
Z Wikipedii
Orhan Pamuk (ur. 7 czerwca 1952 w Stambule), turecki pisarz, laureat Nagrody Nobla z dziedziny literatury w 2006 [1].
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Wychował się w bogatej rodzinie. W młodości kształcił się na malarza. Ukończył American Robert College w Stambule a następnie studiował architekturę na tamtejszej politechnice, jednak po trzech latach porzucił ją jak i ambicje zostania artystą lub architektem. Później studiował również dziennikarstwo na Uniwersytecie w Stambule, lecz nigdy nie pracował jako dziennikarz. Od 23 roku życia zajmował się wyłącznie pisarstwem.
W jego kraju określa się go mianem komentatora społecznego, mimo iż sam uważa się za twórcę fikcji literackiej, bez skłonności politycznych. Należy do grona "oświeconych" intelektualistów tureckich, o nieortodoksyjnych poglądach religijnych, otwartych na integrację Turcji z Unią Europejską. Był pierwszym pisarzem świata muzułmańskiego, który publicznie potępił fatwę skazującą na śmierć Salmana Rushdiego. W swoich książkach opisuje często kontakt kultur Wschodu i Zachodu. Jego twórczość przetłumaczono na ponad 40 języków.
[edytuj] Stosunek świata muzułmańskiego
Pamuk był kilkakrotnie obiektem ataktów tureckich środowisk ekstremistycznych, związanych jednak nie z islamskim fundamentalizmem, ale świeckim nacjonalizmem i armią. W 2005, w miejscowości Bilecik palono jego książki, a prefekt jednego z regionów prowincji Isparta nakazał wycofanie jego książek z bibliotek. W tym samym roku Pamukowi wytoczono proces po tym jak wspomniał w jednej ze szwajcarskich gazet, że w Turcji zabito milion Ormian i 30 000 Kurdów. Zarzuty wycofano 22 stycznia 2006.
- Zobacz też: Rzeź Ormian.
[edytuj] Powieści
- Cevdet Bey Ve Oğulları ("Pan Cevdet i synowie", 1982)
- Sessiz Ev ("Cichy dom", 1983)
- Beyaz Kale ("Biała twierdza", 1985)
- Kara Kitap ("Czarna księga", 1990)
- Gizli Yüz ("Ukryta twarz", 1992)
- Yeni Hayat ("Nowe życie", 1994)
- Benim Adim Kırmızı ("Nazywają mnie Czerwień", 2000)
- Kar ("Śnieg", 2002)
[edytuj] Eseje
- Öteki Renkler: Seçme Yazılar Ve Bir Hikâye ("Pozostałe kolory: wybrane pisma i jedno opowiadanie", 1999)
- İstanbul: Hatıralar Ve Şehir ("Stambuł: Wspomnienia i Miasto") (2003)
[edytuj] Przekłady na język polski
- Śnieg ("Kar") (Wydawnictwo Literackie, 2006)
W planach:
[edytuj] Nagrody i wyróżnienia
- Milliyet Roman Yarışması Ödülü (1979)
- Orhan Kemal Roman Ödülü (1983)
- Madaralı roman Ödülü (1984)
- The Independent Award for Foreign Fiction (1990)
- Prix de la Découverte Européenne (1991)
- Prix France Culture (1995)
- Prix du Meilleur Livre Étranger (2002)
- Premio Grinzane Cavour (2002)
- The IMPAC Dublin Award (2003)
- Ricarda-Huch-Preis (2005)
- Pokojowa Nagroda Księgarzy Niemieckich (2005)
- Prix Médicis étranger (2005)
- Prix Méditerranée Étranger (2006)
- Literacka Nagroda Nobla (2006)
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
1901: Prudhomme • 1902: Mommsen • 1903: Bjørnson • 1904: F.Mistral, Echegaray • 1905: Sienkiewicz • 1906: Carducci • 1907: Kipling • 1908: Eucken • 1909: Lagerlöf • 1910: Heyse • 1911: Maeterlinck • 1912: Hauptmann • 1913: Tagore • 1915: Rolland • 1916: Heidenstam • 1917: Gjellerup, Pontoppidan • 1919: Spitteler • 1920: Hamsun • 1921: France • 1922: Benavente • 1923: Yeats • 1924: Reymont • 1925: Shaw • 1926: Deledda • 1927: Bergson • 1928: Undset • 1929: Mann • 1930: Lewis • 1931: Karlfeldt • 1932: Galsworthy • 1933: Bunin • 1934: Pirandello • 1936: O'Neill • 1937: Gard • 1938: Buck • 1939: Sillanpää • 1944: Jensen • 1945: G.Mistral • 1946: Hesse • 1947: Gide • 1948: Eliot • 1949: Faulkner • 1950: Russell • 1951: Lagerkvist • 1952: Mauriac • 1953: Churchill • 1954: Hemingway • 1955: Laxness • 1956: Jiménez • 1957: Camus • 1958: Pasternak • 1959: Quasimodo • 1960: Perse • 1961: Andrić • 1962: Steinbeck • 1963: Seferis • 1964: Sartre • 1965: Szołochow • 1966: Agnon, Sachs • 1967: Asturias • 1968: Kawabata • 1969: Beckett • 1970: Sołżenicyn • 1971: Neruda • 1972: Böll • 1973: White • 1974: Johnson, Martinson • 1975: Montale • 1976: Bellow • 1977: Aleixandre • 1978: Singer • 1979: Elitis • 1980: Miłosz • 1981: Canetti • 1982: García Márquez • 1983: Golding • 1984: Seifert • 1985: Simon • 1986: Soyinka • 1987: Brodski • 1988: Mahfuz • 1989: Cela • 1990: Paz • 1991: Gordimer • 1992: Walcott • 1993: Morrison • 1994: Oe • 1995: Heaney • 1996: Szymborska • 1997: Fo • 1998: Saramago • 1999: Grass • 2000: Gao • 2001: Naipaul • 2002: Kertész • 2003: Coetzee • 2004: Jelinek • 2005: Pinter • 2006: Pamuk