Schutzstaffel
De SS is de afkorting voor Schutzstaffel (Duits voor 'beschermingsafdeling') en was een paramilitaire organisatie binnen de Duitse Nazi-partij, de NSDAP. De SS was oorspronkelijk de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler. De groepering groeide uit tot wat de Nazi's beschouwden als een elite-eenheid. De SS had haar eigen kentekens, uniformen en militaire rangen. Ze wordt gezien als de meest wrede en brute tak van de Nazi-organisatie, en in de processen van Neurenberg formeel bestempeld als criminele organisatie.
Inhoud |
[bewerk] Organisatie, werkwijze en hun misdaden
De SS was oorspronkelijk een zelfstandig, geheim functionerend onderdeel van de Sturmabteilung (SA) en werd later hiervan afgesplitst. Ze functioneerden onder meer als lijfwacht van de partijleider en latere dictator Adolf Hitler. Leden werden ook wel Zwarthemden genoemd, net als de Italiaanse fascisten. Ze was verantwoordelijk voor de bewaking van concentratiekampen. De SS telde op haar hoogtepunt een miljoen leden, waarvan, volgens Höhne (zie bibliografie), zo'n 50.000 zich schuldig hebben gemaakt aan wat nu beschouwd wordt als misdaden tegen de menselijkheid.
Veel Duitsers bewonderden de SS vanwege hun discipline met name in vergelijking met de SA. SS'ers waren al tijdens de Tweede Wereldoorlog berucht om hun wrede optreden.
De leider van de SS was Heinrich Himmler sinds 1929. Hij werd door Hitler benoemd tot bevelhebber van de politie in nazi-Duitsland. Himmler richtte samen met zijn ondergeschikte Reinhard Heydrich de SD (Sicherheitsdienst) op. Na diverse organisatieveranderingen behoorden de SD en de Gestapo tot het Reichssicherheitshauptamt (RSHA) waarvan eerst Reinhard Heydrich de leider was en daarna Ernst Kaltenbrunner. De Gestapo vervolgde mogelijke politieke tegenstanders en zette hen in preventieve hechtenis in concentratiekampen. De SS-Einsatzgruppen vielen direct onder de verantwoordelijkheid van het RSHA. De Gestapo was de officiële, verantwoordelijke afdeling voor de jodenvervolging. De chef van de Gestapo was Heinrich Müller. Adolf Eichmann was de directe ondergeschikte van Müller.
Vanaf 1929 tot 1945 was de bevelhebber van de SS Heinrich Himmler. In 1945 pleegde Hitler zelfmoord, maar de SS bood nog hevig verzet. Heinrich Himmler probeerde in verklede toestand te vluchten maar werd herkend en pleegde zelfmoord. De SS hield op te bestaan na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa. De processen van Neurenberg verklaarden de SS tot een criminele organisatie.
[bewerk] Organisatie van de SS
De dienst die vele verschillende taken van de SS coördineerde was het Reichssicherheitshauptamt (RSHA). De RSHA had het bevel over de Sicherheitsdienst (SD), de Einsatzgruppen (de moordcommando's die achter de linies de plaatselijke Joodse bevolking en andere etnische rassen elimineerde), en de Gestapo (de geheime dienst).
De gevechtseenheden van de SS waren de Waffen-SS ('Waffen' is Duits voor 'Wapen') waaronder Theodor Eicke's SS-Totenkopf Divisie (die ook de concentratiekampen bewaakten), die veelal superieur waren vergeleken met het Duits leger. De soldaten van de Waffen-SS waren goed opgeleide en effectieve moordmachines. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Waffen-SS verantwoordelijk gehouden voor veel oorlogsmisdaden die tijdens de gevechten en achter de frontlinies hadden plaatsgevonden. De Waffen-SS, gerenommeerd en door geallieerde troepen dikwijls gevreesd om hun elitekarakter, werd vaak ingezet op gedeeltes van het front die op instorten stonden om de frontlijn te corrigeren. In de naoorlogse legers van de geallieerden vindt men veel terug van hun tactieken en optreden. Veel geallieerde eenheden hebben hun respect uitgesproken over de vechtersmentaliteit van de Waffen-SS eenheden.
[bewerk] SS-rangen
Zie Lijst van militaire rangen van de Schutzstaffel.
[bewerk] SS'ers
- Georg Bachmayer
- Karl Peter Berg
- Herbertus Bikker
- Heinrich Boere
- Jan Boogaard
- Sander Borgers
- Siert Bruins
- Léon Degrelle
- Sepp Dietrich
- Adolf Eichmann
- Klaas Carel Faber
- Hermann Fegelein
- Franz Fischer
- Ferdinand Hugo aus der Fünten
- Albert Konrad Gemmeker
- Amon Göth
- Irma Grese
- Herbert Hagen
- Walter Heinrich
- Reinhard Heydrich
- Heinrich Himmler
- Dirk Hoogendam
- Rudolf Höss
- Ernst Kaltenbrunner
- Joseph Johann Kotälla
- Joseph Kramer
- Eduard Krebsbach
- Willy Lages
- Josef Mengele
- Pieter Menten
- Gerard Mooyman
- Heinrich Müller
- Karl Oberg
- Auke Pattist
- Ernst Herman van Rappard
- Sigmund Rascher
- Hanns Albin Rauter
- Walter Reder
- Walter Schellenberg
- Josef Schwammberger
- Franz Xaver Schwarz
- Toon Soetebier
- Hans Cornelis Stöver
- Tony Van Dyck
- Karl Wolff
[bewerk] Bibliografie
- Höhne, Heinz Der Orden unter dem Totenkopf - Die Geschichte der SS (Duits) (Magnus)
