Vliegveld
Een vliegveld is een terrein met een of meer startbanen waar vliegtuigen kunnen opstijgen en landen.
Een luchthaven (Engels: airport) is een vliegveld dat gebruikt wordt voor de burgerluchtvaart. Een mililtair vliegveld wordt wel een vliegbasis genoemd. In sommige gevallen worden vliegvelden gebruikt voor zowel de burgerluchtvaart als de militaire luchtvaart. Vaak worden in dit geval de startbanen gedeeld, maar zijn de andere faciliteiten gescheiden. Een voorbeeld van een vliegveld met een gedeelde burgerlijke en militaire functie is Vliegbasis Twenthe/Enschede Airport Twente.
Met uitzondering van de kleinste vliegvelden, heeft elk vliegveld een communicatiepunt van waaruit luchtverkeersleiders de uitgaande en binnenkomende vliegbewegingen coördineren. Luchthavens voor passagiersvervoer hebben incheckpunten voor passagiers en bemanning.
Inhoud |
[bewerk] Faciliteiten
Het verschilt per luchthaven hoeveel faciliteiten en mogelijkheden er zijn, zoals het aantal start- en landingsbanen, hangars, vrachtopslagmogelijkheden, bagageafhandelingsfaciliteiten en andere op passagiers en vliegtuigen toegespitste voorzieningen. Tevens zijn er een groot aantal ondersteunende en dienstverlenende afdelingen of nevenbedrijven, zoals voor catering en schoonmaak. Verder valt nog te denken aan toevoer van brandstof, reparaties aan vliegtuigen en vliegtuigonderdelen, brandweer en medische diensten, politiecontrole en -bewaking, faciliteiten voor cabine- en grondpersoneel en alle administratie, management, communicatie en publiciteit.
De grote luchthavens worden in de regel gebruikt voor internationaal verkeer, en hebben naast commerciële activiteiten ook uitgebreide douane- en veiligheidsvoorzieningen. Voor de passagiers zijn er op een luchthaven doorgaans informatiebalies, wachtruimtes, horecagelegenheden, winkels, wisselkantoren en soms zelfs gebedsruimtes. Al deze ruimtes bevinden zich over het algemeen in één groot gebouw, terminal genaamd. Zo'n terminal kan qua functies min of meer met het stationsgebouw van het spoorwegstation vergeleken worden.
Er zijn meerdere manieren om de passagiers vanuit het terminalgebouw tot het vliegtuig te brengen. Vroeger gebeurde dat meestal per bus. Ook vandaag worden speciale luchthavenbussen gebouwd door verschillende firma's. Dergelijke bussen zijn meestal breed (om de capaciteit te verhogen); soms zelfs te breed om over de openbare weg te rijden. Het aantal zitplaatsen is klein omdat de rit toch vrij kort duurt. Eenmaal bij het vliegtuig aangekomen, stappen passagiers erin via een beweegbare trap, die meestal op een auto gemonteerd is.
Tegenwoording worden de luchthavenbussen nog weinig gebruikt. De meeste luchthavens beschikken thans over meerdere pieren, waaraan de vliegtuigen "aanleggen". Dan stappen de passagiers via een vliegtuigslurf vanuit het terminalgebouw naar het vliegtuig zonder buiten te komen.
Ook sluit een goede luchthaven aan op adequate transportmogelijkheden over land. Vele luchthavens, waaronder die van Brussel, hebben een spoorwegaansluiting. Dan is het treinstation in het terminalgebouw geïntegreerd. Sommige luchthavens zijn met de steden verbonden door middel van ongewone transportsystemen, zoals monorail, people mover, of zelfs magneetzweefbaan.
Kleinere vliegvelden zijn doorgaans alleen geschikt voor kleinere types vliegtuigen, die korte afstanden kunnen afleggen. De faciliteiten zijn navenant minder. Het allerkleinste type vliegveld is de z.g. airstrip, meestal niet meer dan een korte landingsbaan in een verder onbegaanbaar gebied. Deze kleine vliegvelden hebben vaak geen verkeerstoren en vereisen speciale radioprocedures om landend en opstijgend verkeer te coördineren.
[bewerk] Luchthavens
[bewerk] Grootste luchthavens ter wereld
(gemeten naar passagiersaantallen in 2005 (voorlopig, aantallen in miljoenen); bron: http://www.airports.org/)
- Atlanta (Hartsfield-Jackson Atlanta International Airport) (ATL) 86
- Chicago (O'Hare International Airport) (ORD) 77
- Londen (Heathrow) (LHR) 68
- Tokio (Haneda) (HND) 63
- Los Angeles (Los Angeles International Airport) (LAX) 61
- Dallas/Fort Worth (DFW) 59
- Parijs (Charles de Gaulle) (CDG) 54
- Frankfurt am Main (Flughafen Frankfurt am Main) (FRA) 52
- Las Vegas (LAS) 44
- Amsterdam (Schiphol) (AMS) 44
- Denver (DEN) 43
- Madrid (Barajas) (MAD) 42
- Phoenix (PHX) 41
- Peking (PEK) 41
- New York (JFK) 41
- Hongkong (HKG) 40
- Houston (IAH) 40
- Bangkok (Don Muang) (BKK) 39
- Minneapolis/Saint Paul (MSP) 38
- Detroit (DTW) 36
- Orlando International Airport (MCO) 34
- San Francisco (SFO) 34
- Newark (EWR) 33
- Londen (Gatwick) (LGW) 33
- Singapore (SIN) 32
- Tokio (Narita) (NRT) 32
- Philadelphia (PHL) 32
- Miami (MIA) 31
- Toronto (YYZ) 30
- Seattle/Tacoma (SEA) 29
Andere grote luchthavens in Europa: Rome (Fiumicino), Moskou (Domodedovo/Sherementyevo), München, Parijs (Orly), Zürich.
[bewerk] Nederland
De belangrijkste luchthavens in Nederland zijn:
- Eindhoven Airport
- Groningen Airport Eelde
- Lelystad Airport
- Maastricht Aachen Airport
- Rotterdam Airport
- Schiphol
- Vliegbasis Twenthe/Enschede Airport Twente
Zie voor een complete lijst de Lijst van vliegvelden. Het overzicht van Nederlandse vliegbases is te vinden in de Categorie Vliegbasis
[bewerk] België
- Vliegveld Amougies
- Internationale Luchthaven Antwerpen, Deurne
- Brussels Airport, Zaventem
- Brussels South Charleroi Airport - Charleroi, Gosselies
- Vliegveld van Grimbergen
- Vliegveld Keiheuvel
- Vliegveld Kiewit
- Liège Airport, Luik
- Luchthaven Oostende, Oostende
- Vliegveld Spa
- Vliegveld Ursel (NAVO-basis die ook beschikbaar is voor sportvliegtuigen)
- Vliegveld Kortrijk-Wevelgem
Meer: zie ook de Lijst van vliegvelden.